Σε εμπόλεμη ζώνη έχει μετατραπεί το Καζακστάν, όπου τεράστιες διαδηλώσεις τις οποίες πυροδότησε η ακρίβεια αιματοκυλίζονται και ο ένας νεκρός να διαδέχεται τον άλλον.
Ο πρόεδρος του Καζακστάν, Κασίμ-Ζομάρτ Τοκάγεφ, ζήτησε τη βοήθεια της Ρωσίας και των συμμάχων της για να αντιμετωπίσει την «τρομοκρατική απειλή» στη χώρα του, όπως την χαρακτήρισε.
Η πρώτη επίσημη μοσχοβίτικη αντίδραση έρχεται από το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας. «Παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις στο Καζακστάν. Δεν υπάρχουν στοιχεία σχετικά με θύματα από τη ρωσική πλευρά», τονίζει σε ανακοίνωσή του και προσθέτει:
«Στις 2 Ιανουαρίου, πλήθος κόσμου βγήκε στους δρόμους στις πόλεις Zhanaozen και Aktau στην περιοχή Mangistau, διαμαρτυρόμενος για τις υψηλές τιμές των καυσίμων. Δύο ημέρες αργότερα, οι διαδηλώσεις κατέκλυσαν την Αλμάτι, καθώς επίσης και άλλες πόλεις όπως την πρωτεύουσα του Καζακστάν Νουρ-Σουλτάν. Ο πρόεδρος επέβαλε κατάσταση έκτακτης ανάγκης διάρκειας δύο εβδομάδων και απαγόρευση κυκλοφορίας στη μεγαλύτερη πόλη της χώρας Αλμάτι και στη νοτιοδυτική επαρχία Μαγγιστάου νωρίς την Τετάρτη. Ο αρχηγός του κράτους αποδέχθηκε επίσης την παραίτηση της κυβέρνησης. Τα μέλη της θα συνεχίσουν να εκτελούν τα καθήκοντά τους μέχρι να σχηματιστεί νέο υπουργικό συμβούλιο.
Σύμφωνα με κάποια διαδικτυακά βίντεο, οι συγκρούσεις μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομικών επανήλθαν στην Αλμάτι την Τετάρτη. Το γραφείο του διοικητή δήλωσε ότι οι υπηρεσίες επιβολής του νόμου αγωνίζονται ενάντια στον εξτρεμισμό για να εξασφαλίσουν το νόμο και την τάξη, ζητώντας από τους ανθρώπους να αποφεύγουν να επισκέπτονται δημόσιους χώρους».
Νωρίτερα, λοιπόν, ο Τοκάγεφ ανακοίνωσε ότι ζήτησε από την Οργάνωση του Συμφώνου Συλλογικής Ασφάλειας (CSTO) να βοηθήσει το Καζακστάν. «Κάλεσα σήμερα τους αρχηγούς κρατών της CSTO να βοηθήσουν το Καζακστάν να νικήσει την τρομοκρατική απειλή» είπε, ισχυριζόμενος ότι «συμμορίες τρομοκρατών» που «εκπαιδεύτηκαν στο εξωτερικό» υποκινούν τις διαδηλώσεις.
Αυτό ήταν το δεύτερο τηλεοπτικό διάγγελμα του προέδρου μέσα σε λίγες ώρες, καθώς η χώρα του βρίσκεται αντιμέτωπη με τις χειρότερες ταραχές που έχει βιώσει εδώ και μία δεκαετία, με αφορμή την αύξηση της τιμής του υγραερίου.
Οι εκρήξεις, οι πυροβολισμοί και τα ουρλιαχτά στους δρόμους θυμίζουν εμπόλεμη ζώνη:
Kazakhstan : Vidéo qui laisserait entendre des tirs d'armes automatiques à Almaty alors que les forces de sécurité seraient rentrées dans la ville. pic.twitter.com/h9IH3Ehsml
— Rebecca Rambar (@RebeccaRambar) January 5, 2022
Η CSTO ιδρύθηκε τον Οκτώβριο του 2002 με συμβαλλόμενα μέρη τη Ρωσία, τη Λευκορωσία, την Αρμενία, το Καζακστάν, το Κιργιστάν και το Τατζικιστάν. Στόχος της είναι η διασφάλιση της ειρήνης και της διεθνούς και περιφερειακής ασφάλειας και σταθερότητας καθώς και η συλλογική υπεράσπιση της ανεξαρτησίας, της εδαφικής ακεραιότητας και της εθνικής κυριαρχίας των μελών της.
Σύμφωνα με το πρακτορείο Sputnik, που επικαλείται το υπουργείο Εσωτερικών του Καζακστάν, στις ταραχές σκοτώθηκαν οκτώ αστυνομικοί και εθνοφύλακες, ενώ 317 τραυματίστηκαν.
Εν τω μεταξύ, διαδηλωτές κάνουν πλιάτσικο σε μαγαζιά όπλων, ενώ άλλοι παίρνουν στα χέρια τους τα όπλα της Εθνικής Ασφάλειας:
🔴 #Kazakhstan protests
looting weapons #stores pic.twitter.com/nbqfBEZtMh
— Soubhi Jarrah (@Soubhi_Jarrah) January 5, 2022
Το Καζακστάν κηρύχθηκε σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης μέχρι τις 19 Ιανουαρίου. Η κρατική τηλεόραση Khabar 24 μετέδωσε ότι στο πλαίσιο των μέτρων «θα περιοριστεί η ελευθερία της μετακίνησης, συμπεριλαμβανομένων και των μεταφορών» και θα απαγορευτούν «οι συλλογικές εκδηλώσεις και οι οικογενειακές συγκεντρώσεις» για γάμους, κηδείες και γεννήσεις.
Οι περιορισμοί «επιβάλλονται λόγω της επιδείνωσης της κατάστασης, για να διασφαλιστεί η δημόσια ασφάλεια, να αποκατασταθούν ο νόμος και η τάξη και να προστατευτούν τα δικαιώματα και οι ελευθερίες των πολιτών», πρόσθεσε.
Οι διαδηλωτές, ωστόσο, είναι κυριολεκτικώς παντού:
https://twitter.com/NessieK18/status/1478821888914829317
Kazakhstan : Des publications publiées montreraient des images de l'aéroport d'Almaty qui resterait sous le contrôle des manifestants. pic.twitter.com/GRTh4DNi9m
— Rebecca Rambar (@RebeccaRambar) January 5, 2022
Στο πλαίσιο αυτό θα απαγορευτεί η κυκλοφορία από τις 23.00 μέχρι τις 7.00.
Ο Τοκάγεφ απέπεμψε επίσης τον επικεφαλής της Επιτροπής Εθνικής Ασφάλειας (διάδοχος της σοβιετικής KGB), τον Καρίμ Μασίμοφ. Στη θέση του αναλαμβάνει ο Γιερμέκ Σαγκιμπάγεφ, ο μέχρι σήμερα επικεφαλής της Υπηρεσίας Κρατικής Ασφάλειας.
Οι διαδηλωτές χρησιμοποιούν ακόμη και μπουλντόζες. Πολλοί ενισχύουν το οπλοστάσιό τους:
Hay manifestantes armados al menos en Almaty, la ciudad más poblada de Kazajstán🇰🇿. El Ministerio del Interior kazajo anunció que varios policías y guardias nacionales han muerto en estos disturbios. pic.twitter.com/fq3g67uLin
— Niporwifi © (@niporwifi) January 5, 2022
Λίγο νωρίτερα, οι ΗΠΑ, μέσω της εκπροσώπου του Λευκού Οίκου Τζεν Ψάκι, κάλεσαν τις αρχές του Καζακστάν να επιδείξουν «αυτοσυγκράτηση» και εξέφρασαν την ελπίδα οι διαδηλώσεις να διεξάγονται «με ειρηνικό τρόπο». Η Ψάκι επέκρινε επίσης τους «τρελούς ισχυρισμούς της Ρωσίας» για την υποτιθέμενη ευθύνη των ΗΠΑ για τις ταραχές αυτές. Ο ισχυρισμός αυτός «είναι απολύτως λανθασμένος» και εντάσσεται «στη στρατηγική παραπληροφόρησης» εκ μέρους της Μόσχας, υποστήριξε.
Ο ΟΗΕ παρακολουθεί «με ανησυχία» την κατάσταση, είπε εξάλλου ο εκπρόσωπος του γενικού γραμματέα του Οργανισμού, Στεφάν Νουζαρίτς. «Είναι πολύ σημαντικό όσοι εμπλέκονται στα τρέχοντα γεγονότα να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση, να αποφύγουν οποιαδήποτε βία και να προωθήσουν τον διάλογο», πρόσθεσε.
