Στη Ρωσία, δεν αρκεί να σκοτώσεις έναν ηγέτη της αντιπολίτευσης, όπως ήταν ο Αλεξέι Ναβάλνι. Η ηλικιωμένη μητέρα του πρέπει να ταξιδέψει στον Αρκτικό Κύκλο για να ψάξει σε φυλακές και σε ένα νεκροτομείο για το πτώμα του. Οι Ρώσοι που έχουν το θράσος να βάλουν γαρύφαλλα στη μνήμη του, πρέπει να κρατούνται. Ακόμη και η προκαταρκτική αιτία θανάτου, «σύνδρομο αιφνίδιου θανάτου», ήταν παραπλανητική, λες και ο θάνατός του πίσω από τα κάγκελα δεν προετοιμαζόταν εδώ και χρόνια.
Όλα αυτά, σύμφωνα με τον «Guardian», συνέβησαν την επομένη του θανάτου του Αλεξέι Ναβάλνι, καθώς ο γραφειοκρατικός μηχανισμός του τεράστιου ρωσικού κράτους μπήκε σε λειτουργία, καλύπτοντας τον θάνατο του επικριτή του Κρεμλίνου με μια επίφαση επίσημης περιφρόνησης και μικροπρεπούς σκληρότητας.
«Είναι προφανές ότι λένε ψέματα και κάνουν ό,τι μπορούν για να αποφύγουν την παράδοση της σορού», δήλωσε η Κίρα Γιάρμις, εκπρόσωπος Τύπου του Αλεξέι Ναβάλνι, καθώς η 69χρονη Λιουντμίλα, η μητέρα του, και ένας δικηγόρος έδιναν μάχη για να πάρουν τη σορό του. Ίσως την επόμενη εβδομάδα, τους είπαν οι ερευνητές, λέγοντας ότι η αιτία θανάτου δεν είχε εξακριβωθεί και ότι έπρεπε να γίνουν ακόμη εξετάσεις.
«Ο Βλαντίμιρ Πούτιν σκότωσε τον Αλεξέι Ναβάλνι», δήλωσε ο Γκεόργκι Άλμπουροφ, σύμμαχος του Αλεξέι Ναβάλνι και ερευνητής του Ιδρύματός του για την καταπολέμηση της διαφθοράς, προσθέτοντας: «Το πώς ακριβώς το έκανε θα αποκαλυφθεί σίγουρα, αλλά αυτή τη στιγμή θα παρακολουθούμε έναν ατελείωτο μαραθώνιο ψεμάτων και παιχνιδιού με τον χρόνο. Ο Βλαντίμιρ Πούτιν θα κάνει τα πάντα για να καταστήσει αδύνατο να διαπιστωθεί τι πραγματικά συνέβη στον Αλεξέι».
Προς το παρόν, η Ρωσία προσπαθεί να εμποδίσει την οικογένεια και τους υποστηρικτές του Αλεξέι Ναβάλνι. Το έργο μοιράζεται μεταξύ χιλιάδων κρατικών υπαλλήλων, από τους αξιωματούχους του Κρεμλίνου μέχρι τους ερευνητές, τους εισαγγελείς και τους δικαστές, τα ΜΑΤ, τους φρουρούς των φυλακών, τους τηλεοπτικούς παρουσιαστές και τους συγγραφείς και πολλούς άλλους, που ο καθένας συνεισφέρει ένα μικρό κομμάτι σε μια ακαταμάχητη δύναμη που έχει συντρίψει ό,τι είχε η Ρωσία από ένα φιλοδημοκρατικό κίνημα.
Τίποτα προσωπικό. Αυτή είναι η δουλειά. Ακριβώς όπως ο Βλαντίμιρ Πούτιν δεν ανέφερε ποτέ τον Ναβάλνι ονομαστικά, έτσι και ο Ρώσος πολιτικός μόλις που άξιζε μια αναφορά στην κρατική τηλεόραση, τόσο το καλύτερο για το κοινό να τον ξεχάσει. Τα κρατικά μέσα ενημέρωσης αγνόησαν τον θάνατό του.
Διαμαρτυρίες και τα τελευταία λόγια του Αλεξέι Ναβάλνι
Σε διαμαρτυρίες έξω από ρωσικές πρεσβείες σε όλο τον κόσμο, καθώς και στο εσωτερικό της Ρωσίας, οι υποστηρικτές του προσπάθησαν να τιμήσουν το όνομά του. «Γεια σας, είμαι ο Ναβάλνι!», φώναζαν κάποιοι, ως αναφορά στην εισαγωγή των ερευνητικών ταινιών του στο YouTube, οι οποίες τον βοήθησαν να αποκτήσει ένα ευρύ κοινό που τον ακολουθούσε με βάση την ατζέντα του κατά της διαφθοράς και το καυστικό του πνεύμα.
Είχε βάλει στοίχημα να φανταστεί μια πιο ευτυχισμένη Ρωσία, όπου οι άνθρωποι ενθαρρύνονταν να ενεργούν ηθικά. «Έχουμε τα πάντα, αλλά είμαστε μια δυστυχισμένη χώρα. Η Ρωσία δεν πρέπει να είναι μόνο ελεύθερη, αλλά και ευτυχισμένη, η Ρωσία θα είναι ευτυχισμένη», είπε στην τελευταία του εμφάνιση στο δικαστήριο το 2021. Και σε μια χώρα όπου κυριαρχεί η απάθεια απέναντι στην πολιτική, ενθάρρυνε, επίσης, τον ακτιβισμό και την ενέργεια, λέγοντας: «Αν αποφασίσουν να με σκοτώσουν, σημαίνει ότι είμαστε απίστευτα δυνατοί. Πρέπει να αξιοποιήσουμε αυτή τη δύναμη για να μην τα παρατήσουμε, να θυμόμαστε ότι είμαστε μια τεράστια δύναμη που καταπιέζεται από αυτούς τους κακούς τύπους».
«Ο Ναβάλνι σκοτώθηκε επειδή εμείς δεν νοιαζόμασταν», έγραψε ένας διαδηλωτής σε ένα πλακάτ μπροστά από τον Καθεδρικό Ναό του Καζάν της Αγίας Πετρούπολης. Συνελήφθη γρήγορα, όπως και 358 άλλοι σε πόλεις σε όλη τη Ρωσία. Δεν ήταν η μεγαλύτερη διαμαρτυρία που έχει δει η Ρωσία, αλλά κάθε διαδήλωση τώρα είναι αξιοσημείωτη, αφού οι Αρχές έχουν ουσιαστικά απαγορεύσει τις δημόσιες συγκεντρώσεις.
«Γιατί να φοβόμαστε; Ζεις μόνο μια φορά», δήλωσε μια νεαρή γυναίκα μιλώντας στην κάμερα του Sotavision, ενός ανεξάρτητου ρωσικού μέσου ενημέρωσης.
Η εμφάνιση του Βλαντίμιρ Πούτιν
Ο κύκλος του θανάτου και της κρατικής συγκάλυψης έχει παίξει προβλέψιμα, όπως συνέβη με τη δολοφονία του επικριτή του Βλαντίμιρ Πούτιν, Μπόρις Νεμτσόφ, κοντά στα τείχη του Κρεμλίνου το 2015. Την Παρασκευή (16/02), ο Ρώσος Πρόεδρος εμφανίστηκε χαμογελαστός και αστειευόμενος με εργάτες εργοστασίου στο Τσελιάμπινσκ, λίγες ώρες αφότου είχε ενημερωθεί για τον θάνατο του Αλεξέι Ναβάλνι, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο Τύπου, Ντμίτρι Πεσκόφ.
Προς το παρόν, οι υποστηρικτές του παλεύουν με την απώλειά του. «Είναι πολύ, πολύ δύσκολο», έγραψε η Μαρία Πέβτσικχ, μια στενή σύμμαχος που είναι επικεφαλής ερευνών για το Ίδρυμα κατά της Διαφθοράς, σημειώνοντας: «Είναι αβάσταχτο. Απλά θυμηθείτε, είμαστε μαζί σε αυτή τη φρίκη και πρέπει να βγούμε από αυτήν επίσης μαζί. Ο Αλεξέι Ναβάλνι είναι μια απίστευτη απώλεια, ανεπανόρθωτη».
