Οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν μια πέτρινη σαρκοφάγο στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου στο Demre, στην Αττάλεια της Τουρκίας και πιστεύουν ότι πρόκειται για τον τόπο ταφής του Αγίου Νικολάου, ο οποίος ενέπνευσε τον θρύλο του «Άγιου Βασίλη».
Eιδικότερα, όπως υποστηρίζουν η πρωτοποριακή ανακάλυψη έγινε κατά τη διάρκεια αρχαιολογικών ανασκαφών στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου στο Ντεμρέ της Αττάλειας – μια τοποθεσία που συνδέεται στενά με την ιστορική μορφή που ενέπνευσε τον θρύλο του Άγιου Βασίλη. Οι ερευνητές αποκάλυψαν μια σαρκοφάγο μέσα στο διώροφο παράρτημα της εκκλησίας, που πιστεύεται ότι χρονολογείται αιώνες πριν.
Η εκκλησία, που χτίστηκε κοντά στον τόπο ταφής του Αγίου Νικολάου, του επισκόπου των Μύρων, αποτέλεσε επίκεντρο ανασκαφών από το 1989. Η διαχείριση του χώρου γίνεται στο πλαίσιο του προγράμματος Legacy to the Future Project, το οποίο εποπτεύεται από το Υπουργείο Πολιτισμού και Τουρισμού της Τουρκίας. Τα τελευταία δύο χρόνια, επικεφαλής του έργου είναι η επίκουρη καθηγήτρια Φατμά Φίντικ από το Πανεπιστήμιο του Χατάι.
Σύμφωνα με όσα αναφέρει η καθηγήτρια η σαρκοφάγος που αποκαλύφθηκε, κατασκευασμένη από τοπικό ασβεστόλιθο, έχει μήκος περίπου δύο μέτρα και διαθέτει ελαφρώς υπερυψωμένο, αετωματικό καπάκι. Προκαταρκτικές μελέτες δείχνουν ότι μοιάζει με τοπικούς τύπους ταφής.
Κατά τη διάρκεια των αρχικών ανασκαφών, οι ερευνητές συνάντησαν οστά ζώων και πολυάριθμα θραύσματα πήλινων λαμπτήρων πετρελαίου, γεγονός που υποδηλώνει ότι η περιοχή χρησιμοποιήθηκε ως χώρος ταφής.
Η καθηγήτρια μετέφερε ακόμη τις ελπίδες της ομάδας να αποκαλύψει μια επιγραφή στη σαρκοφάγο. Ένα τέτοιο εύρημα θα μπορούσε να παράσχει κρίσιμες πληροφορίες για την ταυτότητα του ατόμου που θάφτηκε εκεί και να βοηθήσει στη χρονολόγηση του αντικειμένου.
«Προς το παρόν αποκαλύπτουμε μικρά τμήματα της σαρκοφάγου και οι περαιτέρω ανασκαφές θα ρίξουν φως στην πλήρη δομή της», δήλωσε.
«Είναι πολύ νωρίς για να προσδιορίσουμε την ακριβή ηλικία της, αλλά οι επιστημονικές μελέτες θα το διευκρινίσουν σύντομα», πρόσθεσε.
Η ανακάλυψη μπορεί να επιβεβαιώσει ιστορικές μαρτυρίες που υποδηλώνουν ότι ο Άγιος Νικόλαος θάφτηκε κοντά σε ιερό χώρο στα Μύρα.
Η καθηγήτρια σημείωσε ότι η εύρεση της σαρκοφάγου κοντά στην εκκλησία ενισχύει τις θεωρίες ότι η περιοχή χρησίμευε ως σημαντικό θρησκευτικό κέντρο, ενδεχομένως ακόμη και ως τόπος τελικής ανάπαυσης του Αγίου.
«Το εύρημα αυτό όχι μόνο εμπλουτίζει την κατανόηση της περιφερειακής ιστορίας, αλλά και επικυρώνει ιστορικές πηγές που υποδεικνύουν την ιερή αυτή περιοχή ως τόπο ταφής του Αγίου Νικολάου», είπε.
Αυτή η αξιοσημείωτη ανακάλυψη όχι μόνο παρέχει μια απτή σύνδεση με τον Άγιο Νικόλαο, αλλά έχει επίσης βαθιά σημασία τόσο για τη χριστιανική κληρονομιά όσο και για την αρχαιολογική έρευνα. Καθώς η ανασκαφή συνεχίζεται, η σαρκοφάγος υπόσχεται να αποκαλύψει μυστικά του παρελθόντος, καθιστώντας την μια καίρια ανακάλυψη για την ιστορία της περιοχής και όχι μόνο.
Ο Άγιος Νικόλαος ήταν ένας πρώιμος Χριστιανός επίσκοπος ελληνικής καταγωγής. Πέραν των διάφορων θαυμάτων που του αποδίδονται είναι γνωστός επίσης για τις δωρεές του, οι οποίες οδήγησαν στην παραδοσιακή έννοια του Άγιου Βασίλη.
Πέθανε στις 6 Δεκεμβρίου του έτους 343 και αιώνες μετά τον θάνατό του, ο Βυζαντινός Αυτοκράτορας Θεοδόσιος Β’ έχτισε την εκκλησία του Αγίου Νικολάου στην περιοχή όπου υπηρετούσε ο Επίσκοπος.
Τα λείψανά του διατηρήθηκαν στα Μύρα της Λυκίας έως και τον ενδέκατο αιώνα, όπου το 1087 κάποιοι ναύτες αφαίρεσαν τα περισσότερα και τα μετέφεραν στην Ιταλία, στην πόλη Μπάρι, όπου τοποθετήθηκαν στην Βασιλική του Αγίου Νικολάου, που θεμελιώθηκε εκεί το 1087 ακριβώς για να στεγάσει τα λείψανα του Αγίου.
