Ρωσία και Ουκρανία υπέγραψαν σήμερα την σημαντική συμφωνία για την ομαλή και ασφαλή εξαγωγή των σιτηρών. Πρώτες πληροφορίες αναφέρουν ότι ξεκινά άμεσα η εξαγωγή περίπου 20 εκατομμυρίων τόνων σιτηρών μέσω της Μαύρης Θάλασσας.
Κατά την τελετή που πραγματοποιήθηκε στο Προεδρικό Γραφείο Εργασίας Dolmabahçe, ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας Χουλουσί Ακάρ εκ μέρους της Τουρκίας, ο Υπουργός Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού εκ μέρους της Ρωσίας, ο Υπουργός Υποδομών Αλεξάντρ Κουμπράκοφ εκ μέρους της Ουκρανίας και ο Γενικός Γραμματέας Αντόνιο Γκουτέρες εκ μέρους του ΟΗΕ, ο οποίος παρακολούθησε την τελετή υπογραφής, υπέγραψαν το έγγραφο για την αποστολή προϊόντων σιτηρών μέσω ουκρανικών λιμένων.
Ο Γκουτέρες είπε σε δηλώσεις του μετά τη συμφωνία ξεκινούν οι εξαγωγές σιτηρών από την Ουκρανία και πως ο ΟΗΕ θα εργαστεί για να εξασφαλίσει την επιτυχία της.
Ελπίζει ότι η συμφωνία θα εξασφαλίσει τη διέλευση σιτηρών και βασικών αγαθών, όπως το ηλιέλαιο, από τρία λιμάνια της Ουκρανίας, συμπεριλαμβανομένης της Οδησσού, παρόλο που ο πόλεμος συνεχίζει να μαίνεται σε άλλα μέρη της χώρας. Ο ΟΗΕ είχε προειδοποιήσει, άλλωστε, ότι ο πόλεμος κινδύνευε με μαζικό υποσιτισμό, πείνα και πείνα.
Ερντογάν: Είμαστε υπερήφανοι που συμβάλλαμε
Ο Πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μίλησε στην τελετή υπογραφής της συμφωνίας μεταφοράς σιτηρών που πραγματοποιήθηκε στο Dolmabahçe.
«Είμαστε υπερήφανοι που συμβάλλουμε σε μια πρωτοβουλία που θα διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην επίλυση της παγκόσμιας επισιτιστικής κρίσης που απασχολεί ολόκληρο τον κόσμο εδώ και πολύ καιρό» δήλωσε ο Τούρκος Πρόεδρος για να συνεχίσει:
«Με το κείμενο που συμφωνήθηκε, θα συμβάλουμε στην πρόληψη του κινδύνου της πείνας που περιμένει δισεκατομμύρια ανθρώπους στον κόσμο.
Με την κυκλοφορία των πλοίων που θα ξεκινήσει τις επόμενες ημέρες, θα ανοίξουμε μια νέα γέφυρα από τη Μαύρη Θάλασσα προς πολλές χώρες του κόσμου.
Επιτεύχθηκε συμφωνία για όλες τις διαδικασίες από την αναχώρηση των πλοίων έως την ασφαλή μεταφορά τους και την άφιξή τους στο λιμάνι προορισμού.
Η εκτέλεση και η εποπτεία αυτού του εξαιρετικά σημαντικού σχεδίου θα πραγματοποιηθεί από το κοινό κέντρο συντονισμού που θα δημιουργηθεί στην Κωνσταντινούπολη.
Ελπίζω ότι αυτό το κοινό βήμα που κάνουμε στην Κωνσταντινούπολη με τη Ρωσία και την Ουκρανία θα αποτελέσει ένα νέο ορόσημο που θα αναζωπυρώσει τις ελπίδες για ειρήνη».
Η συμφωνία στοχεύει επίσης στη διασφάλιση της ασφαλούς διέλευσης ρωσικών προϊόντων λιπασμάτων, απαραίτητα για τη διασφάλιση μελλοντικών υψηλών αποδόσεων στις καλλιέργειες, εν μέσω προσπαθειών να αμβλυνθεί η παγκόσμια επισιτιστική κρίση που προκλήθηκε από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Αξιωματούχοι του ΟΗΕ δήλωσαν ότι ελπίζουν ότι οι προκαταρκτικές αποστολές θα μπορούσαν να ξεκινήσουν το Σάββατο, με την ελπίδα να φτάσουν τα προπολεμικά επίπεδα εξαγωγών από τα τρία ουκρανικά λιμάνια -με ρυθμό 5 εκατομμυρίων τόνων σιτηρών το μήνα- εντός εβδομάδων.
Σύμφωνα με αξιωματούχους του ΟΗΕ, στο πλαίσιο της συμφωνίας που συνήφθη μεταξύ Κιέβου και Μόσχας:
- Ένας συνασπισμός Τούρκων, Ουκρανών και προσωπικού του ΟΗΕ θα παρακολουθεί τη φόρτωση σιτηρών σε πλοία στα ουκρανικά λιμάνια προτού πλοηγηθεί σε μια προσχεδιασμένη διαδρομή μέσω της Μαύρης Θάλασσας, η οποία παραμένει σε μεγάλο βαθμό ναρκοθετημένη από τις ουκρανικές και ρωσικές δυνάμεις.
- Ουκρανικά πιλοτικά πλοία θα καθοδηγούν εμπορικά σκάφη που μεταφέρουν τα σιτηρά προκειμένου να πλοηγηθούν στις ναρκοθετημένες περιοχές γύρω από την ακτογραμμή χρησιμοποιώντας έναν χάρτη ασφαλών καναλιών που παρέχεται από την ουκρανική πλευρά.
- Στη συνέχεια, τα πλοία θα διασχίσουν τη Μαύρη Θάλασσα προς τα στενά του Βοσπόρου της Τουρκίας ενώ θα παρακολουθούνται στενά από ένα κοινό συντονιστικό κέντρο στην Κωνσταντινούπολη, το οποίο θα περιλαμβάνει εκπροσώπους από τον ΟΗΕ, την Ουκρανία, τη Ρωσία και την Τουρκία.
- Τα πλοία που εισέρχονται στην Ουκρανία θα επιθεωρηθούν υπό την επίβλεψη του ίδιου κοινού κέντρου συντονισμού για να διασφαλιστεί ότι δεν φέρουν όπλα ή αντικείμενα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να επιτεθούν στην ουκρανική πλευρά.
- Η ρωσική και η ουκρανική πλευρά συμφώνησαν να αποκλείσουν επιθέσεις σε οποιοδήποτε από τα εμπορικά σκάφη ή λιμάνια που συμμετέχουν στην πρωτοβουλία μεταφοράς ζωτικής σημασίας σιτηρών, ενώ παρατηρητές του ΟΗΕ και της Τουρκίας θα είναι παρόντες στα ουκρανικά λιμάνια για να οριοθετήσουν περιοχές που προστατεύονται από τη συμφωνία.
⚡️Ukraine, Turkey and the UN signed an agreement on the export of grain
🇺🇦 Minister of Infrastructure Oleksandr Kubrakov, 🇹🇷 Minister of Defense Hulusi Akar and 🇺🇳 Secretary General António Guterres signed the document.
A similar document is to be signed today by 🇹🇷, 🇺🇳 and 🇷🇺. pic.twitter.com/y6KqMmI9rc
— NEXTA (@nexta_tv) July 22, 2022
Η Ρωσία υπόσχεται ότι η εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών θα γίνει με ασφάλεια ενώ Μόσχα και Κίεβο δεσμεύτηκαν να καθαρίζουν νάρκες από τα λιμάνια.
Δείτε την τελετή
Η ΕΕ χαιρετίζει τις συμφωνίες
Η Ευρωπαϊκή Ένωση χαιρετίζει τις συμφωνίες που υπεγράφησαν σήμερα στην Κωνσταντινούπολη από την Ουκρανία, τη Ρωσία, την Τουρκία και τα Ηνωμένα Έθνη για την απελευθέρωση του αποκλεισμού της Μαύρης Θάλασσας για τις ουκρανικές εξαγωγές σιτηρών, αναφέρει σε δήλωση του ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική και την Πολιτική Ασφάλειας Ζόζεπ Μπορέλ.
«Πρόκειται για ένα κρίσιμο βήμα προς τα εμπρός στις προσπάθειες να ξεπεραστεί η παγκόσμια επισιτιστική ανασφάλεια που προκαλείται από την επιθετικότητα της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας. Η επιτυχία του θα εξαρτηθεί από την ταχεία και καλόπιστη εφαρμογή της σημερινής συμφωνίας.
Η απρόκλητη και αδικαιολόγητη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας έχει καταστροφικές παγκόσμιες επιπτώσεις. Η Ρωσία καταστρέφει σκόπιμα τις γεωργικές και μεταφορικές υποδομές και τον εξοπλισμό της Ουκρανίας, προκαλεί ελλείψεις καυσίμων και δημιουργεί παγκόσμια προβλήματα στην αλυσίδα εφοδιασμού τροφίμων μέσω του αποκλεισμού των λιμανιών της Ουκρανίας και της λεηλασίας των ουκρανικών σιτηρών. Η Ρωσία έχει στην πραγματικότητα θέσει σε κίνδυνο την επισιτιστική ασφάλεια για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλο τον κόσμο. Η παρούσα συμφωνία προσφέρει την ευκαιρία να αρχίσει η αντιστροφή αυτής της αρνητικής πορείας.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση στηρίζει τις αδιάκοπες προσπάθειες του Συντονιστή Έκτακτης Ανάγκης Μάρτιν Γκρίφιθς και της Αναπληρώτριας Γενικής Γραμματέως της UNCTAD Ρεμπέκα Γκρίνσπαν, υπό την ηγεσία του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες, για την εξεύρεση τρόπων απεμπλοκής των ουκρανικών γεωργικών εξαγωγών. Συγχαίρουμε επίσης την Τουρκία για τον σημαντικό της ρόλο στη διαμεσολάβηση για τη συμφωνία αυτή και στην υποστήριξη της εφαρμογής της.
Η ΕΕ παραμένει προσηλωμένη στο να βοηθήσει την Ουκρανία να φέρει όσο το δυνατόν μεγαλύτερο μέρος των σιτηρών της στις παγκόσμιες αγορές το συντομότερο δυνατό. Το σχέδιο της ΕΕ για τις λωρίδες αλληλεγγύης διευκόλυνε την εξαγωγή 2,5 εκατομμυρίων τόνων μόνο τον Ιούνιο. Συνεργαζόμαστε επίσης στενά με εταίρους όπως τα Ηνωμένα Έθνη και η G7, για να προωθήσουμε μια πολυμερή απάντηση σε ευρύτερες πτυχές της παγκόσμιας επισιτιστικής ασφάλειας. Στο πλαίσιο αυτό, κινητοποιούμε πάνω από 7,7 δισ. ευρώ μέχρι το 2024.
Σύμφωνα με τον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, η ΕΕ θα συνεχίσει να συνεργάζεται και να υποστηρίζει τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στην αντιμετώπιση των συνεπειών αυτού του πολέμου που εξαπέλυσε σκόπιμα η ρωσική ηγεσία.»
Η συμφωνία για τα σιτιά μπορεί να καταρρεύσει πολύ εύκολα
Από την πλευρά του πάντως ο ανταποκριτής του Sky News Άλεξ Ρόσι, περιέγραψε τη συμφωνία ως «ένα εξαιρετικό κομμάτι διπλωματίας» από την Τουρκία, αλλά ήταν απαισιόδοξος για την πιθανή επιτυχία της. Ο ίδιος ανέφερε μεταξύ άλλων:
«Αυτή η συμφωνία πρέπειαπεγνωσμένα να γίνει. Αλλά η εφαρμογή της είναι κάτι άλλο. Διότι φυσικά, υπάρχει μεγάλη καχυποψία μεταξύ των δύο πλευρών και μπορεί να καταρρεύσει πολύ εύκολα.
Ονομάζεται πρωτοβουλία της Μαύρης Θάλασσας. Αλλά ίσως ένας καλύτερος και ευκολότερος τρόπος να το σκεφτούμε πραγματικά ως μια πολύ εστιασμένη κατάπαυση του πυρός στη θάλασσα, γιατί ουσιαστικά αυτό είναι.
Η Ρωσία αυτή τη στιγμή έχει αποκλείσει ναυτικά τη Μαύρη Θάλασσα. Η Ουκρανία έχει ναρκοθετήσει την περιοχή γύρω από τα λιμάνια της για να εμποδίσει τη Ρωσία να εξαπολύσει μια αμφίβια επίθεση.
Άρα από την Ουκρανική άποψη, δεν πρόκειται να βγάλουν αυτές τις νάρκες. Αλλά αυτό που πρόκειται να κάνουν είναι να πιλοτάρουν πλοία που μεταφέρουν σιτηρά μέσα από ασφαλείς διόδους. Και οι Ρώσοι θα συμφωνήσουν να μην πυροβολήσουν αυτά τα σκάφη.
Πρότεινε ότι ο ΟΗΕ ήλπιζε ότι θα μπορούσε να δει την κίνηση των σιτηρών εντός 10 ημερών. Τα άδεια πλοία που επιστρέφουν στα λιμάνια θα επιθεωρηθούν, καθώς, εξήγησε, είναι ένας ρωσικός φόβος ότι τα πλοία θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για κρυφή εισαγωγή «πολύ εξελιγμένων όπλων» που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν εναντίον τους»
