Ο Ζαρίφ επιβεβαίωσε πως το Ιράν υπερέβη το σχετικό όριο των 300 κιλών εξαφθοριούχου ουρανίου (UF6), αλλά ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών Αμπάς Μουσαβί είπε πως τα βήματα του Ιράν για τη μείωση των δεσμεύσεών του βάσει της πυρηνικής συμφωνίας είναι «αναστρέψιμα».
Πριν από λίγο η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (IAEA) επιβεβαίωσε πως το Ιράν έκανε πράξη την απειλή του να παραβιάσει ένα όριο που είχε κεντρική σημασία στην πυρηνική συμφωνία του με τις μεγάλες δυνάμεις, συσσωρεύοντας περισσότερο εμπλουτισμένο ουράνιο από εκείνο που επιτρεπόταν βάσει της συμφωνίας.
«Μπορούμε να επιβεβαιώσουμε πως ο Γενικός Διευθυντής της IAEA Γιουκίγια Αμάνο ενημέρωσε το Συμβούλιο Κυβερνητών πως η Υπηρεσία επαλήθευσε την 1η Ιουλίου πως τα συνολικά αποθέματα εμπλουτισμένου ουρανίου του Ιράν υπερέβησαν (το όριο της συμφωνίας)», ανέφερε σε μια δήλωση εκπρόσωπος της IAEA.
Έκθεση της IAEA που στάλθηκε στα κράτη μέλη και περιήλθε στην κατοχή του πρακτορείου Reuters αναφέρει ότι τα αποθέματα του Ιράν ήταν 205 κιλά, δηλαδή είχαν υπερβεί το όριο των 202,8 κιλών.
Ο εμπλουτισμός ουρανίου σε ένα χαμηλό επίπεδο 3,6% σχάσιμου υλικού είναι το πρώτο βήμα σε μια διαδικασία που θα επιτρέψει τελικά στο Ιράν να συσσωρεύσει αρκετό ουράνιο υψηλού εμπλουτισμού προκειμένου να κατασκευάσει μια πυρηνική κεφαλή.
Την περασμένη Τετάρτη, η IAEA επιβεβαίωσε πως το Ιράν είχε περίπου 200 κιλά ουράνιο χαμηλού εμπλουτισμού, μόλις κάτω από το όριο των 202,8 κιλών, δήλωσαν στο Reuters τρεις διπλωμάτες που παρακολουθούν την εργασία της υπηρεσίας.
Έπειτα από συνομιλίες την Παρασκευή στη Βιέννη, το Ιράν δήλωσε πως οι ευρωπαϊκές χώρες προσέφεραν τόσο λίγα όσον αφορά την εμπορική βοήθεια ώστε να πειστεί να εγκαταλείψει το σχέδιό του να υπερβεί το όριο ως απάντηση στην απόφαση του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ πέρυσι να εγκαταλείψει τη συμφωνία και να επιβάλει και πάλι οικονομικές κυρώσεις.
Ο Μουσαβί κάλεσε σήμερα τους Ευρωπαίους να εντείνουν τις προσπάθειές τους: «Ο χρόνος τελειώνει προκειμένου να διασώσουν τη συμφωνία», δήλωσε ο Μουσαβί, σύμφωνα με την κρατική τηλεόραση.
Εξάλλου, η Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας του Ιράν ανακοίνωσε ότι θα εκδώσει σύντομα έκθεση για την υπέρβαση του ορίου αποθεμάτων εμπλουτισμένου ουρανίου που ορίστηκε στην πυρηνική συμφωνία ορόσημο του 2015, σύμφωνα με το ημικρατικό πρακτορείο ειδήσεων Fars.
Το Fars δεν μετέδωσε οποιαδήποτε επιπλέον πληροφορία σχετικά με το τι μπορεί να περιλαμβάνει η έκθεση ούτε με το πότε μπορεί να εκδοθεί.
Ο επόμενος στόχος της Τεχεράνης
Το Ιράν θα εμπλουτίσει ουράνιο άνω του 3,67% σχάσιμης καθαρότητας, δήλωσε σήμερα ο υπουργός Εξωτερικών Μοχαμάντ Τζαβάντ Ζαρίφ, αν οι ευρωπαϊκές χώρες δεν καταφέρουν να διασώσουν την πυρηνική συμφωνία που επιτεύχθηκε το 2015 ανάμεσα στο Ιράν και στις παγκόσμιες δυνάμεις.
Το επίπεδο του 3,67% είναι εκείνο που θεωρείται κατάλληλο για τη δημιουργία πυρηνικής ενέργειας για πολιτικούς σκοπούς. Πάνω από το επίπεδο αυτό θα είναι το πρώτο βήμα σε μια διαδικασία που θα μπορούσε τελικά να τεθεί για την παραγωγή πιο υψηλά επεξεργασμένου υλικού που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μια πυρηνική κεφαλή. Το Ιράν αρνείται ότι έχει οποιαδήποτε σχέδια για κατασκευή ατομικής βόμβας.
«Το επόμενο βήμα μας θα είναι να εμπλουτίσουμε ουράνιο πέραν του 3,67% που επιτρέπεται βάσει της συμφωνίας», είπε ο Ζαρίφ, σύμφωνα με την ιρανική κρατική ραδιοτηλεόραση IRIB. «Οι Ευρωπαίοι απέτυχαν να εκπληρώσουν τις υποσχέσεις τους για προστασία των συμφερόντων του Ιράν βάσει της συμφωνίας», πρόσθεσε ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών.
«Αυτόματες κυρώσεις» στο Ιράν ζητά ο Νετανιάχου
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου ζήτησε σήμερα από τα ευρωπαϊκά κράτη να επιβάλουν «αυτόματες κυρώσεις» στο Ιράν, έπειτα από την γνωστοποίηση από την πλευρά της Τεχεράνης και της Διεθνούς Υπηρεσίας Ατομικής Ενέργειας (IAEA) ότι η Ισλαμική Δημοκρατία υπερέβη το όριο των αποθεμάτων της σε εμπλουτισμένο ουράνιο που είχε τεθεί στη συμφωνία του 2015 με τις μεγάλες δυνάμεις.
«Το ξαναλέω ότι το Ισραήλ δεν θα επιτρέψει στο Ιράν να αναπτύξει πυρηνικά όπλα», τόνισε ο Νετανιάχου, σύμφωνα με ανακοίνωση του πρωθυπουργικού γραφείου.
«Σήμερα, καλώ όλες τις ευρωπαϊκές χώρες να παραμείνουν σταθεροί στις δεσμεύσεις τους. Δεσμευτήκατε να δράσετε τη στιγμή που το Ιράν παραβιάσει την πυρηνική συμφωνία, δεσμευτήκατε να ενεργοποιήσετε τον μηχανισμό για αυτόματες κυρώσεις που δημιουργήθηκαν από το Συμβούλιο Ασφαλείας (του ΟΗΕ)» δήλωσε. «Σας λέω λοιπόν: κάντε το».
Ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης τόνισε στο πρακτορείο Reuters ότι ένας μηχανισμός με βάση τη συμφωνία για την αντιμετώπιση «ασυνεπειών» υφίσταται και θα τεθεί σε μια κοινή επιτροπή των υπογραφουσών χωρών (της συμφωνίας) για τον καθορισμό των επόμενων βημάτων.
Αντιδράσεις ΟΗΕ και συμβαλλομένων χωρών
Ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες εξέφρασε την ανησυχία του για τη σημερινή απόφαση του Ιράν να υπερβεί το όριο των αποθεμάτων του σε εμπλουτισμένο ουράνιο που είχε τεθεί στη διεθνή συμφωνία του 2015 (JCPOA) με τις μεγάλες δυνάμεις και κάλεσε την Ισλαμική Δημοκρατία να συνεχίσει την εφαρμογή της συμφωνίας.
«Αυτή η ενέργεια της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν δεν συμβάλει στη διατήρηση του σχεδίου, ούτε στην εξασφάλιση των απτών οικονομικών ωφελειών για τον ιρανικό λαό. Είναι σημαντικό αυτό το ζήτημα… να αντιμετωπιστεί μέσω του μηχανισμού που καθιέρωσε η JCPOA», δήλωσε ο εκπρόσωπος του Γκουτέρες, Στεφάν Ντούρατζις στους δημοσιογράφους.
Από την πλευρά του ο Βρετανός υπουργός Εξωτερικών Τζέρεμι Χαντ τόνισε στο Sky News πως αν το Ιράν παραβιάσει τη συμφωνία, τότε η Βρετανία θα κάνει το ίδιο. Εξέφρασε ωστόσο τη στήριξη του Λονδίνου στη JCPOA.
«Θέλουμε να διατηρήσουμε αυτή τη συμφωνία επειδή δεν θέλουμε το Ιράν να αποκτήσει πυρηνικά όπλα, αλλά αν το Ιράν παραβιάσει τη συμφωνία αυτή αποχωρούμε και εμείς », είπε Χαντ.
Νωρίτερα με tweet του, «προέτρεψε την Τεχεράνη να μην απομακρυνθεί περισσότερο (από τη συμφωνία) και να συμμορφωθεί και πάλι με τις υποχρεώσεις του».
Την ανησυχία του Βερολίνου για την απόφαση του Ιράν εξέφρασε μια πηγή του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών. «Καλούμε το Ιράν να αναιρέσει αυτή την κίνηση να μην υπονομεύσει περαιτέρω την πυρηνική συμφωνία», τόνισε η πηγή, προσθέτοντας ότι το Βερολίνο εξετάζει προσεκτικά τις επόμενες ενέργειές του σε συνεργασία με τις λοιπές υπογράφουσες χώρες.
Παράλληλα, ο υφυπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Σεργκέι Ριαμπκόφ τόνισε ότι η απόφαση του Ιράν είναι λυπηρή, ωστόσο δεν πρέπει να «δραματοποιείται».
«Η υπέρβαση του ορίου των 300 χιλιόγραμμων είναι σίγουρα λυπηρή, αλλά δεν πρέπει να δραματοποιηθεί… Καλούμε όλους να επιδείξουν συγκράτηση. Καλούμε τις συμμετέχουσες χώρες ΕΕ (στην JCPOA) να αποφύγουν να κλιμακώσουν αυτή την κατάσταση, καλούμε τους Ιρανούς να εξετάσουν τα βήματά τους με μεγάλη υπευθυνότητα, ιδίως όσον αφορά τη συμμόρφωση με τη συμφωνία διασφάλισης με την IAEA (Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας)», δήλωσε ο Ryabkov σε συνέντευξη Τύπου στη λέσχη συζήτησης Valdai.
