Η χρήση της ιατρικής μάσκας ήταν σημαντική για την αντιμετώπιση των πανδημιών ανά τους αιώνες. Μπορεί λοιπόν, να έχει εισαχθεί πρόσφατα στην ζωή εκατομμυρίων πολιτών λόγω της κρίσης του κορονοϊού, αλλά διαχρονικά χρησιμοποιούνταν, ως μέσο προστασίας.
Παρόλα αυτά, αναλόγως την εποχή διέφερε ο λόγος που χρησιμοποιούνταν από τους ανθρώπους, καθώς η ιατρική δεν είχε αναπτυχθεί πλήρως. Εξάλλου, όπως σημειώνει ο William Summers,ειδικός στην Ιστορία της Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Yale, μόνο από τον 16ο αιώνα υφίσταται η θεωρία ότι μια ασθένεια μπορεί να μεταδοθεί από άνθρωπο σε άνθρωπο.
Επιπλέον, στα μισά του 19ου αιώνα, εντοπίζονται τα μικρόβια και ακολουθεί η δημιουργία των «θεωριών των μικροβίων» που εξηγούν τους μηχανισμούς μόλυνσης. Παράλληλα, το 1890, οι μάσκες χρησιμοποιούνται στα χειρουργεία.
Μάλιστα, στις αρχές του 20ου αιώνα εμφανίζεται στο Χονγκ Κονγκ η πανώλη, γνωστή και ως «πανώλη της Κίνας» με θνητότητα που έφτανε σχεδόν το 100%.
Τότε, καθιερώνεται για πρώτη φορά στην ιστορία η χρήση μάσκας, όχι μόνο από τους γιατρούς, αλλά και από τους πολίτες. Η ιδέα για αυτό το εγχείρημα ανήκε στον γιατρό Wu Lien Teh, ο οποίος θεωρούσε ότι η πανώλη μεταδίδεται από τους πνεύμονες των μολυσμένων ασθενών. Επίσης, για να καταφέρει να πείσει τους κατοίκους της Κίνας να χρησιμοποιήσουν ιατρικές μάσκες, τους έδωσε την ιδέα να τοποθετούν ράμφη πουλιών στο πρόσωπο τους. Αυτό έγινε καθώς ο ντόπιος πληθυσμός εμπιστεύονταν την παραδοσιακή ιατρική της χώρας, που βασίζονταν σε μεσαιωνικές αντιλήψεις.
Μεσαίωνας
Μια από τις χειρότερες πανδημίες που έπληξαν την ανθρωπότητα, ήταν η πανώλη, γνωστή και ως «Μαύρος Θάνατος». Τότε, η ιατρική είχε παραμεριστεί και είχε παραχωρήσει την θέση της στην θρησκεία. Επιπλέον, υπολογίζεται πως σκότωσε τουλάχιστον 150 με 200 εκατομμύρια ανθρώπους σε Ευρώπη, Ασία και Αφρική.
Οι κάτοικοι εκείνης της περιόδου δεν έκαναν χρήση μάσκας, με εξαίρεση τους γιατρούς. Μάλιστα, οι μάσκες που χρησιμοποιούσαν ήταν υφασμάτινες και είχαν το σχήμα ράμφος πουλιού. Παρόλα αυτά, αποδείχτηκε ότι οι συγκεκριμένες δεν προστάτευαν πλήρως και σε μερικές περιπτώσεις μπουρούσαν να μεταδώσουν την ασθένεια γρηγορότερα.
Στον αντίποδα, οι πολίτες χρησιμοποιούσαν πανιά ή κομμάτια από τα ρούχα τους για να καλύψουν το στόμα και την μύτη τους. Όμως αυτό δεν γινόταν για να προστατευτούν από ενδεχόμενη μόλυνση. Αντιθέτως, συνηθίζονταν σε πόλεις όπου υπήρχαν πολλοί νεκροί, με αποτέλεσμα να είναι αποπνικτική η μυρωδιά από τα άταφα πτώματα.
21ος αιώνας
Σήμερα λοιπόν, θεωρείται δεδομένη η χρήση μάσκας, κυρίως από το ιατρικό προσωπικό και έπειτα από το ευρύ κοινό. Παρόλα αυτά, οι πολίτες πρέπει να ακολουθούν τις συμβουλές των ειδικών, καθώς όχι μόνο όλες οι μάσκες δεν είναι κατάλληλες, αλλά αν κάποια τοποθετηθεί λάθος, μπορεί να γίνει εστία μόλυνσης του νέου ιού.
