Το ναυάγιο του Τιτανικού βρίσκεται σχεδόν 3,8 χιλιόμετρα κάτω από τη θάλασσα, σε μια τοποθεσία σχεδόν 640 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της ακτής του Newfoundland, μετά τη βύθισή του κατά το παρθενικό του ταξίδι από το Σαουθάμπτον στη Νέα Υόρκη, όταν συγκρούστηκε με παγόβουνο.
Τα παγόβουνα εξακολουθούν μάλιστα να αποτελούν κίνδυνο για τη ναυτιλία: Tο 2019, συνολικά 1.515 παγόβουνα παρασύρθηκαν νότια με αποτέλεσμα να εισέλθουν στις υπερατλαντικές ναυτιλιακές λωρίδες κατά τους μήνες Μάρτιο έως Αύγουστο.
Όμως, η τελευταία θέση ανάπαυσης του Τιτανικού, εγκυμονεί κινδύνους από μόνη της, πράγμα που σημαίνει ότι οι επισκέψεις στο πιο διάσημο ναυάγιο του κόσμου αποτελούν σημαντική πρόκληση, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Η εν λόγω περιοχή του Ατλαντικού Ωκεανού βρέθηκε στην επικαιρότητα, μετά την εξαφάνιση ενός υποβρυχίου με πλήρωμα 5 ατόμων, το οποίο ταξίδευε για το δημοφιλέστερο ναυάγιο.
Ανάλυση του BBC παρουσιάζει τις συνθήκες που επικρατούν στο σημείο του ναυαγίου, αναδεικνύοντας την τεράστια δυσκολία του να βρεθεί το χαμένο υποβρύχιο, με τις ελπίδες να λιγοστεύουν.
Ο βαθύς ωκεανός είναι σκοτεινός. Το φως του ήλιου απορροφάται πολύ γρήγορα από το νερό και δεν είναι σε θέση να διεισδύσει πολύ βαθύτερα από περίπου 1.000 μέτρα από την επιφάνεια. Πέρα από αυτό το σημείο, ο ωκεανός βρίσκεται σε αέναο σκοτάδι. Ο Τιτανικός βρίσκεται σε μια περιοχή που είναι γνωστή ως «μεσονύκτια ζώνη» για αυτόν ακριβώς τον λόγο.
Προηγούμενες αποστολές στο σημείο του ναυαγίου περιέγραψαν μάλιστα ότι πραγματοποίησαν μια κάθοδο για περισσότερες από δύο ώρες μέσα στο απόλυτο σκοτάδι, πριν εμφανιστεί ξαφνικά ο πυθμένας του ωκεανού κάτω από τα φώτα του υποβρυχίου.
Με περιορισμένη οπτική επαφή πέρα από τα λίγα μέτρα που φωτίζονται από τα ενσωματωμένα φώτα του υποβρυχίου μεγέθους φορτηγού, η πλοήγηση σε αυτό το βάθος είναι ένα επικίνδυνο «σπορ», που διευκολύνει τον αποπροσανατολισμό στον βυθό της θάλασσας.
Ωστόσο, οι λεπτομερείς χάρτες της τοποθεσίας του ναυαγίου του Τιτανικού, οι οποίοι συγκεντρώθηκαν μετά από δεκαετίες σάρωσης υψηλής ανάλυσης, μπορούν να παρέχουν σημεία διαδρομής καθώς τα αντικείμενα που εμφανίζονται. Το σόναρ (ηλεκτροακουστικές συσκευές που εκμεταλλεύονται τη διάδοση των κυμάτων ηχητικής ενέργειας μέσα στη θαλάσσια μάζα)επιτρέπει επίσης στο πλήρωμα να ανιχνεύει χαρακτηριστικά και αντικείμενα πέρα από τη μικρή λίμνη φωτός που φωτίζεται από το υποβρύχιο.
https://www.youtube.com/watch?v=UCwg2h7i4Ac
Οι οδηγοί των υποβρυχίων βασίζονται επίσης σε μια τεχνική γνωστή ως «αδρανειακή πλοήγηση», χρησιμοποιώντας ένα σύστημα επιταχυνσιόμετρων και γυροσκόπιων για να παρακολουθούν τη θέση και τον προσανατολισμό τους σε σχέση με ένα γνωστό σημείο εκκίνησης και ταχύτητα. Το υποβρύχιο Titan της OceanGate φέρει ένα υπερσύγχρονο αυτόνομο σύστημα αδρανειακής πλοήγησης το οποίο συνδυάζει με έναν ακουστικό αισθητήρα γνωστό ως Doppler Velocity Log για την εκτίμηση του βάθους και της ταχύτητας του οχήματος σε σχέση με τον πυθμένα της θάλασσας.
Ακόμα κι έτσι, οι επιβάτες σε προηγούμενα ταξίδια στον Τιτανικό με το OceanGate έχουν περιγράψει ότι είναι πολύ δύσκολο να βρουν το δρόμο τους όταν φτάσουν στον πυθμένα του ωκεανού. Ο Μάικ Ράις, συγγραφέας τηλεοπτικής κωμωδίας που εργάστηκε στους Simpsons και συμμετείχε σε ένα ταξίδι με την OceanGate στον Τιτανικό πέρυσι, είπε στο BBC: «Όταν αγγίζεις πάτο, δεν ξέρεις πραγματικά πού βρίσκεσαι. Είσαι στα τυφλά στο βυθό του ωκεανού γνωρίζοντας ότι ο Τιτανικός είναι κάπου εκεί, αλλά είναι τόσο σκοτεινά που το μεγαλύτερο πράγμα κάτω από τον ωκεανό ήταν μόλις 1.500 πόδια μακριά και περάσαμε 90 λεπτά ψάχνοντάς το».
«Η πίεση του νερού είναι 200 φορές μεγαλύτερη από αυτή σε ένα ελαστικό αυτοκινήτου»
Όσο πιο βαθιά ταξιδεύει ένα αντικείμενο στον ωκεανό, τόσο περισσότερο αυξάνεται η πίεση του νερού γύρω του. Στον βυθό της θάλασσας, στα 3.800 μέτρα, ο Τιτανικός και οτιδήποτε τριγύρω υφίσταται πιέσεις περίπου 40 MPa, οι οποίες είναι 390 φορές μεγαλύτερες από αυτές της επιφάνειας.
«Είναι περίπου 200 φορές μεγαλύτερη από την πίεση που υπάρχει σε ένα ελαστικό αυτοκινήτου», είπε ο Robert Blasiak, ερευνητής ωκεανών στο Stockholm Resilience Center στο Πανεπιστήμιο της Στοκχόλμης, στο πρόγραμμα Today του BBC Radio 4. «Γι’ αυτό χρειάζεστε ένα υποβρύχιο που διαθέτει πραγματικά χοντρούς τοίχους».
Τα τοιχώματα από ανθρακονήματα και τιτάνιο του υποβρυχίου Titan έχουν σχεδιαστεί για να του παρέχουν μέγιστο βάθος λειτουργίας 4.000 μέτρων.
Στον βαθύ ωκεανό υπάρχουν επίσης υποβρύχια ρεύματα. Αν και συνήθως δεν είναι τόσο δυνατά όσο αυτά που βρίσκονται στην επιφάνεια, αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν την κίνηση μεγάλων ποσοτήτων νερού. Μπορούν να οδηγηθούν από ανέμους στην επιφάνεια που επηρεάζουν τη στήλη του νερού από κάτω, παλίρροιες βαθέων υδάτων ή διαφορές στην πυκνότητα του νερού που προκαλούνται από τη θερμοκρασία και την αλατότητα, γνωστά ως θερμοαλινικά ρεύματα.
Σπάνια γεγονότα γνωστά ως «βενθικές καταιγίδες» – που συνήθως σχετίζονται με δίνες στην επιφάνεια – μπορούν επίσης να προκαλέσουν ισχυρά, σποραδικά ρεύματα που μπορούν να παρασύρουν υλικό στον πυθμένα της θάλασσας.
Οι πληροφορίες που υπάρχουν για τα υποβρύχια ρεύματα γύρω από τον Τιτανικό, ο οποίος χωρίζεται σε δύο κύρια τμήματα μετά τη διάσπαση της πλώρης και της πρύμνης καθώς βυθίστηκε, προέρχονται από έρευνα που μελετά μοτίβα στον βυθό της θάλασσας και την κίνηση των εκπαιδευμένων κολυμβητών που χρησιμοποιούν ένα είδος τζετ πρόωσης για να κινηθούν γύρω από το ναυάγιο.
Μέρος του ναυαγίου του Τιτανικού είναι γνωστό ότι βρίσκεται κοντά σε ένα τμήμα του βυθού της θάλασσας που επηρεάζεται από ένα ρεύμα κρύου νερού που ρέει προς τα νότια, γνωστό ως Δυτικό Υπόγειο Ρεύμα. Η ροή αυτού του «κατώτατου ρεύματος» δημιουργεί μεταναστευτικούς αμμόλοφους, κυματισμούς και μοτίβα σε σχήμα κορδέλας στο ίζημα και τη λάσπη κατά μήκος του πυθμένα του ωκεανού που έχουν δώσει στους επιστήμονες πληροφορίες για τη δύναμή του. Οι περισσότεροι από τους σχηματισμούς που έχουν παρατηρήσει στον βυθό της θάλασσας σχετίζονται με σχετικά ασθενή έως μέτρια ρεύματα.
Οι κυματισμοί της άμμου κατά μήκος της ανατολικής άκρης του πεδίου συντριμμιών του Τιτανικού υποδηλώνουν ότι υπάρχει ρεύμα βυθού από ανατολικά προς δυτικά, ενώ για την κύρια τοποθεσία των ναυαγίων, λένε οι επιστήμονες ότι τα ρεύματα τείνουν από βορειοδυτικά προς νοτιοδυτικά, ίσως λόγω των μεγαλύτερων κομματιών του ναυαγίου, αλλάζοντας την κατεύθυνσή τους.
Γύρω στα νότια του τμήματος της πλώρης, τα ρεύματα φαίνονται ιδιαίτερα μεταβλητά, που κυμαίνονται από βορειοανατολικά προς βορειοδυτικά έως νοτιοδυτικά. Πολλοί ειδικοί αναμένουν ότι η κατάρριψη αυτών των ρευμάτων θα θάψει τελικά τα συντρίμμια του Τιτανικού σε ιζήματα.
Η έρευνα για το εξαφανισμένο σκάφος συνεχίζεται, ωστόσο υπάρχουν ελάχιστες ενδείξεις για το τι μπορεί να συνέβη στο Titan και το πλήρωμά του. Αλλά σε ένα τόσο απαιτητικό και αφιλόξενο περιβάλλον, οι κίνδυνοι από την επίσκεψη στο ναυάγιο είναι τόσο σημαντικοί σήμερα όσο ήταν το 1986, όταν οι άνθρωποι είδαν για πρώτη φορά το σκάφος από τότε που βυθίστηκε, ταξιδεύοντας στα βάθη του ωκεανού.
