Στην τελική ευθεία μπαίνει η επιστροφή των ουκρανικών σιτηρών στον κόσμο, με το θρίλερ να κορυφώνεται με τη συνάντηση Λαβρόφ-Τσαβούσογλου και τον Κουλέμπα να εξαπολύει σφοδρά πυρά εναντίον των δυο κρατών που υπολογίζουν χωρίς τη χώρα του. Οι Ρώσοι, πάντως, φέρονται να έχουν ήδη αρχίσει τις εξαγορές, από μόνοι τους!
Όσον αφορά στον υπουργό Εξωτερικών της Ουκρανίας Ντμίτρο Κουλέμπα, έβαλε κατά της Ρωσίας και της Τουρκίας επαναλαμβάνοντας ότι δεν έχει επιτευχθεί συμφωνία μεταξύ Κίεβου, Άγκυρας και Μόσχας για το θέμα. Οποιεσδήποτε αποφάσεις πρέπει να ληφθούν από όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές και οποιαδήποτε συμφωνία συναφθεί χωρίς να ληφθούν υπ’ όψιν τα συμφέροντα της Ουκρανίας, θα απορριφθεί.
Η αντίδραση του Κουλέμπα έρχεται ύστερα από την τελευταία εξέλιξη στην υπόθεση: Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ έφτασε το απόγευμα της Τρίτης (7/6) στην Τουρκία για να συναντηθεί με τον Τούρκο ομόλογό του Μεβλούτ Τσαβούσογλου και μαζί να συζητήσουν τη δημιουργία θαλασσίων διαδρόμων για τη διευκόλυνση των εξαγωγών σιτηρών στη Μαύρη Θάλασσα.
Στο επίκεντρο των διαπραγματεύσεων, η δυνατότητα για την Ουκρανία, έναν μεγάλο παγκόσμιο παραγωγό σιτηρών, να εξάγει τις καλλιέργειές της που βρίσκονται επί του παρόντος αποκλεισμένες στα λιμάνια της.
«Ήδη τα βγάζουμε από την Ουκρανία, με τρένα»!
Κι ενώ τα βλέμματα είναι στραμμένα στην Τουρκία, η Μόσχα φέρεται να έχει ήδη αρχίσει τις εξαγωγές από τα κατεχόμενα εδάφη της Ουκρανίας. Συγκεκριμένα, ο διορισμένος από τη Ρωσία «πρόεδρος» της περιφερειακής κρατικής διοίκησης της Ζαπορίζια, Γιεβγέν Μπαλίτσκι, δήλωσε ότι το πρώτο τρένο με σιτηρά έφυγε από το ελεγχόμενο από τη Ρωσία τμήμα της περιφέρειας Ζαπορίζια με προορισμό την Κριμαία.
«Τα πρώτα βαγόνια, σιδηροδρομικά βαγόνια, 11 βαγόνια πήγαν προς την κατεύθυνση της Κριμαίας με σιτηρά από τον ανελκυστήρα σιτηρών της Μελιτόπολης», δήλωσε ο Μπαλίτσκι.
Νωρίτερα οι New York Times έγραψαν ότι η Ρωσία μπορεί να πουλήσει ουκρανικά σιτηρά σε αφρικανικές χώρες. Η εφημερίδα ανέφερε ότι το Στέιτ Ντιπάρτμεντ έστειλε προειδοποίηση σε 14 χώρες, στην οποία αναφέρεται ότι η Ρωσία προσπαθεί να πουλήσει κλεμμένα ουκρανικά σιτηρά. Σύμφωνα με την εφημερίδα, η Ρωσική Ομοσπονδία έχει κλέψει έως και 500.000 τόνους ουκρανικού σιταριού αξίας 100 εκατ. δολαρίων.
Εν τω μεταξύ, η Ilyich Iron and Steel Works της Μαριούπολης οι εταιρείες Ilyich και Azovstal, οι οποίες ανήκουν στον όμιλο Metinvest του Rinat Akhmetov, ζήτησαν από τη Γενική Εισαγγελία να κινήσει ποινική διαδικασία σχετικά με την κλοπή μεταλλικών προϊόντων από τους Ρώσους. Οι εταιρείες πρόσθεσαν ότι τα γεγονότα της αφαίρεσης των περιουσιών επιβεβαιώθηκαν από δηλώσεις των αρχών κατοχής και των συνεργατών τους.
Κίνδυνος λιμού σε χώρες που εξαρτώνται από αυτές τις εξαγωγές
Ο συνεχιζόμενος πόλεμος στην Ουκρανία από τις 24 Φεβρουαρίου έχει μπλοκάρει τις περισσότερες εξαγωγές της Ουκρανίας μέσω της Μαύρης Θάλασσας, εκτοξεύοντας τις τιμές και εγείροντας έναν σοβαρό κίνδυνο λιμού σε χώρες που εξαρτώνται από αυτές τις εξαγωγές, ιδιαίτερα στην Αφρική και τη Μέση Ανατολή.
Κατόπιν αιτήματος των Ηνωμένων Εθνών, η Τουρκία προσέφερε τη βοήθειά της για τη συνοδεία θαλασσίων νηοπομπών από ουκρανικά λιμάνια, παρά την ύπαρξη ναρκών, ορισμένες από τις οποίες εντοπίστηκαν κοντά σε τουρκικές ακτές, που τοποθετήθηκαν μετά την ρωσική εισβολή στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με τον Τούρκο υπουργό Γεωργίας Βαχίτ Κιρίστσι, η Άγκυρα έχει κάνει «μια συμφωνία με την Ουκρανία που θα μας παραδώσει (σε τιμή) 25% φθηνότερη από αυτή του FOB», την τιμή αγοράς που περιλαμβάνει την τιμή στον προορισμό. Μια χειρονομία, σύμφωνα με τον ίδιο, για να ευχαριστήσει την Τουρκία.
«Τόσο η Ρωσία όσο και η Ουκρανία μάς εμπιστεύονται», δήλωσε ο Κιρίστσι, σύμφωνα με δημοσιεύματα τουρκικών εφημερίδων. «Οι συζητήσεις συνεχίζονται».
Σύμφωνα με τον Τούρκο υπουργό, «η Ουκρανία προστατεύει επί του παρόντος τα εμπορικά λιμάνια της που έχουν ναρκοθετηθεί» και φοβάται ότι θα «δεχτεί επίθεση από τη Ρωσία» εάν αποσύρει τις νάρκες.
Την ίδια ώρα, ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ συνομίλησε τηλεφωνικά με τον Ρώσο ομόλογό του Σεργκέι Σοϊγκού.
Άσπονδοι φίλοι;
Οι δύο υπουργοί συζήτησαν «τα μέτρα που μπορούν να ληφθούν για την ασφαλή μεταφορά σιτηρών, ηλιόσπορων και άλλων αγροτικών προϊόντων», σύμφωνα με ανακοίνωση του τουρκικού υπουργείου Άμυνας.
Ο ουκρανικός Τύπος ανέφερε ότι στις συζητήσεις που θα πραγματοποιηθούν στην Άγκυρα θα συμμετέχουν, εκτός από την Τουρκία και τη Ρωσία, «τα Ηνωμένα Έθνη και η Ουκρανία».
Ωστόσο, η πρεσβεία της Ουκρανίας στην Άγκυρα αρνήθηκε οποιαδήποτε επαφή μεταξύ του πρεσβευτή της Ουκρανίας στην Άγκυρα, Βασίλ Μποντνάρ και του Λαβρόφ.
Ο Μποντνάρ κατηγόρησε την Παρασκευή τη Ρωσία ότι «κλέβει ξεδιάντροπα» και εξάγει ουκρανικά σιτηρά από την Κριμαία (νότια), που προσαρτήθηκε στη Ρωσική Ομοσπονδία το 2014, ιδίως στην Τουρκία.
Η Τουρκία θεωρείται σύμμαχος της Ουκρανίας, στην οποία δίνει μαχητικά drones, αλλά φροντίζει να διατηρεί ουδέτερη θέση έναντι της Ρωσίας, από την οποία εξαρτάται για τις προμήθειες ενέργειας και σιτηρών της.
Λίγο πριν τον πόλεμο, η Ουκρανία όδευε στο να γίνει ο τρίτος μεγαλύτερος εξαγωγέας σιτηρών στον κόσμο και προμήθευε το ήμισυ του παγκόσμιου εμπορίου σε ηλιόσπορους και λάδι. Το Κίεβο εξήγαγε το 12% του παγκόσμιου σιταριού, το 15% του καλαμποκιού και το 50% των ηλιόσπορων κάθε μήνα.
Έρευνα για τη φερόμενη κλοπή ουκρανικών σιτηρών από τη Ρωσία
Εν τω μεταξύ, η υπουργός Γεωργίας της Βρετανίας Βικτόρια Πρέντις ζήτησε να διεξαχθεί άμεση έρευνα για τις καταγγελίες ότι η Ρωσία κλέβει σιτηρά από την Ουκρανία, μετά την εισβολή της Μόσχας που εκτόξευσε τις παγκόσμιες τιμές τροφίμων σε επίπεδα ρεκόρ.
Τα λιμάνια της Μαύρης Θάλασσας στην Ουκρανία, τον τέταρτο μεγαλύτερο εξαγωγέα σιτηρών στον κόσμο, έχουν αποκλειστεί μετά την εισβολή, με περίπου 20 εκατομμύρια τόνους σιτηρών να παραμένουν εγκλωβισμένα στη χώρα.
Η Πρέντις δήλωσε σε διάσκεψη του Διεθνούς Συμβουλίου Σιτηρών (IGC) στο Λονδίνο ότι άκουσε από πρώτο χέρι τις καταγγελίες για κλοπή σιτηρών από τη Ρωσία από πηγές στη περιοχή της Χερσώνας στη νότια Ουκρανία, χαρακτηρίζοντας αυτές ως πολύ σοβαρές.
Η Ρωσία είχε προηγουμένως αρνηθεί τους ισχυρισμούς ότι κλέβει ουκρανικά σιτηρά.
Τα Ηνωμένα Έθνη προσπαθούν να μεσολαβήσουν σε μια συμφωνία που θα επιτρέψει τη μεταφορά ουκρανικών σιτηρών από λιμάνια όπως η Οδησσός. Η Ρωσία έχει δηλώσει ότι επιθυμεί την άρση των δυτικών κυρώσεων στο πλαίσιο μιας συμφωνίας.
Η Τουρκία πιέζει επίσης για την επίτευξη μιας συμφωνίας μεταξύ Μόσχας και Κιέβου για ένα σχέδιο για την επανέναρξη των εξαγωγών σιτηρών από τα λιμάνια της Ουκρανίας, αν και οι προοπτικές για μια συμφωνία φαίνονται αμυδρές, με κάθε πλευρά να κατηγορεί την άλλη για διακοπή του παγκόσμιου εφοδιασμού τροφίμων.
Η Ουκρανία και η Δύση κατηγορούν τη Μόσχα ότι χρησιμοποιεί ως όπλο τις προμήθειες τροφίμων. Η Ρωσία επιρρίπτει την ευθύνη για την κατάσταση στις νάρκες που έχουν τοποθετήσει ουκρανικές δυνάμεις στα χωρικά ύδατα της Μαύρης Θάλασσας και στις διεθνείς κυρώσεις κατά της Μόσχας.
Το Κίεβο κατήγγειλε την περασμένη εβδομάδα ότι η Ρωσία στέλνει κλεμμένα σιτηρά στην Τουρκία από την Κριμαία, την οποία προσάρτησε το 2014. Κατηγόρησε επίσης τη Ρωσία ότι έστειλε 100.000 τόνους κλεμμένων ουκρανικών σιτηρών στη Συρία.
Ο υφυπουργός Οικονομίας της Ουκρανίας Τάρας Κάτσκα δήλωσε στη διάσκεψη ότι η φήμη των ρωσικών εταιρειών θα πληγεί για χρόνια από τις προσπάθειές τους να εμπορεύονται κλεμμένα σιτηρά, όπως είπε.
