Την Παρασκευή 23 Ιουνίου 2023 συμπληρώθηκαν 7 χρόνια από το δημοψήφισμα για το Brexit, το οποίο έθεσε τέλος στην ιστορική 47ετή σύνδεση του Ηνωμένου Βασιλείου, το οποίο έγινε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) το 1973.
Οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου πήγαν στο δημοψήφισμα για το Brexit στις 23 Ιουνίου 2016 εν μέσω υποσχέσεων των πολιτικών ότι «υπάρχουν τεράστιες ευκαιρίες εκτός της ΕΕ» και ότι η αποχώρηση από την Ένωση θα κάνει τη Βρετανία «πλουσιότερη και πιο ελεύθερη», αλλά 7 χρόνια μετά τον διαχωρισμό, οι συζητήσεις για το Brexit συνεχίζονται ακόμη.
Στο δημοψήφισμα για την ΕΕ που διεξήχθη στις 23 Ιουνίου 2016 στο Ηνωμένο Βασίλειο, το οποίο αποτελείται από την Αγγλία, την Ουαλία, τη Βόρεια Ιρλανδία και τη Σκωτία, η απόφαση για το Brexit ελήφθη με 52% έναντι 48%.
Το χρονικό του Brexit
Η κυβέρνηση μειοψηφίας με επικεφαλής την Τερέζα Μέι, πρώην πρωθυπουργό, απέτυχε να περάσει τη συμφωνία για το Brexit με την ΕΕ από το κοινοβούλιο.
Το Brexit, το οποίο επρόκειτο να πραγματοποιηθεί στις 29 Μαρτίου 2019, αναβλήθηκε αρχικά για τις 31 Οκτωβρίου 2019 και στη συνέχεια για τις 31 Ιανουαρίου 2020.
Το Συντηρητικό Κόμμα, με επικεφαλής τον πρώην πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον, που δυσκολεύτηκε να περάσει τη συμφωνία για το Brexit, κέρδισε την πλειοψηφία στις πρόωρες βουλευτικές εκλογές που διεξήχθησαν στις 12 Δεκεμβρίου 2019.
Ο Τζόνσον, ο οποίος ενισχύθηκε έναντι των αντιπάλων του Brexit με τη νίκη του, έφερε το νομοσχέδιο στο κοινοβούλιο μετά τις εκλογές και το κείμενο έγινε δεκτό στην πρώτη ψηφοφορία.
Στη συνέχεια τα μέρη ξεκίνησαν διαπραγματεύσεις για τις σχέσεις σε όλους τους τομείς, ιδίως το εμπόριο.
Αν και η ΕΕ δήλωσε ότι δεν μπορεί να επιτευχθεί συμφωνία για κάθε θέμα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα, το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε ότι δεν θα παρατείνει τη μεταβατική περίοδο που έληγε στις 31 Δεκεμβρίου 2020 και ότι θα αποχωρήσει από την ΕΕ χωρίς συμφωνία, αν χρειαστεί.
Το Ηνωμένο Βασίλειο ανακοίνωσε την de facto αποχώρησή του από την Ένωση, στην οποία εντάχθηκε πριν από 47 χρόνια με τη λήξη της μεταβατικής περιόδου που ξεκίνησε μετά το Brexit, με το χτύπημα της καμπάνας του Big Ben στις 31 Δεκεμβρίου 2020 στις 23.00 τοπική ώρα [01.00 ώρα Ελλάδας]. Από την ημερομηνία αυτή τίθενται σε ισχύ νέοι κανονισμοί για θέματα όπως το εμπόριο, τα ταξίδια, η μετανάστευση, το δίκαιο και η ασφάλεια μεταξύ των δύο πλευρών.
Οι Βρετανοί έχασαν το δικαίωμα αόριστης διαμονής και άδειας εργασίας σε χώρες της ΕΕ. Οι πολίτες των κρατών μελών της ΕΕ απέκτησαν επίσης το δικαίωμα να ζουν στο Ηνωμένο Βασίλειο μόνο εφόσον πληρούν τις απαραίτητες προϋποθέσεις μετανάστευσης.
Το Ηνωμένο Βασίλειο αποχώρησε επίσημα από την ΕΕ στις 31 Ιανουαρίου 2020.
Απογοητευμένοι οι Βρετανοί
Επτά χρόνια μετά το δημοψήφισμα, μια έρευνα δείχνει ότι πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι οι πολιτικοί τους απογοήτευσαν.
Σύμφωνα με την έρευνα που διεξήχθη από τη δεξαμενή σκέψης «UK in a Changing Europe» και την εταιρεία δημοσκοπήσεων «Public First», μόνο το 18% όσων ψήφισαν υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ το 2016 πιστεύουν ότι το Brexit ήταν επιτυχία.
Οι περισσότεροι από τους συμετέχοντες που πιστεύουν ότι το Brexit δεν πάει καλά κατηγορούν τους πολιτικούς για «κακό χειρισμό του Brexit».
Στην αξιολόγησή του για την έρευνα, ο Άναντ Μένον, διευθυντής της εταιρείας UK in a Changing Europe, δήλωσε ότι ενώ πολύ λίγοι πιστεύουν ότι το Brexit πηγαίνει καλά, ένα μεγάλο μέρος όσων ψήφισαν υπέρ της αποχώρησης πιστεύει ότι είναι πολύ νωρίς για να γίνει οριστική κρίση.
Σύμφωνα με τη δημοσκόπηση που διεξήγαγε η εταιρεία ερευνών YouGov στο Ηνωμένο Βασίλειο τον Μάιο, το 62% των Βρετανών περιγράφει το Brexit ως «περισσότερο αποτυχημένο», ενώ μόνο το 9% το θεωρεί «περισσότερο επιτυχημένο».
Ενώ το 20% δήλωσε ότι «δεν είναι ούτε το ένα ούτε το άλλο», το υπόλοιπο 9% εξέφρασε την άποψη ότι «δεν είναι σίγουροι».
Οι συμμετέχοντες στην έρευνα που διεξήχθη στις 6-7 Ιουνίου από την εταιρεία «Statista», η οποία παρέχει στατιστικά στοιχεία στο Διαδίκτυο, κλήθηκαν να απαντήσουν στην ερώτηση «Κοιτάζοντας πίσω, πιστεύετε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο έκανε σωστά ή λάθος ψηφίζοντας υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ;».
Σύμφωνα με την έρευνα, από αυτόν τον μήνα, το 56% των πολιτών στο Ηνωμένο Βασίλειο πιστεύει ότι «η αποχώρηση από την ΕΕ ήταν λάθος», ενώ το 32% πιστεύει ότι «ήταν η σωστή απόφαση».
