Ίσως ακόμα πιο γρήγορα και από τον ίδιο τον κορονοϊό, εξαπλώνονται οι διάφορες θεωρίες συνωμοσίας γύρω από αυτόν: ο ιός είναι στην πραγματικότητα ένα όπλο που δημιουργήθηκε στα κινεζικά εργαστήρια, ή κατασκευάστηκε από τις φαρμακευτικές εταιρίες προκειμένου να αυξηθούν οι πωλήσεις σε φάρμακα και εμβόλια.
Ειδικά για τα εμβόλια, οι θεωρίες πάνε «σύννεφο» και δεν είναι λίγοι αυτοί που μιλάνε για τσιπάκια που οι κυβερνήσεις θέλουν να μας «κάνουν ένεση» για να μας ελέγχουν, προωθώντας την Νέα Τάξη Πραγμάτων με το πρόσχημα του εμβολίου.
Η διεθνής των συνωμοσιολόγων είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο και δεν απαρτίζεται μόνο από μια μικρή ομάδα «επικίνδυνων τρελών», αλλά επηρεάζει μεγάλο μέρος της κοινής γνώμης, έχοντας καταφέρει να διεισδύσει σε πολιτικά κόμματα και κοινωνικά κινήματα.
Στις ΗΠΑ, οι συνωμοσιολόγοι του κορονοϊού αποτελούν ένα σεβαστό ποσοστό των ψηφοφόρων του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, όπως αναφέρει σχετική έρευνα που πραγματοποιήθηκε τον περασμένο Φεβρουάριο.
Οι θεωρίες συνωμοσίας έγιναν ευρέως διαδεδομένες, με την ανάδυση του κινήματος QAnon (όπου το Q συμβολίζει τον αρχηγό και το Anon τους ανώνυμους οπαδούς), που έχει ήδη διεισδύσει στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και προσελκύει καθημερινά νέους θιασώτες.
Αλλά και στην Ευρώπη, η απήχηση της διεθνούς των συνωμοσιολόγων ολοένα και μεγαλώνει.
Σύμφωνα με σχετική έκθεση του Newsguard, η πανδημία λειτούργησε ως καταλύτης, προκειμένου οι θεωρίες συνωμοσίας του QAnon να εξαπλωθούν σε όλη την Ευρώπη.
Από τις εν λόγω θεωρίες δεν έχει γλιτώσει ούτε η χώρα μας· η Ελλάδα καταλαμβάνει την δεύτερη θέση, στη λίστα των χωρών με τα μεγαλύτερα ποσοστά ανθρώπων που πιστεύουν ότι οι αριθμοί των θυμάτων του κορονοϊού είναι «φουσκωμένοι», με το ποσοστό να ξεπερνάει το 40%, σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύτηκε στον Guardian.
Τις τελευταίες εβδομάδες, εν μέσω των γρήγορων εξελίξεων σχετικά με τον εμβολιασμό κατά της COVID-19, οι θεωρίες συνομωσίας έχουν διαδοθεί περισσότερο από ποτέ, κάνοντας λόγο για έναν νέο κίνδυνο: τα εμβόλια.
Τί είναι το QAnon;
Όλα άρχισαν τον Οκτώβριο του 2017, όταν ένας ανώνυμος χρήστης της πλατφόρμας 4chan ανήρτησε μια σειρά από μηνύματα, λέγοντας ότι είναι ένας κυβερνητικός αξιωματούχος.
Ο χρήστης, που υπέγραψε τις αναρτήσεις του με το ψευδώνυμο «Q», αποκάλυψε ότι, σύμφωνα με απόρρητες κρατικές πληροφορίες, ένας μυστικός πόλεμος μαίνεται ανάμεσα στον Τραμπ και στη «Βαθιά Αμερική», μια ομάδα που αποτελείται από παιδόφιλους Δημοκρατικούς, δισεκατομμυριούχους και διασημότητες που λατρεύουν τον Σατανά.
Σύμφωνα με τον Q, σκοπός του Τραμπ ήταν να αποκαλύψει τις κτηνωδίες της «Βαθιάς Αμερικής» και να αποκαταστήσει το μεγαλείο της χώρας.
Οι πιστοί της εν λόγω θεωρίας ισχυρίζονται πως αυτός ο αγώνας πρόκειται να οδηγήσει σε μια «Ημέρα Κρίσης», όπου επιφανή μέλη της κοινωνίας, θα συλληφθούν και θα εκτελεστούν μαζικά.
Οι προεκτάσεις της κεντρικής ιδέας είναι πολλές, και συχνά οι ίδιοι οι υποστηρικτές του κινήματος διαφωνούν μεταξύ τους σχετικά με τις λεπτομέρειες, αλλά ο κοινός παρονομαστής όλων αυτών των θεωριών είναι ένας: καμία από αυτές δεν έχει τεκμηριωθεί επιστημονικά.
Οι οπαδοί αντλούν τις πληροφορίες τους από αμφιβόλου αξιοπιστίας ειδησεογραφικά sites, αμφιλεγόμενης ακρίβειας ιστορικά γεγονότα και ψευδοεπιστήμες όπως είναι η νουμερολογία, για να καταλήξουν στα δικά τους, αυθαίρετα συμπεράσματα.
Όταν ο Ντόναλντ Τραμπ ρωτήθηκε σχετικά με τους QAnon, απάντησε ότι δεν γνωρίζει πολλά για το συγκεκριμένο κίνημα λέγοντας: «Δεν ξέρω πολλά για το κίνημα αυτό, εκτός του ότι καταλαβαίνω ότι τους αρέσω πάρα πολύ, πράγμα το οποίο εκτιμώ».
Η αυξανόμενη δημοτικότητα του κινήματος
Μπορεί οι καταβολές του κινήματος να εντοπίζονται στις σκοτεινές γωνιές του διαδικτύου, αλλά οι Qanon δεν είναι πια ένα περιθωριακό κίνημα της ακροδεξιάς.
Οι διασπορά των παραπάνω θεωριών είναι τόσο μεγάλη, που ακόμα και συμβατικά μέσα, όπως είναι το Facebook και το Twitter, έχει χρειαστεί να αναλάβουν δράση, καταργώντας δεκάδες χιλιάδες σελίδες και λογαριασμούς που σχετίζονται με το QAnon.
Στην Ευρώπη, οι σελίδες έκαναν την εμφάνισή τους στο τέλος του 2019, με την επισκεψιμότητά τους να εκτοξεύεται με γεωμετρική πρόοδο μετά την πανδημία και τα lockdown, όπως αναφέρει η διευθύντρια του ευρωπαϊκού τμήματος του Newsguard, Chine Labbé.
«Προσαρμόζεται στις πολιτικές πραγματικότητες, όπως στην Γαλλία και την Γερμανία, όπου ο Εμανουέλ Μακρόν και η Αγγελα Μέρκελ εμφανίζονται ως “πιόνια” του “βαθέος κράτους”», συμπλήρωσε η διεθύντρια.
Η Cindy Otis, αντιπρόεδρος του Alethea Group, μιας ερευνητικής ομάδας που στοχεύει στην αντιμετώπιση της παραπληροφόρησης, χαρακτήρισε το κίνημα QAnon ως επικίνδυνο, προειδοποιώντας ότι «η δημοτικότητά του κινδυνεύει να διαταράξει την κυκλοφορία του εμβολίου, απειλώντας αμέτρητες ζωές και καθυστερώντας την ανάκαμψη της οικονομίας».
«Οι κυβερνητικές υπηρεσίες, οι ειδικοί στον τομέα της υγείας και τα μέσα ενημέρωσης, οφείλουν να δώσουν προτεραιότητα στην παροχή ακριβών πληροφοριών σχετικά με τα εμβόλια. Δυστυχώς, είναι πολλοί αυτοί που ενημερώνονται μέσα από τα social media και άλλες αναξιόπιστες πηγές ενημέρωσης και αυτό είναι ένα ζήτημα που χρίζει άμεσης αντιμετώπισης», κατέληξε.
