Ο κόσμος μέσα σε ένα πρωινό κατανόησε τι θα πει εξάρτηση από τα υπολογιστικά συστήματα. Αρκούσε ένα ελαττωματικό στοιχείο σε μια ενημέρωση antivirus της crowdstrike που χρησιμοποιούν τα Windows της Microsoft για να βυθιστούν στο χάος τα αεροδρόμια και να προκληθούν τεράστια προβλήματα σε τράπεζες, επιχειρήσεις, δημόσιες υπηρεσίες ακόμη και νοσοκομεία.
Ώρες αργότερα η λειτουργία των Windows αποκαταστάθηκε και οι υπηρεσίες ομαλοποιήθηκαν. Ωστόσο μέσα σε αυτές τις ώρες, η «μπλε οθόνη θανάτου», όπως αναφέρεται το μήνυμα σε μπλε φόντο που ενημερώνει για το κρασάρισμα των Windows, κόστισε πάνω από 1 δισεκατομμύριο δολάρια. Και το ερώτημα που θέτουν πλέον πολλοί είναι «ποιος θα πληρώσει τον λογαριασμό;».
Όπως σχολίαζαν οι New York Times, «εάν ένας κατασκευαστής αυτοκινήτων βγάλει στην αγορά ελαττωματικά οχήματα θα αντιμετωπίσει αυστηρές κυρώσεις. Εάν ένας πάροχος λογισμικού εκδώσει ένα ελαττωματικό πρόγραμμα θα εκδώσει μια νέα ενημέρωση και θα προχωρήσει παρακάτω».
Η βιομηχανία τεχνολογίας είναι εξαιρετικά επιδέξια στο να μετατοπίζει την ευθύνη. «Μέχρι οι εταιρείες λογισμικού να πληρώσουν ένα τίμημα για ελαττωματικά προϊόντα δεν θα είμαστε ασφαλέστεροι αύριο από ό,τι σήμερα», σχολίασε χαρακτηριστικά ο Τόμας Παρεντι, σύμβουλος κυβερνοασφάλειας και πρώην αναλυτής της Υπηρεσίας Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ.
Το λάθος που προκάλεσε το διεθνές «μπλακ άουτ» χαρακτηρίστηκε ως «η μεγαλύτερη αποτυχία IT στην ιστορία». Οι «μπλε οθόνες» έκαναν την εμφάνισή τους σε περισσότερους από 8,5 εκατ. υπολογιστές. Πάνω από 5.000 πτήσεις, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία, ακυρώθηκαν και εταιρείες λιανικής πώλησης αδυνατούσαν να λειτουργήσουν καθώς δεν μπορούσαν να πραγματοποιήσουν ηλεκτρονικές συναλλαγές.
Πάνω από 1 δισ. δολάρια – «Κουβέντα» για αποζημιώσεις
Η Microsoft «έδειξε» ως αποκλειστικά υπεύθυνη για το φιάσκο την Crowdstrike, η οποία με τη σειρά της ζήτησε «συγγνώμη» για την «αναστάτωση». Το «σφάλμα» κόστισε έσοδα, χρόνο και παραγωγικότητα, όμως όταν η εταιρεία ρωτήθηκε από το CNN εάν σκοπεύει να αποζημιώσει με κάποιον τρόπο για το λάθος της, η Crowdstrike απέφυγε να απαντήσει.
Οι ειδικοί εκτιμούν πως θα υπάρξουν απαιτήσεις για αποζημιώσεις, ενδεχομένως και μηνύσεις. «Κάποιοι θα έπρεπε να πάνε σπίτια τους», είχε σχολιάσει το Bloomberg τις πρώτες ώρες της κρίσης. «Εάν είστε δικηγόρος της CrowdStrike πιθανότατα δεν πρόκειται να πάτε διακοπές», ανέφερε σκωπτικά στο CNN ο Νταν Ιβς, τεχνικός αναλυτής της Wedbush Securities.
Αν και πολλοί συμφωνούν πως είναι νωρίς για να αξιολογήσουμε το ακριβές μέγεθος της ζημιάς που προκλήθηκε από την παγκόσμια κατάρρευση, ο Πάτρικ Άντερσον, Διευθύνων Σύμβουλος της Anderson Economic Group, μιας ερευνητικής εταιρείας στο Μίσιγκαν που ειδικεύεται στην εκτίμηση του οικονομικού κόστους από διάφορα γεγονότα διακοπής λειτουργίας, ανέφερε πως σίγουρα θα ξεπερνάει το 1 δισεκατομμύριο δολάρια.
«Τα όσα συνέβησαν επηρέασαν πολλούς καταναλωτές και επιχειρήσεις με τρόπο που κυμαίνεται από μια ταλαιπωρία έως σοβαρές διακοπές στη λειτουργία εταιρειών και έχει ως αποτέλεσμα απώλειες που δεν μπορούν να επιστραφούν», ανέφερε ο Άντερσον. Πρόσθεσε δε ότι το κόστος μπορεί να είναι ιδιαίτερα σημαντικό για τις αεροπορικές εταιρείες, λόγω της απώλειας εσόδων από τις ακυρωμένες πτήσεις και του υπερβολικού κόστους εργασίας και καυσίμων για τα αεροπλάνα που αντιμετώπισαν σημαντικές καθυστερήσεις.
Μόνο με τη φήμη της θα πληρώσει η Crowdstrike;
Σημειώνεται πως τα ετήσια έσοδα της Crowdstrike είναι λίγο λιγότερα από 4 δισεκατομμύρια ετησίως, οπότε οι αποζημιώσεις θα μπορούσαν να αποδειχθούν ένα αβάσταχτο πλήγμα. Ειδικοί του χώρου εκτιμούν πάντως πως η νομική της υπηρεσία θεωρητικά θα πρέπει να έχει λάβει όλες τις απαραίτητες προστατευτικές δικλείδες στα συμβόλαια.
Επιπλέον, ο Τζέιμς Λιούις, ερευνητής στο Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Μελετών, εκτιμά ότι λιγότερο από ένα 5% των πελατών της θα μπορούσε να πάει σε κάποια άλλη εταιρεία. «Πρόκειται για έναν τόσο εδραιωμένο παίκτη στην αγορά, που το να απομακρυνθείς από αυτήν αποτελεί ένα στοίχημα», τόνισε στο CNN, υπογραμμίζοντας πως ταυτόχρονα μια τέτοια κίνηση θα απαιτούσε ένα πρόσθετο κόστος για τους πελάτες.
O Νταν Ιβς εκτιμά πως τελικά το πιο βαρύ πλήγμα για την Crowdstrike είναι η ζημιά στη φήμη της που θα δυσκολέψει την απόκτηση νέων πελατών. «Σήμερα η CrowdStrike έχει γίνει γνωστή σε όλο τον κόσμο, αλλά όχι για καλό λόγο και αυτό θα πάρει χρόνο για να τακτοποιηθεί», ανέφερε.