Ο Αντρέι Ντούντα, Πρόεδρος της Πολωνίας, δήλωσε την Τετάρτη (10/01) ότι δεν θα ησυχάσει μέχρι να απελευθερωθούν από τη φυλακή δύο πολιτικοί από το αντιπολιτευόμενο εθνικιστικό κόμμα «Νόμος και Δικαιοσύνη (PiS)», ο ένας εκ των οποίων κάνει απεργία πείνας, στο πλαίσιο μιας δραματικής κλιμάκωσης της μάχης της νέας κυβέρνησης για την αποκατάσταση του κράτους δικαίου.
«Δεν θα ησυχάσω στον αγώνα για ένα δίκαιο και ισότιμο πολωνικό κράτος», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Αντρέι Ντούντα, ο οποίος πρόσκειται στενά στο PiS, και πρόσθεσε: «Δεν θα φοβηθώ. Θα ενεργήσω νόμιμα, σύμφωνα με το Σύνταγμα και τον νόμο – όπως και πριν».
Ύστερα από 8 χρόνια διακυβέρνησης, σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα του Guardian, το PiS έχασε την πλειοψηφία στις εκλογές του περασμένου Οκτωβρίου και η νέα κυβέρνηση, με επικεφαλής τον Ντόναλντ Τουσκ, αντιμετωπίζει ένα δύσκολο έργο αναιρώντας τις πολιτικές της προηγούμενης κυβέρνησης και εκδιώκοντας τους υποστηρικτές της από θέσεις-«κλειδιά» στα μέσα μαζικής ενημέρωσης και στη δικαιοσύνη.
Οι δηλώσεις του Αντρέι Ντούντα έγιναν αφού ένας από τους βουλευτές, ο πρώην υπουργός Εσωτερικών, Μάριουζ Καμίνσκι, άρχισε απεργία πείνας ισχυριζόμενος ότι είναι πολιτικός κρατούμενος. Επισημαίνεται ότι ο Μάριουζ Καμίνσκι και ο Ματσιέι Βάζικ τέθηκαν υπό κράτηση, την Τρίτη (09/01), αφού αναζήτησαν καταφύγιο στο Προεδρικό Μέγαρο της Πολωνίας.
«Δηλώνω ότι αντιμετωπίζω την καταδίκη μου ως πράξη πολιτικής εκδίκησης», δήλωσε ο Μάριουζ Καμίνσκι σε δήλωση που διάβασε έξω από το πρωθυπουργικό γραφείο ο πρώην αναπληρωτής του, τονίζοντας: «Ως πολιτικός κρατούμενος, άρχισα απεργία πείνας από την πρώτη ημέρα της φυλάκισής μου».
Σε μια υπόθεση που χρονολογείται από το 2007, ο Μάριουζ Καμίνσκι, ο οποίος ήταν – τότε – επικεφαλής του Κεντρικού Γραφείου Καταπολέμησης της Διαφθοράς της Πολωνίας, και ο Ματσιέι Βάζικ, ένας άλλος πρώην βουλευτής, καταδικάστηκαν για κατάχρηση εξουσίας επειδή επέτρεψαν τη χρήση πλαστών εγγράφων σε μια έρευνα. Πάντως, και οι δύο αρνούνται τις κατηγορίες, επικαλούμενοι μια χάρη – στη συνέχεια ακυρώθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο αν και επικυρώθηκε επίσης από το Συνταγματικό Δικαστήριο το οποίο ελέγχεται από το PiS – που τους χορηγήθηκε από τον Αντρέι Ντούντα το 2015 και τους επέτρεψε να υπηρετήσουν στην τελευταία κυβέρνηση.
Εφετείο αποφάνθηκε, τον περασμένο Δεκέμβριο, ότι και οι δύο βουλευτές πρέπει να εκτίσει ποινή φυλάκισης δύο ετών. «Θέλω να πω ξεκάθαρα ότι αν ένας πολιτικός βρίσκεται στη φυλακή, αυτό δεν σημαίνει ότι είναι πολιτικός κρατούμενος», δήλωσε την Τετάρτη (10/01) η νέα αναπληρώτρια υπουργός Δικαιοσύνης, Μαρία Έχαρτ. Από την πλευρά του, ο Αντρέι Ντούντα ανέφερε, αυτή την εβδομάδα, ότι η θέση του ήταν σαφής: «Το προεδρικό προνόμιο ασκήθηκε αποτελεσματικά το 2015, οι άνδρες έλαβαν χάρη. Αυτό έκλεισε την υπόθεση με οριστικό τρόπο. Οι άνδρες έχουν κοινοβουλευτικές έδρες».
«Το PiS προκάλεσε δικαστικό χάος στην Πολωνία»
Το PiS αντιμετωπίζει πολλαπλές κατηγορίες για υπονόμευση του κράτους δικαίου κατά τη διάρκεια της θητείας του στην εξουσία και ο φιλοευρωπαϊκός συνασπισμός του Ντόναλντ Τουσκ έχει δηλώσει ότι στοχεύει να επαναφέρει την Πολωνία σε ευθυγράμμιση με τους δημοκρατικούς κανόνες της Ε.Ε. και να ξεμπλοκάρει δεκάδες δισεκατομμύρια ευρώ από τη χρηματοδόση εκ των Βρυξελλών, που έχει «παγώσει».
Η κόντρα για τους Μάριουζ Καμίνσκι και Ματσιέι Βάζικ φαίνεται ότι θα είναι ένας από τους πολλούς μέχρι τη λήξη της θητείας του Αντρέι Ντούντα, δηλαδή μέχρι τον Μάιο του 2025. Οι υποστηρικτές του PiS διαμαρτυρήθηκαν μετά τις συλλήψεις των βουλευτών, τις οποίες ο εκπρόσωπος του κόμματος χαρακτήρισε ως «παράνομη απαγωγή και παραβίαση όλων των δημοκρατικών κανόνων».
Ο Σίμον Χολόβνια, πρόεδρος του νέου κοινοβουλίου, δήλωσε ότι η δικαστική απόφαση του Δεκεμβρίου σημαίνει ότι και οι δύο άνδρες έχουν πλέον χάσει τις κοινοβουλευτικές τους εντολές. Επίσης, ανέβαλε τη συνεδρίαση του κοινοβουλίου που είχε προγραμματιστεί για αυτή την εβδομάδα, επικαλούμενος «βαθιά συνταγματική κρίση». Το κοινοβούλιο της Πολωνίας επρόκειτο να ψηφίσει τον προϋπολογισμό του 2024 στη συνεδρίαση αυτής της εβδομάδας και έχει προθεσμία μέχρι το τέλος Ιανουαρίου για να στείλει τον προϋπολογισμό στον Αντρέι Ντούντα, προκειμένου να τον υπογράψει. Εάν δεν το πράξει, τότε ο Πρόεδρος της Πολωνίας έχει την εξουσία να διαλύσει το κοινοβούλιο.
Από την πλευρά του, ο Ντόναλντ Τουσκ, πρωθυπουργός της Πολωνίας και πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, χαρακτήρισε την κατάσταση ως «πρωτοφανή», κατηγορώντας «το πολιτικό στρατόπεδο που κυβέρνησε την Πολωνία επί οκτώ χρόνια» ότι προκάλεσε «δικαστικό χάος». Τέλος, την Τρίτη (09/01), ο Ντόναλντ Τουσκ ανέφερε: «Δύο πολιτικοί που έχουν καταδικαστεί νόμιμα, πιστεύουν ότι είναι υπεράνω του νόμου».
