Το ευρωπαϊκό παζάρι όπλων είναι από τα αγαπημένα που προσελκύουν την Τουρκία και ιδίως τον Ταγίπ Ερντογάν. Το αποδεικνύουν οι αριθμοί και όχι τόσο τα λόγια και τα πυροτεχνήματα για αγορές μαμούθ που κατά καιρούς εξαπολύει ο Τούρκος Πρόεδρος στο πλαίσιο της «διπλωματίας των όπλων» που αναπτύσσει για την προώθηση του νεο-οθωμανικού οράματος του.
Η Τουρκία είναι ο 11ος μεγαλύτερος πελάτης της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας!
ΓΕΡΜΑΝΙΑ: Η συνεργασία της Τουρκίας με την Γερμανία στην παραγωγή αμυντικού υλικού είναι ιδιαιτέρως σημαντική . Η Τουρκία όχι μόνο αγοράζει γερμανικά όπλα αλλά συνάπτει συμβάσεις με γερμανικές εταιρείες για εξαγορά τεχνογνωσίας και βιομηχανική συνεργασία, μέσω της οποίας αναπτύσσει τουρκικά όπλα. Η Τουρκία το 2019 απορρόφησε 1/3 του συνόλου των εξαγωγών της γερμανικής αμυντικής βιομηχανίας και παραμένει στην 1η θέση του γερμανικού πελατολογίου όπλων. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ινστιτούτου Ερευνών για την Ειρήνη μεταξύ των Λαών της Στοκχόλμης, η Γερμανία ήταν ο πρώτος προμηθευτής όπλων στην Άγκυρα. Το 2005, οι εισαγωγές γερμανικών όπλων στην Τουρκία έφθασαν τα 602 εκατομμύρια δολάρια. Στη διετία 2006-2007, το ήμισυ των εξοπλισμών που εισήχθησαν από την Άγκυρα ήταν από το Βερολίνο.
ΙΤΑΛΙΑ: Πίσω από την Γερμανία ακολουθεί η Ιταλία. Η Τουρκία έχει συνάψει σημαντικά συμβόλαια αμυντικού υλικού με την Ιταλία . Το 2019 η Ιταλία πραγματοποίησε εξαγωγές αμυντικού υλικού στην Τουρκία ύψους 9,3 δις δολαρίων! Η Τουρκία αποτελεί τον 3ο μεγαλύτερο εισαγωγέα ιταλικών οπλικών συστημάτων στον κόσμο. Από κοινού Ιταλία και Τουρκία έχουν αναπτύξει στενή συνεργασία στο σχεδιασμό και παραγωγή της αμυντικής βιομηχανίας που περιλαμβάνει, επιθετικά ελικόπτερα (Τ129 ΑΤΑΚ), κορβέτες ηλεκτρονικής παρακολούθησης, κατασκοπευτικούς δορυφόρους, ηλεκτρονικά συστήματα ελέγχου της θάλασσας VTMS, ραντάρ. Περίπου 1300 ιταλικές αμυντικές επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται στην Τουρκία.
ΙΣΠΑΝΙΑ: Η Τουρκία είναι ένας από τους πέντε μεγαλύτερους πελάτες της ισπανικής αμυντικής βιομηχανίας παγκοσμίως, έχει ήδη αγοράσει μεταγωγικά αεροσκάφη και έχει κλείσει συμβόλαια ναυπήγησης πολεμικών σκαφών. Η κρατική ισπανική εταιρεία NAVANTIA έχει πουλήσει στην Τουρκία φρεγάτες και ελικοπτεροφόρο πλοίο. Ισπανοί αξιωματικοί βρίσκονται στην βάση Ιντσιρλίκ για την διαχείριση των συστοιχιών Patriot.
Επομένως η πρόσφατη επίσκεψη του Ισπανού πρωθυπουργού Πέδρο Σάντσεθ στην Τουρκία και η από κοινού με τον Τ. Ερντογάν ανακοίνωση μεγαλόπνοων σχεδίων για μελλοντική συνεργασία σε νέα εξοπλιστικά προγράμματα μαμούθ όπως κατασκευή αεροπλανοφόρου και υποβρυχίων, δεν αποτελεί «κεραυνός εν αίθρια», ούτε η αρχή αλλά η συνέχεια μιας μακράς διακρατικής συνεργασίας στον κατασκευαστικό αμυντικό τομέα.
Οι δηλώσεις αυτές που προκάλεσαν την έντονη δυσαρέσκεια της Ελλάδας αποκτούν μια ιδιαίτερη σημασία καθ´ ότι γίνονται σε μια χρονική στιγμή όπου η Ευρωπαϊκή Αμυντική Βιομηχανία προσπαθεί να ανακάμψει από την οικονομική κρίση της τελευταίας δεκαετίας και να εισέλθει στην ανάπτυξη προϊόντων 5ης γενιάς, ανταγωνιστικών σε ποιότητα και κόστος στην παγκόσμια αγορά.
Η Τουρκία δεν μπορεί να αγνοηθεί από τις ηγέτιδες δυνάμεις της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας
Επομένως η ευρωπαϊκή αμυντική βιομηχανία, τα επόμενα έτη, θα επιδιώκει αύξηση του πελατολογίου της εκτός ΕΕ. Ως εκ τούτου η Τουρκία δεν μπορεί να αγνοηθεί από τις ηγέτιδες δυνάμεις της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας όπως είναι η Γερμανία , η Γαλλία , η Ιταλία και η Ισπανία.
Βεβαίως η Ελλάδα έχει εγείρει επανειλημμένα το ζήτημα μη εξαγωγής οπλικών συστημάτων Ευρωπαϊκών Κρατών προς την Τουρκία. Μετά την ελληνο-τουρκική κρίση τον Αύγουστο του 2020 ετέθη μετ’ επιτάσεως από τον έλληνα Πρωθυπουργό στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Οκτώβριο του 2020. Παράλληλα ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας είχε αποστείλει επιστολή στην τότε Ισπανίδα ομόλογό του Arancha González Laya , στην οποία υπενθύμιζε την υποχρέωση των Κρατών Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να σέβονται την Κοινή Θέση 2008/944, η οποία υπογραμμίζει ότι: «Τα Κράτη Μέλη είναι αποφασισμένα να αποτρέψουν την εξαγωγή στρατιωτικής τεχνολογίας και εξοπλισμού που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για εσωτερική καταστολή ή διεθνείς επιθετικές ενέργειες, ή να συμβάλει σε περιφερειακή αποσταθεροποίηση».
Το ζήτημα αυτό, όπως και ο αποσταθεροποιητικός ρόλος της Τουρκίας στην ευρύτερη περιοχή της Μεσογείου τέθηκε και κατά την τελευταία συνάντηση του Ν. Δένδια Υπουργού με τον νέο Ισπανό ομόλογό του José Manuel Albares, στο περιθώριο της διμερούς συνάντησης τον περασμένο Σεπτέμβριο.
Είναι προφανές ότι ο Ταγίπ Ερντογάν με την ανακοίνωση του περί αγοράς νέων εξοπλισμών από την Ισπανία επιχειρεί να απαντήσει στην πρόσφατη ελληνογαλλική αλλά και την ελληνοαμερικανική συμφωνία.