Το 2020, το 16,7% του πληθυσμού της Βόρειας Μακεδονίας, θεωρούσε την Ευρωπαϊκή Ένωση ως τον καλύτερο φίλο της Βόρειας Μακεδονίας καταλαμβάνοντας την πρώτη θέση μεταξύ των φιλικών χωρών, στις αντιλήψεις των πολιτών.
Η ίδια έρευνα που διεξήχθη δύο χρόνια αργότερα σε αντιπροσωπευτικό δείγμα από το Ινστιτούτο Πρεσπών δείχνει ότι η Σερβία θεωρείται πλέον ως ο καλύτερος φίλος της χώρας, μια άποψη που συμμερίζεται το 38,6% των πολιτών, ενώ μόνο το 7,8% του πληθυσμού βλέπει την ΕΕ ως τον καλύτερο φίλο.
Τα ερωτήματα που τέθηκαν από το «Ινστιτούτο Πρεσπών» σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 1.002 πολιτών από όλη τη χώρα, πραγματοποιήθηκε κατά τη δημοσκόπηση που διενεργήθηκε από τις 10 έως τις 26 Φεβρουαρίου.
Σύμφωνα με τα ευρήματα το 38,6% των ερωτηθέντων απάντησε ότι η Σερβία είναι ο καλύτερος φίλος της Βόρειας Μακεδονίας. Δεύτερες είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες με 16,8% και τρίτη η ΕΕ με 7,8%. Στο ίδιο ερώτημα, αλλά το 2020, η Ευρωπαϊκή Ένωση ήταν στην κορυφή.
Η υποχώρηση της υποστήριξης στην ΕΕ, οφείλεται σύμφωνα με τους αναλυτές, στην απογοήτευση για την αναβολή των ενταξιακών διαπραγματεύσεων και στη στάση της ΕΕ απέναντι στη χώρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας του Covid-19.
Αναλύοντας υπό το πρίσμα της εθνότητας των ερωτηθέντων, το 55,4% των πολιτών που αυτοπροσδιορίζονται ως «Μακεδόνες» θεωρεί τη Σερβία ως πιο φιλική χώρα για τη Βόρεια Μακεδονία, ενώ μόνο το 0,6% των Αλβανών συμμερίζεται αυτή την άποψη. Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι ο καλύτερος φίλος της χώρας για το 7,7% των «Μακεδόνων», ενώ μεταξύ των Αλβανών το πιστεύει το 40,9% των ερωτηθέντων.
Διαφοροποιήσεις όμως υπάρχουν και βάση της κομματικής τοποθέτησης των ερωτηθέντων.
Από τα τρία μεγαλύτερα κόμματα, VMRO-DPMNE, SDSM και DUI, οι ψηφοφόροι του κόμματος του Χριστιάν Μίτσκοσκι τρέφουν τη μεγαλύτερη συμπάθεια για τη Σερβία. Το 58% όσων δήλωσαν ότι θα ψήφιζαν το VMRO-DPMNE στις επόμενες εκλογές πιστεύουν ότι η Σερβία είναι ο καλύτερος φίλος της χώρας. Το 6% των ψηφοφόρων αυτού του κόμματος βλέπουν φίλο τις Ηνωμένες Πολιτείες, 4% τη Γερμανία και τη Ρωσία, 3% την ΕΕ και 2% το ΝΑΤΟ και 1% στην Αλβανία.
Οι ψηφοφόροι του Σοσιαλιστικού Κόμματος SDSM, το 38% των ψηφοφόρων βλέπουν τη Σερβία ως τον καλύτερο φίλο τους. Ακολουθούν οι Ηνωμένες Πολιτείες με 18%, η Γερμανία με 12% και η ΕΕ με 10%.
Για τους υποστηρικτές του Αλβανικού DUI, όπως και για άλλα αλβανικά κόμματα, ο καλύτερος φίλος είναι οι Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτή είναι η γνώμη του 39% των ψηφοφόρων αυτού του κόμματος. Ακολουθούν η ΕΕ με 15%, το Κόσοβο με 14% και η Τουρκία με 9%.
Εκτός από την έρευνα της κοινής γνώμης, στο πλαίσιο του έργου «Παρατηρητήριο επιρροής και εικόνας των κρατών», το Ινστιτούτο Πρεσπών προετοιμάζει τακτικά το λεγόμενο δείκτης διεθνούς παρουσίας 64 χωρών στη Βόρεια Μακεδονία, για την περίοδο 2000-2020. Ο δείκτης διαμορφώνεται σε τρεις διαστάσεις – οικονομική, πολιτική και «ήπια» παρουσία, μέσα από 48 δείκτες και ο υπολογισμός γίνεται με βάση διάφορους στατιστικούς δείκτες, αλλά και από την παρακολούθηση των μέσων ενημέρωσης και των κοινωνικών δικτύων.
Στην ερώτηση που τέθηκε στους πολίτες για το ποια χώρα είναι πιο παρούσα πολιτικά και οικονομικά στη Βόρεια Μακεδονία, η απάντηση ήταν Τουρκία, Γερμανία, ΗΠΑ, Ε.Ε.
Σε γενικές γραμμές, ο δείκτης του «Ινστιτούτου Πρεσπών» δείχνει ότι η Τουρκία έχει τη μεγαλύτερη διεθνή παρουσία στη χώρα την περίοδο 21 ετών, από το 2000 έως το 2020. Ακολουθεί η Γερμανία, μετά η Σερβία και στην πρώτη 10άδα βρίσκονται το Ηνωμένο Βασίλειο, η Βουλγαρία, οι ΗΠΑ, η Αυστρία, η Ιταλία, η Πολωνία και η Σλοβενία.
Φυσικά η Ελλάδα βρίσκεται εκτός των απαντήσεων των βορειομακεδόνων, ενώ η Ρωσία κατρακύλησε στην 15η θέση, από την 5η θέση που ήταν μεταξύ 2011-2016 και το 2013.
Όσον αφορά μόνο την οικονομική παρουσία, η Τουρκία είναι πρώτη εδώ. Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Γερμανία βρίσκονται επίσης στην πρώτη τριάδα.
Σε επίπεδο πολιτικής παρουσίας στη Βόρεια Μακεδονία, η Γερμανία είναι πρώτη, ενώ ακολουθούν η Πολωνία και η Ουγγαρία.
Για τα ευρήματα της έρευνας ρωτήθηκε ο Πρόεδρος της Σερβίας Αλεκσάνταρ Βούτσιτς ο οποίος σημείωσε:
«Πώς μπορώ να εκπλαγώ; Είμαστε οι μεγαλύτεροι φίλοι της Βόρειας Μακεδονίας. Όταν είναι πιο κοντά από τη Σερβία. Είμαστε οι μόνοι που δεν τους ζητάμε να αλλάξουν το όνομά τους, τη γλώσσα, τις απαιτήσεις μας ή οτιδήποτε άλλο. Αγαπάμε τον μακεδονικό λαό. Τι ζητάμε από αυτούς; Τίποτα. Εκτός από το να είμαστε στην καλύτερη δυνατή σχέση. Δεν ζητάμε τίποτα από αυτούς. Μόνο να είμαστε φίλοι και αδέρφια.» σχολίασε ο Βούτσιτς.
