Ο Ισραηλινός πρόεδρος, Ισαάκ Χέρτζογκ, προέτρεψε τη Δευτέρα την κυβέρνηση να σταματήσει την έντονα αμφισβητούμενη δικαστική αναμόρφωση, μία ημέρα αφότου ο πρωθυπουργός Μπέντζαμιν Νετανιάχου απέλυσε τον υπουργό Άμυνας του επειδή αντιτάχθηκε στην κίνηση αυτή, προκαλώντας μαζικές διαδηλώσεις στους δρόμους.
«Για χάρη της ενότητας του λαού του Ισραήλ, για χάρη της υπευθυνότητας, σας καλώ να σταματήσετε αμέσως τη νομοθετική διαδικασία», ανέφερε ο Χέρτζογκ στο Twitter.
ראינו הלילה מחזות קשים מאד.
אני פונה לראש הממשלה, חברי הממשלה וחברות וחברי הקואליציה: התחושות קשות וכואבות. דאגה עמוקה אופפת את כל העם. הבטחון, הכלכלה, החברה – כולם מאויימים. עיני כל העם בישראל נשואות אליכם. עיני כל העם היהודי נשואות אליכם. עיני כל העולם נשואות אליכם.
— יצחק הרצוג Isaac Herzog (@Isaac_Herzog) March 27, 2023
Η προειδοποίηση από τον επικεφαλής του κράτους, ο οποίος υποτίθεται ότι στέκεται υπεράνω της πολιτικής και του οποίου η λειτουργία είναι σε μεγάλο βαθμό τελετουργική, υπογράμμισε την ανησυχία που έχουν προκαλέσει οι διαιρέσεις που άνοιξαν οι προτάσεις. Ακολούθησε μια δραματική νύχτα διαδηλώσεων σε πόλεις σε όλο το Ισραήλ, με δεκάδες χιλιάδες να ξεχύνονται στους δρόμους μετά την ανακοίνωση του Νετανιάχου ότι απέλυσε τον υπουργό Άμυνας Γιοάβ Γκαλάντ.
Μία ημέρα νωρίτερα, ο Γκαλάντ είχε απευθύνει τηλεοπτική έκκληση στην κυβέρνηση να σταματήσει τη εμβληματική αναμόρφωση του δικαστικού συστήματος, προειδοποιώντας ότι ο βαθύς διχασμός που είχε ανοίξει στην ισραηλινή κοινωνία επηρέαζε τον στρατό και απειλούσε την εθνική ασφάλεια.
Τρεις μήνες αφότου ανέλαβε την εξουσία ως μία από τις πιο δεξιές κυβερνήσεις στην ιστορία της χώρας, η απομάκρυνση του Γκαλάντ βύθισε τον εθνικοθρησκευτικό συνασπισμό του Νετανιάχου σε κρίση, κατά τη διάρκεια μιας εντεινόμενης έκτακτης ανάγκης ασφαλείας στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη.
Η δικαστική αναθεώρηση, η οποία θα δώσει στην εκτελεστική εξουσία τον έλεγχο του διορισμού των δικαστών στο Ανώτατο Δικαστήριο και θα επιτρέψει στην κυβέρνηση να παρακάμπτει δικαστικές αποφάσεις με βάση την απλή κοινοβουλευτική πλειοψηφία, έχει προκαλέσει μαζικές διαμαρτυρίες εδώ και εβδομάδες.
Ενώ η κυβέρνηση λέει ότι η αναμόρφωση είναι απαραίτητη για να περιορίσει τους ακτιβιστές δικαστές και να δημιουργήσει μια σωστή ισορροπία μεταξύ της εκλεγμένης κυβέρνησης και του δικαστικού σώματος, οι αντίπαλοι τη θεωρούν υπονόμευση των νομικών ελέγχων και ισορροπιών και απειλή για τη δημοκρατία του Ισραήλ.
Ο Νετανιάχου, που δικάζεται για κατηγορίες διαφθοράς τις οποίες αρνείται, έχει μέχρι στιγμής ορκιστεί να συνεχίσει το σχέδιο και ένα κεντρικό μέρος του πακέτου αναθεώρησης, ένα νομοσχέδιο που θα αυστηροποιήσει τον πολιτικό έλεγχο των δικαστικών διορισμών, αναμένεται να επικυρωθεί στο κοινοβούλιο αυτή την εβδομάδα.
Αναμένεται να προβεί σε δήλωση αργότερα τη Δευτέρα.
Εκτός από την αντίδραση του επιχειρηματικού κατεστημένου, το σχέδιο έχει προκαλέσει συναγερμό στους συμμάχους του Ισραήλ. Οι Ηνωμένες Πολιτείες δήλωσαν ότι ανησυχούν βαθύτατα για τα γεγονότα της Κυριακής και ότι βλέπουν επείγουσα ανάγκη για συμβιβασμό, ενώ επανέλαβαν τις εκκλήσεις για τη διασφάλιση των δημοκρατικών αξιών.