Σχεδόν 40 μέρες πριν τις προεδρικές εκλογές της 5ης Φεβρουαρίου στην Κυπριακή Δημοκρατία, οι υποψήφιοι ετοιμάζονται για την τελική ευθεία ώστε να προσελκύσουν περισσότερους ψηφοφόρους. Όμως παρότι τις τελευταίες μέρες υπήρξε μια μαζική εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους από νέους ψηφοφόρους, η συμμετοχή συνεχίζει να παραμένει χαμηλή σε σύγκριση με προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις.
Το χαμηλό ενδιαφέρον για τις εκλογές, προέτρεψε τέσσερις από τους υποψηφίους για την Προεδρία, Νίκο Χριστοδουλίδη, Ανδρέα Μαυρογιάννη, Αχιλλέα Δημητριάδη και Κωνσταντίνο Χριστοφίδη, να συμμετάσχουν από κοινού σε βιντεάκι καλώντας σε εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους.
Παρόλα αυτά δεν φαίνεται ότι ήταν τόση ώστε να ανατρέψει το χαμηλό ενδιαφέρον που παρουσιάζεται από νέους ψηφοφόρους για εγγραφή στον εκλογικό κατάλογο και κατ’ επέκταση για συμμετοχή στις εκλογές. Κάλεσμα εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους είχαν κάνει από κοινού με κοινό μήνυμα που έστειλαν και τέσσερις υποψήφιοι.
Χαμηλές «πτήσεις» για τις εγγραφές
Σύμφωνα με τα στοιχεία του συστήματος αρχείου πληθυσμού, ο αριθμός των εγγεγραμμένων στον εκλογικό κατάλογο Ελληνοκυπρίων πολιτών ανέρχεται αυτή τη στιγμή στις 551.758 (με βάση τον συμπληρωματικό εκλογικό κατάλογο της 2ας Οκτωβρίου 2022). Εγγεγραμμένοι είναι επίσης 704 Τουρκοκύπριοι. Σε σχέση με τις ηλικίες 18 – 25 σημειώνεται ότι από τους 71.731 δικαιούχους, έχουν εγγραφεί 36.730, ενώ 34.549 (48,12%) δεν είχαν εγγραφεί μέχρι και τις 2 Οκτωβρίου 2022.
Σήμερα 27 Δεκεμβρίου λήγει η προθεσμία για την εγγραφή στους εκλογικούς καταλόγους, βάση των οποίων θα πραγματοποιηθούν οι προεδρικές εκλογές, δεν αναμένεται να υπάρξει δραματική αλλαγή παρόλο που έχει ενταθεί η εγγραφή. Μέχρι τις 23 Δεκεμβρίου είχαν εγγραφεί άλλοι 7.444 εκ των οποίων 1.211 (16%) με ηλεκτρονικές αιτήσεις.
Την αντίστοιχη περίοδο για τις Προεδρικές Εκλογές του 2018, εγκρίθηκαν 10.363 αιτήσεις, ενώ για τις Βουλευτικές Εκλογές 2021, 15.345. Ο σημερινός δηλαδή αριθμός είναι μειωμένος σε σύγκριση και με τις δύο προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις εκτός και εάν υπάρξει σήμερα ανατροπή.
Τα εκλογικά κέντρα στην Ελλάδα
Σε ό,τι αφορά τα εκλογικά κέντρα του εξωτερικού, ο κύριος όγκος των δηλώσεων αφορά την Ελλάδα και το Ηνωμένο Βασίλειο. Πιο συγκεκριμένα στην Ελλάδα θα υπάρξουν εκλογικά κέντρα σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα, Ηράκλειο, Ιωάννινα, Λάρισα, Κομοτηνή και Βόλο.
Διαδικασία υποβολής υποψηφιοτήτων
Σύμφωνα με τον νόμο, κάθε υποψήφιος καταθέτει ή μεριμνά ώστε να κατατεθεί στον Έφορο Εκλογής το ποσό των €2.000 ή γραπτή απόδειξη που εκδίδεται από ή εκ μέρους του Γενικού Λογιστή για δύο χίλιες ευρώ που λήφθηκαν από ή για λογαριασμό του υποψηφίου αυτού αναφορικά με τέτοια κατάθεση και τα έγγραφα υποβολής υποψηφιότητας δε θα είναι έγκυρα μέχρις ότου γίνει τέτοια κατάθεση.
Οι υποψηφιότητες θα υποβληθούν στο συνεδριακό κέντρο «Φιλοξενία», την Πέμπτη 5.1.2023, μεταξύ των ωρών 08:00 π.μ. και 12:00 μ. Για σκοπούς οργάνωσης της όλης διαδικασίας, θα καθοριστεί συγκεκριμένη ώρα για τον κάθε υποψήφιο.
Τα προσόντα εκλογιμότητας
Τα προσόντα εκλογιμότητας καθορίζονται στο άρθρο 40 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, σύμφωνα με το οποίο, ο/η υποψήφιος/α για Πρόεδρος της Δημοκρατίας πρέπει:
- Να είναι πολίτης/σα της Κυπριακής Δημοκρατίας.
- Να έχει συμπληρώσει το 35ο έτος της ηλικίας του/της.
- Να μην έχει καταδικασθεί για αδίκημα ατιμωτικό ή ηθικής αισχρότητας ή να έχει στερηθεί της εκλογιμότητας μετά από απόφαση του δικαστηρίου λόγω εκλογικού αδικήματος.
- Να μην πάσχει από διανοητική νόσο που τον/την καθιστά ανίκανο/η να ασκήσει τα καθήκοντα του/της Προέδρου της Δημοκρατίας.
- Να μην έχει υπηρετήσει συνεχόμενα στο αξίωμα του/της Προέδρου της Δημοκρατίας τις αμέσως δύο προηγούμενες θητείες.
Κάθε υποψήφιος προτείνεται με χωριστή πρόταση. Τα έγγραφα υποβολής υποψηφιοτήτων υπογράφονται από τον υποψήφιο και έναν εκλογέα, ο οποίος τον προτείνει, καθώς επίσης και από εκατό (100) εκλογείς, οι οποίοι υποστηρίζουν την υποψηφιότητά του. Για το αξίωμα του Προέδρου, οι πιο πάνω εκλογείς θα πρέπει να ανήκουν στην Ελληνική Κοινότητα.
Κάθε υποψήφιος, κατά τον χρόνο της υποβολής υποψηφιοτήτων παραδίνει στον Έφορο Εκλογής τα έγγραφα υποβολής υποψηφιοτήτων, δηλαδή:
- Την πρόταση υποψηφιότητας του.
- Επίσημη δήλωση για τα προσόντα του που γίνεται και προσυπογράφεται από τον υποψήφιο.
Μέχρι στιγμής έχουν εκδηλώσει την πρόθεση τους για την κάθοδο τους στις Προεδρικές εκλογές 13 υποψήφιοι, με τους επικρατέστερους να είναι ο Νίκος Χριστοδουλίδης, ο Ανδρέας Μαυρογιάννης και ο Αβέρωφ Νεοφύτου.
