Ήταν 20 Νοεμβρίου του 1945, σαν σήμερα που γράφτηκε ιστορία. Ξεκινούσε επίσημα η περίφημη δίκη κορυφαίων στελεχών του γερμανικού ναζιστικού καθεστώτος: Η περίφημη Δίκη της Νυρεμβέργης.
Η δίκη της Νυρεμβέργης ξεκίνησε λίγους μήνες μετά τη συνθηκολόγηση της Γερμανίας.
Κορυφαία στελέχη των Ναζί κατηγορούνταν για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας με μαζικές εκτελέσεις Εβραίων, τσιγγάνων, ομοφυλόφιλων και άλλων, εγκλήματα πολέμου με εξόντωση αιχμαλώτων και αμάχων, όπως και εγκλήματα κατά της ειρήνης.
Στην αίθουσα 600 του δικαστικού μεγάρου της πόλης, γενέτειρας του Εθνικοσοσιαλισμού, στα ξύλινα έδρανα ήταν κορυφαία στελέχη του ναζιστικού καθεστώτος.
Από τους ναζιστές που κάθισαν στο εδώλιο στη δίκη της Νυρεμβέργης ήταν:
- ο Χέρμαν Γκαίριγκ, αναπληρωτής του Χίτλερ στην πολιτική ηγεσία της Γερμανίας
- ο Μάρτιν Μπόρμαν, αναπληρωτής του Χίτλερ,
- ο Καρλ Ντένιτς, αρχιναύαρχος του γερμανικού στόλου και διάδοχος του Χίτλερ στην αρχικαγκελαρία του Ράιχ
- ο Γιοάχιμ φον Ρίμπεντροπ, διπλωματικό όργανο του Χίτλερ
- οι Βίλχελμ Κάιτελ και Άλφρεντ Γιόντλ, αρχηγοί προσωπικού του Χίτλερ και του Γερμανικού Επιτελείου
- ο δρ. Άλφρεντ Ρόζεμπεργκ, φιλοσοφικός θεμελιωτής του Εθνικοσοσιαλισμού
- ο Φριτς Ζάουκελ, οργανωτής καταναγκαστικών έργων, που υποχρέωσε σε εργασία τουλάχιστον 5
εκατ. Ευρωπαίων εργατών
Στην ιστορική αγόρευση του Ρόμπερτ Τζάκσον, επικεφαλής εισαγγελέα και εκπρόσωπου των ΗΠΑ, την πρώτη ημέρα της Δίκη της Νυρεμβέργης, αναφέρθηκε:
«Το ότι οι 4 νικήτριες δυνάμεις, ταλαιπωρημένες από όσα άδικα έγιναν, δεν εκδικούνται, αλλά παραδίδουν τους συλληφθέντες εχθρούς τους στην κρίση της δικαιοσύνης, είναι μια από τις πιο σημαντικές παραχωρήσεις που έκανε ποτέ η εξουσία στη λογική».
Το γερμανικό ναζιστικό καθεστώς συνετρίβη κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Ο ηγέτης του Αδόλφος Χίτλερ αυτοκτόνησε πριν φτάσει σε αυτόν ο ρωσικός στρατός που κατέλαβε το Βερολίνο, τα ηγετικά στελέχη του καθεστώτος δικάστηκαν και στην πλειοψηφία τους εκτελέστηκαν με απόφαση του Διεθνούς Στρατιωτικού Δικαστηρίου το 1946.
Ο όρος εγκλήματα πολέμου υπήρχαν στις Συμβάσεις της Γενεύης του 1864. Αλλά εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας ή εγκλήματα κατά της ειρήνης, όπως ονομάζονταν τότε, δεν υπήρχαν. Η υπόσταση των συγκεκριμένων αδικημάτων γεννήθηκε στη Νυρεμβέργη.