Οι πολίτες της Βενεζουέλας προσέρχονται στις κάλπες την Κυριακή (28/7), μια εκλογική αναμέτρηση που χαρακτηρίζεται ως «η μεγαλύτερη πρόκληση για το κυβερνών σοσιαλιστικό κόμμα PSUV από τότε που ήρθε στην εξουσία, δηλαδή πριν από 25 χρόνια». Ο Νικολάς Μαδούρο, ο οποίος είναι Πρόεδρος από τον θάνατο του μέντορά του, Ούγκο Τσάβες, το 2013, θα διεκδικήσει τρίτη συνεχή θητεία.
Κύριος αντίπαλός του είναι ο Εντμούντο Γκονσάλες, ένας πρώην διπλωμάτης που έχει την υποστήριξη ενός συνασπισμού κομμάτων της αντιπολίτευσης, σύμφωνα με το BBC. Οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι ο Εντμούντο Γκονσάλες έχει μεγάλο προβάδισμα έναντι του εν ενεργεία Προέδρου, αλλά καθώς η επανεκλογή του Νικολάς Μαδούρο το 2018 χαρακτηρίστηκε ως «μη ελεύθερη και μη δίκαιη», υπάρχουν φόβοι ότι το αποτέλεσμα αυτών των εκλογών θα μπορούσε να αλλοιωθεί, σε περίπτωση που δεν είναι θετικό για τον Νικολάς Μαδούρο.
«Λουτρό αίματος» υπόσχεται ο Νικολάς Μαδούρο αν χάσει
Αυτοί οι φόβοι έχουν επιδεινωθεί από το γεγονός ότι ο Νικολάς Μαδούρο έχει πει στους υποστηρικτές του ότι θα κερδίσει «με κάθε τρόπο». Επιπλέον, υπάρχει μόνο ένας πολύ περιορισμένος αριθμός εκλογικών παρατηρητών στη χώρα για την παρακολούθηση της ψηφοφορίας – τέσσερις από τα Ηνωμένα Έθνη και μια μικρή τεχνική ομάδα από το Κέντρο Κάρτερ. Η πρόσκληση προς τους παρατηρητές της Ε.Ε. να παρευρεθούν ανακλήθηκε από τον επικεφαλής της εκλογικής Αρχής, ο οποίος είναι στενός σύμμαχος του Προέδρου, Νικολάς Μαδούρο.
Ο πρώην Πρόεδρος της Αργεντινής, Αλμπέρτο Φερνάντες, δεν προσκλήθηκε επίσης, αφού δήλωσε ότι η κυβέρνηση Μαδούρο θα πρέπει να αποδεχθεί μια πιθανή ήττα στις κάλπες. Ακόμα, οι παρατηρητές από τη Βραζιλία ακύρωσαν την παρουσία τους μετά την κριτική που τους άσκησε ο Νικολάς Μαδούρο. Έτσι, προκειμένου να αναπληρώσει την έλλειψη διεθνών παρατηρητών, η αντιπολίτευση κινητοποίησε χιλιάδες ανθρώπους για να ενεργήσουν ως μάρτυρες σε μεμονωμένα εκλογικά τμήματα.
Παρά τα πολλά εμπόδια που έχει αντιμετωπίσει η αντιπολίτευση – συμπεριλαμβανομένων των συνεχών παρενοχλήσεων και της σύλληψης περισσότερων από 100 ατόμων που συνδέονται με την εκστρατεία της από την αρχή του έτους – παραμένει αισιόδοξη για το αποτέλεσμα. Υποστηρίζει ότι οι δημοσκοπήσεις έχουν δώσει στον υποψήφιό της τόσο μεγάλο προβάδισμα έναντι του Προέδρου, Νικολάς Μαδούρο, που δεν θα είναι δυνατόν να «κλέψει τις εκλογές». Η κυβέρνηση απέρριψε τις δημοσκοπήσεις που επικαλείται η αντιπολίτευση, υποστηρίζοντας ότι ο υποψήφιός της προηγείται.
Ο ίδιος ο Νικολάς Μαδούρο έχει καταφύγει σε σκληρή γλώσσα ενόψει των εκλογών, προειδοποιώντας για «λουτρό αίματος» σε περίπτωση ήττας του. Αυτή η δήλωσή του προκάλεσε την οργή του αριστερού ηγέτη της Βραζιλίας, Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα, ο οποίος δήλωσε ότι ο Νικολάς Μαδούρο θα πρέπει να μάθει ότι «αν κερδίσεις, μένεις στην εξουσία, αλλά αν χάσεις, φεύγεις». Πάντως, ο Νικολάς Μαδούρο έχει χρησιμοποιήσει την εικόνα ενός κόκορα που μάχεται ως σύμβολο για την εκστρατεία του.
Μάλιστα, στην τελική του συγκέντρωση, αναφερόμενος σε ορισμένες από τις προκλήσεις που έχει αντιμετωπίσει στα 11 χρόνια της εξουσίας του, είπε το εξής: «Θριαμβεύσαμε πάνω από χίλιες καταιγίδες. Δεν μπόρεσαν να μας νικήσουν, ούτε θα μπορέσουν ποτέ να μας νικήσουν». Βέβαια, μετά την επανεκλογή του το 2018, ματαίωσε την προσπάθεια του ηγέτη της αντιπολίτευσης, Χουάν Γκουαϊδό, να τον καθαιρέσει ανακηρύσσοντας τον εαυτό του νόμιμο πρόεδρο. Ενώ ο Χουάν Γκουαϊδό υποστηρίχθηκε από περισσότερες από 50 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ και της Ε.Ε., ο Νικολάς Μαδούρο μπορούσε να υπολογίζει στην αφοσίωση των δυνάμεων ασφαλείας της Βενεζουέλας. «Την Κυριακή, θα το αποδείξουμε στους φασίστες, στον ιμπεριαλισμό», τόνισε ακόμα ο Νικολάς Μαδούρο και πρόσθεσε: «Θα φωνάξουμε: “Ζήτω η Βενεζουέλα, η αγαπημένη μου πατρίδα”».
Οι υποσχέσεις της αντιπολίτευσης
Παρ’ όλα αυτά, πολλοί επικριτές του Νικολάς Μαδούρο θεωρούν ότι αυτές οι εκλογές – οι πρώτες εδώ και πάνω από μια δεκαετία στις οποίες το μεγαλύτερο μέρος της αντιπολίτευσης έχει ενωθεί πίσω από έναν υποψήφιο και δεν μποϊκοτάρει την ψηφοφορία – θα μπορούσαν να είναι η καλύτερη ευκαιρία τους για να τον απομακρύνουν από το αξίωμα. Έχουν ξεπεράσει πολλά εμπόδια στο δρόμο προς τις κάλπες, όχι λιγότερο από το γεγονός ότι η υποψήφια που επέλεξαν, η Μαρία Κορίνα Ματσάδο, απαγορεύτηκε τελικά να κατέβει στις εκλογές. Εκείνοι που θέλουν να δουν μια αλλαγή στην κυβέρνηση, έχουν ενωθεί πίσω από τον αντικαταστάτη της, τον 74χρονο Εντμούντο Γκονσάλες σε χρόνο-ρεκόρ.
Μία από τις υποσχέσεις της αντιπολίτευσης είναι ότι, αν κερδίσει, θα αλλάξει τη χώρα, ώστε να επιστρέψουν εκατομμύρια Βενεζουελάνοι που έχουν φύγει από την πολιτική και οικονομική κρίση που υπέστη υπό την κυβέρνηση του Νικολάς Μαδούρο. Η μετανάστευση 7,8 εκατομμυρίων Βενεζουελάνων και το γεγονός ότι οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι η έξοδος αυτή θα μπορούσε να αυξηθεί σε περίπτωση νίκης του Νικολάς Μαδούρο, σημαίνει ότι αυτές οι εκλογές θα παρακολουθούνται στενά στις ΗΠΑ και στις χώρες της Λατινικής Αμερικής, στις οποίες οι Βενεζουελάνοι έχουν καταφύγει μαζικά.
Τι θα κάνουν οι συμμαχικές χώρες της Βενεζουέλας
Η Κούβα, η Κίνα, το Ιράν και η Ρωσία – στενές συμμαχικές χώρες της κυβέρνησης του Νικολάς Μαδούρο – θα παρακολουθούν επίσης στενά τις εκλογές, καθώς μια νίκη του Εντμούντο Γκονσάλες θα σημάνει πιθανότατα μια αναπροσαρμογή της Βενεζουέλας μακριά από αυτές και προς τις ΗΠΑ.
Ο Εντμούντο Γκονσάλες δήλωσε, επίσης, σε μια συγκέντρωση δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων ότι είναι «καιρός να αποκατασταθεί η δημοκρατία» – μια αναφορά στο γεγονός ότι στα 25 χρόνια της εξουσίας του, το κυβερνών κόμμα PSUV έχει αποκτήσει τον έλεγχο όχι μόνο της εκτελεστικής εξουσίας, αλλά και του νομοθετικού σκέλους και σε μεγάλο βαθμό της δικαστικής εξουσίας. Το πιο ανησυχητικό για την αντιπολίτευση είναι ότι το CNE, το όργανο που οργανώνει τις εκλογές και ανακοινώνει τα αποτελέσματά τους, είναι γεμάτο με πιστούς στην κυβέρνηση.
Η ψηφοφορία είναι ηλεκτρονική και το αποτέλεσμα αναμένεται να ανακοινωθεί από την CNE το ίδιο βράδυ, ίσως ήδη από τις 20:00 τοπική ώρα (03:00 της Δευτέρας 29/7, ώρα Ελλάδας). Όποιος και αν κερδίσει, αναμένεται να ορκιστεί στο αξίωμα στις 10 Ιανουαρίου 2025.
