Οι εκλογές στη Γερμανία έρχονται τη στιγμή που κορυφώνεται η κρίση γύρω από τις ελλείψεις και την εκτίναξη των τιμών του υγραερίου, στην αγορά σποτ!
Ταυτόχρονα, η παγκόσμια κοινή γνώμη παρακολουθεί σκηνές… απείρου κάλους στα όσα λέγονται, από κορυφαίους πολιτικούς παράγοντες αναφορικά με την κατάσταση στην αγορά ενεργειακών πόρων…
Εκείνοι που επί πενταετία έκαναν ότι μπόρεσαν να ανακόψουν την πορεία κατασκευής του ρωσοευρωπαϊκού υποθαλάσσιου αγωγού φυσικού αερίου, North Stream-2, από τη Βαλτική στα παράλια της Γερμανίας.
Εκείνοι που συνεχίζουν να αναζητούν τρόπους να εκμηδενίσουν τον αγωγό που ήδη είναι έτοιμος, προωθώντας μέσω ευρωπαϊκών δομών διάφορα νομικιστικά τερτίπια.
Εκείνοι που συνεχίζουν να διακηρύσσουν τον αγώνα για απαλλαγή της Ευρώπης από τη «θανάσιμη εξάρτηση» από τη Ρωσία, είναι ακριβώς οι ίδιοι που «απαιτούν» από τη Μόσχα να… αυξήσει τις ποσότητες προμήθειας της Ευρώπης σε φ.α. ώστε να καλυφθούν οι ελλείψεις!
Ο Άμος Χοχστάιν, σύμβουλος της αμερικανικής κυβέρνησης για θέματα ενεργειακής ασφαλείας «απαιτεί» από τη ρωσική ΓΚΑΖΠΡΟΜ να αυξήσει τις ποσότητες που στέλνει στην Ευρώπη και μάλιστα να το κάνει μέσω… Ουκρανίας!
Βρετανικά μέσα ενημέρωσης, βλέποντας το κλείσιμο εργοστασίων στη χώρα λόγω ελλείψεων σε γκάζι και εκτίναξης των τιμών στην αγορά, είτε… σταυροκοπιούνται ώστε «να υπάρξει ήπιος χειμώνας», είτε αναφωνούν ότι η ενεργειακή ασφάλεια βρίσκεται στα χέρια του… Πούτιν! Η επιχείρηση κατατρομοκράτησης της κοινωνίας όμως μήπως αποτελεί μέρος του σχεδίου για «ήπια προσαρμογή της» στις αυξήσεις που ξεφυτρώνουν σαν τα ραπανάκια την Άνοιξη;
Ο γνωστός επιχειρηματίας και γνώστης της αγοράς ενέργειας, Ευάγγελος Μυτιληναίος. αναγνωρίζει ότι «βρισκόμαστε στο έλεος του χειμώνα» και ταυτόχρονα αναγνωρίζει ότι η κρίση αποτελεί «γεωπολιτικό θέμα»!
Θέμα γεωπολιτικό και όχι οικονομικό!
Η Ρωσία εφοδιάζει το σύνολο των ευρωπαϊκών χωρών με το φυσικό αέριο των αγωγών. Τα συμβόλαια προμήθειας-μεταφοράς είναι πολύχρονα, 10-20 και πλέον χρόνων. Η μορφή αυτή αποτελεί σταθερή και εγγυημένη προμήθεια ενέργειας τόσο για τον προμηθευτή όσο και για τον καταναλωτή. Επί 50 χρόνια (όταν κατασκευάστηκε ο αγωγός από το Γιαμάλ στην Ευρώπη, έργο που φέρνει τη σφραγίδα του καγκελαρίου Βίλλυ Μπραντ), η μορφή αυτή τροφοδοσίας απέδειξε την ορθότητα χρήσης της. Η ύπαρξη αγωγών και η μεταφορά φυσικού αερίου σε αποστάσεις μέχρι 5.000-6.000 χιλιάδες χιλιόμετρα, εξηγούν οι ειδικοί, αποτελούν την καλύτερη, οικολογικά και οικονομικά λύση.
Σχιστολιθική «επανάσταση» στις ΗΠΑ!
Με πρωτοβουλία των ΗΠΑ, στα τέλη της πρώτης δεκαετίας του 21ου αιώνα, δημιουργήθηκε η αγορά σποτ(αποκαλούμενη και ελεύθερη), όπου ο καθένας μπορεί να εμπορεύεται γκάζι έξω από τα πολύχρονα συμβόλαια των αγωγών. Η ιδέα ήταν ότι η αγορά αυτή θα… πλημμύριζε με υγραέριο (LNG), το οποίο θα εξασφάλιζαν οι εταιρίες των ΗΠΑ που είχαν ήδη ξεκινήσει την πολυδιαφημισμένη εξόρυξη με σχιστολιθικό τρόπο! Πόσο δε που τότε ακόμα η Ρωσία δεν διέθετε τεχνολογίες για LNG.
Η ζωή έδειξε ότι η πρακτική του σχιστολιθικού τρόπου δεν δικαιώθηκε, πέρα από το γεγονός ότι ο συγκεκριμένος τρόπος εξόρυξης είναι καταστροφικός για το περιβάλλον! Εκτός αυτού, η Ρωσία με ταχύτατους ρυθμούς, χωρίς να προωθήσει το σχιστολιθικό τρόπο, πέρασε σε κατασκευή εργοστασίων παραγωγής LNG! Στη Βόρεια θάλασσα, από το 2017 λειτουργεί το μεγαλύτερο εργοστάσιο παραγωγής υγροποιημένου αερίου στον κόσμο. Αποτελεί κοινοπραξία της ρωσικής NOVATEK(50,1%), της γαλλικής TOTAL (20%), της κινεζικής CNPC(20%) και του Ιδρύματος «Δρόμος του μεταξιού», (9,9%)! Οι γιγάντιες ποσότητες LNG που παράγονται, βγαίνουν στη διεθνή αγορά με σύγχρονα παγοθραυστικά τάνκερ και μεταφορτώνονται για παραπέρα μεταφορά. Υπόψη ότι παγοθραυστικά προς το παρόν διαθέτει μόνο η… Ρωσία!
Άλλο ελλείψεις στην αγορά σποτ και άλλο φυσικού αερίου αγωγών!
Ο τοπ μάνατζερ της ΓΚΑΖΠΡΟΜ, Σεργκέι Κόμλιεφ, χαρακτηρίζει «παράλογες» τις κατηγορίες παραγόντων των ΗΠΑ και της Ε.Ε. ότι για τις τωρινές ελλείψεις την ευθύνη φέρνει η εν λόγω εταιρία.
Το πρώτο εξάμηνο του 2021 οι προμήθειες φυσικού αερίου προς τους μεγάλους αγοραστές στην Ευρώπη ανήλθαν σε ιστορικό μάξιμουμ, εξηγεί.
Το ίδιο διάστημα, η αναλογία προμηθειών σε LNG, στην αγορά σποτ μειώθηκε από το 41,5% που ήταν πέρσι, στο 31% φέτος…
Η μείωση αυτή εξηγείται από την απλή λογική της… αγοράς. Παίκτες πάνω στα θέματα μεταφοράς LNG, στράφηκαν προς τις αγορές της Ν.Α. Ασίας, όπου οι τιμές εκεί ξεπερνούν κατά πολύ τα 1.000 δολάρια/1000 κυβικά!
– Η εκτόξευση των τιμών στην Ευρώπη, εξηγεί ο Κόμλιεφ, πιστοποιεί ότι το βασικό στοιχείο αποσταθεροποίησης των αγορών είναι οι… εναλλασσόμενες τιμές του LNG, που το αγοράζουν… κάποιοι αλλά με δικαίωμα επαναπροώθησης εκεί που οι τιμές είναι υψηλότερες… Ουσιαστικά πρόκειται για παιγνίδια κέρδους των εταιριών οι περισσότερες (μεγαλύτερες) των οποίων είτε είναι αμερικανικές είτε συνδέονται με αμερικανικά συμφέροντα!
Ελλάδα: Αύξηση ροής φυσικού αερίου από Ρωσία, υποδιπλασιασμός LNG!
Να και η εικόνα στην Ελλάδα. Σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η ρωσική πρεσβεία στην Αθήνα, στο διάστημα Ιανουάριος-Αύγουστος 2021 οι προμήθειες φυσικού αερίου από τη Ρωσία αυξήθηκαν κατά 17,5% σε σχέση με το περσινό αντίστοιχο διάστημα. Αντίθετα, οι προμήθειες σε υγροποιημένο(LNG), που μεταφέρουν αμερικανικά τάνκερ, μειώθηκε κατά δυο φορές!
Είναι κατανοητό κάθε χώρα να επιδιώκει τη διαφοροποίηση των προμηθειών της. Αυτό λέει η λογική της ασφαλείας. Ωστόσο, η προσέγγιση αυτή έχει βάση υπό προϋποθέσεις:
1/ Να υπάρχει πολύχρονη, σταθερή ροή προμηθειών.
2/ Η διαφοροποίηση να επιφέρει τιμές συμφέρουσες για την οικονομία.
Έχοντας κατά νου όλα αυτά, γίνεται σαφής η έκφραση γιατί η σημερινή κρίση έχει «γεωπολιτικό» χαρακτήρα…
Αγωγός και γερμανικές εκλογές!
Επειδή στη Γερμανία, αν μη τι άλλο, ξέρουν καλά να… μετράνε, και τα δυο κόμματα που πρωταγωνιστούν στην εκλογική αναμέτρηση, αλλά και άλλα δεξιά και αριστερά, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο τάσσονται υπέρ της άμεσης λειτουργίας του ήδη έτοιμου αγωγού από τη Βαλτική! Εκφράζονται βάσιμοι φόβοι ότι οι πολέμιοι του αγωγού θα βρουν τρόπους μιας όσο το δυνατόν μεγαλύτερης καθυστέρησης της έναρξης λειτουργίας του. Η επικεφαλής των Πράσινων, Μπερμπόκ πλαισιωμένη από την… Γκρέτα Τούμπεργκ(!), διακήρυξε ότι η νέα κυβέρνηση που θα αναδείξουν οι εκλογές θα επιδιώξει την αναθεώρηση των συμφωνιών για τον αγωγό!
Η… εγκυμοσύνη για ανάδειξη νέας κυβέρνησης στη Γερμανία μπορεί να κρατήσει αρκετούς μήνες. Σε μια τέτοια περίπτωση η απερχόμενη «μαμά Άγκελα» θα κρατά γερά στα χέρια της τον έλεγχο επιτυχίας του έργου που δίνει τη δυνατότητα να σταθεί το όνομα της ισάξια δίπλα σε αυτό του Βίλλυ Μπραντ!
(Ο Δημήτρης Λιάτσος είναι δημοσιογράφος, Ανταποκριτής στη Μόσχα ελληνικών μέσων ενημέρωσης)