Πρόστιμο από 500 έως 3.500 ευρώ καλείται να πληρώσει όποιος βάλει τα πόδια του στην παραλία της Spiaggia Rosa (μετ. Ροζ Παραλία) στο νησί Budelli, μέρος του αρχιπελάγους Maddalena, στη Σαρδηνία της Ιταλίας.
Στο πλαίσιο της προστασίας της πανέμορφης αυτής παραλίας η ιταλική Ακτοφυλακή λαμβάνει πρόσθετα μέτρα και υποχρεώνει όσους δεν συμμορφώνονται με αυτά να βάλουν βαθιά το χέρι στην τσέπη.
Η άμμος παίρνει τη φωτεινή της απόχρωση από τα κελύφη των μικροοργανισμών που ζουν στα ρηχά, τα οποία συνθλίβονται από τα ρεύματα και αναμιγνύονται στη συνέχεια με την άμμο.
Αν και η παραλία είναι ευδιάκριτη από τη θάλασσα, καθώς δεν είναι κρυμμένη σε κάποιον κόλπο, απαγορεύεται σε όλους να πατήσουν το πόδι τους σε αυτή, όπως αναφέρει σε δημοσίευμά του ο βρετανικός Independent. Αντίθετα, επιτρέπονται οι εκδρομές με σκάφος.
Η απαγόρευση τέθηκε για πρώτη φορά πριν από 30 χρόνια, ωστόσο θα εφαρμοστεί, όπως αναφέρει το σχετικό άρθρο, με μεγαλύτερη αυστηρότητα λόγω των φόβων ότι η παραλία μπορεί να καταστραφεί.
Ο Fabrizio Fonnesu, διευθυντής του εθνικού πάρκου του αρχιπελάγους Maddalena, δήλωσε στους Times: «Η παραλία βρίσκεται και πάλι σε κίνδυνο, καθώς οι άνθρωποι φτάνουν με βάρκα, σκαρφαλώνουν στην παραλία και μετά δημοσιεύουν φωτογραφίες».
Τα υψηλότερα πρόστιμα είναι για όσους παίρνουν άμμο από τις παραλίες. Το 2021 επιβλήθηκε πρόστιμο σε ένα ζευγάρι ύψους 1.000 ευρώ επειδή γέμισε ένα πλαστικό μπουκάλι με άμμο – μια παράβαση που πλέον, μετά τη θέσπιση των νέων κανόνων, επισύρει πρόστιμο 3.500 ευρώ.
«Περιμένουμε ότι 1.200 σκάφη θα επισκέπτονται το πάρκο κάθε μέρα αυτό το καλοκαίρι και πάρα πολλοί άνθρωποι αφαιρούν άμμο για αναμνηστικά, κάτι που σε συνδυασμό με τις ολοένα και πιο βίαιες καταιγίδες μπορεί να προκαλέσει διάβρωση», πρόσθεσε ο κ. Fonnesu.
Αυτό δεν είναι όμως το μοναδικό μέρος της Ιταλίας, στο οποίο λαμβάνονται μέτρα για τη διαχείριση των τουριστικών ροών. Κάπου αλλού στη Σαρδηνία και συγκεκριμένα το μικρό χωριό Baunei έχει θέσει περιορισμούς στον αριθμό των επισκεπτών στις παραλίες του.
Μιλώντας στο CNN , ο Stefano Monni, δήμαρχος της περιοχής, είπε: «Δεν μπορούμε πλέον να αντέξουμε χιλιάδες καθημερινούς λουόμενους στριμωγμένους σε ένα σημείο, όπως στο παρελθόν, είναι μη βιώσιμο».
Πολλές από τις παραλίες σε όλο το νησί της Σαρδηνίας έχουν εισαγάγει εισιτήριο εισόδου, όπως η Cala Goloritze, στην οποία για να κάνει κάποιος το μπάνιο του θα πρέπει προηγουμένως να πληρώσει είσοδο 6 ευρώ.
Στην ηπειρωτική χώρα, η περιοχή Τρεντίνο, στο Νότιο Τιρόλο, έχει περιορίσει επίσης τον αριθμό των επισκεπτών που διανυκτερεύουν σε σχέση με τα επίπεδα του 2019, σύμφωνα με νέους κανόνες που επίσης απαγορεύουν το άνοιγμα νέων ξενώνων, Airbnbs ή ξενοδοχείων, εκτός εάν κάποιο υπάρχον κλείσει για οποιονδήποτε λόγο.
Επίσης, νωρίτερα αυτό τον μήνα, η Φλωρεντία ανακοίνωσε την απαγόρευση νέας βραχυχρόνιας ενοικίασης καταλυμάτων στο ιστορικό της κέντρο.
Το παράδειγμα της Κοπακαμπάνα για τις ξαπλώστρες δίνει μαθήματα
Την ώρα που τις καλύτερες παραλίες της Ελλάδας εκμεταλλεύονται – με άδεια ή και χωρίς άδεια – επιχειρηματίες, τοποθετώντας παρανόμως (σε ό,τι αφορά στην έκταση) ξαπλώστρες, ομπρέλες, καρέκλες τύπου μπαρόκ, μπαρ, decks και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί ο ανθρώπινος νους στο βωμό του κέρδους, η γνωστότερη παραλία του κόσμου δίνει μαθήματα σεβασμού στο περιβάλλον και στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Στη μήκους 4 χιλιομέτρων παραλία της Κοπακαμπάνα, στη Βραζιλία, όπου συρρέουν χιλιάδες κόσμου καθημερινά, είτε Βραζιλιάνοι, είτε ξένοι τουρίστες, δεν υπάρχουν τίποτα απ’ όλα τα παραπάνω. Υπάρχουν μόνο ξαπλώστρες και καρέκλες, τις οποίες μπορούν να τοποθετήσουν οι λουόμενοι όπου θέλουν κατά μήκους της παραλίας για να απολαύσουν το μπάνιο τους. Η μοναδική παροχή υπηρεσιών είναι ότι κατά μήκος της παραλίας υπάρχουν επιχειρήσεις που νοικιάζουν ομπρέλες (προς δέκα δολάρια η μία, σύμφωνα με ταξιδιωτικά sites) και καρέκλες (προς 5 δολάρια η μία) για όσους δεν προνόησαν να έχουν μαζί τους.
Το αποτέλεσμα, ωστόσο, δεν προκαλεί σε καμία περίπτωση και δεν έχει καμία απολύτως σχέση με αυτό που βλέπουμε ότι συμβαίνει στην Ελλάδα, όπου κουμάντο στον δημόσιο χώρο της παραλίας κάνουν επιχειρηματίες, οι οποίοι δεν σέβονται τίποτα και κανέναν.
Προφανώς και υπάρχουν επιχειρήσεις που σέβονται τη σύμβαση που έχουν υπογράψει και δεν παρεκκλίνουν ούτε μέτρο και δεν έχουν τοποθετήσει ούτε μία ξαπλώστρα παραπάνω, ωστόσο αυτό δεν είναι το σύνηθες όπως όλοι γνωρίζουμε. Γι’ αυτό άλλωστε και το γνωστό πλέον Κίνημα για ελεύθερες παραλίες, βρίσκει μεγάλη ανταπόκριση.
Οργανωμένες ξαπλώστρες στο 25% των παραλιών στη Γαλλία
Ξαπλώστρες και ομπρέλες τοποθετούνται από επιχειρηματίες και στη Γαλλία, σεβόμενοι ωστόσο το δικαίωμα των πολιτών που θέλουν να κάνουν το μπάνιο τους χωρίς να είναι υποχρεωμένοι να πληρώσουν. Τα ξενοδοχεία κυρίως και κάποια beach bars έχουν τοποθετήσει και ξαπλώστρες και ομπρέλες στις γνωστές παραλίες της χώρας, στη Νίκαια, στο Σεν Τροπέ, στις Κάννες, στο Μπιαρίτζ κι αλλού (σε υψηλές τιμές), οι οποίες όμως δεν ξεπερνούν το 25% της έκτασης της παραλίας (όπως αναφέρουν τα ταξιδιωτικά sites) και δεν προκαλούν το κοινό αίσθημα, όπως συμβαίνει εδώ. Σε γενικές γραμμές οι οργανωμένες ξαπλώστρες και ομπρέλες στις γαλλικές παραλίες είναι λιγοστές.
Αντίστοιχη εικόνα και στην Ισπανία
Επιχειρηματίες που εκμεταλλεύονται νομίμως την παραλία, τοποθετώντας ομπρέλες και ξαπλώστρες υπάρχουν και στην Ισπανία, όμως και σε αυτή την περίπτωση το φαινόμενο απέχει πολύ απ’ αυτό που συμβαίνει στην Ελλάδα. Ξενοδοχεία κυρίως τοποθετούν ομπρέλες και ξαπλώστρες για όσους το επιθυμούν, χωρίς να εκμεταλλεύονται την παραλία απ’ άκρη σ’ άκρη και σεβόμενα τους νόμους και τους πολίτες που δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα ή δεν επιθυμούν να κάτσουν σε ξαπλώστρα.
Στην Ισπανία παρατηρείται ένα άλλο θέμα λόγω του συνωστισμού στις γνωστές παραλίες της χώρας τους καλοκαιρινούς μήνες. Ακριβώς επειδή φιλοξενούν αρκετό κόσμο, κάποιοι σηκώνονται από πολύ νωρίς το πρωί (μετά τον καθαρισμό, γιατί εκεί οι παραλίες καθαρίζονται) για να τοποθετήσουν τις δικές τους ομπρέλες και καρέκλες, έτσι ώστε αργότερα να έχουν πιάσει τη θέση που θέλουν, κοντά στη θάλασσα.
Περίπου στο 50% οι ομπρέλες και ξαπλώστρες στις οργανωμένες παραλίες της Κροατίας
Ξενοδοχεία, beach bars και ταβέρνες μπορεί κανείς να βρει κατά μήκος των παραλιών των δαλματικών ακτών, στην Κροατία. Αρκετές επιχειρήσεις έχουν τοποθετήσει ομπρέλες και ξαπλώστρες στις γνωστότερες παραλίες, όμως και εδώ δεν είναι απαγορευτικό για όσους επιθυμούν να απολαύσουν το μπάνιο τους χωρίς να χρειάζεται να πληρώσουν. Υπάρχει αρκετός χώρος για όσους θέλουν να καθίσουν με την πετσέτα τους και την ομπρέλα τους. Στο tripadvisor.com φιλοξενούνται πολλά σχόλια χρηστών που τονίζουν ότι οι τιμές ήταν ακριβές για όσους θέλουν να καθίσουν σε ξαπλώστρες ξενοδοχείων και beach bars (18 ευρώ) και να χρησιμοποιήσουν τις ομπρέλες που έχουν τοποθετηθεί (6,5 ευρώ).
Τι λέει ο νόμος στην Ελλάδα
Σύμφωνα με τη νομοθεσία αλλά και το ίδιο το Σύνταγμα, ο αιγιαλός και η παραλία είναι δημόσιο αγαθό που πρέπει να μπορείς να απολαμβάνεις δωρεάν. Ο κάθε πολίτης πρέπει να μπορεί να έχει πρόσβαση.
Ο Νόμος 2971/2001 «περί αιγιαλού και παραλίας» κάνει ξεκάθαρο ότι ο αιγιαλός και η παραλία είναι κοινόχρηστα πράγματα και ανήκουν στη δημόσια κτήση. Προορίζονται για την άμεση εξυπηρέτηση δημοσίου σκοπού, είναι δυνατή η παραχώρηση χρήσης, χωρίς όμως, να αναιρείται η κοινή χρήση. Επίσης, δεν επιτρέπεται αποκλειστική χρήση.
Υπάρχουν προϋποθέσεις μίσθωσης για ένα κομμάτι της παραλίας και μόνο.
Ο νόμος αναφέρει ότι μπορεί να παραχωρηθεί σε έναν ή πολλούς ιδιώτες το 50% της παραλίας και σε έκταση 500 τ.μ.. Παράλληλα, ο χώρος που μπορεί να αξιοποιήσει ο ιδιώτης δεν μπορεί να ξεπερνάει το 60%.
Επίσης, προβλέπεται:
Ελεύθερη ζώνη κάθετα και παράλληλα προς τη θάλασσα, τουλάχιστον 5 μέτρα από την ακτογραμμή, σε διαδοχικές μισθώσεις, απόσταση τουλάχιστον 2 μέτρων.
Όσο για ξενοδοχεία που βρίσκονται μπροστά στην παραλία: Υποχρεωτική ή ελεύθερη πρόσβαση αν η μόνη δίοδος είναι μέσω των εγκαταστάσεων.
