Η Κύπρος θεωρούσε τη Ρωσία ως έναν δυνητικά χρήσιμο σύμμαχο για τη μακροχρόνια διαμάχη της με την Τουρκία, η οποία εισέβαλε στη βόρεια Κύπρο το 1974, ωστόσο, μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, τα δεδομένα άλλαξαν και ακολούθησε τη γραμμή της ΕΕ στις κυρώσεις κατά της Μόσχας.
Άρθρο των Financial Times που αναπαράγει η κυπριακή ιστοσελίδα sigmalive, υπογραμμίζει τον αντίκτυπο που έχουν στην Κύπρο οι κυρώσεις στη Ρωσία και η απομόνωσή της.
Αρχικά γίνεται αναφορά στη ρωσική εκκλησία Ταμασού.
«Με τους πέντε γυαλιστερούς χρυσούς τρούλους – που μεταφέρθηκαν από την Αγία Πετρούπολη – είναι η πρώτη ρωσική ορθόδοξη εκκλησία στην Κύπρο, που χρηματοδοτείται από τον ιδιοκτήτη μιας ρωσικής κατασκευαστικής εταιρείας και ένα σημάδι της τεράστιας ρωσικής επιρροής στο νησί της Μεσογείου», αναφέρεται στο δημοσίευμα, μεταξύ πολλών άλλων.
Παραθέτει μάλιστα τις δηλώσεις του Μητροπολίτη Ταμασού, Ησαΐα, λίγες εβδομάδες μετά την έναρξη του πολέμου, ο οποίος επέμεινε ότι οι Ρώσοι δεν πρέπει να «δαιμονοποιούνται» για την επίθεση του Κρεμλίνου στο Κίεβο.
Στο ίδιο δημοσίευμα επισημαίνεται πως «οι προσπάθειες του Μητροπολίτη να αντιμετωπίσει τις συνέπειες του πολέμου απηχούν αυτό που συμβαίνει σε ολόκληρη την Κύπρο, γνωστή από καιρό ως ”Μόσχα της Μεσογείου” για τη δημοτικότητά της στους Ρώσους. Η χώρα είχε μερικούς από τους στενότερους πολιτικούς δεσμούς με τη Ρωσία από οποιοδήποτε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ, αλλά προσπαθεί να διατηρήσει την ενότητα της ΕΕ έναντι της Μόσχας».
Πάντως, τονίζουν οι FT, η κρίση δείχνει τη συνεχιζόμενη ικανότητα του νησιού να προσελκύει Ρώσους.
Όπως αναφέρεται:
«Οι χαμηλοί φορολογικοί συντελεστές του νησιού, η ευέλικτη ρύθμιση και η ένταξη στην ΕΕ αποδείχθηκαν ελκυστικά για τους Ρώσους επενδυτές μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Το 2012, το έτος πριν από την οικονομική κρίση που ανάγκασε το νησί να αναζητήσει διεθνή διάσωση, οι τραπεζικές καταθέσεις που κατείχαν μη κάτοικοι της ευρωζώνης ανήλθαν σε 21,9 δισ. ευρώ, σύμφωνα με στοιχεία της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου.
Έχουν συρρικνωθεί σημαντικά, αλλά εξακολουθούν να ανέρχονται σε 6,4 δισ. ευρώ στα τέλη Φεβρουαρίου. «Βάσει των όσων ανέφεραν οι τράπεζες, το 80% αυτών είναι ρωσικά χρήματα», δήλωσε η Fiona Mullen, διευθύντρια της Sapienta Economics, μιας εταιρείας συμβούλων με έδρα τη Λευκωσία.
Για το ότι η Κύπρος θεωρούσε τη Ρωσία ως σύμμαχο απέναντι στην Τουρκία, ο Ιωάννης Κασουλίδης, υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου, εξηγεί πως «δεν είχαμε άλλη επιλογή», λέγοντας πως «η απόφασή μας ήταν να στηρίξουμε την ΕΕ και την αλληλεγγύη της ένωσης».
Στη Λεμεσό, αναφέρουν οι FT, το ιστορικό κέντρο της ρωσικής κοινότητας στην Κύπρο, ο Μιχάλης Κωνσταντίνου, ο οποίος είναι ιδιοκτήτης μιας επιχείρησης κοσμημάτων υψηλής ποιότητας, αισθάνεται τον αντίκτυπο. «Είμαστε ένα μικρό νησί. Αν δεν το επισκεφτούν Ρώσοι και Ουκρανοί, τελειώσαμε», είπε.
Είναι τέτοια η σημασία της ρωσικής αγοράς που ο Stanislav Osadchiy, πρεσβευτής της Μόσχας στην Κύπρο, δόλωσε την κυβέρνηση για την απόφασή της να στηρίξει τις κυρώσεις. «Πυροβολάτε τα πόδια σας», είπε στην τηλεόραση λίγες μέρες μετά την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία, προτείνοντας ότι οι Ρώσοι τουρίστες θα πήγαιναν στην Τουρκία. «Είναι αυτό που θέλετε; Για να πάνε να ξοδέψουν τα χρήματά τους εκεί;»
Το τραπεζικό σύστημα της Κύπρου έχει επίσης αισθανθεί τις επιπτώσεις από τον πόλεμο. Πριν από τρεις εβδομάδες, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα διόρισε έναν προσωρινό διαχειριστή για να επιβλέπει την εκκαθάριση της RCB Bank, ενός δανειστή που δημιουργήθηκε ως θυγατρική της VTB Bank της Ρωσίας.
Την ημέρα της εισβολής, η RCB είχε ανακοινώσει τη μεταβίβαση του μεριδίου ελέγχου της VTB στη διαχείρισή της προτού επιβληθoύν κυρώσεις. Τώρα οι καταθέσεις πελατών της RCB ύψους 2,8 δισ. ευρώ θα αποπληρωθούν ή θα μεταφερθούν σε άλλη τράπεζα.
Ο Alexey Voloboev λέει ότι τα έσοδα από διαφημίσεις στον ραδιοφωνικό σταθμό της Ρωσίας μειώθηκαν κατακόρυφα.
Στη Λεμεσό, πολλοί Ρώσοι έχουν επενδύσει σε παραθαλάσσια διαμερίσματα αξίας πολλών εκατομμυρίων ευρώ. Η Κύπρος χορήγησε διαβατήρια σε αντάλλαγμα για επενδύσεις άνω των 2 εκατομμυρίων ευρώ στη χώρα, αλλά το επίμαχο καθεστώς καταργήθηκε το 2020 αφού το νησί της Μεσογείου είχε αποκτήσει χιλιάδες νέους υπηκόους.
Οι κυπριακές αρχές επιβεβαίωσαν ότι διερευνούν τέσσερις Ρώσους, τους οποίους επιβλήθηκαν κυρώσεις μετά την εισβολή στην Ουκρανία, οι οποίοι είναι μεταξύ εκείνων στους οποίους χορηγήθηκαν διαβατήρια.
Ο Nikolay Ivchikov, πρώην στέλεχος της ρωσικής εταιρείας πετρελαίου Lukoil, ο οποίος ζει στην Κύπρο από το 2017, είχε δημιουργήσει μια ακμάζουσα επιχείρηση που κατασκευάζει διαμερίσματα για εισερχόμενους Ρώσους. Από την εισβολή, είπε ότι θα έπρεπε να αλλάξει το επιχειρηματικό του μοντέλο.
«Έχουμε επηρεαστεί από την κρίση. Θα είναι δύσκολο για τους ανθρώπους που έρχονται από τη Ρωσία να αγοράσουν σπίτια», είπε.
Ωστόσο, σε μια πιθανή ένδειξη της ικανότητας της Κύπρου να προσαρμοστεί, ο Ivchikov είπε ότι η επιχείρησή του θα μπορούσε να επωφεληθεί από μια διαφορετική εισροή. Από τότε που ξεκίνησε ο πόλεμος, εταιρείες τεχνολογίας με βάση τη Ρωσία έχουν μεταφέρει υπαλλήλους στην Κύπρο για να ξεφύγουν από τις κυρώσεις και τους περιορισμούς της Μόσχας στο Διαδίκτυο. Επαγγελματίες υψηλής ειδίκευσης έρχονταν επίσης από την Ουκρανία και τη Λευκορωσία, είπε.
Ο Παύλος Λοΐζου, διευθύνων σύμβουλος της WIRE FS, μιας εταιρείας που συλλέγει δεδομένα ακινήτων, δήλωσε ότι υπήρξε τεράστια αύξηση στα ενοίκια.
«Αυτές τις μέρες είναι πολύ δύσκολο να βρεις διαμέρισμα στη Λεμεσό», είπε. «Ακόμα κι αν ο πόλεμος σταματήσει τους επόμενους μήνες, θα δούμε αύξηση του κόσμου που έρχεται στην Κύπρο και ο κόσμος δεν θα επιστρέψει σύντομα. Κανείς δεν περιμένει από κανέναν να επιστρέψει τα επόμενα τρία με πέντε χρόνια».
