Στη Συρία βρίσκονται οι υπουργοί Εξωτερικών της Γερμανίας, Αναλένα Μπέρμποκ, και της Γαλλίας, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, προκειμένου να συναντηθούν με τον νέο ηγέτη της χώρας, Άχμαντ αλ-Σάρα (γνωστό ως Αμπού Μοχάμεντ αλ-Τζολάνι).
Ο Γάλλος ΥΠΕΞ είχε μεταβεί νωρίτερα στη Δαμασκό, ενώ στη συνέχεια τον ακολούθησε και η Γερμανίδα ομόλογός του, η οποία υπογράμμισε πως η επίσκεψη αυτή πραγματοποιείται «με εντολή της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Οι δύο υπουργοί συναντήθηκαν με τον επικεφαλής του συνασπισμού του οποίου ηγείται η ριζοσπαστική ισλαμιστική οργάνωσή του, η Χαγιάτ Ταχρίρ αλ-Σαμ (HTS), η οποία στις 8 Δεκεμβρίου έδιωξε από την εξουσία τον επί χρόνια πρόεδρο της Συρίας, Μπασάρ αλ-Άσαντ.
Ενώπιον της πρόκλησης να ενώσει τη χώρα, ο Αλ-Σάρα δεσμεύθηκε να διαλύσει τις ένοπλες παρατάξεις, κυρίως την οργάνωση HTS.Επίσης, γνωστοποίησε την πρόθεσή του να συγκαλέσει έναν εθνικό διάλογο, χωρίς να διευκρινίσει ημερομηνία ούτε ποιοι θα κληθούν να συμμετάσχουν σε αυτόν, και ανέφερε πως η διοργάνωση εκλογών στη χώρα του μπορεί να απαιτήσει μέχρι και 4 χρόνια.
Ο νέος ηγέτης της Συρίας ζητά να αρθούν οι διεθνείς κυρώσεις που επιβλήθηκαν στο καθεστώς του Αλ-Άσαντ μετά την αιματηρή καταστολή της λαϊκής εξέγερσης το 2011, που μετατράπηκε στη συνέχεια σε ένα πόλεμο που στοίχισε τη ζωή σε μισό εκατομμύριο ανθρώπους, ενώ προκάλεσε επίσης τη φυγή εκατομμυρίων κατοίκων και τον κατατεμαχισμό της χώρας.
Πέρα από τα σημαντικά για τα οποία έχει δεσμευτεί ο Αλ-Σάρα (ή Αλ-Τζολάνι), σημασία στη διπλωματία έχουν και τα… μικρά, τα οποία μπορεί να δημιουργήσουν και μεγάλα θέματα. Όπως η χειραψία με την οποία υποδέχθηκε ο νέος ηγέτης της Συρίας τον Μπαρό, ωστόσο δεν έκανε το ίδιο με την Μπέρμποκ, την οποία χαιρέτισε με ένα νεύμα, καθώς ο ίδιος δεν κάνει χειραψίες με τις γυναίκες για λόγους αρχής.
Ενήμερη για το ζήτημα φαίνεται ότι ήταν η Γερμανίδα ΥΠΕΞ, η οποία δεν φάνηκε να αιφνιδιάστηκε, καθώς κρατούσε τα χέρια της δεμένα. Συνεπώς, αποφεύχθηκε ένα πιθανό διπλωματικό επεισόδιο.
Με πολλούς τρόπους μπορεί να ερμηνευτεί αυτό το σκηνικό. Ωστόσο, σύμφωνα με διεθνή ΜΜΕ, η συνολική υποδοχή των δύο υπουργών θεωρείται φιλική για τα δεδομένα του Αλ-Σάρα.
Η ΕΕ ρίχνει «γέφυρες» με τη νέα ηγεσία της Συρίας
Η επίσκεψη των υπουργών Εξωτερικών Γερμανίας και Γαλλίας στη Δαμασκό εκλαμβάνεται ως μια εντονότερη προσπάθεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης να οικοδομήσει δεσμούς με τους νέους ηγέτες της Συρίας και να τους πείσει να μειώσουν την επιρροή της Ρωσίας στη ρημαγμένη από τον πόλεμο χώρα.
Μπέρμποκ και Μπαρό είναι οι πιο υψηλόβαθμοι δυτικοί αξιωματούχοι που πηγαίνουν στη Συρία από τότε που η ισλαμιστική ομάδα του Άχμαντ αλ-Σάρα εκδίωξε τον Μπασάρ αλ-Άσαντ από την εξουσία, τον περασμένο μήνα.
Η Γερμανίδα ΥΠΕΞ δήλωσε ότι η ΕΕ θέλει να βοηθήσει τη Συρία να επιτύχει «μια περιεκτική, ειρηνική μεταβίβαση της εξουσίας» και με τις προσπάθειες ανοικοδόμησης. Αναγνώρισε ότι θα είναι «ένας δύσκολος δρόμος».
«Μπορεί να υπάρξει μια νέα αρχή μόνο εάν η νέα συριακή κοινωνία δώσει σε όλους τους Σύρους, γυναίκες και άνδρες, ανεξαρτήτως εθνοτικής ή θρησκευτικής ομάδας, μια θέση στην πολιτική διαδικασία, παραχωρήσει δικαιώματα και προσφέρει προστασία», σημείωσε ακόμη η Μπέρμποκ σε δήλωση που έστειλε μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου πριν από την επίσκεψή της.
Η σημασία της επίσκεψης Μπέρμποκ για το Βερολίνο
Για το Βερολίνο, η σχέση με την HTS έχει πρόσθετη σημασία, επειδή επιθυμεί να επιστρέψουν στην αραβική χώρα κάποιοι από το περίπου ένα εκατομμύριο Σύρους που μετανάστευσαν στη Γερμανία υπό την εξουσία του Άσαντ.
Μετά την ανατροπή του Άσαντ, ενός μακροχρόνιου δικτάτορα, η κυβέρνηση του οποίου ήταν διαβόητη για τα βασανιστήρια και άλλες καταχρήσεις, η HTS έχει απευθυνθεί σε μη μουσουλμανικές κοινότητες για να τις διαβεβαιώσει για τα δικαιώματα και τις ελευθερίες τους.
Ο επικεφαλής της γαλλικής διπλωματίας, Ζαν-Νοέλ Μπαρό, κάλεσε από τη Δαμασκό τις νέες συριακές Αρχές να βρουν μια «πολιτική λύση» με τους Κούρδους της Συρίας, οι οποίοι ελέγχουν ένα μεγάλο μέρος, στα βορειοανατολικά της χώρας.
«Πρέπει να βρεθεί μια πολιτική λύση με τους συμμάχους της Γαλλίας, τους Κούρδους, ώστε να ενσωματωθούν πλήρως σε αυτήν την πολιτική διαδικασία που ξεκινά σήμερα», είπε Μπαρό στη συνάντηση που είχε με εκπροσώπους της κοινωνίας των πολιτών.
Επίσης, ζήτησε να καταστραφούν τα χημικά όπλα που διέθετε το «εγκληματικό καθεστώς» -όπως το χαρακτήρισε- του Μπασάρ αλ Άσαντ.
Ο Γάλλος ΥΠΕΞ ανέφερε ακόμη ότι θα προτρέψει τις νέες αρχές να απευθυνθούν «χωρίς καθυστέρηση» στον διεθνή Οργανισμό για την Απαγόρευση των Χημικών Όπλων (ΟΑΧΟ), ώστε με τη συμβολή του να προχωρήσουν στην καταστροφή των αποθεμάτων που υπάρχουν στη χώρα.
Προσπάθεια να περιοριστεί η επιρροή Πούτιν στη Συρία
«Γνωρίζουμε από πού προέρχεται ιδεολογικά η HTS, τι έχει κάνει στο παρελθόν», δήλωσε η Αναλένα Μπέρμποκ και πρόσθεσε: «Παρά τον σκεπτικισμό, δεν πρέπει να χάσουμε την ευκαιρία να υποστηρίξουμε τον λαό της Συρίας σε αυτό το σημαντικό σταυροδρόμι».
Επίσης, η Γερμανίδα ΥΠΕΞ κάλεσε τη Ρωσία να εγκαταλείψει τη στρατιωτική της παρουσία στη Συρία. Το Κρεμλίνο διατηρεί δύο βασικές εγκαταστάσεις στη χώρα – ένα ναυτικό λιμάνι στην Ταρτούς στη μεσογειακή ακτή και μια κοντινή αεροπορική βάση στο Χμεϊμίμ.
Τα σχόλιά της έρχονται, καθώς ορισμένα κράτη της G7 και σύμμαχοι διερευνούν τρόπους για να μπορέσει η Συρία να βρει εναλλακτικές λύσεις για τις εισαγωγές ρωσικού πετρελαίου και τροφίμων, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα.
Η Ουκρανία έστειλε στη Συρία ένα φορτίο σιταριού τον περασμένο μήνα. Όπως και η ΕΕ, προσπαθεί να οικοδομήσει δεσμούς με τους νέους ηγέτες στη Δαμασκό και ο πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι δήλωσε την Πέμπτη (2/1) ότι επιθυμεί να αποκαταστήσει τις διπλωματικές σχέσεις. Διακόπηκαν το 2022, αφού ο Άσαντ υποστήριξε την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Το Bloomberg μετέδωσε ότι διεξάγονται συνομιλίες μεταξύ της Μόσχας και της HTS για να επιτραπεί η παραμονή των ρωσικών δυνάμεων. Η αποχώρησή τους θα αποτελούσε πλήγμα για τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος ήταν κρίσιμος σύμμαχος του Άσαντ, μειώνοντας την επιρροή του στη Μέση Ανατολή και δυσχεραίνοντας τη διαχείριση των στρατιωτικών επιχειρήσεων της Μόσχας στην Αφρική.
Η Μπέρμποκ κατηγόρησε τον Πούτιν ότι συγκάλυψε εγκλήματα του καθεστώτος Άσαντ κατά τη διάρκεια του συριακού εμφυλίου πολέμου. «Ο συριακός λαός δεν θα ξεχάσει τους μαζικούς βομβαρδισμούς και τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων», δήλωσε και συμπλήρωσε: «Η Γερμανία και οι διεθνείς εταίροι της δεσμεύονται επίσης να διασφαλίσουν ότι η εσωτερική διαδικασία της Συρίας δεν θα διαταραχθεί από το εξωτερικό».