Από την έναρξη της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου, η Μαριούπολη , στα ανατολικά της χώρας, έχει πυρποληθεί εκατοντάδες φορές. Βομβαρδίστηκαν όλα τα κτίριά της, ιδιαίτερα το θέατρο και το μαιευτήριο της πόλης. Οι κάτοικοί της, στερούνται νερού, τροφής, ρεύματος και θέρμανσης. Ενώ η Μόσχα ανακοίνωσε εκεχειρία την Πέμπτη 31 Μαρτίου για να επιτραπεί η εκκένωση των αμάχων, περίπου 160.000 άνθρωποι (από τους 450.000 κατοίκους πριν από τον πόλεμο) οι κάτοικοι της πόλης είναι εγκλωβισμένοι σε ένα σκηνικό ενός «μείζονος εγκλήματος πολέμου», σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).
Η πόλη-λιμάνι της Αζοφικής Θάλασσας, πολιορκημένη για περισσότερο από ένα μήνα – δεν έπεσε στα χέρια της Ρωσίας – έγινε γρήγορα στόχος των ενόπλων δυνάμεων της Ρωσικής Ομοσπονδίας. Την Πέμπτη, την 36η ημέρα της ρωσικής στρατιωτικής επίθεσης, η Μαριούπολη ήταν κατεστραμμένη περισσότερο από το 90% ωστόσο η πίεση δεν έχει σταματήσει ακόμα, καθώς η Μόσχα δήλωσε στις 26 Μαρτίου ότι επικεντρώνει τις προσπάθειές της στην «απελευθέρωση του Ντονμπάς» και από την ανατολική Ουκρανία.
Μια πόλη ανάμεσα στην Κριμαία και φιλορωσικά εδάφη
Πρώτον, λόγω της γεωγραφικής της θέσης, η Μαριούπολη αποτελεί στρατηγικό κόμβο για τις ρωσικές δυνάμεις. Η πτώση της θα ήταν αναμφίβολα ένα σημείο καμπής στον πόλεμο της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Βρίσκεται περίπου εκατό χιλιόμετρα νότια του Ντόνετσκ, της κύριας πόλης της ομώνυμης φιλορωσικής αυτονομιστικής περιοχής, 350 χιλιόμετρα βόρεια της Κριμαίας, που προσαρτήθηκε το 2014 από τη Ρωσία και περίπου πενήντα χιλιόμετρα από τα ρωσικά σύνορα, η Μαριούπολη παρουσιάζει γεωγραφικά χαρακτηριστικά που ενδιαφέρουν τους Ρώσους.
Σύμφωνα με την Τατιάνα Καστουέβα – Ζαν, ερευνήτρια και διευθύντρια του κέντρου Ρωσίας-ΝΑΚ του Γαλλικού Ινστιτούτου Διεθνών Σχέσεων (IFRI), υπήρχε «υλικοτεχνική ευκολία» στην επίθεση στην πόλη-λιμάνι, λόγω της θέσης της «κοντά στη γραμμή επαφής μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας. Επιπλέον, η κατάληψη της Μαριούπολης θα επέτρεπε στους Ρώσους να ελέγχουν περίπου το 80% των ακτών της Ουκρανίας στην Αζοφική Θάλασσα, απομονώνοντας περαιτέρω τη χώρα από τον υπόλοιπο κόσμο. Πέρα από την ακτή, η Μόσχα θα έπαιρνε επίσης τον έλεγχο αυτής της θάλασσας, καθιστώντας την «μια ρωσική ενδοχώρα», εξηγεί η ερευνητής.
Στην πραγματικότητα, ωστόσο, «η Ρωσία ελέγχει ήδη αυτή τη θάλασσα, αφού ελέγχει τη μοναδική είσοδο: το στενό του Κερτς», υπογραμμίζει στο Γαλλικό Πρακτορείο (AFP) ο αναπληρωτής διευθυντής του Γαλλορωσικού Παρατηρητηρίου Ιγκόρ Ντελανόε. Μετά την προσάρτηση της Κριμαίας από τη Ρωσία, η τελευταία είχε κατασκευάσει μια γέφυρα, τον Μάιο του 2018, που εκτείνονταν στο στενό, συνδέοντας τη χερσόνησο της Κριμαίας με το ρωσικό έδαφος και περικυκλώνοντας έτσι την Αζοφική Θάλασσα.
Εάν η Ρωσία πήρε σίγουρα τον έλεγχο της Αζοφικής Θάλασσας, «δεν θα είναι υπόλογη σε κανέναν [και] θα μπορεί να τοποθετήσει οτιδήποτε εκεί», καταλήγει ο Αλεξέι Μαλασένκο, διευθυντής έρευνας στο Ινστιτούτο για τον Διάλογο των Πολιτισμών. αναφέρθηκε επίσης από το AFP.
Η Μαριούπολη βρίσκεται, επιπλέον, στο μονοπάτι των ενόπλων δυνάμεων που προέρχονται από την Κριμαία, και στο μονοπάτι των στρατιωτών που προέρχονται από τα αυτονομιστικά εδάφη – την ανεξαρτησία των οποίων αναγνώρισε ο Ρώσος πρόεδρος πριν από την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία.
Η κατάληψη της Μαριούπολης θα επέτρεπε στη συνέχεια στους Ρώσους να κάνουν τη χερσαία διασταύρωση μεταξύ των δύο ουκρανικών περιοχών που ελέγχονται από τη Μόσχα. Η πόλη-λιμάνι βρίσκεται, εξάλλου, στην περιφέρεια του Ντόνετσκ, έδαφος που διεκδικούν οι φιλορώσοι, αλλά δεν έχουν καταφέρει να το καταλάβουν πλήρως.
Από αυτές τις αυτονομιστικές περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας έως τη χερσόνησο της Κριμαίας – ή ακόμα και την Οδησσό – αυτή η περιοχή που ανακτήθηκε κατά μήκος της Θάλασσας του Αζόφ και της Μαύρης Θάλασσας θα επέτρεπε επίσης στον Βλαντιμίρ Πούτιν να αναδημιουργήσει τη Νέα Ρωσία, μια εδαφική υποδιαίρεση της Ρωσικής Αυτοκρατορίας στο τέλος του 18ου αιώνα. Οι Ρώσοι «θα ήθελαν να ωθήσουν αυτόν τον κόμβο στην Υπερδνειστερία [μια περιοχή που εκτείνεται στη νοτιοδυτική Ουκρανία και τη Μολδαβία]», αναφέρει η Τατιάνα Καστουέβα – Ζαν Όμως, με τις αναποδιές που υπέστη ο ρωσικός στρατός, αυτό δεν μου φαίνεται πλέον εφικτό. »
Η Μαριούπολη αντιμετωπίζει ανθρωπιστική καταστροφή εδώ και εβδομάδες, καθώς ρωσικά άρματα μάχης προχώρησαν προς το κέντρο, ισοπεδώνοντας γειτονιές στην πορεία τους. Ο αριθμός των αμάχων που σκοτώθηκαν στην πολιορκία είναι άγνωστος. Ωστόσο οι εναπομείνασες ουκρανικές δυνάμεις στη νότια πόλη-λιμάνι Μαριούπολη εξακολουθούν να μάχονται αψηφώντας μια ρωσική απαίτηση να παραδοθούν.
Οι Ρώσοι έχοντας αποτύχει να ξεπεράσουν την ουκρανική αντίσταση στο βορρά, έχουν επικεντρώσει εκ νέου την επίγεια επίθεσή τους στην ανατολική περιοχή του Ντονμπάς, διατηρώντας παράλληλα επιθέσεις σε άλλες περιοχές, συμπεριλαμβανομένης της πρωτεύουσας, κίεβο.
Ζελένσκι: Η Ουκρανία δεν θα παραχωρήσει εδάφη στα ανατολικά για να τερματίσει τον πόλεμο με τη Ρωσία
Ο στρατός της Ουκρανίας είναι έτοιμος να πολεμήσει τον στρατό της Μόσχας στην περιοχή του Ντονμπάς σε μια μάχη που, σύμφωνα με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι, θα μπορούσε να επηρεάσει την πορεία όλου του πολέμου. Σε αποκλειστική συνέντευξη που παραχώρησε στον Τζέικ Τάπερ του CNN την Παρασκευή, ο Ουκρανός πρόεδρος τόνισε ότι η χώρα του δεν έχει καμία εγγύηση ότι η Ρωσία δεν θα προσπαθήσει ξανά να καταλάβει το Κίεβο εάν καταφέρει να καταλάβει το Ντονμπάς.
«Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντικό για εμάς να μην τους επιτρέψουμε, να σταθούν στη θέση μας, γιατί αυτή η μάχη μπορεί να επηρεάσει την πορεία όλου του πολέμου», είπε ο Ζελένσκι και συνέχισε: «Επειδή δεν εμπιστεύομαι τον ρωσικό στρατό και τη ρωσική ηγεσία, καταλαβαίνουμε ότι το γεγονός ότι τους πολεμήσαμε και έφυγαν από το Κίεβο, από το βορρά, το Τσερνίχιβ και από εκείνη την κατεύθυνση, δεν σημαίνει ότι αν είναι σε θέση να καταλάβουν Ντονμπάς, δεν θα έρθουν ξανά για το Κίεβο».
Ζελένσκι: Προσκάλεσε τον Εμανουέλ Μακρόν να πάει στην Ουκρανία για να διαπιστώσει την ύπαρξη «γενοκτονίας»
Ο Ουκρανός πρόεδρος, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, δήλωσε ακόμη ότι έχει προσκαλέσει τον Εμανουέλ Μακρόν να επισκεφθεί την Ουκρανία για να διαπιστώσει με τα ίδια του τα μάτια ότι οι ρωσικές δυνάμεις διαπράττουν γενοκτονία, έναν όρο που ο Γάλλος ομόλογός του αρνείται μέχρι τώρα να χρησιμοποιήσει.
«Όσο για τον Εμανουέλ Μακρόν, του έχω μιλήσει. Πιστεύω πως θα θέλει να φροντίσει ώστε η Ρωσία να δεσμευθεί στον διάλογο», είπε ο πρόεδρος Ζελένσκι, προσπαθώντας να εξηγήσει την άρνηση του Γάλλου ηγέτη να καταγγείλει μια γενοκτονία στην Ουκρανία, αντίθετα με τον πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών Τζο Μπάιντεν.
Την περασμένη Τετάρτη, ο Ουκρανός πρόεδρος είχε εκτιμήσει πως η άρνηση αυτή είναι πολύ προσβλητική. «Του είπα πως ήθελα να καταλάβει πως δεν πρόκειται για έναν πόλεμο, πως αυτό δεν είναι τίποτα άλλο από μια γενοκτονία. Τον προσκάλεσα να έρθει όποτε θα έχει ευκαιρία. Θα έλθει, και θα δει, και είμαι σίγουρος ότι θα καταλάβει», διευκρίνισε ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο CNN.
Από την πλευρά του, ο Εμανουέλ Μακρόν, εν μέσω προεκλογικής εκστρατείας για τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών την ερχόμενη Κυριακή, είχε εξηγήσει την Πέμπτη πως ο χαρακτηρισμός γενοκτονία θα πρέπει κατά τη γνώμη του να αποδοθεί από τους νομικούς, όχι από τους πολιτικούς και πως μια επιστροφή στη λεκτική κλιμάκωση δεν βοηθά την Ουκρανία.
Ντένις Σμίχαλ: Η Μαριούπολη δεν έχει πέσει, δεν παραδινόμαστε, θα πολεμήσουμε μέχρι τέλους
Οι εναπομείνασες ουκρανικές δυνάμεις στη νότια πόλη-λιμάνι Μαριούπολη εξακολουθούν να μάχονται αψηφώντας μια ρωσική απαίτηση να παραδοθούν, δήλωσε σήμερα ο Ουκρανός πρωθυπουργός Ντένις Σμίχαλ.
«Όχι, η πόλη δεν έχει πέσει. Οι στρατιωτικές μας δυνάμεις, οι στρατιώτες μας εξακολουθούν να είναι εκεί. Θα αγωνιστούν μέχρι τέλους. Αυτή τη στιγμή που σας μιλώ, εξακολουθούν να βρίσκονται στη Μαριούπολη», δήλωσε ο Σμίχαλ στην εκπομπή «This Week» του ABC και πρόσθεσε πως Ουκρανοί στρατιώτες εξακολουθούν να έχουν υπό τον έλεγχό τους ορισμένα τμήματα της πόλης.
Ukrainian Prime Minister Denys Shmyhal tells @GStephanopoulos that the country will continue to try to stop the war diplomatically.
“But if Russians wouldn’t like to have negotiations, we will fight to the end, absolutely.” https://t.co/MKGNUVE8Y7 pic.twitter.com/YtFOs7pNcg
— ABC News Politics (@ABCPolitics) April 17, 2022
Ο Σμίχαλ είπε πως θα συμμετάσχει στις συνόδους του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας που θα διεξαχθούν στην Ουάσινγκτον αυτή την εβδομάδα και θα επιδιώξει οικονομική υποστήριξη για την Ουκρανία.
Νωρίτερα, ο οικονομικός σύμβουλος του Ουκρανού προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, ο Όλεγκ Ουστένκο, είχε δηλώσει πως η Ουκρανία ζήτησε από τις χώρες μέλη της Ομάδας των Επτά πιο ανεπτυγμένων βιομηχανικών χωρών (G7) 50 δισεκ. δολάρια ως οικονομική υποστήριξη.
Στην ισοπέδωση της Μαριούπολης και τις ωμότητες που καταγράφουν όλα τα μεγάλα ειδησεογραφικά δίκτυα στη Μαριούπολη πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν οι «Καντιρόφτκσι», δηλαδή ο στρατός του δικτάτορα της Τσετσενίας και μαριονέτας του Πούτιν, Ραμζάν Καντίροφ.
Οι «Καντιρόφτκσι» δεν παραλείπουν να αναρτούν καθημερινά στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης εικόνες και βίντεο από τις μάχες που δίνουν στη μαρτυρική πόλη.
Η κατάσταση στην Μαριούπολη, «κόκκινη γραμμή» στην πορεία των διαπραγματεύσεων.
#Kadyrovites continue to show #TikTok how they fight against invisible enemies. pic.twitter.com/fURR5tA01d
— NEXTA (@nexta_tv) April 17, 2022
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας Ντμίτρο Κουλέμπα δήλωσε ότι δεν έχουν υπάρξει πρόσφατες διπλωματικές επαφές ανάμεσα στην Ουκρανία και την Ρωσία σε επίπεδο υπουργείων Εξωτερικών και ότι η κατάσταση στην Μαριούπολη, την οποία χαρακτήρισε «φρικτή», μπορεί να είναι «κόκκινη γραμμή» στην πορεία των διαπραγματεύσεων.
«Η Μαριούπολη πιθανόν να είναι μια κόκκινη γραμμή», δήλωσε ο ουκρανός υπουργός Εξωτερικών στο δίκτυο CBS News.
Οι ουκρανοί στρατιώτες αψήφησαν το ρωσικό τελεσίγραφο να καταθέσουν τα όπλα μέχρι σήμερα στην ρημαγμένη πόλη, την οποία, σύμφωνα με την Μόσχα, οι ρωσικές δυνάμεις έχουν σχεδόν ολοκληρωτικά υπό τον έλεγχό τους, στην μεγαλύτερη στρατιωτική «επιτυχία» που έχουν καταγράψει από την εισβολή στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου.
Η Μαριούπολη πολιορκείται από τις πρώτες ημέρες της ρωσικής επίθεσης και βομβαρδίζεται ανηλεώς.
Σύμφωνα με την ενημέρωση από το ουκρανικό επιτελείο, ρωσικές ταξιαρχίες πεζοναυτών «ετοιμάζονται για μια επιχείρηση αλεξιπτωτιστών» στη Μαριούπολη, ενώ επιθέσεις σημειώθηκαν στην περιοχή του λιμανιού. Η ίδια πηγή πρόσθεσε πως συνεχίζονται επίσης σήμερα οι βομβαρδισμοί κατοικημένων περιοχών και ο μερικός αποκλεισμός του Χαρκόβου, της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της Ουκρανίας.
Στο μεταξύ, η αντιπρόεδρος της ουκρανικής κυβέρνησης Ιρίνα Βερεστσούκ δήλωσε πως η χώρα της και η Ρωσία δεν κατάφεραν να συμφωνήσουν σήμερα σχετικά με το άνοιγμα ανθρωπιστικών διαδρόμων για την απομάκρυνση αμάχων από περιοχές όπου σημειώνονται συγκρούσεις. «Δεν μπορέσαμε να συμφωνήσουμε … για καταπαύσεις του πυρός και οδούς απομάκρυνσης αμάχων. Γι’ αυτό δυστυχώς δεν ανοίγουμε σήμερα ανθρωπιστικούς διαδρόμους», έγραψε η Βερεστσούκ στο λογαριασμό της στο Telegram.
