Σε ένα νέο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας συμφώνησαν οι χώρες της Δύσης, απόφαση που σκόπιμα συγχρονίστηκε με την επέτειο ενός έτους από τον πόλεμο.
Ειδικότερα, η Ε.Ε επέβαλε το 10ο πακέτο από τότε που ο πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ξεκίνησε την εισβολή στην Ουκρανία και εισάγει απαγόρευση εξαγωγών βιομηχανικών προϊόντων αξίας 11 δισ. ευρώ. Ο κατάλογος περιλαμβάνει ηλεκτρονικά εξαρτήματα, κινητήρες τζετ και κεραίες που η Μόσχα θα δυσκολευτεί να αντικαταστήσει.
Όμως οι διαπραγματεύσεις για την επίτευξη της συμφωνίας για το 10ο πακέτο ήταν δύσκολες.
Ορισμένες χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Πολωνίας, ήθελαν περισσότερα. Ζητούσαν να συμπεριληφθεί ο πυρηνικός τομέας της Ρωσίας, καθώς και η απαγόρευση του συνθετικού καουτσούκ που χρησιμοποιείται για την παραγωγή ελαστικών. Επίσης, η εισαγωγή ρωσικών διαμαντιών, που το Βέλγιο δεν θέλει, δεν περιλαμβάνεται στον κατάλογο.
Σε μια συνάντηση στοΤαλίν, εν τω μεταξύ, η G7 ανακοίνωσε ότι θα δημιουργήσει έναν μηχανισμό συντονισμού επιβολής κυρώσεων και δεσμεύτηκε να αυξήσει τις κυρώσεις, για παράδειγμα απαγορεύοντας περισσότερα προϊόντα που μπορούν να χρησιμοποιηθούν από τον στρατό της Ρωσίας και σφίγγοντας τη «βαλβίδα» στα χρηματοπιστωτικά της ιδρύματα.
«Δεσμευόμαστε να παρουσιάσουμε ένα ενιαίο μέτωπο μέσω της επιβολής νέων συντονισμένων οικονομικών δράσεων κατά της Ρωσίας τις επόμενες ημέρες και εβδομάδες», ανέφεραν οι ηγέτες της G7 σε ανακοίνωσή τους.
Κυρώσεις από ΗΠΑ και Βρετανία
Σε μια επίδειξη αλληλεγγύης προς το Κίεβο, τόσο οι ΗΠΑ όσο και το Ηνωμένο Βασίλειο επέβαλαν κυρώσεις νωρίτερα την Παρασκευή .
Το Ηνωμένο Βασίλειο επέβαλε περισσότερους εμπορικούς περιορισμούς. Ομοίως, οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν νέους δασμούς και εμπορικούς περιορισμούς, όπως και η ΕΕ.
Το Λονδίνο επέβαλε κυρώσεις σε ανώτερα στελέχη της ρωσικής κρατικής εταιρείας πυρηνικής ενέργειας Rosatom, ενώ η Ουάσινγκτον απαρίθμησε τρεις εταιρείες που παράγουν πυρηνικά όπλα και τρεις από τις θυγατρικές της Rosatom.
Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ανακοίνωσε την Παρασκευή 24/2 ότι επιβάλλει κυρώσεις σε βάρος περισσότερων από 60 υψηλόβαθμων Ρώσων αξιωματούχων, περιλαμβανομένων μελών του υπουργικού συμβουλίου και επικεφαλής περιφερειών και τριών εταιριών που διαχειρίζονται το πρόγραμμα πυρηνικών όπλων της χώρας.
Ανέφερε επίσης ότι επιβάλλει κυρώσεις σε δεκάδες άλλους Ρώσους αξιωματούχους και οντότητες και σε Ρώσους που εμπλέκονται στην κλοπή σιτηρών από την Ουκρανία. Επέβαλε επίσης περιορισμούς θεώρησης εισόδου (βίζα) σε περισσότερα από 1.200 μέλη του ρωσικού στρατού.
Οι κυρώσεις θέτουν στο στόχαστρο τους στενούς συνεργάτες του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, Όλγκα Σκαμπέγεβα, προπαγανδίστρια στην κρατική τηλεόραση και Όλεγκ Ρομανένκο, ο οποίος διορίστηκε για να εποπτεύει τον πυρηνικό σταθμό της Ζαπορίζια της Ουκρανίας που καταλήφθηκε κατά την εισβολή της Ρωσίας στις 24 Φεβρουαρίου 2022.
«Όχι» σε μέτρα κατά της κρατικής εταιρείας πυρηνικής ενέργειας Rosatom.
Ωστόσο, η φιλοδοξία της ΕΕ να επιβάλει κυρώσεις στον πυρηνικό τομέα της Ρωσίας – ή ακόμη και στους υπαλλήλους της – παραμερίστηκε. Τα ανατολικά κράτη μέλη, με επικεφαλής την Πολωνία και τα τρία κράτη της Βαλτικής, πίεζαν ώστε να συμπεριληφθούν μέτρα κατά της κρατικής εταιρείας πυρηνικής ενέργειας Rosatom.
Η Ουγγαρία, όμως η οποία εξαρτάται από τη Ρωσία για τη λειτουργία των πυρηνικών σταθμών της, ήταν αντίθετη στις κυρώσεις στον πυρηνικό τομέα. Καθώς οι κυρώσεις απαιτούν ομόφωνη απόφαση, οι χώρες της ΕΕ επέλεξαν να παραλείψουν το θέμα σε αυτό το 10ο πακέτο κυρώσεων.
Οι δυτικοί σύμμαχοι απέτυχαν επίσης να απαγορεύσουν την εισαγωγή ρωσικών διαμαντιών – κάτι που αρκετές χώρες πίεζαν για μήνες. Αντ’ αυτού, οι ηγέτες της G7 δεσμεύτηκαν απλώς να «εργαστούν συλλογικά για περαιτέρω μέτρα σχετικά με τα ρωσικά διαμάντια, συμπεριλαμβανομένων των ακατέργαστων και γυαλισμένων».
Και ένα αίτημα της ΕΕ να στοχοποιηθούν οι συνεργάτες των επιχειρηματιών ολιγαρχών που κρατούν την Ρωσική οικονομία όρθια -και τον πόλεμο του Πούτιν ενεργό – κατέληξε σε επαφή, σύμφωνα με τους διπλωμάτες της ΕΕ που γνωρίζουν τις συνομιλίες
Τελικά, ήταν ένα πιο «σκοτεινό» προϊόν που καθυστέρησε τη συμφωνία και αύξησε το δράμα στους διαδρόμους της ΕΕ: το συνθετικό καουτσούκ.
Στα άκρα Ιταλία και Πολωνία
Τόσο η Ιταλία όσο και η Πολωνία έφτασαν στα άκρα, με την Πολωνία να υποστηρίζει ότι οι προτεινόμενες ποσοστώσεις στις εισαγωγές συνθετικού καουτσούκ ήταν πολύ υψηλές και την Ιταλία να λέει ότι δεν ήταν.
Η Γερμανία είχε αρχικά διαφωνήσει και με τις ποσοστώσεις, αλλά ήταν έτοιμη να συμφωνήσει σε αυτές εφόσον υπήρχε επαρκής μεταβατική περίοδος, δήλωσαν δύο διπλωμάτες της ΕΕ.
Το πακέτο κυρώσεων περιλαμβάνει περαιτέρω εμπορικούς περιορισμούς στη Ρωσία, απομακρύνοντας τρεις ακόμη τράπεζες από το σύστημα τραπεζικών μηνυμάτων SWIFT και επιβάλλει κυρώσεις σε επιπλέον 100 άτομα.
Και οι δύο πλευρές κατηγορήθηκαν ότι είχαν κατά νου τη δική τους βιομηχανία κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων – η Πολωνία με την εταιρεία παραγωγής συνθετικού καουτσούκ Synthos και η Ιταλία με την εταιρεία κατασκευής ελαστικών Pirelli – ισχυρισμοί που και οι δύο χώρες αρνήθηκαν.
Το συνθετικό καουτσούκ είναι κατασκευασμένο από υποπροϊόντα πετρελαίου και χρησιμοποιείται σε ελαστικά, συμπλέκτες, βιομηχανικούς μεταφορικούς ιμάντες και καταδυτικές στολές.
Τελικά, η Ιταλία επικράτησε και η ποσόστωση για το συνθετικό καουτσούκ διατηρήθηκε στο επίπεδο που πρότεινε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
«Δεν μπορέσαμε να βρούμε τον κοινό παρονομαστή με τους Ιταλούς και τους Γερμανούς. Είμαστε πολύ δυσαρεστημένοι με αυτό», δήλωσε στο POLITICO ο πρεσβευτής της Πολωνίας στην ΕΕ, Άντζεϊ Σάντος. «Αλλά δεν θέλουμε να μπλοκάρουμε ολόκληρο το πακέτο λόγω αυτού του συνθετικού καουτσούκ».
Για να «κερδίσει» την Πολωνία, η Επιτροπή συμφώνησε να δημιουργήσει έναν μηχανισμό παρακολούθησης και να αναφέρει την εισροή συνθετικού καουτσούκ από τη Ρωσία σε μηνιαία βάση, δήλωσε ο Σάντος.
Εάν διαπιστώσει παρατυπίες, μπορεί να θεσπίσει περιοριστικά μέτρα. Η Επιτροπή υποσχέθηκε επίσης να δημιουργήσει νέες νομικές δικλίδες για την επιβολή κυρώσεων σε άτομα ή οντότητες που συμμετέχουν στην παράνομη απέλαση παιδιών από την Ουκρανία, δήλωσε ο Σάντος.
