Μετά την επανεκλογή της στην προεδρία της Κομισιόν, η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν καλείται να επιλέξει τους νέους επιτρόπους της Κομισιόν. Με τους διορισμούς, προϊόν και των παρασκηνιακών διαπραγματεύσεων για να εξασφαλίσει την απαιτούμενη πλειοψηφία, θα ολοκληρωθεί το παζλ της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε ένα παιχνίδι ισχύος, συμφερόντων και γοήτρου.
Κάθε χώρα θα έχει έναν επίτροπο, αλλά η μάχη δίνεται για το πιο χαρτοφυλάκιο θα πάρει ο καθένας. Ήδη από τη συμφωνία Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος (EPP), Σοδιαλδημοκρατών (S&D) και Φιλελευθέρων (Renew Europe) έχει κλειδώσει η επικεφαλής της εξωτερικής πολιτικής της ΕΕ. Πρόκειται για την Εσθονή Κάγια Κάλλας.
Η κάθε χώρα θα στείλει δύο πρόσωπα, έναν άνδρα και μια γυναίκα, καθώς ένα από τα κριτήρια για την τελική επιλογή είναι και η ισορροπία των δύο φύλων.
Οι παλιοί
Κάποιες κυβερνήσεις, όπως αναφέρει το Politico, επέλεξαν να αποφύγουν εσωτερικές διαμάχες, προτείνοντας να διατηρηθεί ο Επίτροπος που είχαν από την προηγούμενη θητεία. Εξάλλου η εμπειρία και η προσωπική σχέση που έχουν ήδη αναπτύξει με την Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν θα μπορούσε να συμβάλει στη ανάληψη ενός καλύτερου χαρτοφυλακίου.
Μεταξύ αυτών είναι ο Μάρος Σέφκοβιτς (Σλοβακία) και ο Βάλντις Ντομπρόφσκις (Λετονία), οι οποίοι θα προσθέσουν στο βιογραφικό τους άλλα πέντε χρόνια στην Κομισιόν. Το ίδιο πιθανότατα θα συμβεί και με την Ντουμπράβκα Σούιτσα (Κροατία) αν και δεν έχει ανακοινωθεί ακόμη επίσημα. O Γόπκε Χέκστρα (Ολλανδία) μπήκε στην Κομισιόν τον Οκτώβριο ως αντικαταστάτης του Φρανς Τίμερμανς και θα παραμείνει για άλλα πέντε χρόνια, παρόλο που το κόμμα του δεν συμμετέχει στη νέα ολλανδική κυβέρνηση.
Ο Εμανουέλ Μακρόν στο παρελθόν είχε εκφράσει την πρόθεσή του να παραμείνει στην Κομισιόν ο Τιερί Μπρετόν ως εκπρόσωπος της Γαλλίας. Το Politico αναφέρει πώς ακόμη δεν έχει διευκρινιστεί εάν θα παραμείνει και ο Μαργαρίτης Σχινάς για την Ελλάδα. Πληροφορίες του iEidiseis αναφέρουν ωστόσο πως σε περίπτωση που ο Κυριάκος Μητσοτάκης καταφέρει να πάρει το νεοσύστατο χαρτοφυλάκιο Άμυνας, τότε εξετάζεται το όνομα του Σταύρου Παπασταύρου. Άλλα ονόματα που ακούγονται, ανάλογο και με το χαρτοφυλάκιο που θα καταλήξει τελικά σε ελληνικά χέρια, είναι αυτά της Νίκης Κεραμέως και του Απόστολου Τζιτζικώστα.
Οι νέοι
Ακόμη και πριν η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν στείλει το επίσημο αίτημά της για τις προτάσεις των ηγεσιών των κρατών μελών της ΕΕ, έχουν διαρρεύσει τα ονόματα ορισμένων «εκλεκτών», όπως σημειώνει το Politico. Η Ισπανία που φιλοδοξεί να πάρει το χαρτοφυλάκιο ενέργειας και κλίματος προορίζει για Κομισάριο την υπουργό Οικολογικής Μετάβασης Τερέζα Ριμπέρα. Η Ισπανίδα αποτελεί ισχυρή επιλογή και για έναν ακόμη λόγο: Είναι η πιο υψηλόβαθμη εκπρόσωπος των Σοσιαλδημοκρατών.
Η Σουηδία αναμένεται να στείλει την υπουργό της ΕΕ, Τζέσικα Ρόσγουελ, η Φινλανδία ην ευρωβουλευτή Χένα Βιρκούνεν, η Σλοβενία τον πρώην πρόεδρο του Ελεγκτικού Συνεδρίου Τομάζ Βέσελ, η Ιρλανδία τον υπουργό Οικονομικών Μάικλ Μακ Γκραθ και η Τσεχική Δημοκρατία πρότεινε τον υπουργό Βιομηχανίας και Εμπορίου Γιόζεφ Σίκελα.
Οι άγνωστοι
Πολλά κομμάτια του πάζλ παραμένουν ακόμη άγνωστα, παρότι οι εικασίες και οι φήμες «καλπάζουν» στις Βρυξέλλες. Για πάνω από δώδεκα κράτη μέλη οι «εκλεκτοί» αναμένεται να ανακοινωθούν τις επόμενες εβδομάδες και βέβαια, μέχρι στιγμής, κανείς δεν έχει παρουσιάσει δημόσια δύο υποψηφίου, όπως έχει ζητηθεί. Προφανώς τα πρόσωπα που θα επιλεγούν εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό και από έντονα παρασκηνιακά παζάρια για τα χαρτοφυλάκια, καθώς για επικοινωνιακούς λόγους δεν δημοσιοποιούνται ποτέ προτάσεις που θα απορριφθούν.
Σε κάποιες περιπτώσεις δεν λείπουν και οι διαμάχες στο εσωτερικό των κρατών μελών. Για παράδειγμα, σημειώνει το Politico, στη Λιθουανία υπάρχει ο πρωθυπουργός και ο πρόεδρος διασταυρώνουν τα ξίφη τους για τον εκπρόσωπο στην Κομισιόν. Στην Πολωνία φαίνεται πως επίσης υπάρχει διαμάχη αλλά πίσω από κλειστές πόρτες. Ορισμένες χώρες, όπως η Βουλγαρία, βρίσκονται επίσης στη μέση του σχηματισμού νέων κυβερνήσεων και η επιλογή του προσώπου είναι δευτερευούσης σημασίας.
Τα μεγάλα έπαθλα
Τελικά αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία δεν είναι το πρόσωπο, αλλά το χαρτοφυλάκιο που θα αναλάβει η κάθε χώρα και για αυτό γίνονται όλες οι παρασκηνιακές επαφές. Η Γαλλία επιθυμεί να αναλάβει ένα οικονομικό υπερχαρτοφυλάκιο, όπως γράφει το Politico, το οποίο θα μπορούσε να κατευθύνει τη βιομηχανική ατζέντα του μπλοκ στον ανταγωνισμό με Κίνα αλλά και ΗΠΑ.
Η Τζόρτζια Μελόνι, εξοργισμένη από τον αποκλεισμό της στις διαβουλεύσεις για την εκλογή της Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν, παρότι εκπροσωπεί την τρίτη ισχυρότερη πολιτική ομάδα στο ευρωκοινοβούλιο, έχει διαμηνύσει πως επιθυμεί ένα ισχυρό χαρτοφυλάκιο για την Ιταλία. Το ερώτημα είναι εάν η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν θα κρατήσει μια καλή σχέση με την ακροδεξιά πρωθυπουργό της Ιταλίας ή εάν θα αποφασίσει να την αφήσει με ένα συμβολικό χαρτοφυλάκιο, όπως επιθυμούν οι Σοσιαλδημοκράτες, οι Φιλελεύθεροι και οι Οικολόγοι, που στήριξαν τη VDL για την επανεκλογή της.
Θα μπορούσε για παράδειγμα η Ιταλία να αναλάβει τη νέα θέση του επιτρόπου για τη Μεσόγειο. Τι ακριβώς θα περιλαμβάνει αυτό το χαρτοφυλάκιο δεν έχει διευκρινιστεί, αλλά εκτιμάται πως θα σχετίζεται με ζητήματα μετανάστευσης και την κατάσταση ασφάλειας με χώρες της Μέσης Ανατολή και της Βόρειας Αφρικής. Η Κύπρος είναι επίσης ένα μέλος που έχει εκφράσει ενδιαφέρον για αυτή τη θέση.
Ιδιαίτερη βαρύτητα αναμένεται να δοθεί και στο χαρτοφυλάκιο του Επιτρόπου Διεύρυνσης. Ο λόγος δεν είναι άλλος από την Ουκρανία. Οι διαπραγματεύσεις της ΕΕ με το Κίεβο για το ενδεχόμενο να συμπεριληφθεί στην ευρωπαϊκό μπλοκ είναι ένα από τα πιο ευαίσθητα πολιτικά ζητήματα και απαιτεί λεπτούς χειρισμούς.
Αρκετά βλέμματα στρέφονται και στον επίτροπο Γεωργίας, δεδομένου του σημαίνοντα ρόλου της ΕΕ στον τομέα της γεωργίας και των τροφίμων, αλλά και των αιτημάτων και των διαμαρτυριών των αγροτών που κλόνισαν την Ευρώπη το προηγούμενο διάστημα. Και σε αυτόν τον τομέα απαιτούνται ιδιαίτερη χειρισμοί εξαιτίας των αντικρουόμενων συμφερόντων μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ. Ένα από τα ονόματα που ακούγονται, ως μια ουδέτερη επιλογή, είναι ο Κρίστοφ Χάνσεν από το Λουξεμβούργο.
Υπάρχει επίσης η προοπτική ενός Επιτρόπου Άμυνας, που προκάλεσε από νωρίς ενθουσιασμό έως ότου οι υποψήφιοι συνειδητοποίησαν πόσο μικρή δύναμη έχει η ΕΕ σε αυτόν τον τομέα. Οι εικασίες για λίγο επικεντρώθηκαν στον Πολωνό Υπουργό Εξωτερικών Ράντοσλαβ Σικόρσκι , μέχρι που μέτρησε τον εαυτό του . Η Πολωνία μερικές φορές αναφέρεται επίσης ως πιθανός υποψήφιος για τη δουλειά της διεύρυνσης, δεδομένης της υποστήριξης της Βαρσοβίας προς το Κίεβο, αλλά ο ρόλος θα μπορούσε να ανοίξει σοβαρά προβλήματα στην εσωτερική πολιτική, με τους Πολωνούς αγρότες να είναι λιγότερο ενθουσιώδεις για την ενσωμάτωση του τεράστιου αγροτικού τομέα της Ουκρανίας στην ΕΕ.
Τα επόμενα βήματα
Οι ηγεσίες των κρατών μελών έχουν προθεσμία μέχρι το τέλος Αυγούστου για να στείλουν τους υποψηφίους τους. Ακολούθως η πρόεδρος της Κομσιόν θα αρχίσει να συνθέτει όλα τα κομμάτια του παζλ. Μόλις αυτό ολοκληρωθεί εναπόκειται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο να εξετάσει τους νέους επιτρόπους σε ακροάσεις που θα πραγματοποιηθούν στα τέλη Σεπτεμβρίου και τον Οκτώβριο. Το Κοινοβούλιο θεωρητικά έχει τη δυνατότητα να απορρίψει τους υποψηφίους. Σε κάποιες περιπτώσεις αρέσκεται να επιδεικνύει τη δύναμή του «κόβοντας» κάποια πρόσωπα, όπως σχολιάζει το Politico. Σε αυτήν την περίπτωση η χώρα της οποίας ο «εκλεκτός» απορρίφθηκε θα πρέπει να ορίσει ένα νέο πρόσωπο. Στόχος είναι να έχει συγκροτηθεί η νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή έως την 1η Νοεμβρίου.
