Ο ηγέτης της Αλ Κάιντα, ο Αϊμάν αλ Ζαουάχρι, σκοτώθηκε το Σαββατοκύριακο σε αμερικανικό αεροπορικό πλήγμα στην Καμπούλ, ανακοίνωσε ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν.
Πρόκειται για το βαρύτερο χτύπημα που έχει υποστεί η τρομοκρατική οργάνωση από το 2011, όταν σκοτώθηκε ο ιδρυτής της Οσάμα μπιν Λάντεν σε επιχείρηση των αμερικανικών ειδικών δυνάμεων στην Αμποταμπάντ του Πακιστάν.
Ο Ζαουάχρι κρυβόταν για χρόνια και η επιχείρηση για τον εντοπισμό και την εξόντωσή του ήταν το αποτέλεσμα «προσεκτικής, υπομονετικής και επίμονης» δουλειάς από στελέχη των αντιτρομοκρατικών και των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ, δήλωσε ανώτερος αμερικανός κυβερνητικός αξιωματούχος.
https://twitter.com/M86950933/status/1554327917093699584
Ως την ανακοίνωση αυτή των ΗΠΑ, ο Αιγύπτιος γιατρός φερόταν να βρίσκεται είτε στις ημιαυτόνομες περιοχές των φυλών στο Πακιστάν, ή κάπου στο Αφγανιστάν.
I made a promise to the American people that we’d continue to conduct effective counterterrorism operations in Afghanistan and beyond.
We have done that. pic.twitter.com/441YZJARMX
— President Biden Archived (@POTUS46Archive) August 2, 2022
Μιλώντας υπό τον όρο να μην κατονομαστεί, ο αμερικανός αξιωματούχος έδωσε τις ακόλουθες λεπτομέρειες για τον σχεδιασμό και την εκτέλεση της επιχείρησης:
– Για χρόνια, οι αρχές των ΗΠΑ ήταν ενήμερες για την ύπαρξη δικτύου που εκτιμούσε ότι υποστήριζε τον Ζαουάχρι. Τον τελευταίο χρόνο, μετά την αποχώρηση του στρατού των ΗΠΑ από το Αφγανιστάν, οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες έψαχναν ενδείξεις για το εάν ο ηγέτης της Αλ Κάιντα βρισκόταν στη χώρα και πού ακριβώς.
#AlQaeda, chief Al-Zawahiri was killed by RX9 missile#Zawahiri was killed while standing on a balcony of a safehouse. #AlQaeda pic.twitter.com/BUxufdz82Z
— Sumit Chaudhary (@SumitDefence) August 2, 2022
Φέτος, εντοπίστηκε η οικογένειά του: η σύζυγός του, η κόρη του και τα παιδιά της. Είχαν εγκατασταθεί σε κρησφύγετο στην Καμπούλ. Κατόπιν, εντόπισαν τον ίδιο τον Αϊμάν αλ Ζαουάχρι στο σπίτι αυτό στην αφγανική πρωτεύουσα.
– Για αρκετούς μήνες, αξιωματούχοι της υπηρεσίας κατασκοπείας κατέληξαν στο ολοένα πιο ασφαλές συμπέρασμα πως είχαν εντοπίσει τον Ζαουάχρι στο κρησφύγετο στην Καμπούλ και στις αρχές Απριλίου ενημέρωσαν ανώτερα στελέχη της κυβέρνησης. Τον πρόεδρο Μπάιντεν ενημέρωσε κατόπιν ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας της αμερικανικής προεδρίας, ο Τζέικ Σάλιβαν.
«Ήμασταν σε θέση να εξακριβώσουμε το πώς ζούσαν» οι ένοικοι του σπιτιού «μέσω πολλών ανεξάρτητων πηγών», εξήγησε ο αμερικανός αξιωματούχος.
Αφού έφθασε στο κρησφύγετο στην Καμπούλ ο Ζαουάχρι, οι αμερικανικές μυστικές υπηρεσίες διαπίστωσαν πως δεν έφευγε από αυτό, αλλά έβγαινε στο μπαλκόνι —τον στόχο του πλήγματος— επανειλημμένα.
– Αξιωματούχοι μελέτησαν την κατασκευή και το φυσικό περιβάλλον του κρησφύγετου και το πώς κινούνταν μέσα σε αυτό οι ένοικοί του, ώστε να εξασφαλίσουν πως μπορούσε να διεξαχθεί επιχείρηση για την εξόντωση του Ζαουάχρι χωρίς να απειληθεί η δομική ακεραιότητα του κτιρίου και να ελαχιστοποιηθεί ο κίνδυνος για τα μέλη της οικογένειάς του και άλλους άμαχους.
– Τις τελευταίες εβδομάδες ο αμερικανός πρόεδρος συνεδρίαζε με συμβούλους και υπουργούς του για να καταλήξουν στον τρόπο δράσης. Την 1η Ιουλίου, ο κ. Μπάιντεν ενημερώθηκε για τις λεπτομέρειες της προταθείσας επιχείρησης στο λεγόμενο Situation Room από μέλη της κυβέρνησής του και τον διευθυντή της υπηρεσίας πληροφοριών των ΗΠΑ, τον Γουίλιαμ Μπερνς.
Υπέβαλε ερωτήματα για τις συνθήκες φωτός, τον καιρό, τα υλικά με τα οποία ήταν κατασκευασμένο το σπίτι και άλλους παράγοντες που θα μπορούσαν να κρίνουν την επιτυχία της επιχείρησης, σύμφωνα με τον αμερικανό αξιωματούχο. Ζήτησε επίσης να του παρουσιαστεί ανάλυση για τις πιθανές επιπτώσεις του πλήγματος στην Καμπούλ.
– Στενός κύκλος νομικών συμβούλων διαφόρων υπηρεσιών εξέτασε τις πληροφορίες της CIA και επιβεβαίωσε ότι ο Ζαουάχρι ήταν θεμιτός στόχος, με δεδομένο πως παρέμενε ο ηγέτης της Αλ Κάιντα. Την 25η Ιουλίου, ο αμερικανός πρόεδρος Μπάιντεν συγκάλεσε συνεδρίαση μελών-κλειδιών της κυβέρνησής του και συμβούλων για να λάβει την τελευταία ενημέρωση και να συζητήσει μαζί τους το πώς η εξόντωση του ηγέτη της Αλ Κάιντα θα επηρέαζε τη σχέση της Ουάσινγκτον με τους Ταλιμπάν, μεταξύ άλλων, σύμφωνα με τον αξιωματούχο. Αφού άκουσε τις απόψεις των υπουργών και των συμβούλων του, ο κ. Μπάιντεν ενέκρινε την πρόταση να διεξαχθεί «ακριβές αεροπορικό πλήγμα» με προϋπόθεση ότι θα ελαχιστοποιείτο ο κίνδυνος να υπάρχουν θύματα μεταξύ των αμαχων.
– Το πλήγμα διεξήχθη στις 21:48 του Σαββάτου (ώρα ΗΠΑ· στις 04:48 της Κυριακής ώρα Ελλάδας) από UAV οπλισμένο με πυραύλους Hellfire.
Fmr. CIA Deputy Dir. Michael Morell on the significance of the killing of al Qaeda leader al-Zawahiri:
"The value of this strike is largely in making clear to any other al Qaeda individuals in Afghanistan that they need to worry about their security." pic.twitter.com/CrWaKQX9jt
— CBS News (@CBSNews) August 2, 2022
Το «πανηγυρικό» διάγγελμα Μπάιντεν
«Το Σάββατο, υπό τις διαταγές μου, οι ΗΠΑ διεξήγαγαν αεροπορικό πλήγμα στην Καμπούλ, στο Αφγανιστάν, το οποίο σκότωσε τον εμίρη της Αλ Κάιντα, τον Αϊμάν αλ Ζαουάχρι», είπε ο αμερικανός πρόεδρος κατά τη διάρκεια έκτακτου τηλεοπτικού διαγγέλματός του από τον Λευκό Οίκο.
«Αποδόθηκε δικαιοσύνη», «αυτός ο τρομοκράτης ηγέτης δεν υπάρχει πια», πρόσθεσε ο Τζο Μπάιντεν. «Δεν εγκαταλείπουμε ποτέ», συμπλήρωσε.
Ο Αϊμάν αλ Ζαουάχρι συγκαταλεγόταν στους πλέον καταζητούμενους τρομοκράτες στον κόσμο. Η Ουάσινγκτον προσέφερε αμοιβή 25 εκατομμυρίων δολαρίων για οποιαδήποτε πληροφορία μπορούσε να επιτρέψει τον εντοπισμό του.
Ανέλαβε την ηγεσία του τζιχαντιστικού νεφελώματος αυτού το 2011, μετά τον θάνατο του Οσάμα μπιν Λάντεν σε επιχείρηση των αμερικανικών Ειδικών Δυνάμεων στην Αμποταμπάντ του Πακιστάν.
Φυγάς για πάνω από δέκα χρόνια, θεωρείτο ένας από τους εγκεφάλους των επιθέσεων της 11ης Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη και την Ουάσινγκτον (πάνω από 3.000 νεκροί).
«Προκλήσεις»
«Πάνω από 20 χρόνια μετά την 11η Σεπτεμβρίου, οι ΗΠΑ επιτέλους τέλειωσαν τον Αϊμάν αλ Ζαουάχρι, στενό σύντροφο και διάδοχο του Οσάμα μπιν Λάντεν», σχολίασε μέσω Twitter ο Τόμας Τζόσλιν, ειδικός του Foundation for Defense of Democracies, αμερικανικού κέντρου μελετών. «Αν και είχε πολλά ελαττώματα, δεν ήταν τόσο ασήμαντος όσο νόμιζαν αρκετοί αναλυτές», συμπλήρωσε.
Κληρονόμος το 2011 μιας εξασθενημένης οργάνωσης, ο Αϊμάν αλ Ζαουάχρι, 71 ετών, πολλαπλασίασε τα «franchises», τις συνεργασίες με ιδεολογικά συγγενείς οργανώσεις και τις ευκαιριακές συμμαχίες, από την αραβική χερσόνησο ως το Μάγρεμπ, από τη Σομαλία ως το Αφγανιστάν, τη Συρία και το Ιράκ.
«Παρά την ηγεσία του Ζαουάχρι (…), η οργάνωση αντιμετωπίζει ακόμη πολλές προκλήσεις. Πρωτίστως το ερώτημα είναι ποιος θα αναλάβει τη διοίκηση της Αλ Κάιντα μετά τον θάνατό του», εκτίμησε ο Κόλιν Κλαρκ, ερευνητής στο αμερικανικό κέντρο μελετών Soufan Group.
Στα τέλη του 2020, πηγές θεωρούσαν για αρκετό καιρό πως είχαν βάση φήμες που τον έφεραν να πέθανε εξαιτίας καρδιοπάθειας, αλλά κατόπιν ο ηγέτης της Αλ Κάιντα επανεμφανίστηκε σε βίντεο.
Η Αλ Κάιντα είχε χάσει ήδη τον υπ’ αριθμόν 2 στην ιεραρχία της, τον Αμπντούλα Άχμεντ Αμπντούλα, ο οποίος σκοτώθηκε τον Αύγουστο του 2020 στους δρόμους της Τεχεράνης από ισραηλινούς πράκτορες στο πλαίσιο μυστικής επιχείρησης για λογαριασμό της Ουάσινγκτον, όπως ανέφερε τότε η εφημερίδα New York Times.
I’m addressing the nation on a successful counterterrorism operation. https://t.co/SgTVaszA3s
— President Biden Archived (@POTUS46Archive) August 1, 2022
