To Ευρωκοινοβούλιο άναψε το «πράσινο» φως για την επικύρωση από την ΕΕ της Σύμβασης της Κωνσταντινούπολης για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών και της ενδοοικογενειακής βίας.
Αν και συμβολική, η έγκριση ανοίγει τον δρόμο για την επικύρωση της Σύμβασης από την ΕΕ, η οποία υπεγράφη το 2011.
Έξι κράτη-μέλη της ΕΕ (Τσεχία, Σλοβακία, Ουγγαρία, Βουλγαρία, Λετονία και Λιθουανία) έχουν υπογράψει αλλά δεν έχουν επικυρώσει τη συνθήκη επικαλούμενες «αβεβαιότητες» ή «ασυμβατότητες» με το συνταγματικό τους πλαίσιο.
Ωστόσο, τον Οκτώβριο του 2021 το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο επιβεβαίωσε ότι η ΕΕ μπορεί να επικυρώσει τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης, χωρίς να έχει τη σύμφωνη γνώμη όλων των κρατών-μελών. Το Δικαστήριο διαπίστωσε ότι το κατάλληλο πεδίο εφαρμογής των κανόνων της Σύμβασης μετά την ολοκλήρωση της προσχώρησης της ΕΕ είναι το άσυλο και η δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις από τη μία, και οι υποχρεώσεις των θεσμικών οργάνων της ΕΕ και της δημόσιας διοίκησης από την άλλη.
Στη βάση αυτή, οι ευρωβουλευτές συναίνεσαν στην κύρωση της Σύμβασης σε δύο ξεχωριστές ψηφοφορίες: σχετικά με τα θεσμικά όργανα και τη δημόσια διοίκηση της Ένωσης με 472 ψήφους υπέρ, 62 κατά και 73 αποχές, και όσον αφορά τη δικαστική συνεργασία σε ποινικές υποθέσεις, το άσυλο και τη μη επαναπροώθηση, με 464 ψήφους υπέρ, 81 κατά και 45 αποχές.
🚨♀️ Combatting violence against women: #EPlenary has consented to the EU's ratification of the #IstanbulConvention
Stay tuned for our press release.@LukaszKohut @ArbaKokalari @EP_GenderEqual pic.twitter.com/1Lg28elPK8
— LIBE Committee Press (@EP_Justice) May 10, 2023
Το Συμβούλιο μπορεί πλέον να ολοκληρώσει την προσχώρηση της ΕΕ στη Σύμβαση.
Η προσχώρηση της ΕΕ στη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης δεν απαλλάσσει τα κράτη-μέλη από την κύρωσή της, έχουν δηλώσει οι ευρωβουλευτές, προτρέποντας τις έξι χώρες που δεν το έχουν πράξει να κυρώσουν τη Σύμβαση χωρίς καθυστέρηση, ώστε οι γυναίκες να έχουν την πλήρη νομική κάλυψη που παρέχει αυτή η Σύμβαση.
«Ιστορικό βήμα προόδου»
«Θέλω να απευθύνω την πιο έντονη έκκλησή μου σε αυτά τα έξι εναπομείναντα κράτη-μέλη στην ΕΕ να επικυρώσουν τη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης. Είναι καιρός να σταθείτε στη σωστή πλευρά της Ιστορίας και να υποστηρίξετε το δικαίωμα των γυναικών σε μια ζωή απαλλαγμένη από βία», υπογράμμισε η ‘Αρμπα Κοκαλάρι (ΕΛΚ, Σουηδία), επικεφαλής ευρωβουλευτής εκ μέρους της Επιτροπής Δικαιωμάτων των Γυναικών και Ισότητας των Φύλων.
Η Επίτροπος για την Ισότητα, Έλενα Ντάλι, χαρακτήρισε «ιστορικό βήμα προόδου» την «ισχυρή υποστήριξη» του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την ένταξη της ΕΕ στη Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης. «Πρόκειται για ένα ιστορικό βήμα προόδου που στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα για τη σημασία των δικαιωμάτων των γυναικών στην ΕΕ», τόνισε μέσω Twitter.
«Μία στις τρεις γυναίκες στην ΕΕ έχει υποστεί σωματική ή και σεξουαλική βία, περίπου 62 εκατ. γυναίκες. Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης αναγνωρίζεται ως το πιο αποτελεσματικό εργαλείο για την καταπολέμηση της έμφυλης βίας, καθώς επιβάλλει συγκεκριμένες υποχρεώσεις», ανέφερε ο Λούκας Κοχουτ (Σοσιαλιστές, Πολωνία), επικεφαλής ευρωβουλευτής εκ μέρους της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών και Δικαιοσύνης.
Τον Οκτώβριο του 2015, η Επιτροπή ενέκρινε έναν οδικό χάρτη, που κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η προσχώρηση της ΕΕ στη σύμβαση θα δημιουργήσει ένα συνεκτικό πλαίσιο σε επίπεδο ΕΕ για την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών, θα βελτιώσει την πρόληψη στις γυναίκες και θα παράσχει καλύτερη προστασία και στήριξη στις γυναίκες και τα παιδιά που πέφτουν θύματα βίας.
MEPs have voted in favour of approving the European Union’s accession to the Istanbul Convention on preventing and combating violence against women ↓
— European Parliament (@Europarl_EN) May 10, 2023
Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης χωρίς την Τουρκία
Η Σύμβαση του Συμβουλίου της Ευρώπης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών, γνωστή και ως «Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης», είναι το πρώτο διεθνές κείμενο που ορίζει νομικά τη βία κατά των γυναικών και θεσπίζει ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο νομικών και πολιτικών μέτρων για την πρόληψη της βίας, την υποστήριξη των θυμάτων και την τιμωρία των δραστών. Μέχρι σήμερα, 37 κράτη-μέλη του Συμβουλίου της Ευρώπης την έχουν υπογράψει και επικυρώσει.
Τον Ιανουάριο του 2023 η Τουρκία αποχώρησε και επίσημα από τη διεθνή σύμβαση για την πρόληψη και την αντιμετώπιση της βίας κατά των γυναικών, προκαλώντας την καταδίκη της ΕΕ για την απομάκρυνση της Τουρκίας από την Ευρώπη. Άλλη μία φορά, η Πολωνία απειλεί να αποχωρήσει.