Δύο υψηλόβαθμοι Αμερικανοί αξιωματούχοι υπέγραψαν επιστολή που δημοσιεύεται στους Financial Times, στην οποία καταγγέλλουν το τούρκικο «παζάρι» για την ένταξη Σουηδίας και Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ και καλούν τη Συμμαχία να είναι έτοιμη να αποπέμψει την Τουρκία, προκειμένου να μην ενθαρρύνεται ο Ταγίπ Ερντογάν.
Μαρκ Γουάλας και Μαντελέιν Τζόανσον ζητούν να μην υποκύψει το ΝΑΤΟ στα παζάρια του Ερντογάν και τονίζουν πως κάθε παραχώρηση θα είναι «νίκη» για τον Τούρκο πρόεδρο, που θα τον ισχυροποιήσει κι άλλο στο εσωτερικό της Τουρκίας.
Όπως τονίζουν, αν δίνονταν ανταλλάγματα στον Ερντογάν για να μη θέσει βέτο στην ένταξη της Σουηδίας και της Φινλανδίας, θα επιβραβεύονταν η κακή συμπεριφορά του «σουλτάνου» και σημειώνουν πως το παζάρι λειτουργεί μόνο αν «εάν προτίθεσαι και να φύγεις». Αλλά όσο ο Ερντογάν ξέρει πως το ΝΑΤΟ δεν θα «διώξει» την Τουρκία, τότε θα συνεχίσει να έχει το πάνω χέρι στις διαπραγματεύσεις.
«Τα μέλη του ΝΑΤΟ ήδη γνωρίζουν ότι ενώ η Τουρκία ανήκει στο ΝΑΤΟ, ο Ερντογάν δεν ανήκει. Πρέπει να είναι προετοιμασμένοι να κάνουν το βήμα προς αυτό τον στόχο», σημειώνουν και προτείνουν να αλλάξουν οι κανόνες ώστε να επιτραπεί η προσωρινή αναστολή της συμμετοχής «έως ότου οι ηγέτες τους ευθυγραμμιστούν ξανά με τις αρχές και τα συμφέροντα της συμμαχίας».
Η επιστολή στους Financial Times για την Τουρκία
Αναλυτικά η επιστολή τους που δημοσιεύθηκε στους Financial Times:
«Ο Γκίντεον Ράχμαν προτείνει ότι τα μέλη του ΝΑΤΟ πρέπει να είναι έτοιμα να παζαρέψουν, όπως αποκαλείται, στο Μεγάλο Παζάρι της Κωνσταντινούπολης, αν θέλουν ο αυταρχικός πρόεδρος της Τουρκίας, Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, να συμμορφωθεί με την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. Ο Ράχμαν προτείνει ότι τα μέλη του ΝΑΤΟ θα πρέπει να προσφέρουν οικονομική βοήθεια με αντάλλαγμα τη συνεργασία για το σκανδιναβικό ζήτημα.
Το πρόβλημα με αυτή τη στρατηγική, είναι ότι επιβραβεύει την κακή συμπεριφορά του Ερντογάν. «Θα τον ενθαρρύνει να πιέσει για περισσότερες παραχωρήσεις την επόμενη φορά που θα απαιτηθεί ομοφωνία για να αντιμετωπιστεί μια κρίση. Κάθε παραχώρηση που θα αποσπαστεί από τη συμμαχία θα αποτελεί μια διπλωματική νίκη του Ερντογάν και θα τον βοηθήσει να ενισχυθεί στο εσωτερικό της χώρας και να επανεκλεγεί του χρόνου.
Η αλήθεια είναι ότι το παζάρι λειτουργεί μόνο εάν προτίθεσαι και να αποχωρήσεις. Όσο ο Ερντογάν γνωρίζει ότι τα μέλη (του ΝΑΤΟ) είναι απρόθυμα να κάνουν το ύστατο βήμα και να εκδιώξουν την Τουρκία, ακόμα και προσωρινά, θα συνεχίσει να έχει το πάνω χέρι στις διαπραγματεύσεις.
Τα μέλη του ΝΑΤΟ ήδη γνωρίζουν ότι ενώ η Τουρκία ανήκει στο ΝΑΤΟ, ο Ερντογάν δεν ανήκει. Πρέπει να είναι προετοιμασμένοι να κάνουν το βήμα προς αυτό τον στόχο.
Εάν οι κανόνες του ΝΑΤΟ τροποποιηθούν για να επιτρέψουν την προσωρινή αναστολή της συμμετοχής κρατών μελών έως ότου οι ηγέτες τους ευθυγραμμιστούν ξανά με τις αρχές και τα συμφέροντα της συμμαχίας, τότε ο Ερντογάν θα αντιληφθεί την προοπτική των πραγματικών οικονομικών και στρατηγικών συνεπειών των ενεργειών του. Όπως ο ίδιος ο Ράχμαν επισημαίνει, το μποϊκοτάζ της Σαουδικής Αραβίας σε τουρκικά αγαθά και όχι μια προσφορά οικονομικής βοήθειας, ήταν που οδήγησε τον Ερντογάν να επιδιώκει ανανέωση των σχέσεων με τη Σαουδική Αραβία.
Εάν θέλετε να φύγετε από το Μεγάλο Παζάρι με μια δίκαιη τιμή, πρέπει πρώτα να γνωρίζετε που βρίσκονται οι έξοδοι».
Μαρκ Γουάλας,
Πρώην Πρέσβης των ΗΠΑ στα Ηνωμένα Έθνη
Γενικός Διευθυντής του Turkish Democracy Project , Νέα Υόρκη, ΗΠΑ
Μαντλίν Τζόελσον,
Εκτελεστική Διευθύντρια του Turkish Democracy Project , Νέα Υόρκη, ΗΠΑ».
