Εάν το διμερές πρωτόκολλο παραμείνει στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και εάν η Βουλγαρία δεν παρεκκλίνει από αυτό και τη θέση για μη αναγνώριση της γλώσσας, η Βόρεια Μακεδονία θα απορρίψει την απόφαση των Βρυξελλών, ανακοίνωσαν σήμερα ο υπουργός Εξωτερικών Μπουγιάρ Οσμάνι και ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης αρμόδιος για την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση Μπογιάν Μάριτσιτις σε συνέντευξη τύπου μετά την επιστροφή από τις Βρυξέλλες.
Χωρίς αυτά τα δύο στοιχεία, ως έχουν, το διαπραγματευτικό πλαίσιο και τα συμπεράσματα, όπως είπαν, είναι αποδεκτά και η διαδικασία μπορεί να έχει μια ευκαιρία.
Αντίθετα – με το Πρωτόκολλο μέσα, το ερώτημα είναι αν κάποιος πολιτικός από την Βόρεια Μακεδονία θα καθίσει καθόλου στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων με τη Σόφια και θα συμφωνήσει σε οτιδήποτε, από φόβο μήπως όλα αυτά τα καταχραστούν αργότερα στη διαπραγματευτική διαδικασία με την ΕΕ.
Οι δυο αξιωματούχοι παρουσίασαν αναλυτικά όλες τις λεπτομέρειες των διαπραγματεύσεων.
Σύμφωνα με τον Οσμάνι, το δράμα για το αν η διαμάχη με τη Βουλγαρία μπαίνει στο διαπραγματευτικό πλαίσιο ως διμερές ζήτημα ή όχι – δεν ισχύει, διότι η παράγραφος 5 αναφέρει ότι η εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών και της Συμφωνίας Συνεργασίας και Φιλίας με τη Βουλγαρία θα αξιολογηθεί.
«Έτσι το δίλημμα εάν τα διμερή ζητήματα αποτελούν μέρος του διαπραγματευτικού πλαισίου ή όχι δεν μας κρατά πίσω», είπε, «γιατί ήταν πάντα εκεί», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με τον Οσμάνι, το ζήτημα της γλώσσας «έκαψε» την περισσότερη ενέργεια, με τα Σκόπια να έχουν απορρίψει πέντε βουλγαρικές προτάσεις μέχρι στιγμής για το θέμα. Η βουλγαρική πλευρά ζήτησε πρώτα να μην αναφερθεί καθόλου η μακεδονική γλώσσα στο διαπραγματευτικό πλαίσιο, κάτι που απέτυχε, γιατί είναι εκεί, χωρίς κανέναν περιορισμό. Κάνοντας αυτό, χρησιμοποίησαν το προηγούμενο με το Μαυροβούνιο όπου δεν αναφέρεται η γλώσσα τους και με αυτό το επιχείρημα χτύπησαν τις πόρτες των Ευρωπαίων αξιωματούχων την προηγούμενη περίοδο.
Αφού απέτυχαν, ζήτησαν να χρησιμοποιηθεί η «επίσημη γλώσσα της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας» και κατέληξαν στο αίτημα να χρησιμοποιηθεί “μακεδονική γλώσσα σύμφωνα με το Σύνταγμα της Βόρειας Μακεδονίας” αναφερόμενος στη γλωσσική φόρμουλα στη Συμφωνία Φιλίας του 2017, η οποία είναι αμοιβαία και ισχύει νομικά μόνο για διμερή επικοινωνία.
Η θέση της Βόρειας Μακεδονίας ήταν ότι δεν θα αποδεχόμασταν ποτέ κανένα γλωσσικό περιορισμό. Σύμφωνα με τον Οσμάνι, αυτό που ψηφίστηκε σήμερα στη Βουλγαρική Εθνοσυνέλευση για τη γλώσσα είναι πέρα από αυτό που υπάρχει στο διαπραγματευτικό πλαίσιο και στα συμπεράσματα της γαλλικής προεδρίας και αν επιμείνουν σε αυτό – θα περάσουν την κόκκινη γραμμή.
Σχετικά με την ένταξη των Βουλγάρων στο Σύνταγμα, ο Οσμάνι είπε ότι «υπάρχει το ενδιαφέρον να το κάνουν, γιατί μέχρι στιγμής η Σόφια επέμενε ότι δεν έχουμε βουλγαρική μειονότητα, αλλά οι Μακεδόνες είναι Βούλγαροι και στην πραγματικότητα είμαστε ο ίδιος λαός» προσθέτοντας ότι «έτσι, γίνεται διάκριση» Ανέφερε επίσης ότι τα δικαιώματα των μειονοτήτων αποτελούν μέρος των κριτηρίων της Κοπεγχάγης, ότι κάθε χώρα τα έχει στις διαπραγματεύσεις και ότι είναι μέρος του Κεφαλαίου 23, επομένως και να θέλουμε δεν μπορούν να αποφευχθούν.
Παρά τα τόσα μέρη των λαών που αναφέρονται στο Σύνταγμα, πραγματικά δεν έχουμε κανένα επιχείρημα να απορρίψουμε αυτό το αίτημα, είπε ο Οσμάνι, τονίζοντας ότι για τη Βόρεια Μακεδονία είναι αποδεκτό μόνο στο Προοίμιο, αλλά όχι σε άλλα σημεία του Συντάγματος.
Παράλληλα, ο Οσμάνι εκτίμησε ότι είναι σημαντικό να αξιοποιηθεί αυτή η δυναμική που επιβάλλει η Γαλλία στη χώρα του και ότι ό,τι παρουσιάζεται στο κοινό ως λύση ειδικά για τη Βόρεια Μακεδονία είναι περισσότερο πολιτική ρητορική επί της ουσίας. Υποστήριξε ότι δεν υπήρχαν πολιτικές διαφορές στα κόμματα του κυβερνητικού συνασπισμού.
Ο Οσμάνι καταλήγοντας είπε ότι δεν υπάρχει τελική πρόταση από την ΕΕ και αν υπάρξουν διορθώσεις σε αυτή που κυκλοφορεί τώρα θα συνεχίσουμε τις διαπραγματεύσεις. Αλλά εάν η βουλγαρική πλευρά αγκιστρωθεί στις θέσεις για το Πρωτόκολλο και τη γλώσσα, θα είναι μια νέα θέση πλαίσιο της Βουλγαρίας και η ΕΕ θα πρέπει να λύσει το πρόβλημα μόνη της.
«Εάν επιμείνουν σε αυτά τα δύο ζητήματα λόγω της πολιτικής δυναμικής και της ιδιότροπίας τους, θα αρνηθούμε», είπε ο Οσμάνι.
Ο Μάριτσιτς από την πλευρά του πρόσθεσε ότι μέχρι στιγμής είχαμε πολύ δύσκολες καταστάσεις όσον αφορά την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση, αλλά ποτέ δεν έχουμε παρεκκλίνει από τη διαδικασία γενικότερα. Αν υπάρχει ευκαιρία, είπε, να την αξιοποιήσουμε, αν όχι, να μην απελπιζόμαστε. Και οι δύο διευκρίνισαν ότι, εάν επιτευχθεί συμφωνημένο διαπραγματευτικό πλαίσιο τις επόμενες ημέρες, δεν υπάρχει νομική υποχρέωση να περάσει από τη Βουλή της Βόρειας Μακεδονίας, καθώς το θέμα είναι αρμοδιότητα της κυβέρνησης, αλλά αμφότεροι το θεώρησαν επιθυμητό, αφήνοντας το θέμα στο να συζητηθεί περαιτέρω.
