Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Ερσίν Τατάρ παρέδωσε νέες προτάσεις την Παρασκευή 1η Ιουλίου στον βοηθό του ΓΓ του ΟΗΕ Μίροσλαβ Γιέτζα για τη μελλοντική συνεργασία των δυο κοινοτήτων, ως συνεργασία μεταξύ «δυο κρατών» και στη βάση της «ισότητας».
Αν και ο Τατάρ δήλωσε ότι παρέδωσε τις προτάσεις του και στον Κύπριο Πρόεδρο, ο Νίκος Αναστασιάδης χτες το βράδυ, δήλωσε ότι δεν τις έχει δει.
Σύμφωνα με όσα αναφέρουν τα μέσα ενημέρωσης στα κατεχόμενα, ο Τατάρ έκανε λόγο για τέσσερεις προτάσεις, ενώ πρόσθεσε ότι σύντομα θα καταθέσει επιπλέον δυο προτάσεις για τη μετανάστευση και τηναποναρκοθέτηση.
Σύμφωνα πάντα με ότι αναφέρουν τα τουρκοκυπριακά μέσα ενημέρωσης, ο Ερσίν Τατάρ «σημείωσε ότι το πρώτο από τα θέματα που αφορούν τη συνεργασία μεταξύ των δύο κρατών σχετίζεται με τα κοιτάσματα υδρογονανθράκων γύρω από το νησί». Ως δεύτερο σημείο, προτείνει την ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου με την ΕΕ μέσω της Τουρκίας, ενώ προτείνεται η «αποτελεσματική χρήση της ηλιακής ενέργειας ως ο τρίτος τομέας συνεργασίας». Η τέταρτη πρόταση της τουρκοκυπριακής πλευράς αφορά την κοινή χρήση των υδάτινων πόρων του νησιού.
Ο Τατάρ ανέφερε ότι «ως τουρκοκυπριακή πλευρά, παρουσίασα σήμερα τις προτάσεις μας στον Ελληνοκύπριο ηγέτη Αναστασιάδη μέσω του Αναπληρωτή Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ κ. Μιροσλάβ Γιέτζια. Οι προτάσεις μας διαβιβάζονται επίσης στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ».
Αναφερόμενος σε συνεργασία μεταξύ «δύο κρατών» στην Κύπρο σε διάφορα πεδία, ο Τατάρ είπε ότι «η πρώτη πρόταση που έχω παρουσιάσει εκ μέρους της τουρκοκυπριακής πλευράς αφορά τους πόρους υδρογονανθράκων γύρω από το νησί».
Όπως σημείωσε, πρόκειται για ένα ζήτημα που «προκαλεί ένταση τόσο στην περιοχή μας όσο και μεταξύ των δύο πλευρών λόγω της μονομερούς και μαξιμαλιστικής στάσης της ελληνοκυπριακής πλευράς. Εμείς, ως τουρκοκυπριακή πλευρά, πάντα επιλέγαμε τον δρόμο της διπλωματίας για την επίλυση των κρίσεων. Με αυτή την αντίληψη, έκανα μια νέα πρόταση στην ελληνοκυπριακή ηγεσία ως επιβεβαίωση της βούλησής μας να συνεργαστούμε για τους πόρους υδρογονανθράκων, οι οποίοι ανήκουν και στις δυο πλευρές».
«Όπως θα θυμόμαστε, το 2011, το 2012 και τέλος στις 13 Ιουλίου 2019, οι προτάσεις μας για συνεργασία σε αυτό το θέμα τέθηκαν επί τάπητος. Ο γενικός κανόνας αυτών των προτάσεων που βρίσκονται ακόμη στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, είναι η θέσπιση ενός μηχανισμού για την από κοινού λήψη αποφάσεων σχετικά με τους φυσικούς πόρους γύρω από τη νήσο, οι οποίοι ανήκουν και στα δύο μέρη, συμπεριλαμβανομένης της εξερεύνησης, της εξόρυξης, της χρήσης και της εμπορίας αυτών των πόρων, με βάση την αρχή της ισότητας, με μια επιτροπή που θα συσταθεί υπό την εποπτεία του ΟΗΕ με τη συμμετοχή εκπροσώπων των αρμόδιων αρχών των δύο μερών» πρόσθεσε.
Στην συνέχεια για το ζήτημα του φυσικού αερίου, ο Τατάρ είπε ότι «σήμερα, κάνουμε ένα ακόμη άνοιγμα και λέμε ότι μετά τη θέσπιση του μηχανισμού συνεργασίας, οι εταιρείες με τις οποίες τα δύο μέρη έχουν ήδη υπογράψει ξεχωριστές συμβάσεις μπορούν να εγκριθούν και να συμπεριληφθούν σε αυτόν τον μηχανισμό σε κάποιο στάδιο της διαδικασίας. Αυτό το σημαντικό άνοιγμα εξαλείφει επίσης, τις ανησυχίες και τις δικαιολογίες που προβάλλει η ελληνοκυπριακή πλευρά. Στην επιστολή μου, εξήγησα με τον σαφέστερο τρόπο ότι εγώ, ως τουρκοκυπριακή πλευρά, είμαι έτοιμος να μετατρέψω αυτήν την κρίση που συνεχίζει να επηρεάζει αρνητικά τις σχέσεις μεταξύ των δύο πλευρών και έχει γίνει μία από τις αιτίες αστάθειας στην περιοχή μας σε ευκαιρία, καθώς και ότι είμαι αποφασισμένος να εφαρμόσω την πρότασή μας το συντομότερο δυνατό».
Σε ό,τι αφορά την ηλεκτρική διασύνδεση της Κύπρου με την ΕΕ δια μέσου της Τουρκίας, ο Τατάρ ανέφερε ότι «τα συστήματα ηλεκτρικής ενέργειας των δύο πλευρών είναι επί του παρόντος διασυνδεδεμένα και τα μέρη μπορούν να παρέχουν ηλεκτρική ενέργεια το ένα στο άλλο εάν χρειαστεί. Η συμπερίληψη στο σύστημα της ΕΕ έχει αναδειχθεί ως η πιο αποτελεσματική μέθοδος για να ξεπεραστούν οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν λόγω των αυξημένων ενεργειακών αναγκών των δυο πλευρών. Το σύστημα που μπορεί να είναι προς το συμφέρον και των δύο πλευρών και μπορεί να ενεργοποιηθεί το συντομότερο δυνατό είναι η διασύνδεση μέσω της Τουρκίας. Η συνεργασία αυτή θα δημιουργήσει επίσης, μια σημαντική ευκαιρία για τη μετάβαση στην πράσινη ενέργεια».
Σε ό,τι αφορά την συνεργασία των δυο πλευρών στο πεδίο της πράσινης ενέργειας, ο Τατάρ ανέφερε ότι «μέσω μιας μικτής επιτροπής που προβλέπεται να συσταθεί σε αυτό το πλαίσιο, είναι δυνατόν να συνεργαστούμε με στόχο το μέγιστο όφελος από την ηλιακή ενέργεια».
Ο Τατάρ αναφέρθηκε και στην προοπτική συνεργασίας για την διαχείριση των υδάτινων πόρων (γλυκού, πόσιμου νερού) του νησιού προσθέτοντας ότι «εξέφρασα την ετοιμότητά μας να συστήσουμε μια επιτροπή που θα συσταθεί με βάση την αρχή της ισότητας, από τους αρμόδιους θεσμούς των δύο πλευρών και να εργαστούμε για την ορθολογική χρήση και ανάπτυξη των πόρων γλυκού νερού και στις δύο πλευρές του νησιού της Κύπρου. Πρότεινα επίσης, ότι το νερό που παραδίδεται από τη μητέρα πατρίδα Τουρκία στη χώρα μας, στο πλαίσιο του “έργου του αιώνα” θα μπορούσε επίσης να αξιοποιηθεί στο πλαίσιο αυτής της συνεργασίας».
Ο Ερσίν Τατάρ πρόσθεσε ακόμη ότι «η τουρκοκυπριακή πλευρά θα παρουσιάσει σύντομα δύο ακόμη προτάσεις συνεργασίας για την παράτυπη μετανάστευση και την αποναρκοθέτηση της Κύπρου» και ότι «με αυτές τις προτάσεις, η τουρκοκυπριακή πλευρά έδειξε όχι μόνο με λόγια, αλλά στην πράξη ότι έχει τη βούληση να συνεργαστεί με τους Ελληνοκύπριους συνομιλητές της, στη βάση της ισότητας».
«Εξέφρασα επίσης την ετοιμότητά μου να προωθήσω αυτήν την αποφασιστικότητα, διατηρώντας παράλληλα τα κυριαρχικά μας δικαιώματα, την ισότητα και το ισότιμο διεθνές καθεστώς μας. Ζήτησα επίσης, από τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ να ενθαρρύνει τον Αναστασιάδη να εξετάσει τις προτάσεις μας με καλή θέληση. Τώρα η μπάλα είναι στην ελληνική πλευρά. Το κάλεσμά μου προς τον κ. Αναστασιάδη είναι το εξής: Είμαστε έτοιμοι να κάνουμε θετικά βήματα για το μέλλον του νησιού μας και της περιοχής μας, ας συνεργαστούμε σε αυτά τα σημαντικά ζητήματα». Τέλος, ο Ερσίν Τατάρ επανέλαβε τη θέση του περί «κυριαρχικής ισότητας».
