Ολοκληρώθηκε την Παρασκευή η προεκλογική εκστρατεία των δυο υποψηφίων για το δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών που θα διεξαχθούν στην Τουρκία την Κυριακή 28 Μαΐου.
Πριν δυο βδομάδες, στον πρώτο γύρο, κανείς εκ των τριών υποψηφίων δεν έλαβε το 50% +1 ψήφο που απαιτείται για την ανάδειξη του 13ου Προέδρου της Τουρκικής Δημοκρατίας.
Έτσι για πρώτη φορά, οι δυο πρώτοι σε ψήφους υποψήφιοι, πέρασαν σε δεύτερο γύρο, σε μια προσωπική μονομαχία μεταξύ του νυν Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που έλαβε 49,52% και του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου που έλαβε με 44,88%.
Ο έτερος υποψήφιος, Σινάν Ογκάν, έλαβε το 5,17% ενώ ο Μουχαρέμ Ιντζέ που αποσύρθηκε τρεις μέρες πριν από τις εκλογές, πήρε 0,43% χωρίς να συμμετάσχει, οδηγώντας ουσιαστικά με την συμμετοχή τους σε έναν δεύτερο γύρο, για πρώτη φορά στην εκλογική ιστορία της Τουρκίας.
Τα κύρια χαρακτηριστικά που σημάδεψαν την 15μερη προεκλογική εκστρατεία, ήταν οι επιθέσεις ένθεν κακείθεν μεταξύ των δυο διεκδικητών αλλά και οι πολλές κατηγορίες που εκτοξεύτηκαν, αρκετές από τις οποίες ήταν χαλκευμένες.
Το αλισβερίσι των ψήφων
Επίσης, η προσπάθεια προσεταιρισμού κομμάτων και πολιτικών σχηματισμών ήταν στην ημερήσια διάταξη, αφού η δεξαμενή των διαθέσιμων ψήφων ήταν ικανή να αλλάξει το αποτέλεσμα.
Κεντρικό ρόλο σ’ αυτό το αλισβερίσι ψήφων είχε ο Σινάν Ογκάν, ο οποίος αποφάσισε μια βδομάδα μετά τον πρώτο γύρο να στηρίξει τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ενώ ο ηγέτης του μεγαλύτερου κόμματος της Συμμαχίας των Προγόνων που στήριξε τον Ογκάν, το Κόμμα της Νίκης, τάχθηκε στο πλευρό του Κιλιτσντάρογλου, μοιράζοντας στην ουσία τις σχεδόν 2,8 εκατομμύρια ψήφους.
Το ερώτημα βέβαια είναι ποιος θα ακολουθήσει τις προτροπές του ενός ή του άλλου, καθώς οι πολίτες έχουν συγκεκριμένη εικόνα για τους δυο υποψήφιους. Ο Ερντογάν ως ο απόλυτος κυρίαρχος της πολιτικής σκηνής της Τουρκίας για 21 χρόνια και ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου ως ο ηγέτης για 12 χρόνια του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) ως αξιωματική αντιπολίτευση.
Παρότι η οικονομία της Τουρκίας είναι στα όρια της κατάρρευσης και το βιοτικό επίπεδο των πολιτών σε χαμηλό βαρομετρικό, δεν βοήθησε στο εκλογικό αποτέλεσμα του πρώτου γύρου για τον Κιλιτσντάρογλου. Όπως και οι καταστροφικοί σεισμοί, που το μέγεθος της καταστροφής ήταν ανυπολόγιστο, δεν έδωσε εκείνη την ώθηση στον ηγέτη της Εθνικής Συμμαχίας να κερδίσει τον Ερντογάν.
Έτσι ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, διαμόρφωσε την ρητορική του εκεί που νόμιζε ότι θα κερδίσει ψήφους, δηλαδή στο μεταναστευτικό, την τρομοκρατία και την αυταρχική διακυβέρνηση του Ερντογάν.
Το μεταναστευτικό παραμένει μεγάλο ζήτημα για την τουρκική κοινωνία, που βλέπει να χάνει δουλειές και εισοδήματα από τα 3,5 εκατομμύρια Σύριων που φιλοξενούνται στην Τουρκία, ως συνέπεια του 12ετούς εμφυλίου πολέμου που ταλανίζει την Συρία.
Αυτό ανέδειξε ο Κιλιτσντάρογλου υποσχόμενος να επιστρέψει όλους τους πρόσφυγες και μετανάστες μέσα σ’ ένα χρόνο πίσω στη Συρία ή τις άλλες χώρες από τις οποίες ήρθαν.
Ο Ερντογάν από τη δικιά του πλευρά, βρήκε στήριγμα στο Κατάρ, το οποίο ξεκίνησε την ανοικοδόμηση 240 χιλιάδων σπιτιών σε περιοχές της Συρίας για να μετεγκατασταθούν πάνω από 1 εκατομμύριο πρόσφυγες.
Το ζήτημα της τρομοκρατίας για την Τουρκία ακούει στο όνομα ΡΚΚ και των υπόλοιπων τρομοκρατικών οργανώσεων, παρακλάδια του που επιχειρούν στη Συρία.
Ο Ερντογάν έχει πάρει ξεκάθαρη θέση για την πάταξη της τρομοκρατίας, αφήνοντας όμως απ’ έξω τους Κούρδους πολίτες, τους οποίους αποκάλεσε αδελφούς του, που δεν έχουν διασυνδέσεις με τις ένοπλες ομάδες.
Ο Κιλιτσντάρογλου «κέρδισε» τη στήριξη του κουρδικού HDP
Ο Κιλιτσντάρογλου από την άλλη, κατάφερε να πάρει την στήριξη του ισχυρότερου κουρδικού κόμματος του HDP και της Αριστεράς στην διεκδίκηση της προεδρίας. Όμως η αύξηση του εθνικισμού που καταγράφηκε στις εκλογές της 14ης Μαΐου, τον ανάγκασε να στραφεί στα εθνικιστικά κόμματα που αποτελούσαν την Συμμαχία των Προγόνων.
Σαν να μην έφτανε αυτό υπέγραψε και πρωτόκολλο συμφωνίας με το εθνικιστικό κόμμα της Νίκης, όπου μόνο ευοίωνα δεν είναι τα άρθρα της συμφωνίας για τους Κούρδους.
Αυτό ανάγκασε σε σύγκλιση των Κεντρικών Επιτροπών του HDP και της Πράσινης Αριστεράς για να αποφασίσουν τι θα πράξουν στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, με τον φόβο και την απογοήτευση μεταξύ των Κούρδων να είναι έντονη μετά το «πούλημα» που τους έκανε ο Κιλιτσντάρογλου για το 2,2% των ψήφων του Κόμματος της Νίκης.
Τελικά, οι συμπρόεδροι του HDP και της Πράσινης Αριστεράς, προέτρεψαν τους ψηφοφόρους τους, που είναι το 10,55% των ψήφων να προσέλθουν μαζικά στις κάλπες για να διώξουν τον Ερντογάν.
Πότε θα ανακοινωθούν τα αποτελέσματα
Σε ό,τι αφορά το αυταρχικό καθεστώς Ερντογάν, ο Κιλιτσντάρογλου, μαζί με τους αντιπροέδρους του, προσπάθησε να το αναδείξει, προκαλώντας κρίσεις κατά την προεκλογική περίοδο, που είχαν σκοπό να αντιδράσει ο κρατικός μηχανισμός και στη συνέχεια να αναδείξει το πρόβλημα.
Κάτι παρόμοιο έγινε και την τελευταία μέρα της 15μερης εκλογικής περιόδου, όπου έστησαν στην Αττάλεια μια γιγαντοοθόνη σε κεντρικό σημείο, κάτι που απαγορευόταν από τον εκλογικό νόμο. Όπως επίσης απαγορεύεται και η μαζική αποστολή SMS από υποψηφίους, όμως ο Κιλιτσντάρογλου έστειλε μαζικά για να ενημερώσει τους ψηφοφόρους ότι το κράτος θα αναλάβει την πληρωμή των τόκων από τις πιστωτικές κάρτες των πολιτών.
Η απαγόρευση όμως που επιβλήθηκε σχεδόν άμεσα από το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο, προκάλεσε σωρεία αντιδράσεων από την Εθνική Συμμαχία του Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, που κατηγόρησε τον Ερντογάν για αντιδημοκρατική συμπεριφορά.
Από την άλλη ο Ερντογάν, χρησιμοποιεί το δεύτερο γύρο των εκλογών ως επιχείρημα ότι δεν υπάρχει «δικτατορία» όπως τον κατηγορούν κι ότι είναι μια νίκη της Δημοκρατίας, διασκεδάζοντας έτσι τις όποιες εντυπώσεις προσπαθεί να περάσει η αντιπολίτευση εναντίον του.
Οι δημοσκοπήσεις πάντως που διενεργήθηκαν, μετά το κάζο που έπαθαν στον πρώτο γύρο, δείχνουν ότι ο Ερντογάν θα επικρατήσει στο δεύτερο γύρο.
Τα τελικά αποτελέσματα θα ανακοινωθούν μετά τις 7 η ώρα σύμφωνα με τις δηλώσεις αξιωματούχων.
Πάντως, ο Κιλιτσντάρογλου καλεί τους πολίτες να προστατέψουν τις κάλπες μέχρι την τελευταία στιγμή για το φόβο νοθείας, αφήνοντας υπονοούμενα για αμφισβήτηση του αποτελέσματος σε περίπτωση ήττας του.
