Την επιλογή του Ισραήλ και της Αιγύπτου να μην αφήνουν δημοσιογράφους διεθνών μέσων να βρίσκονται στη Λωρίδα της Γάζας επικρίνει ο δημοσιογράφος του BBC, Jeremy Bowen, ο οποίος βρίσκεται στην Ιερουσαλήμ, μεταδίδοντας τις ειδήσεις από εκεί. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι δύο χώρες που ελέγχουν τα σύνορα του παλαιστινιακού θύλακα, δεν επιτρέπουν στους ρεπόρτερ να βρίσκονται εκεί, γεγονός που τους εμποδίζει από το να κάνουν απρόσκοπτα τη δουλειά τους, ενώ, όπως λέει, βασίζονται σε μεταδόσεις Παλαιστίνιων δημοσιογράφων, αλλά και οπτικοακουστικού υλικού που λαμβάνεται από κινητά ανθρώπων που βρίσκονται στη Γάζα.
Η ανάλυση του ίδιου ξεκινά από την ανθρωπιστική κρίση στη Μέση Ανατολή, τονίζοντας από την αρχή την πρόθεση του Ισραήλ να πετύχει μια «απόλυτη νίκη» σε αυτό τον πόλεμο.
Το άρθρο του BBC
«Αμέσως μετά την επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ στις 7 Οκτωβρίου, ο Yoav Gallant, υπουργός Άμυνας του Ισραήλ, ανακοίνωσε: «Πολιορκούμε πλήρως τη Γάζα… Χωρίς ρεύμα, χωρίς φαγητό, χωρίς νερό, χωρίς φυσικό αέριο – όλα είναι κλειστά».
«Πολεμάμε τα ανθρώπινα ζώα», πρόσθεσε, «και ενεργούμε ανάλογα».
Υπό την πίεση του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, το Ισραήλ επιτρέπει πλέον περιορισμένες προμήθειες τροφίμων, νερού και φαρμάκων στη Γάζα. Ωστόσο, συνεχίζει να περιορίζει την είσοδο των προμηθειών βοήθειας στη Γάζα και την κίνηση των νηοπομπών βοήθειας εντός της Λωρίδας.
Το Ισραήλ ισχυρίζεται ότι ό,τι συμβαίνει είναι επαρκές. Οι διεθνείς οργανώσεις ανθρωπιστικής βοήθειας λένε, πέρα από το γεγονός ότι σκοτώνονται και τραυματίζονται αθώοι πολίτες στη Γάζα, ότι λιμοκτονούν και στερούνται ιατρικής περίθαλψης. Η Σύμβαση της Γενεύης λέει ότι η τιμωρία αμάχων για εγκλήματα που δεν διέπραξαν ισοδυναμεί με συλλογική τιμωρία, η οποία είναι έγκλημα πολέμου.
Οι Αμερικανοί από τις 7 Οκτωβρίου προέτρεψαν το Ισραήλ να σεβαστεί τους νόμους του πολέμου στη Γάζα, συγκεκριμένα να σταματήσει να σκοτώνει τόσους πολλούς Παλαιστίνιους αμάχους. Το γεγονός ότι Αμερικανοί αξιωματούχοι, από τον Πρόεδρο Μπάιντεν και κάτω, συνεχίζουν να επαναλαμβάνουν και να ενισχύουν τις επικρίσεις τους δείχνει ότι πιστεύουν ότι το Ισραήλ τις αγνόησε.
Κατά την επίσκεψή του εδώ αυτή την εβδομάδα, ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν άσκησε την πιο έντονη δημόσια κριτική που έχει μέχρι σήμερα για τη διεξαγωγή του πολέμου από το Ισραήλ. Η βαρβαρότητα των επιθέσεων της Χαμάς στο Ισραήλ, είπε, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να δικαιολογήσει την ωμότητα των Παλαιστινίων.
«Οι Ισραηλινοί απανθρωποποιήθηκαν με τον πιο φρικτό τρόπο στις 7 Οκτωβρίου», είπε σε συνέντευξη Τύπου στο Τελ Αβίβ. «Οι όμηροι απανθρωποποιούνται κάθε μέρα από τότε. Αλλά αυτό δεν μπορεί να είναι άδεια για την απανθρωποποίηση άλλων».
«Η συντριπτική πλειοψηφία των ανθρώπων στη Γάζα δεν είχε καμία σχέση με τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου», συνέχισε ο κ. Μπλίνκεν . «Οι οικογένειες στη Γάζα των οποίων η επιβίωση εξαρτάται από την παροχή βοήθειας από το Ισραήλ είναι ακριβώς όπως οι οικογένειές μας. Είναι μητέρες και πατέρες, γιοι και κόρες, που θέλουν να κερδίσουν ένα αξιοπρεπές προς το ζην, να στείλουν τα παιδιά τους στο σχολείο, να έχουν μια κανονική ζωή. Αυτοί είναι. Αυτό θέλουν».
Ακόμα κι έτσι, οι ΗΠΑ επέλεξαν να μην θέσουν όρους στην τεράστια στρατιωτική και διπλωματική υποστήριξή τους προς το Ισραήλ. Συνεχίζουν να προμηθεύουν το Ισραήλ με όπλα, παρόλο που δεν εγκρίνει τον τρόπο με τον οποίο χρησιμοποιούνται.
Ο Philippe Lazzarini, γενικός επίτροπος της UNRWA, της υπηρεσίας του ΟΗΕ που ηγείται της ανθρωπιστικής επιχείρησης στη Γάζα, εξέδωσε τη δική του προειδοποίηση για τις μακροπρόθεσμες συνέπειες του πολέμου για τους νέους στη Γάζα όταν μίλησα μαζί του αυτήν την εβδομάδα.
«Είμαι εξαιρετικά ανήσυχος», είπε. «Όλοι είναι βαθιά τραυματισμένοι από αυτόν τον άνευ προηγουμένου πόλεμο. Ζουν σε απολύτως άθλιες συνθήκες. Τώρα, αν ο πόλεμος τελειώσει αύριο, η πρώτη μας προτεραιότητα θα πρέπει να είναι να βρούμε τρόπους να φέρουμε αυτά τα παιδιά πίσω σε ένα εκπαιδευτικό σύστημα… [ή] Απλώς θα σπείρουμε τον σπόρο περισσότερης δυσαρέσκειας και μίσους στο μέλλον».
Το Ισραήλ δεν θα εντυπωσιαστεί από τα σχόλια του κ. Lazzarini. Έχει διατυπώσει σοβαρές κατηγορίες κατά της UNRWA, κατηγορώντας την για βοήθεια και υποκίνηση της Χαμάς. Ο κ. Lazzarini μάχεται για να σώσει την υπηρεσία από τότε που το Ισραήλ παρουσίασε έναν φάκελο στους Αμερικανούς λέγοντας ότι περίπου δώδεκα μέλη του προσωπικού της UNRWA συμμετείχαν στις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου.
Ο Jeremy Bowen και ο Philippe Lazzarini (Πηγή: BBC)
Η UNRWA απέλυσε τους κατηγορούμενους και προσπαθεί να καθησυχάσει τις 16 μεγάλες χώρες δωρητές που ανέστειλαν τη χρηματοδότησή της. Ο κ. Lazzarini λέει ότι παίρνει τις κατηγορίες πολύ σοβαρά, είναι αποφασισμένος να ξεριζώσει οποιονδήποτε συμπαθή της Χαμάς, αλλά το Ισραήλ εξακολουθεί να μην του έχει δώσει τον φάκελο που έστειλε στις ΗΠΑ. Το Ισραήλ πιστεύει ότι η UNRWA είναι σάπια μέχρι τον πυρήνα. Η κρίση που περιβάλλει τον οργανισμό είναι αναμφίβολα ένα ακόμη εμπόδιο στην επιχείρηση βοήθειας.
Η Βόρεια Γάζα είναι ουσιαστικά απρόσιτη για τον ΟΗΕ και άλλες ανθρωπιστικές οργανώσεις. Οι πληροφορίες έχουν διαρρεύσει, με τους ντόπιους που ζουν στα ερείπια να αναφέρουν γενική πείνα και εκτεταμένο υποσιτισμό μεταξύ των παιδιών που είναι πιθανό να έχει δια βίου συνέπειες για την υγεία αυτών που επιβιώνουν.
Λαμβάνουμε περισσότερες πληροφορίες από τη νότια Γάζα, όπου δύο εκατομμύρια άνθρωποι προσπαθούν να παραμείνουν ζωντανοί. Περίπου 1,4 εκατομμύρια βρίσκονται στη Ράφα, σκληρά απέναντι στα αιγυπτιακά σύνορα. Οι περισσότεροι άνθρωποι ζουν σε σκηνές από πλαστικό κάλυμμα, δίπλα σε πισίνες λυμάτων.
Σε αντίθεση με τους δημοσιογράφους, οι ανθρωπιστές από τις οργανώσεις που συμμετέχουν στην προσπάθεια βοήθειας μπορούν να μπαίνουν και να βγαίνουν από τη Γάζα. Έχω μιλήσει με μια σειρά αξιωματούχων του ΟΗΕ με εμπειρία δεκαετιών σε εμπόλεμες ζώνες. Όλοι είπαν ότι είναι το χειρότερο που έχουν δει ποτέ. Ένας μου είπε: «Δεν έχω ξαναδεί τίποτα τέτοιου μεγέθους, κλίμακας και βάθους».
Ένας άλλος είπε ότι η Γάζα ήταν το πιο επικίνδυνο και δύσκολο μέρος που είχε πάει ποτέ, όχι μόνο λόγω των ισραηλινών βομβαρδισμών, αλλά επειδή ο νόμος και η τάξη είχαν καταρρεύσει. Είπε: «Υπάρχουν πολλά όπλα στη Γάζα, αλλά εκτός από αυτό, υπάρχουν πολλοί μεγάλοι θυμωμένοι άνδρες με κλομπ». Τα Ηνωμένα Έθνη μετακινούσαν νηοπομπές βοήθειας τις πρώτες πρωινές ώρες για να αποτρέψουν τη ληστεία τους.
Ο πόλεμος στη Γάζα
Οι Παλαιστίνιοι στη Ράφα είναι πανικόβλητοι για μια χερσαία επίθεση στην πόλη από ισραηλινά στρατεύματα. Ένας συνάδελφος από το BBC Arabic μίλησε στον Jabr al-Burdini, έναν μεσήλικα στη Ράφα που μόλις έβγαζε νεκρά παιδιά από τα ερείπια του σπιτιού ενός γείτονα. «Αν υπήρχαν ισραηλινές επιχειρήσεις εδώ, χιλιάδες άνθρωποι θα σκοτώνονταν. Τα παιδιά είναι τρομοκρατημένα, όπως και οι ενήλικες. Κοιτάξτε τα παιδιά. Δεν μπορούν να κοιμηθούν».
Ο κ. Lazzarini μου είπε ότι μια μεγάλη ισραηλινή επίθεση στη Ράφα θα «προσέθετε ένα επιπλέον αποκαλυπτικό στρώμα στη Λωρίδα της Γάζας».
Είπε ότι περίπου το 5% του πληθυσμού – περίπου 100.000 άνθρωποι – τους τελευταίους τέσσερις μήνες είτε σκοτώθηκαν, είτε τραυματίστηκαν είτε είχαν εξαφανιστεί, πιθανότατα νεκροί κάτω από τα ερείπια.
«Και τότε έχετε τον υπόλοιπο πληθυσμό να συγκεντρώνεται τώρα σχεδόν στο ύπαιθρο στη Ράφα. Και μετά διεξάγετε μια στρατιωτική επιχείρηση σε αυτό το μέρος, μπορείτε μόνο να προσθέσετε ένα επιπλέον καταστροφικό στρώμα τραγωδίας. Και αυτό πρέπει οπωσδήποτε να αποφευχθεί».
Αεροπορικές επιδρομές ήδη σκοτώνουν πολλούς ανθρώπους στη Ράφα, αλλά παρά τις αμερικανικές εκκλήσεις για αυτοσυγκράτηση, ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Μπενιαμίν Νετανιάχου λέει ότι έδωσε εντολή στον στρατό να επιτεθεί στην πόλη μόλις έχει σχέδιο να μετακινήσει Παλαιστίνιους αμάχους από τη Ράφα. Δεδομένου ότι πουθενά στη Γάζα δεν είναι ασφαλές, οι κάτοικοι δεν το βρίσκουν αυτό καθησυχαστικό. Ίσως ο κ. Νετανιάχου προσπαθεί να ηρεμήσει τον κ. Μπάιντεν.
Ένα άλλο πιθανό ακροατήριο μπορεί να είναι το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, το οποίο έχει αποφανθεί ότι το Ισραήλ αντιμετωπίζει «εύλογους» ισχυρισμούς ότι διαπράττει το έγκλημα της γενοκτονίας κατά των Παλαιστινίων στη Γάζα.
Το Ισραήλ έχει θέσει έναν υψηλό πήχη για τη νίκη που μπορεί να είναι ανέφικτος, ακόμη και για πολλούς μήνες. Θέλει να εξαφανίσει τη Χαμάς, να αποκαταστήσει την ασφάλεια του Ισραήλ και να απελευθερώσει τους ομήρους που πήρε η Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου. Πολλές από τις οικογένειες των Ισραηλινών που κρατούνται στη Γάζα και οι υποστηρικτές τους δεν αποδέχονται το επιχείρημα του πρωθυπουργού ότι μόνο η βία θα απελευθερώσει τους ομήρους. Θέλουν μια συμφωνία κατάπαυσης του πυρός, καθώς φοβούνται ότι όσο περισσότερο συνεχίζεται ο πόλεμος, τόσο λιγότερο πιθανό είναι να τους ξαναδούν.
Το Ισραήλ έχει προκαλέσει σημαντική ζημιά στη Χαμάς, αλλά δεν έχει σπάσει την ικανότητά της να πολεμήσει. Ένας ανώτερος αξιωματούχος των δυτικών μυστικών υπηρεσιών μου είπε ότι το Ισραήλ είχε σκοτώσει περίπου το ένα τρίτο των δυνάμεων της Χαμάς και κατέστρεψε περίπου το ένα τρίτο του δικτύου σήραγγας που καθιστά τη Χαμάς έναν τόσο σκληρό εχθρό.
Ο Νετανιάχου είπε επίσης ότι το Ισραήλ θα ήθελε να σκοτώσει τους ηγέτες της Χαμάς, ξεκινώντας από τον Yahya Sinwar, τον άνθρωπο που πιστεύεται ότι υποκίνησε και διηύθυνε τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου. Μέχρι στιγμής, ο κ. Sinwar και οι πλησιέστεροι υπολοχαγοί του πιστεύεται ότι είναι ζωντανοί, ίσως ζώντας στο δίκτυο τούνελ που θωρακίζεται από Ισραηλινούς ομήρους.
Ο πόλεμος στην ευρύτερη Μέση Ανατολή
Σε τέσσερις μήνες, τα ωστικά κύματα του πολέμου στη Γάζα εξαπλώθηκαν σε όλη τη Μέση Ανατολή. Το δίκτυο συμμάχων του Ιράν, το οποίο αποκαλεί άξονα αντίστασης, εμπλέκεται στον ευρύτερο πόλεμο.
Αφού σκοτώθηκαν τρεις αμερικανοί στρατιώτες στην Ιορδανία από μια πολιτοφυλακή που εκπαιδεύτηκε και χρηματοδοτήθηκε από το Ιράν, οι ΗΠΑ ξεκίνησαν ένα κυλιόμενο πρόγραμμα αεροπορικών επιδρομών στη Συρία και το Ιράκ. Με το Ηνωμένο Βασίλειο, έχουν επίσης βομβαρδίσει τους Χούθι στην Υεμένη που επιτίθενται στη ναυτιλία στην Ερυθρά Θάλασσα. Τα γεράκια στις ΗΠΑ και το Ισραήλ θέλουν ο αμερικανικός στρατός να βομβαρδίσει το Ιράν.
Οι Χούθι και οι άλλοι σύμμαχοι και πληρεξούσιοι του Ιράν λένε ότι ενεργούν ως αλληλέγγυοι με τους Παλαιστίνιους στη Γάζα. Ο πιο ισχυρός σύμμαχος του Ιράν είναι η Χεζμπολάχ στον Λίβανο. Ο πόλεμος στα σύνορά της με το Ισραήλ γίνεται όλο και πιο σοβαρός και πιο έντονος μέρα με τη μέρα. Η πίεση αυξάνεται στο εσωτερικό του Ισραήλ για αποστολή στρατευμάτων στο νότιο Λίβανο.
Οι Αμερικανοί προσπαθούν να οικοδομήσουν ένα μονοπάτι για ένα ειρηνικό μέλλον στη Μέση Ανατολή. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ έχει παρουσιάσει ένα όραμα της Σαουδικής Αραβίας να εξομαλύνει τις σχέσεις με το Ισραήλ, εάν οι Ισραηλινοί επιτρέψουν στους Παλαιστίνιους να έχουν ένα δικό τους ανεξάρτητο κράτος. Ο πρωθυπουργός Νετανιάχου λέει ότι η παλαιστινιακή ανεξαρτησία δεν θα συμβεί. Επιμένει ότι το Ισραήλ θα πιέσει μέχρι να επιτύχει «ολική νίκη».
Αυτός ο πόλεμος συνεχίζεται και δεν υπάρχει άμεση προοπτική για κατάπαυση του πυρός. Όσο περισσότερο συνεχιστεί, τόσο πιο δύσκολο θα είναι να ελέγξουμε τις συνέπειες αυτού που συμβαίνει στη Γάζα».