Διεθνή κατακραυγή προκάλεσε η σύλληψη του 26χρονου δημοσιογράφου και ακτιβιστή, Ρομάν Προτάσεβιτς, από την κυβέρνηση της Λευκορωσίας.
Ο Προτάσεβιτς, που σήμερα δουλεύει για την Belamova, εργαζόταν μέχρι πέρυσι για το πολωνικό πρακτορείο ειδήσεων NEXTA το οποίο είχε μεταδώσει υλικό από τις μαζικές διαμαρτυρίες κατά του Λευκορώσου προέδρου Αλεξάντερ Λουκασένκο.
Οι πολέμιοι του Λουκασένκο χρησιμοποιούσαν την εφαρμογή επικοινωνίας Telegram για να ανταλλάσσουν πληροφορίες και να οργανώνουν διαδηλώσεις κατά της λευκορωσικής κυβέρνησης. Η πλατφόρμα είχε χρησιμοποιηθεί και για τη δημοσίευση των εικόνων, καθώς εκείνη την περίοδο ήταν δύσκολο για τα διεθνή μέσα να μεταδώσουν πρωτογενές υλικό από το έδαφος του πρώην σοβιετικού κράτους.
Ο 26χρονος δημοσιογράφος βρίσκεται αντιμέτωπος με τις κατηγορίες «εξτρεμισμού» στη Λευκορωσία, συμπεριλαμβανομένης της οργάνωσης μαζικών εξεγέρσεων και της υποκίνησης κοινωνικού μίσους. Αν καταδικαστεί, θα βρεθεί αντιμέτωπος με ποινή φυλάκισης μέχρι και 15 ετών. Ο ίδιος, αρνείται όλες τις κατηγορίες.
Γιατί στοχοποιήθηκε ο Προτάσεβιτς
Ο Προτάσεβιτς είχε εγκαταλείψει τη Λευκορωσία το 2019, καθώς φοβόταν μια πιθανή σύλληψη. Ήδη, από την εφηβεία του ο ίδιος είχε χαρακτηριστεί ως «αντιφρονών», έχοντας εκδιωχθεί από το σχολείο του για συμμετοχή σε διαδήλωση διαμαρτυρίας το 2011. Λίγα χρόνια αργότερα αποβλήθηκε και από το δημοσιογραφικό πρόγραμμα του Κρατικού Πανεπιστημίου του Μινσκ.
Το NEXTA, όπου ο ίδιος εργαζόταν μέχρι πέρυσι, ήταν μια από τις εξέχουσες αντιπολιτευτικές φωνές στη Λευκορωσία. Δεν δίστασε να αποκαλύψει τις ύποπτες ενέργειες του προέδρου Λουκασένκο, ο οποίος καταπιέζει συστηματικά κάθε αντίθετη φωνή, έχοντας παραμείνει στην εξουσία για 27 ολόκληρα χρόνια.
Σύμφωνα με το Sky News, ο Λουκασένκο «κυνηγά δημοσιογράφους τον έναν μετά τον άλλον και έχει χαρακτηρίσει τη NEXTA εξτρεμιστικό οργανισμό, προσπαθώντας να τρομοκρατήσει οποιονδήποτε δρα με κάποια δημοσιογραφική ιδιότητα στη Λευκορωσία, προφανώς επιχειρώντας να τρομάξει και όσους βρίσκονται εκτός του κράτους».
Η Λευκορωσία συχνά έχει χαρακτηριστεί ως «η τελευταία δικτατορία της Ευρώπης», με πολλούς να υποστηρίζουν την προεδρία του Λουκασένκο ως «αυταρχική».
https://www.youtube.com/watch?v=wygrkqEHlv8
Το χρονικό της σύλληψης – Η αντίδραση του Προτάσεβιτς
Ο Προτάσεβιτς βρισκόταν στην Ελλάδα για την κάλυψη της συμμετοχής της ηγέτιδας της λευκορωσικής αντιπολίτευσης, Σβετλάνα Τιχάνοφσκαγια, στο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών.
Όπως φαίνεται από την ιστοσελίδα flightradar24.com, το αεροπλάνο στο οποίο επέβαινε ο δημοσιογράφος εξετράπη από την καθορισμένη πορεία του, δυο λεπτά μόλις πριν περάσει στον εναέριο χώρο της Λιθουανίας.
Σύμφωνα με αναφορές, ο κ. Προτάσεβιτς έριξε το κεφάλι του στα χέρια του και άρχισε να τρέμει όταν συνειδητοποίησε ότι η πτήση κατευθυνόταν προς το Μινσκ, αντί για τον αρχικό του προορισμό, την Βίλνιους.
Ένας Λιθουανός επιβάτης είπε στο ειδησεογραφικό πρακτορείο, Reuters, σηκώθηκε από τη θέση του, άνοιξε ένα ντουλάπι, έβγαλε ένα λάπτοπ και ένα κινητό τηλέφωνο, τα οποία στη συνέχεια έδωσε σε μια γυναίκα που τον συνόδευε.
Το πρακτορείο Delfi επικαλείται έναν άλλον επιβάτη, ο οποίος ισχυρίστηκε πως ο Προτάσεβιτς είπε στους παρευρισκόμενους «Θα τιμωρηθώ με την θανατική ποινή εδώ», καθώς τον απομάκρυναν οι αρχές.
Σύμφωνα με την Deutsche Welle, μυστικοί πράκτορες της λευκορωσικής κυβέρνησης είχαν επιβιβαστεί στην συγκεκριμένη πτήση από την Αθήνα.
Μόλις το αεροπλάνο βρέθηκε στα σύνορα της χώρας, οι πράκτορες άρχισαν να προκαλούν αναταραχές, προειδοποιώντας μάλιστα το πλήρωμα για την ύπαρξη βόμβας, προκειμένου να πραγματοποιηθεί έκτακτη προσγείωση.
BREAKING! The regime landed @Ryanair plane, which was flying from Athens to Vilnius,in order to arrest the famous Belarusian journalist Roman Protasevich. In Belarus, he faces the death penalty. Belarus has seized a plane,put passengers in danger, in order to repress an opponent pic.twitter.com/TEv22to5XM
— Franak Viačorka (@franakviacorka) May 23, 2021
