Απασφάλισε ο Τζο Μπάιντεν απευθυνόμενος με σκληρές εκφράσεις κατά του Ντόναλντ Τραμπ. Τον παρουσίασε ως άνθρωπος που «έχει υποκύψει στον δικτάτορα της Ρωσίας». Ο Αμερικανός πρόεδρος κατηγόρησε τον προκάτοχό του ότι δεν πιστεύει στις αρχές πάνω στις οποίες «χτίστηκε» το NATO και, εξ αυτού του λόγου, έκανε δηλώσεις περί αδιαφορίας απέναντι στο ενδεχόμενο μιας ρωσικής εισβολής.
Σε δηλώσεις του την Τρίτη (13/2) ο Μπάιντεν ανέφερε ότι «το διακύβευμα ήταν ήδη μεγάλο για την αμερικανική ασφάλεια πριν από την ψήφιση αυτού του νομοσχεδίου από τη Γερουσία χθες το βράδυ [σ.σ. Δευτέρα], αλλά τις τελευταίες ημέρες έγινε ακόμη μεγαλύτερο».
«Αυτό συμβαίνει επειδή ο πρώην πρόεδρος έστειλε ένα επικίνδυνο και ένα – αλήθεια – σοκαριστικό, αντιαμερικανικό μήνυμα σε όλον τον κόσμο. Μόλις πριν από λίγες ημέρες, ο Τραμπ απηύθυνε πρόσκληση στον Πούτιν να εισβάλει σε ορισμένους από τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ. Είπε επί λέξει ότι αν ένας σύμμαχος δεν ξόδευε αρκετά χρήματα για την άμυνα, θα ενθάρρυνε τη Ρωσία «να κάνει ό,τι διάολο θέλει».
«Μπορείτε να φανταστείτε έναν πρώην πρόεδρο των Ηνωμένων Πολιτειών να λέει κάτι τέτοιο; Όλος ο κόσμος το άκουσε», τόνισε οργισμένος ο Μπάιντεν και πρόσθεσε:
«Το χειρότερο είναι ότι το εννοεί. Κανένας άλλος πρόεδρος στην ιστορία μας δεν έχει υποκλιθεί ποτέ σε έναν Ρώσο δικτάτορα. Επιτρέψτε μου να το πω αυτό όσο πιο ξεκάθαρα μπορώ: Εδώ ποτέ δεν θα κάνω κάτι τέτοιο».
Μπάιντεν: Είναι ηλίθιο και επικίνδυνο
«Για όνομα του Θεού, είναι ηλίθιο, είναι ντροπιαστικό, είναι επικίνδυνο. Είναι αντιαμερικανικό. Όταν η Αμερική δίνει το λόγο της σημαίνει κάτι, οπότε όταν αναλαμβάνουμε μια δέσμευση, την τηρούμε. Και το ΝΑΤΟ είναι μια ιερή δέσμευση. Ο Ντόναλντ Τραμπ το βλέπει σαν να είναι βάρος. Όταν κοιτάζει το ΝΑΤΟ, δεν βλέπει τη συμμαχία που προστατεύει την Αμερική και τον κόσμο. Βλέπει μια συμμορία προστασίας. Δεν καταλαβαίνει ότι το ΝΑΤΟ βασίζεται στις θεμελιώδεις αρχές της ελευθερίας, της ασφάλειας και της εθνικής κυριαρχίας. Επειδή για τον Τραμπ, οι αρχές δεν έχουν ποτέ σημασία. Τα πάντα είναι συναλλαγή». Και συνέχισε λέγοντας:
«Δεν καταλαβαίνει ότι η ιερή δέσμευση που έχουμε αναλάβει λειτουργεί και για εμάς. Στην πραγματικότητα, θα ήθελα να υπενθυμίσω στον Τραμπ και σε όλους εκείνους που θέλουν να απομακρυνθούν από το ΝΑΤΟ ότι το Άρθρο Πέντε έχει επικαλεστεί μόνο μία φορά. Μόνο μία φορά στην ιστορία του ΝΑΤΟ. Και έγινε για να συμπαρασταθούμε στην Αμερική μετά την επίθεση που δεχθήκαμε στις 11/9. Δεν πρέπει ποτέ να το ξεχάσουμε».
Αφορμή για τις δηλώσεις του Μπάιντεν ήταν η πίεση που άσκησε ο Τραμπ στους Ρεπουμπλικανούς για να μην ψηφίσουν το μεγάλο πακέτο μέτρων που αφορά και την Ουκρανία.
Μπορεί να πέρασε από τη Γερουσία με σχετική άνεση, ωστόσο, η υπερψήφιση θεωρείται πιο δύσκολη από τη Βουλή. Οι «σκληροί» των Ρεπουμπλικάνων, όσοι δηλαδή κινούνται στην άκρα Δεξιά, διατηρούν έλεγχο επί του προέδρου του σώματος, Μάικ Τζόνσον.
Οι δηλώσεις Τραμπ
Κατά τη διάρκεια πολιτικής συγκέντρωσης το Σάββατο στη Νότια Καρολίνα ο Τραμπ αφηγήθηκε μια συνάντηση που είχε με ηγέτες του ΝΑΤΟ. Πρόεδρος «μεγάλης χώρας», που δεν κατονόμασε, τον ρώτησε: «Λοιπόν, κύριε, εάν δεν πληρώσουμε και δεχθούμε επίθεση από τη Ρωσία, θα μας προστατεύσετε;».
«Είπα: «Δεν πληρώσατε; Είστε αμελής;». Εκείνος είπε: «Ναι, ας πούμε ότι αυτό συνέβη». Όχι, δεν θα σας προστάτευα. Στην πραγματικότητα θα τους ενθάρρυνα να κάνουν ό,τι στο διάβολο θέλουν. Πρέπει να πληρώσετε», δήλωσε ο Τραμπ.
Αντιδρώντας στις δηλώσεις, ο εκπρόσωπος του Λευκού Οίκου Άντριου Μπέιτς τόνισε ότι «η ενθάρρυνση εισβολών στους πιο στενούς συμμάχους μας από δολοφονικά καθεστώτα είναι φρικτή και ανισόρροπη και θέτει σε κίνδυνο την αμερικανική εθνική ασφάλεια, την παγκόσμια σταθερότητα και την εγχώρια οικονομία μας».
Η συνθήκη του ΝΑΤΟ περιλαμβάνει πρόβλεψη, στο Άρθρο 5, που εγγυάται την αμοιβαία άμυνα των κρατών μελών στην περίπτωση που ένα από αυτά δεχθεί επίθεση.
Με τον Τραμπ να προηγείται του Μπάιντεν σε δημοσκοπήσεις, οι Ευρωπαίοι σύμμαχοι ανησυχούν ότι μια νίκη Τραμπ τον Νοέμβριο θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τη δέσμευση των ΗΠΑ στη συμμαχία, αλλά ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ δήλωσε τον περασμένο μήνα πως δεν πιστεύει ότι μια δεύτερη προεδρία Τραμπ θα έθετε σε κίνδυνο την συμμετοχή των ΗΠΑ.
Πρέσβης των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ: Ανεύθυνες οι δηλώσεις Τραμπ
«Επικίνδυνο» και «ανεύθυνο» χαρακτήρισε η πρέσβης των ΗΠΑ στο ΝΑΤΟ Τζούλιαν Σμιθ το να γίνονται δηλώσεις σαν αυτές στις οποίες προέβη ο Ντόναλντ Τραμπ ενθαρρύνοντας τη Μόσχα να επιτεθεί σε χώρες που δεν τηρούν τις υποχρεώσεις τους για τις αμυντικές δαπάνες στη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Η κ. Σμιθ μιλώντας σε ανταποκριτές στις Βρυξέλλες εν όψει της Συνόδου των Υπουργών Άμυνας του ΝΑΤΟ, στις 15 Φεβρουαρίου επισήμανε ότι «η ενθάρρυνση του Κρεμλίνου να επιτεθεί σε οποιοδήποτε σύμμαχο του ΝΑΤΟ ή έδαφος της Συμμαχίας θέτει πραγματικά τους στρατιώτες μας, τους στρατιώτες των ΗΠΑ και τους στρατιώτες των Συμμάχων μας σε μεγαλύτερο κίνδυνο. Κάτι τέτοιο, κάνοντας τέτοιου είδους δηλώσεις, είναι επικίνδυνο και, ειλικρινά, ανεύθυνο».
Σε σχέση με την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, η Αμερικανίδα πρέσβης τόνισε ότι η θέση των ΗΠΑ επ’ αυτού ήταν σαφής από την αρχή και η επιθυμία είναι να γίνει μέλος το συντομότερο δυνατόν καλώντας την Ουγγαρία να προχωρήσει τις διαδικασίες.
«Έχουμε στείλει μήνυμα σε όλους τους Συμμάχους από την αρχή της διαδικασίας ότι η Σουηδία είναι ένας εταίρος που είναι έτοιμος να ενταχθεί στη Συμμαχία. Η Σουηδία συμμερίζεται θεμελιωδώς όλες τις αξίες μας. Ήταν ένας απίστευτα ενεργός εταίρος που διεξήγαγε εκπαίδευση και ασκήσεις μαζί με τους Συμμάχους του ΝΑΤΟ και είναι έτοιμη να φέρει πραγματική ικανότητα και σημαντικές δυνατότητες τη στιγμή που θα γίνει πλήρης εταίρος. Θέλουμε λοιπόν να δούμε την ένταξη της Σουηδίας να οριστικοποιείται το συντομότερο δυνατό. Χαιρόμασταν που είδαμε τους φίλους μας στην Τουρκία να ολοκληρώνουν τη διαδικασία επικύρωσης μόλις πριν από μερικές εβδομάδες και παροτρύνουμε τους φίλους μας στην Ουγγαρία να κάνουν το ίδιο το συντομότερο δυνατό» σημείωσε.
Η Τζούλιαν Σμιθ ρωτήθηκε επίσης για το χρονοδιάγραμμα της διαδικασίας διαδοχής του Γενς Στόλτενμπεργκ, αλλά και για την πιθανότητα ανάληψης της θέσης του γενικού γραμματέα από τον Ολλανδό πρωθυπουργό Μαρκ Ρούττε.
Ο Γενς Στόλτενμπεργκ «αποφάσισε ότι θα αποχωρήσει από τη θέση του Γενικού Γραμματέα αργότερα αυτό το έτος, προς το φθινόπωρο του 2024. Για τον λόγο αυτόν, αυτήν τη στιγμή βρισκόμαστε σε μια διαδικασία στο ΝΑΤΟ, όπου αρχίζουμε να προχωράμε προς την επιλογή του μελλοντικού ΓΓ. Νομίζω ότι οι Σύμμαχοι ενδιαφέρονται αρκετά να ολοκληρώσουν τη διαδικασία επιλογής πιθανώς το πρώτο τρίμηνο αυτού του έτους, στον βαθμό που αυτό είναι δυνατό» ανέφερε η πρέσβης.
Συμπλήρωσε ότι δεν έχει να πει κάτι σε σχέση με το ποιος θα επιλεγεί. «Δεν νομίζω ότι είναι μυστικό, ωστόσο, ότι έχουμε ακούσει από τον ίδιο τον πρωθυπουργό Ρούτε πως έχει εκφράσει ενδιαφέρον. Αυτό είναι λοιπόν ένα πρόσωπο που εξετάζει η Συμμαχία. Αλλά είναι μια διαδικασία σε εξέλιξη», είπε η Σμιθ και συμπλήρωσε πως αναμένει ο επίλογος να γραφτεί «τους επόμενους μήνες».
