Ο κύβος ερρίφθη και οι εκλογές στην Τουρκία θα διεξαχθούν στις 14 Μαΐου όπως δήλωσε ο Τούρκος Πρόεδρος από την Προύσα όπου απευθύνθηκε στους νέους του κόμματος του ΑΚΡ.
Μαζί με τις Προεδρικές εκλογές θα πραγματοποιηθούν και οι βουλευτικές για να εκλεγούν τα 600 μέλη της 28ης Μεγάλης Εθνοσυνέλευσης της Τουρκίας.
Σύμφωνα με το άρθρο 116 του Συντάγματος, η Μεγάλη Εθνοσυνέλευση της Τουρκίας μπορεί να αποφασίσει την ανανέωση των εκλογών με πλειοψηφία τριών πέμπτων του συνολικού αριθμού των μελών της, δηλαδή 360 βουλευτών.
Τουρκία: Πόσες έδρες έχει η κυβέρνηση και πόσες η αντιπολίτευση
Τα κόμματα που συγκροτούν την Τουρκική κυβέρνηση έχουν μόνο 355 βουλευτές, 286 το ΑΚΡ, 48 το Κόμμα Εθνικιστικού Κινήματος ΜΗΡ του Ντεβλέτ Μπαχτσελί και 1 έδρα το Μεγάλο Κόμμα Ενότητας.
Στον αντίποδα η συνασπισμένη αντιπολίτευση έχει 240 βουλευτές, κάτι που κάνει ανέφικτη την προσφυγή στις κάλπες από την Εθνοσυνέλευση. Βέβαια τίποτα δεν αποκλείεται, καθώς η αντιπολιτευτική συμμαχία φαίνεται να έχει συναινέσει στην ημερομηνία των εκλογών.
Τι προβλέπει το τουρκικό Σύνταγμα για τις εκλογές
Όμως βάση του Συντάγματος, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας έχει επίσης το δικαίωμα να αποφασίζει για την προσφυγή στις κάλπες και την πραγματοποίηση των εκλογών. Σε περίπτωση μιας τέτοιας απόφασης προσφυγής, οι γενικές και οι προεδρικές εκλογές διεξάγονται μαζί.
Σύμφωνα με το άρθρο 3 του νόμου για τις προεδρικές εκλογές, εάν ληφθεί απόφαση για την προσφυγή σε εκλογές, η απόφαση αυτή θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας εντός 48 ωρών και οι γενικές προεδρικές και βουλευτικές εκλογές θα διεξαχθούν μαζί την πρώτη Κυριακή μετά την 60ή ημέρα. Αυτό σημαίνει ότι γύρω στις 20 Μαρτίου είναι η καταληκτική ημερομηνία για την ανακοίνωση των εκλογών.
Η παράγραφος 4 του άρθρου 4 του νόμου περί προεδρικών εκλογών, που ρυθμίζει το «εκλογικό σύστημα και την εφαρμογή του», ορίζει ότι «σε περίπτωση που λήξει η θητεία του Προέδρου ή αποφασιστεί η προσφυγή στις εκλογές ή δεν καταστεί δυνατή η ολοκλήρωση των εκλογών, τα καθήκοντα του νυν Προέδρου συνεχίζονται μέχρι την ανάληψη των καθηκόντων του νέου Προέδρου».
Ένα ζήτημα που τέθηκε στην ημερήσια διάταξη για το πότε μπορούν να εφαρμοστούν οι τροποποιήσεις της εκλογικής νομοθεσίας που δημοσιεύθηκε στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας στις 6 Απριλίου 2022 και τέθηκε σε ισχύ, η τελευταία παράγραφος του άρθρου 67 του Συντάγματος ορίζει ότι «οι τροποποιήσεις των εκλογικών νόμων δεν εφαρμόζονται στις εκλογές που θα διεξαχθούν εντός ενός έτους από την ημερομηνία έναρξης ισχύος τους». Συνεπώς, η τελευταία τροποποίηση του εκλογικού νόμου μπορεί να εφαρμοστεί στις εκλογές που θα διεξαχθούν μετά τις 6 Απριλίου 2023.
Σύμφωνα με απόφαση του 2011 ως ημερομηνία λαμβάνεται η «ημερομηνία των εκλογών» κι όχι η «ημερομηνία προκήρυξης των εκλογών», για το αν έχει παρέλθει το διάστημα του ενός έτους που είναι αναγκαίο για την εφαρμογή της τροποποιημένης εκλογικής νομοθεσίας.
Στην τελευταία τροποποίηση μειώθηκε το εθνικό εκλογικό όριο από το 10% στο 7% και άλλαξε τον υπολογισμό του εδρών του κοινοβουλίου και την κατανομή των ψήφων που λαμβάνει μια συμμαχία κομμάτων.
Πώς μπορεί ένα κόμμα να πάρει έδρα στην Τουρκία
Έτσι, για να μπορέσει ένα πολιτικό κόμμα να λάβει μια βουλευτική έδρα, θα πρέπει είτε να περάσει μόνο του το εθνικό εκλογικό όριο είτε να συμμετάσχει σε μια συμμαχία και το σύνολο των ψήφων αυτής της συμμαχίας θα πρέπει να περάσει το εθνικό όριο που καθορίζεται σύμφωνα με τις έγκυρες ψήφους.
Σύμφωνα με το άρθρο 2 του νόμου αριθ. 7393 για την τροποποίηση του εκλογικού νόμου, τα κόμματα της συμμαχίας δεν χρειάζεται να υπερβαίνουν το 7% μεμονωμένα. Όταν ο συνολικός αριθμός των ψήφων που λαμβάνει η συμμαχία υπερβαίνει το γενικό όριο του 7%, όλα τα κόμματα της συμμαχίας θα θεωρείται ότι έχουν υπερβεί το όριο.
Αυτό εξυπηρετεί τόσο τους εταίρους του κυβερνητικού συνασπισμού, καθώς το κόμμα του Μπαχτσελί δημοσκοπικά πέφτει κάτω από το 7%, αλλά και τα κόμματα της συμμαχίας της αντιπολίτευσης, γνωστής ως «το τραπέζι των 6» που τα περισσότερα κόμματα, εκτός από το CHP του Κιλιτσντάρογλου και του YIY της Ακσενέρ, βρίσκονται πολύ χαμηλά στις δημοσκοπήσεις.
Τέλος εάν ο συνολικός αριθμός των ψήφων υπερβαίνει το γενικό όριο, ο αριθμός των βουλευτών των πολιτικών κομμάτων που αποτελούν τη συμμαχία θα υπολογιστεί με την κατανομή του συνολικού αριθμού των βουλευτών που έλαβε η συμμαχία σύμφωνα με το ποσοστό των ψήφων που έλαβε κάθε κόμμα.
Όταν ολοκληρωθεί η απόφαση σχετικά με την ημερομηνία των εκλογών, το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο (ΑΕΣ) θα καθορίσει το ημερολόγιο για τις προεδρικές και τις βουλευτικές εκλογές της 28ης περιόδου και θα ανακοινώσει την ημερομηνία έναρξης των εκλογών και θα καταρτίσει ένα ενιαίο ημερολόγιο για τις δύο εκλογές. Όλες οι διαδικασίες που σχετίζονται με τις εκλογές θα λειτουργούν σύμφωνα με αυτό το ημερολόγιο.
Στις προεδρικές εκλογές της 14ης Μαΐου, εάν δεν πάρει ένας εκ των υποψηφίων 50% συν μια ψήφο, τότε θα διεξαχθεί δεύτερος γύρος την δεύτερη Κυριακή από εκείνη της 14ης Μαΐου, δηλαδή στις 28 του μήνα, μεταξύ των δυο υποψηφίων που έλαβαν τις περισσότερες ψήφους στον πρώτο γύρο. Ο υποψήφιος που θα λάβει την πλειοψηφία των έγκυρων ψήφων εκλέγεται Πρόεδρος.
