Σε κατάσταση πλήρους χάους βρίσκεται το Σουδάν εδώ και πάνω από 10 ημέρες με τις εχθροπραξίες που ξέσπασαν ανάμεσα στον τακτικό στρατό και παραστρατιωτικές ομάδες.
Και μπορεί να έχει υπάρχει συμφωνία για εκεχειρία υπό την αιγίδα των ΗΠΑ, ωστόσο επικρατούν αμφιβολίες για δέσμευση τήρησης της και των δύο πλευρών.
Η σύγκρουση – που ξεκίνησε στις 15 Απριλίου – προέκυψε από μια σκληρή διαμάχη για την εξουσία μεταξύ των ηγετών του τακτικού στρατού του Σουδάν και της αντίπαλης παραστρατιωτικής ομάδας Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ).
Και με τη διαμάχη να έχει φτάσει σε οριακό σημείο με τους νεκρούς να έχουν φτάσει τους 459 – αν και πιστεύεται ότι ο αριθμός είναι πολύ μεγαλύτερος – ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας κρούει «καμπανάκι» για «υψηλό κίνδυνο» βιολογικού πολέμου, αφού οι παραστρατιωτικές ομάδες στο Σουδάν φέρονται να έχουν καταλάβει το εργαστήριο δημόσιας υγείας της χώρας.
Σύμφωνα με το Reuters οι Παραστρατιωτικοί των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (Rapid Support Force) που έχουν πάρει τον έλεγχο του εργαστηρίου, μιλώντας στους δημοσιογράφους, ανέφεραν ότι στο εργαστήριο υπάρχουν παθογόνα ιλαράς, χολέρας και άλλοι επικίνδυνοι μικροοργανισμοί.
«Αυτό είναι το κύριο μέλημα: δεν υπάρχει δυνατότητα πρόσβασης στους τεχνικούς του εργαστηρίου για να πάνε στο εργαστήριο και να πάρουν με ασφάλεια το βιολογικό υλικό και τις διαθέσιμες ουσίες», είπε χαρακτηριστικά.
Απέδρασε εγκληματίας πολέμου και άλλοι καταζητούμενοι
Την ίδια στιγμή, ένας πρώην Σουδανός πολιτικός ο Άχμεντ Χαρούν, άλλοτε υφυπουργός αρμόδιος για τις ανθρωπιστικές υποθέσεις επί του καθεστώτος του Όμαρ ελ Μπασίρ, καταζητούμενος από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας στο Νταρφούρ, γνωστοποίησε ότι ο ίδιος και άλλοι πρώην κυβερνητικοί αξιωματούχοι βγήκαν από τη φυλακή Κομπέρ και θα φροντίσουν οι ίδιοι την ασφάλειά τους, με ανακοίνωσή του που μεταδόθηκε από τον σουδανικό τηλεοπτικό σταθμό Tayba χθες Τρίτη και αναμεταδίδει το BBC.
Σε ένα ηχητικό μήνυμα που κυκλοφόρησε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο Χαρούν ισχυρίστηκε ότι αυτός και άλλοι πρώην αξιωματούχοι είχαν αποφασίσει να αποδράσουν με τη βοήθεια των δεσμοφυλάκων και των ενόπλων δυνάμεων.
«Πήραμε απόφαση να προστατευτούμε λόγω έλλειψης ασφάλειας, νερού, τροφής και θεραπείας, καθώς και λόγω του θανάτου πολλών κρατουμένων στο Κόμπερ», είπε ο Χαρούν στην al-Sudani, μια καθημερινή εφημερίδα στο Σουδάν που είναι γνωστό ότι έχει δεσμούς με τον Όμαρ ελ Μπασίρ.
Ωστόσο, ο σουδανικός τακτικός στρατός σε ανακοίνωσή του υποστηρίζει πως ο ανατραπείς ηγέτης και περίπου 30 ακόμα μεταφέρθηκαν στο νοσοκομείο κατόπιν σύστασης του ιατρικού προσωπικού της φυλακής Κομπέρ, προτού ξεσπάσουν οι συγκρούσεις ανάμεσα στον στρατό και τους παραστρατιωτικούς των Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (ΔΤΥ).
Νωρίτερα δύο πηγές στο νοσοκομείο είχαν δηλώσει ότι ο Μπασίρ μεταφέρθηκε από τη φυλακή Κομπέρ σε στρατιωτικό νοσοκομείο της σουδανικής πρωτεύουσας προτού ξεσπάσουν οι σφοδρές μάχες στο Χαρτούμ στις 15 Απριλίου.
Ο Όμαρ ελ Μπασίρ εκδιώχθηκε από τον στρατό μετά από μαζικές διαδηλώσεις το 2019 και εξέτιε ποινή φυλάκισης για διαφθορά.
Ο σουδανικός στρατός λέει ότι ο 79χρονος αυτή τη στιγμή βρίσκεται σε στρατιωτικό νοσοκομείο και μεταφέρθηκε εκεί πριν ξεσπάσουν οι εχθροπραξίες.
Ο Μπασίρ κατηγορείται από το ΔΠΔ ότι ηγήθηκε εκστρατείας μαζικών δολοφονιών και βιασμών στην περιοχή Νταρφούρ του Σουδάν, κάτι που ο ίδιος αρνείται.
Εν τω μεταξύ, ο Χαρούν αντιμετωπίζει 20 κατηγορίες για εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας και 22 κατηγορίες για εγκλήματα πολέμου που φέρεται να διαπράχθηκαν επίσης στην περιοχή του Νταρφούρ μεταξύ 2003 και 2004, όταν υπηρετούσε ως υπουργός Εσωτερικών της χώρας. Οι κατηγορίες περιλαμβάνουν φόνο, βιασμό, δίωξη και βασανιστήρια.
Ο Χαρούν έχει επίσης αρνηθεί στο παρελθόν τις κατηγορίες του ΔΠΔ, οι οποίες του απαγγέλθηκαν το 2007. Συνελήφθη το 2019 μετά το πραξικόπημα κατά του Μπασίρ.
Από τότε, η χώρα έχει βιώσει συχνές αναταραχές και πολλές άλλες απόπειρες πραξικοπήματος.
Τι λέει ο σουδανικός στρατός για τον Ομάρ ελ Μπασίρ
Εύθραστη εκεχειρία
Ο Volker Perthes, ο οποίος είναι ο ειδικός απεσταλμένος του ΟΗΕ στο Σουδάν και βρίσκεται στη χώρα, είπε ότι φαίνεται ότι η 72ωρη παύση των μαχών εξακολουθεί να τηρείται σε ορισμένες περιοχές της χώρας.
Όμως πυροβολισμοί και εκρήξεις αναφέρθηκαν στο Χαρτούμ και στην κοντινή πόλη Ομντουρμάν.
«Δεν υπάρχει ακόμη καμία ξεκάθαρη ένδειξη ότι οποιαδήποτε [πλευρά] είναι έτοιμη να διαπραγματευτεί σοβαρά, υποδηλώνοντας ότι και οι δύο πιστεύουν ότι είναι δυνατή η εξασφάλιση μιας στρατιωτικής νίκης έναντι της άλλης», είπε ο Πέρθες.
Η κατάπαυση του πυρός, η οποία ξεκίνησε τα μεσάνυχτα τοπική ώρα (22:00 GMT) τη Δευτέρα, είναι η πιο πρόσφατη προσπάθεια για σταθερότητα στη χώρα μετά από μάχες που ξέσπασαν μεταξύ του στρατού και των παραστρατιωτικών Δυνάμεων Ταχείας Υποστήριξης (RSF) σχεδόν πριν από δύο εβδομάδες.
Ανησυχία υπάρχει και για όσους έχουν μείνει πίσω, με περίπου 24.000 έγκυες γυναίκες αυτή τη στιγμή στο Χαρτούμ που αναμένεται να γεννήσουν τις επόμενες εβδομάδες.
Τέλος, ο κ. Πέρθες είπε επίσης ότι πολλά σπίτια, νοσοκομεία και άλλες δημόσιες εγκαταστάσεις υπέστησαν ζημιές ή καταστράφηκαν σε κατοικημένες περιοχές κοντά στο αρχηγείο του στρατού και το αεροδρόμιο στο Χαρτούμ κατά τη διάρκεια των μαχών.
