Το αν οι Βρετανοί είναι ευχαριστημένοι ή μετάνιωσαν για το Brexit, μπορούν να το πουν οι ίδιοι. Για το αν το επιθυμούν οι Ολλανδοί, θα δείξει ο χρόνος, ειδικά μετά την εκλογική νίκη-σοκ του ακροδεξιού Γκέερτ Βίλντερς στις χθεσινές εκλογές.
Στις προηγούμενες εκλογές, οι Ολλανδοί ψηφοφόροι δεν «αγόρασαν» την πρόταση του Γκέερτ Βίλντερς για διεξαγωγή δημοψηφίσματος για έξοδο από την Ε.Ε.
Και ενώ ο Βίλντερς αμβλύνει την αντι-ισλαμική ρητορική του τις τελευταίες εβδομάδες, δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι θέλει να μετριάσει τον ευρωσκεπτικισμό του, αναφέρει το Politico.
Ακόμα κι αν οι Ολλανδοί ψηφοφόροι δεν πειστούν να ακολουθήσουν τους Βρετανούς εκτός ΕΕ – οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι είναι απίθανο – υπάρχουν όλες οι ενδείξεις ότι μια κυβέρνηση υπό την ηγεσία του Wilders στη Χάγη θα εξακολουθεί να είναι εφιάλτης για τις Βρυξέλλες.
Στο σημείο αυτό, να σημειωθεί πως η Ολλανδία ήταν από τα ιδρυτικά μέλη της ΕΟΚ.
Οι πρώτοι πάντως που έσπευσαν να συγχαρούν τον Βίλντερς δεν ήταν άλλοι από τους ακροδεξιούς πολιτικούς. Μαρίν Λεπέν, Βίκτορ Όρμπαν και Ματέο Σαλβίνι έσπευσαν να στείλουν τα συγχαρίκια τους στον Γκέερτ.
Το θέμα είναι αν τελικά ο Βίλντερς καταφέρει να σχηματίσει κυβερνητικό συνασπισμό. Μια θέση για τον Βίλντερς γύρω από το τραπέζι της συνόδου κορυφής της ΕΕ θα μεταμορφώσει τη δυναμική, μαζί με άλλους ακροδεξιούς και εθνικιστές ηγέτες που ήδη βρίσκονται σε πρωθυπουργικές θέσεις. Ξαφνικά, οι πολιτικές που κυμαίνονται από τη δράση για το κλίμα, τη μεταρρύθμιση της ΕΕ και ακόμη και τα όπλα για την Ουκρανία θα τεθούν προς συζήτηση, ακόμη και για ανατροπή.
Από τότε που ανακοινώθηκαν τα exit polls, οι πιθανοί κεντροδεξιοί εταίροι δεν απέκλεισαν το ενδεχόμενο σχηματισμού συνασπισμού με τον Βίλντερς, ο οποίος αναδείχθηκε ξεκάθαρος νικητής. Και ενώ την προηγούμενη φορά δεν τα κατάφερε – μετά την απομόνωση που του επιφύλαξαν τα κεντρώα κόμματα, ο 60χρονος φαίνεται να σκέφτεται σοβαρά να πάρει την εξουσία αυτή τη φορά.
Από τότε που η αντικαταστάτης του Mark Rutte ως αρχηγός του VVD, Dilan Yeşilgöz, έδειξε νωρίς στην προεκλογική εκστρατεία ότι θα μπορούσε ενδεχομένως να ξεκινήσει συνομιλίες συνασπισμού με τον Wilders, ο ακροδεξιός ηγέτης εργάστηκε σκληρά για να φανεί πιο λογικός.
«Στρογγύλεψε» μερικές από τις πιο έντονες θέσεις του, ιδιαίτερα για το Ισλάμ – όπως η απαγόρευση των τζαμιών – λέγοντας ότι υπάρχουν μεγαλύτερες προτεραιότητες που πρέπει να δοθεί σημασία.
Το βράδυ της Τετάρτης (22/11), με τα αποτελέσματα να έρχονται, ο Βίλντερς ήταν πιο σαφής: «Καταλαβαίνω πολύ καλά ότι τα κόμματα δεν θέλουν να είναι σε μια κυβέρνηση με ένα κόμμα που θέλει αντισυνταγματικά μέτρα», είπε. «Δεν πρόκειται να μιλήσουμε για τζαμιά, Κοράνια και ισλαμικά σχολεία».
Nexit?
Aκόμα κι αν ο Βίλντερς είναι πρόθυμος να απορρίψει το αίτημά του αυτή τη φορά για δημοψήφισμα στην ΕΕ με αντάλλαγμα την εξουσία, η νίκη του θα εξακολουθεί να προκαλεί ανατριχίλα στα θεσμικά όργανα της ΕΕ, αναφέρει το Politico.
Και αν τα κεντρώα κόμματα συνενωθούν για να κρατήσουν τον Βίλντερς έξω —και πάλι— μπορεί να υπάρξει ένα τίμημα να πληρώσουν, τον θυμό των Ολλανδών ψηφοφόρων αργότερα.
Ο «cheerleader» του Brexit, Nigel Farage, έδειξε στο Ηνωμένο Βασίλειο ότι δεν χρειάζεται να είσαι στην εξουσία για να έχεις ισχυρή επιρροή.
Αέρας αλλαγής
Η μετανάστευση ήταν ένα κυρίαρχο ζήτημα στις ολλανδικές εκλογές. Για τους πολιτικούς της ΕΕ, παραμένει μια πιεστική ανησυχία. Καθώς ο αριθμός των μεταναστών συνεχίζει να αυξάνεται, το ίδιο ισχύει και για την υποστήριξη των ακροδεξιών κομμάτων σε πολλές χώρες της Ευρώπης.
Στην Ιταλία πέρυσι, η Τζόρτζια Μελόνι κέρδισε την εξουσία με τα «Αδέρφια της Ιταλίας». Στη Γαλλία, ο Εθνικός Συναγερμός της Μαρίν Λεπέν παραμένει ισχυρή δύναμη , στη δεύτερη θέση στις δημοσκοπήσεις. Στη Γερμανία, το Alternative für Deutschland έχει επίσης ανέβει στη δεύτερη θέση τους τελευταίους μήνες.
Félicitations à @geertwilderspvv et au PVV pour leur performance spectaculaire aux législatives qui confirme l’attachement croissant à la défense des identités nationales. C’est parce qu’il est des peuples qui refusent de voir s’éteindre le flambeau national que l’espoir du…
— Marine Le Pen (@MLP_officiel) November 22, 2023
Στη νικητήρια ομιλία του, ο Βίλντερς υποσχέθηκε να αντιμετωπίσει αυτό που αποκάλεσε το «τσουνάμι του ασύλου (σ.σ. μεταναστών)» που έπληξε την Ολλανδία.
«Οι κύριοι λόγοι που οι ψηφοφόροι υποστήριξαν τον Βίλντερς σε αυτές τις εκλογές είναι η αντιμεταναστευτική του ατζέντα, ακολουθούμενη από τις θέσεις του για την κρίση κόστους ζωής και τη θέση του στον τομέα της υγείας», δήλωσε η Σάρα ντε Λανγκ, καθηγήτρια πολιτικής στο Πανεπιστήμιο του Άμστερνταμ. Τα κυρίαρχα κόμματα «νομιμοποίησαν τον Wilders» καθιστώντας τη μετανάστευση βασικό ζήτημα, είπε. «Οι ψηφοφόροι μπορεί να σκέφτηκαν ότι αν αυτό είναι το θέμα, γιατί να μην ψηφίσουν το πρωτότυπο και όχι το αντίγραφο;»
Για την αριστερά, το φωτεινό σημείο στην Ολλανδία ήταν μια ισχυρή επίδειξη για μια καλά οργανωμένη συμμαχία μεταξύ των Εργατικών και των Πρασίνων. Ο Φρανς Τίμερμανς, ο πρώην αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ήρθε δεύτερος. Αλλά η συμμαχία αυτή δεν κατάφερε να φτάσει κοντά στο να ξεπεράσει τις έδρες του Βίλντερς.
Τον προσεχή Ιούνιο, οι 27 χώρες της ΕΕ θα εκλέξουν τους ευρωβουλευτές τους.
Την ίδια ημέρα, το Βέλγιο διεξάγει γενικές εκλογές. Ο ακροδεξιός ηγέτης της ανεξαρτησίας της Φλάνδρας Τομ Βαν Γκρίκεν, ο οποίος επίσης προσβλέπει σε μια σημαντική ανακάλυψη , έδωσε τα συγχαρητήριά του στον Βίλντερς: «Κόμματα σαν το δικό μας είναι καθ’ οδόν σε ολόκληρη την Ευρώπη», είπε.
Ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Βίκτορ Όρμπαν πανηγύριζε επίσης: «Οι άνεμοι της αλλαγής είναι εδώ!», έγραψε στο Χ, συνοδεύοντας την ανάρτησή του με το γνωστό «Wind of Change» των Scorpions.
The winds of change are here! Congratulations to @geertwilderspvv on winning the Dutch elections! pic.twitter.com/yh9LVcuP5J
— Orbán Viktor (@PM_ViktorOrban) November 22, 2023
Πώς θα σχηματιστεί κυβέρνηση
To exit poll βγάζει ότι το κόμμα του Wilders θα κέρδιζε 35 έδρες στο κοινοβούλιο των 150 εδρών, πολύ μπροστά από τη συμμαχία Πρασινοαριστερών-Εργατικών του Φρανς Τίμερμανς (GL/PvdA) με 26 έδρες και το φιλελεύθερο-συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα για την Ελευθερία και τη Δημοκρατία (VVD) της απερχόμενης πρωθυπουργίας του Mark Rutte.
Το New Social Contract (NSC) – στο οποίο ποντάρει ο Βίλντερς για συνεργασία – είναι ένα κόμμα μόλις τριών μηνών που ιδρύθηκε από τον πρώην Χριστιανοδημοκράτη βουλευτή (CDA), Pieter Omtzigt και τερμάτισε τέταρτο, με τα exit polls να του δίνουν 20 έδρες, ενώ το φιλελεύθερο-προοδευτικό D66 πάει για 10 έδρες.
Ο Βίλντερς αναμένεται να προσπαθήσει να σχηματίσει μια δεξιά κυβέρνηση με το VVD και το νεοσύστατο κόμμα «Νέο Κοινωνικό Συμβόλαιο», που μαζί θα κατέχουν πλειοψηφία 79 εδρών, σύμφωνα με το Reuters.
