Οι – υποστηριζόμενοι από τη Ρουάντα – αντάρτες κατέλαβαν μια δεύτερη μεγάλη πόλη στα ανατολικά της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, που είναι πλούσια σε ορυκτά, όπως ανακοίνωσε η κυβέρνηση την Κυριακή (16/2). Μάλιστα, οι αντάρτες της οργάνωσης M23 επιβεβαίωσαν ότι βρίσκονται στην πόλη για να αποκαταστήσουν την τάξη μετά την εγκατάλειψή της από τις δυνάμεις της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα με το AP, η «Συμμαχία του Ποταμού Κονγκό», δηλαδή ένας συνασπισμός αντάρτικων οργανώσεων που περιλαμβάνει την M23, ανέφερε σε ανακοίνωσή της ότι οι μαχητές της «αποφάσισαν να βοηθήσουν τον πληθυσμό του Μπουκαβού» στην αντιμετώπιση των προκλήσεων για την ασφάλειά του υπό το «παλιό καθεστώς», σε μια πόλη όπου ζουν 1,3 εκατ. άνθρωποι.
«Οι δυνάμεις μας εργάζονται για να αποκαταστήσουν την ασφάλεια για τους ανθρώπους και την περιουσία τους, προς μεγάλη ικανοποίηση ολόκληρου του πληθυσμού», ανέφερε ο εκπρόσωπος της συμμαχίας Λόρενς Κανιούκα στην ανακοίνωσή του.
Πάντως, οι αντάρτες βρήκαν ελάχιστη αντίσταση από τις κυβερνητικές δυνάμεις απέναντι στην άνευ προηγουμένου επέκταση της εμβέλειάς τους ύστερα από χρόνια μαχών. Η κυβέρνηση της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό υποσχέθηκε να αποκαταστήσει την τάξη στο Μπουκαβού, αλλά δεν υπήρξε κανένα ίχνος στρατιωτών. Πολλοί εθεάθησαν να φεύγουν το Σάββατο (15/2) μαζί με χιλιάδες αμάχους.
Η M23 είναι η πιο γνωστή από τις περισσότερες από 100 ένοπλες οργανώσεις που ανταγωνίζονται για τον έλεγχο του ορυκτού πλούτου τρισεκατομμυρίων δολαρίων της ανατολικής Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, ο οποίος είναι κρίσιμος για μεγάλο μέρος της παγκόσμιας τεχνολογίας. Οι αντάρτες υποστηρίζονται από περίπου 4.000 στρατιώτες από τη γειτονική Ρουάντα, σύμφωνα με τους εμπειρογνώμονες των Ηνωμένων Εθνών. Πρέπει να σημειωθεί ότι οι μάχες έχουν εκτοπίσει περισσότερους από 6 εκατομμύρια ανθρώπους στην περιοχή, δημιουργώντας τη μεγαλύτερη ανθρωπιστική κρίση στον κόσμο.
Οι αντάρτες υπόσχονται να «καθαρίσουν» την αταξία
Ο Μπέρναρντ Μαχέσε Μπιαμούνγκου, ένας από τους ηγέτες της M23, στον οποίο έχουν επιβληθεί κυρώσεις από το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ για παραβιάσεις δικαιωμάτων, στάθηκε μπροστά από το γραφείο του κυβερνήτη του Νότιου Κίβου στο Μπουκαβού και είπε στους κατοίκους ότι ζουν σε μια «ζούγκλα».
«Θα καθαρίσουμε την αταξία που άφησε πίσω του το παλιό καθεστώς», δήλωσε ο Μπέρναρντ Μαχέσε Μπιαμούνγκου, ενώ κάποιοι από το μικρό πλήθος των νεαρών ανδρών επευφημούσαν τους αντάρτες, λέγοντάς τους να «φτάσουν μέχρι την Κινσάσα», δηλαδή μέχρι την πρωτεύουσα της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, η οποία βρίσκεται σχεδόν 1.770 χιλιόμετρα μακριά.
Το Υπουργείο Επικοινωνιών του Κονγκό σε ανακοίνωσή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αναγνώρισε για πρώτη φορά ότι το Μπουκαβού είχε «καταληφθεί» και δήλωσε ότι η εθνική κυβέρνηση «κάνει ό,τι είναι δυνατόν για να αποκαταστήσει την τάξη και την εδαφική ακεραιότητα» στην περιοχή.
Φόβοι για περιφερειακή κλιμάκωση
Σε αντίθεση με το 2012, όταν η M23 κατέλαβε για λίγο την Γκόμα και αποσύρθηκε ύστερα από διεθνείς πιέσεις, οι αναλυτές υποστηρίζουν ότι οι αντάρτες αυτή τη φορά στοχεύουν στην πολιτική εξουσία. Οι μάχες στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό συνδέονται με μια εθνοτική σύγκρουση δεκαετιών. Η M23 λέει ότι υπερασπίζεται τους εθνοτικούς Τούτσι στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.
Από την πλευρά της, η Ρουάντα ισχυρίζεται ότι οι Τούτσι διώκονται από Χούτου και πρώην πολιτοφυλακές που ευθύνονται για τη γενοκτονία 800.000 Τούτσι και άλλων στη Ρουάντα το 1994. Πολλοί Χούτου κατέφυγαν στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό μετά τη γενοκτονία και ίδρυσαν την ομάδα πολιτοφυλακής «Δημοκρατικές Δυνάμεις για την Απελευθέρωση της Ρουάντα». Ωστόσο, η Ρουάντα ισχυρίζεται ότι η συγκεκριμένη ομάδα πολιτοφυλακής είναι «πλήρως ενσωματωμένη» στον στρατό της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, ο οποίος το αρνείται.
Ωστόσο, το νέο πρόσωπο της M23 στην περιοχή, δηλαδή ο Κορνέιλ Νανγκάα, δεν είναι Τούτσι, δίνοντας στην οργάνωση «ένα νέο, πιο ποικιλόμορφο, κονγκολέζικο πρόσωπο, καθώς η M23 εθεωρείτο πάντα μια ένοπλη οργάνωση – υποστηριζόμενη από τη Ρουάντα – που υπερασπίζεται τις μειονότητες Τούτσι», σύμφωνα με τον Κρίστιαν Μολέκα, πολιτικό επιστήμονα στο κονγκολέζικο think tank, Dypol.
Ο Πρόεδρος της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό, Φέλιξ Τσισεκέντι, η κυβέρνηση του οποίου διαβεβαίωσε το Σάββατο (15/2) ότι το Μπουκαβού παραμένει υπό τον έλεγχό της, προειδοποίησε για τον κίνδυνο περιφερειακής επέκτασης της σύγκρουσης. Οι δυνάμεις της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό υποστηρίζονται στην Γκόμα από στρατεύματα από τη Νότια Αφρική και στο Μπουκαβού από στρατεύματα από το Μπουρούντι.
Παρ’ όλο αυτά, ο Πρόεδρος του Μπουρούντι, ο Εβαρίστ Νταγισιμίε, άφησε να εννοηθεί στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι η χώρα του δεν θα προβεί σε αντίποινα στις μάχες. Η σύγκρουση ήταν ψηλά στην ατζέντα της Συνόδου Κορυφής της Αφρικανικής Ένωσης στην Αιθιοπία, που έγινε το Σαββατοκύριακο (15-16/2), με τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, να προειδοποιεί ότι κινδυνεύει να εξελιχθεί σε περιφερειακή εστία.
Οι Αφρικανοί ηγέτες και η διεθνής κοινότητα διστάζουν να αναλάβουν αποφασιστική δράση εναντίον της M23 ή της Ρουάντα, η οποία διαθέτει έναν από τους ισχυρότερους στρατούς της Αφρικής. Έτσι, οι περισσότεροι συνεχίζουν να ζητούν κατάπαυση του πυρός και διάλογο μεταξύ της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό και των ανταρτών.
