Ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα έκανε αυτοψία στα συντρίμμια του προεδρικού μεγάρου μετά από μια ημέρα πολιτικής βίας στην πρωτεύουσα της χώρας Μπραζίλια, όπου χιλιάδες ακροδεξιοί εξτρεμιστές ξεσηκώθηκαν σε μια αποτυχημένη προσπάθεια να ανατρέψουν την κυβέρνηση.
Η μαζική επίθεση από υποστηρικτές του πρώην προέδρου Ζαϊχ Μπολσονάρου ήταν μια παραβίαση ασφαλείας που συγκρίθηκε με την εισβολή της 6ης Ιανουαρίου στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ από οπαδούς του Ντόναλντ Τραμπ το 2021.
Μάλιστα πάνω από 1.200 άνθρωποι συνελήφθησαν μετά τα επεισόδια, ενώ η αρχική εκτίμηση ήταν 300 συλλήψεις. Τουλάχιστον 12 δημοσιογράφοι δέχθηκαν επίθεση ενώ προσπαθούσαν να μεταδώσουν τις διαδηλώσεις.
Κοινή δήλωση της κυβέρνησης
Οι επικεφαλής της εκτελεστικής, της νομοθετικής και της δικαστικής εξουσίας της Βραζιλίας εξέδωσαν μια κοινή ανακοίνωση με την οποία καταδικάζουν τις «τρομοκρατικές ενέργειες», όπως χαρακτηρίζουν όσα συνέβησαν στην Μπραζίλια, όταν υποστηρικτές του Μπολσονάρου εισέβαλαν σε κέντρα εξουσίας στην πρωτεύουσα.
«Είμαστε ενωμένοι ώστε να ληφθούν θεσμικά μέτρα σύμφωνα με τη βραζιλιάνικη νομοθεσία» και ζητούν «ηρεμία και ειρήνη».
Την ανακοίνωση συνυπογράφουν ο πρόεδρος Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, ο εκτελών χρέη προέδρου της Γερουσίας Βενετσιάνο Βιτάλ ντο Ρέγκο, ο πρόεδρος της Κάτω Βουλής Αρτούρ Λίρα και η δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου Ρόζα Βέμπερ.
Manifestação conjunta dos presidentes dos Poderes da República, assinada na manhã de hoje, em repúdio aos atos golpistas de ontem em Brasília. #EquipeLula pic.twitter.com/p6dOtuh8S6
— Lula (@LulaOficial) January 9, 2023
Αναλυτικά η δήλωση:
«Οι δυνάμεις της Δημοκρατίας, υπερασπιστές της δημοκρατίας και του Συνταγματικού Χάρτη του 1988, αποκηρύσσουν τις τρομοκρατικές ενέργειες βανδαλισμού, εγκληματιών και πραξικοπηματιών που έλαβαν χώρα χθες το απόγευμα στη Μπραζίλια. Είμαστε ενωμένοι ώστε να ληφθούν τα θεσμικά μέτρα, συμφωνούμε με τους νόμους της Βραζιλίας. Καλούμε την κοινωνία να διατηρήσει την ηρεμία στην υπεράσπιση της ειρήνης και της δημοκρατίας στην πατρίδα μας. Η χώρα χρειάζεται ομαλότητα, σεβασμό και δουλειά για την πρόοδο και την κοινωνική δικαιοσύνη του έθνους».
Λούλα: «Όποιος εμπλέκεται θα τιμωρηθεί»
Ο Λούλα δεν βρισκόταν στη Μπραζίλια τη στιγμή της επίθεσης, αλλά έδωσε μια οργισμένη ομιλία κατά του Μπολσονάρου για το χάος που επικράτησε και υποσχέθηκε ότι «όποιος εμπλέκεται θα τιμωρηθεί».
Αποκαλώντας όσους συμμετείχαν στις επιθέσεις «βανδάλους, νεοφασίστες και φανατικούς», ο Λούλα διέταξε την ομοσπονδιακή επέμβαση στην πρωτεύουσα, θέτοντας την αστυνομία υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης.
«Αυτό που παρακολουθούμε είναι μια τρομοκρατική επίθεση», ανακοίνωσε ο παρουσιαστής ειδήσεων Erick Bang στο τηλεοπτικό δίκτυο GloboNews καθώς η είδηση της αναταραχής έγινε γνωστή. «Τα τρία κτίρια έχουν εισβάλει από τρομοκράτες πραξικοπηματίες».
Συγκλονιστικό βίντεο δείχνει υποστηρικτές του Μπολσονάρου να ανεβαίνουν στο Palácio do Planalto, τα προεδρικά γραφεία, να περιφέρονται στους διαδρόμους του κτιρίου και να βανδαλίζουν το ανώτατο δικαστήριο, του οποίου τα παράθυρα είχαν σπάσει.
Βίντεο που αναρτήθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έδειξαν φωτιές μέσα στο κτίριο του Κογκρέσου. Έσπασαν έπιπλα και αντικείμενα κλάπηκαν σύμφωνα με πληροφορίες στο προεδρικό μέγαρο και το ανώτατο δικαστήριο.
Απούσα η αστυνομία – «Ξηλώθηκε» ο κυβερνήτης της Μπραζίλια
Η στρατιωτική αστυνομία στη Μπραζίλια ήταν απούσα της και ο όχλος αντιμετώπισε ελάχιστη αντίσταση καθώς βάδιζε προς τα τρία κτίρια της κυβέρνησης.
Ο Δικαστής του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Βραζιλίας, Αλεσάντρ τζι Μοράις, αποφάσισε αργά το βράδυ της Κυριακής να παυθεί για 90 ημέρες ο κυβερνήτης της Μπραζίλια, Ιμπανέις Ρόσα, λόγω των σφαλμάτων και των παραλείψεων στα μέτρα ασφαλείας που επέτρεψαν την εισβολή των οπαδών του ακροδεξιού Μπολσονάρου.
Ο Λούλα κατηγόρησε τις αρχές επιβολής του νόμου της πρωτεύουσας για «ανικανότητα, κακή πίστη ή μοχθηρία» και υποσχέθηκε άμεση δράση.
#WATCH | Brazilian protestors ask for the source code of election results after entering the congress building in Brasilia. pic.twitter.com/u5f5w8sS5t#brazil #bolsonaro
— VOZ (@Voz_US) January 9, 2023
Ένα προαναγγελθέν γεγονός
Οι παρατηρητές είχαν προειδοποιήσει ότι οι σκληροπυρηνικοί οπαδοί του Μπολσονάρου ενδέχεται να παρουσιάσουν μια «νοτιοαμερικανική» εκδοχή της εισβολής στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ με την ελπίδα να ανατρέψουν τη νίκη του Λούλα. Κατά τη διάρκεια της ταραχώδους τετραετούς διακυβέρνησής του, ο Μπολσονάρου άφησε να εννοηθεί επανειλημμένα ότι μια στρατιωτική ανάληψη της εξουσίας μπορεί να είναι στα σκαριά και αγωνίστηκε να υπονομεύσει το διεθνώς αναγνωρισμένο ηλεκτρονικό σύστημα ψηφοφορίας της Βραζιλίας.
Οι εβδομάδες που προηγήθηκαν της ορκωμοσίας του Λούλα την 1η Ιανουαρίου έδειξαν ξεκάθαρα σημάδια της βίας που επρόκειτο να ακολουθήσει.
https://twitter.com/OneAddyAdds/status/1612272406068105216
Στις 13 Δεκεμβρίου, ριζοσπάστες προσπάθησαν να εισβάλουν στο αρχηγείο της ομοσπονδιακής αστυνομίας στη Μπραζίλια, πυρπολώντας λεωφορεία και αυτοκίνητα καθώς κινούνταν μέσα στην πόλη. Λίγο πριν τα Χριστούγεννα, ένας άλλος εξτρεμιστής υποστηρικτής του Μπολσονάρου συνελήφθη και φέρεται να ομολόγησε ότι σχεδίαζε να βομβαρδίσει το αεροδρόμιο της Μπραζίλια σε μια προσπάθεια να προκαλέσει αναταραχή που θα μπορούσε να δικαιολογήσει ένα στρατιωτικό πραξικόπημα.