Ένας στους έξι ανθρώπους στη Γερμανία απειλήθηκαν πέρυσι με φτώχεια, με τις μονογονεϊκές οικογένειες και όσους μένουν μόνοι τους να βρίσκονται σε ιδιαίτερα ευάλωτη θέση.
Η ανησυχία αυξάνεται ενόψει του χειμώνα, εν μέσω και της εξελισσόμενης ενεργειακής κρίσης που πλήττει ιδιαίτερα τη χώρα, απόρροια του πολέμου στην Ουκρανία.
Σύμφωνα με την Ομοσπονδιακή Στατιστική Υπηρεσία, το 2021 περίπου 13 εκατομμύρια άτομα – ή το 15,8% του πληθυσμού – κινδύνευσαν να διολισθήσουν σε κατάσταση φτώχειας.
Ο αντίστοιχος αριθμός το 2020 ήταν 13,2 εκατομμύρια. Ένα άτομο θεωρείται ότι βρίσκεται σε κίνδυνο φτώχειας εάν διαθέτει λιγότερο από το 60% του μέσου εισοδήματος του συνολικού πληθυσμού της χώρας, επισημαίνεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Για τη Γερμανία, το όριο το 2021 ήταν 15.009 ευρώ καθαρά ετησίως για ένα άτομο που ζει μόνο του και 31.520 ευρώ για δύο ενήλικες με δύο παιδιά κάτω των 14 ετών.
Σε χειρότερη θέση οι γυναίκες – Τι έδειξε η έρευνα
Σε σχέση με τον εθνικό μέσο όρο, τα μονογονεϊκά νοικοκυριά και τα νοικοκυριά ενός ατόμου κινδυνεύουν περισσότερο, επισημαίνει η Στατιστική Υπηρεσία. Το 2021 κίνδυνο φτώχειας διέτρεχαν το 26,6% των ατόμων σε μονογονεϊκό νοικοκυριό και το 26,8% των ατόμων που ζούσαν μόνα τους. Επιπλέον, το 19,3% των συνταξιούχων κινδύνευαν με φτώχεια, αλλά μεταξύ των πλήρως απασχολούμενων, το αντίστοιχο ποσοστό περιορίζεται στο 8,6%. Οι γυναίκες βρίσκονται σε δυσμενέστερη θέση, καθώς κινδυνεύει το 16,5% έναντι του 15,1% των ανδρών.
«Το δράμα που ζούμε αυτή τη στιγμή είναι απερίγραπτο. Η κατάσταση πλήττει κυρίως όσους έχουν ήδη λίγα», σχολιάζει στο Γερμανικό Πρακτορείο Ειδήσεων dpa η καθηγήτρια Κοινωνιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Ντάρμσταντ ‘Αννε Λέντσε και εξηγεί ότι τα άτομα με χαμηλό εισόδημα ξοδεύουν ήδη ένα μεγάλο μέρος των χρημάτων τους για στέγη και φαγητό, ενώ δεν είναι δυνατόν να αποταμιεύσουν προκειμένου π.χ. να ταξιδεύσουν.
«Δεδομένου ότι οι περισσότεροι από αυτούς ζουν σε διαμερίσματα με ανεπαρκή μόνωση, θα επηρεαστούν ιδιαίτερα από το υψηλότερο κόστος ενέργειας», τονίζει η καθηγήτρια και εκτιμά ότι η φτώχεια θα αυξηθεί σημαντικά και πολλοί άνθρωποι «θα πέσουν κάτω από το επίπεδο επιβίωσης», ενώ θεωρεί ότι η βοήθεια από το κράτος δεν είναι αρκετή.
Σύμφωνα με τον ειδικό ερευνητή για θέματα φτώχειας και υποψήφιο ομοσπονδιακό πρόεδρο στις εκλογές του 2017 Κρίστοφ Μπουτερβέγκε, η απώλεια εισοδήματος κατά τη διάρκεια της πανδημίας επιδεινώνει ήδη την κατάσταση για μεγάλη μερίδα του πληθυσμού, ενώ σε κάποιους κλάδους τα έσοδα στη διάρκεια της πανδημίας εκτοξεύτηκαν.
«Το πραγματικό πρόβλημα λοιπόν είναι οι μεγάλες ανισότητες. Η τάση στην πλούσια χώρα μας είναι να αντιμετωπίζουμε τη φτώχεια όλο και περισσότερο ως φαινόμενο περιθωριακών ομάδων και όχι ως κατάσταση που έχει πλέον φθάσει στο μέσο όρο», δηλώνει στο dpa ο κ. Μπουτερβέγκε και προειδοποιεί για το ενδεχόμενο «η ενεργειακή και η επισιτιστική φτώχεια να εξελιχθούν στο βασικό κοινωνικό ζήτημα της δεκαετίας μας», αλλά και για τον κίνδυνο απώλειας της κοινωνικής συνοχής, καθώς, όπως λέει, στο περιβάλλον αστέγων, τοξικομανών και παράτυπων μεταναστών έχουμε τάσεις εξαθλίωσης.
Σοκαριστικά τα στοιχεία για τα παιδιά – Ένα στα πέντε σε κίνδυνο φτώχειας
Εντωμεταξύ, σύμφωνα με άλλη έρευνα, που πραγματοποιήθηκε από το γερμανικό ομοσπονδιακό υπουργείο Εργασίας, σχεδόν ένα στα πέντε παιδιά στη χώρα κινδύνευε να βρεθεί σε συνθήκες φτώχειας το 2020.
Συγκεκριμένα, το 20,2% όσων ήταν κάτω των 18 ετών διέτρεχαν κίνδυνο φτώχειας. Πριν από δύο χρόνια, υπήρχαν 13,75 εκατομμύρια παιδιά και έφηβοι κάτω των 18 ετών στη Γερμανία, σύμφωνα με στοιχεία της Ομοσπονδιακής Στατιστικής Υπηρεσίας. Αυτό σημαίνει ότι περίπου 2,77 εκατομμύρια παιδιά κινδύνευαν να πέσουν στη φτώχεια.
Μικρότερος ο κίνδυνος για τα παιδιά της Βαυαρίας
Η έκθεση διαπίστωσε ότι το 42% των παιδιών στη βόρεια πολιτεία της Βρέμης κινδύνευαν από τη φτώχεια, τον υψηλότερο από κάθε άλλη πολιτεία.
Από την άλλη πλευρά, το ποσοστό των παιδιών στη νότια πολιτεία της Βαυαρίας ήταν 12,2%, το χαμηλότερο ποσοστό μεταξύ των κρατών.
Στο Βερολίνο, το ποσοστό παιδικής φτώχειας σε κίνδυνο ήταν επίσης αρκετά υψηλό, στο 24%. Αυτό σήμαινε ότι σχεδόν ένα στα τέσσερα παιδιά διέτρεχε κίνδυνο.
Η ενεργειακή φτώχεια επηρεάζει ολοένα και περισσότερο τη μεσαία τάξη
Η κλιμακούμενη ενεργειακή κρίση στην Ευρώπη απειλεί να ωθήσει τα γερμανικά νοικοκυριά της μεσαίας τάξης σε «ενεργειακή φτώχεια», σύμφωνα με ανάλυση του ινστιτούτου οικονομικής έρευνας IW.
Η ενεργειακή φτώχεια προκύπτει όταν το μερίδιο των λογαριασμών ενέργειας στο καθαρό εισόδημα ενός ατόμου υπερβεί το 10%, γεγονός που επηρέασε περίπου το 25% όλων των πολιτών από τον Μάιο του 2022.
Το προηγούμενο έτος, λιγότερο από το 15% όλων των πολιτών εντάσσονταν στην κατηγορία. Ο μέσος πολίτης που απειλείται από αυτό το σενάριο θα πρέπει να πληρώσει περίπου 2.500 ευρώ για την κατανάλωση ενέργειας (θέρμανση, ζεστό νερό, ρεύμα) φέτος, ανέφερε το ινστιτούτο.
Ωστόσο, ενώ τα φτωχότερα νοικοκυριά υποφέρουν περισσότερο σε περίπτωση αύξησης του κόστους για βασικές υπηρεσίες όπως η ενέργεια, «η ενεργειακή φτώχεια επηρεάζει όλο και περισσότερο τη μεσαία τάξη», δήλωσε ο οικονομολόγος της IW, Maximilian Stockhausen.
Οι πολίτες της «κατώτερης μεσαίας τάξης», που ορίζεται από το καθαρό εισόδημα των νοικοκυριών μεταξύ 60% και 80% του μέσου εισοδήματος, είχαν τώρα διπλάσιες πιθανότητες να γίνουν «ενεργειακά φτωχοί» από ό,τι πριν από ένα χρόνο, με το μερίδιο τώρα να είναι πάνω από το 40%, είπε ο Stockhausen.
Με ποσοστό 65%, τα νοικοκυριά που έχουν ήδη οριστεί ως φτωχά (λιγότερο από 60% εισόδημα), επηρεάστηκαν περισσότερο από την αυξανόμενη ενεργειακή φτώχεια, διαπίστωσε η IW. «Πολλά νοικοκυριά μπορεί να χρειαστούν υποστήριξη» για να πληρώσουν τους λογαριασμούς ρεύματος, φυσικού αερίου και καυσίμων, ανέφερε το ινστιτούτο, προσθέτοντας ότι οι πληρωμές κοινωνικής ασφάλισης θα πρέπει να προσαρμοστούν για να καλύπτουν το υπερβολικό κόστος ενέργειας και πιθανώς να επεκταθούν σε νοικοκυριά που εξακολουθούν να κυμαίνονται πάνω από το όριο της φτώχειας.
Πηγές: DW/Clean Energy Wire/ ΑΠΕ-ΜΠΕ