Νωρίτερα τον Αύγουστο, ο Τούρκος Πρόεδρος είχε προαναγγείλει συνάντηση με τον Ρώσο ομόλογό του στην Τουρκία μέχρι το τέλος του μήνα, όμως σύμφωνα με τις διαρροές αυτή η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί τελικά τη Δευτέρα 4 Σεπτεμβρίου στην εξοχική κατοικία του Πούτιν στο Σότσι.
Η αλλαγή στο σχεδιασμό της συνάντησης, από την Τουρκία στη Ρωσία, έχει να κάνει με τα ζητήματα ασφαλείας που θα προέκυπταν από την παρουσία του Πούτιν σε μια χώρα μέλος του ΝΑΤΟ.
Εξάλλου τα ταξίδια του Πούτιν στο εξωτερικό έχουν περιοριστεί στις δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης από τότε που η Ρωσία εισέβαλε στην Ουκρανία στα τέλη του περασμένου Φεβρουαρίου, με μόνη εξαίρεση το Ιράν.
Ο Ρώσος Πρόεδρος, για τον οποίο εκκρεμεί κι ένα ένταλμα σύλληψης από το Διεθνές Δικαστήριο, δεν παρέστη στη Σύνοδο Κορυφής των BRICS στο Γιοχάνεσμπουργκ, ενώ δεν θα παραστεί ούτε στη Σύνοδο Κορυφής των G20 στο Νέο Δελχί.
Έτσι η συνάντηση μεταξύ των δυο ανδρών ήταν μονόδρομος να πραγματοποιηθεί σε φιλικό περιβάλλον για τον Πούτιν.
Η ατζέντα της συνάντησης περιλαμβάνει σειρά ζητημάτων, με το κυρίαρχο θέμα να αναμένεται να είναι η αναβίωση της συμφωνίας για τον διάδρομο των σιτηρών της Μαύρης Θάλασσας που ανέστειλε από την πλευρά της η Μόσχα τον περασμένο Ιούλιο, επικαλούμενη ανεκπλήρωτες γραπτές δεσμεύσεις του ΟΗΕ και των δυτικών δυνάμεων.
Μόσχα και Άγκυρα επιθυμούν κατά βάθος την συνέχιση της συμφωνίας, για διαφορετικούς λόγους η καθεμία.
Η Ρωσία, θέλει να διασφαλίσει έσοδα από τα σιτηρά αλλά και τα λιπάσματα που διαθέτει, ενώ επίσης επιθυμεί να μην δημιουργήσει επισιτιστική κρίση στην Αφρική, μια περιοχή όπου έχει διεισδύσει σημαντικά τόσο πολιτικά όσο και στρατιωτικά.
Στο πλαίσιο αυτό για να επανέλθει στη συμφωνία, θέτει όρους, όπως η ένταξη της Ρωσικής Αγροτικής Τράπεζας στο παγκόσμιο σύστημα πληρωμών Swift και η επισκευή του αγωγού αμμωνίας Τογκλιάτι-Οδησσού για την εξαγωγή ρωσικών λιπασμάτων.
Ανάμεσα στα αιτήματα της Μόσχας είναι επίσης η επίλυση του ρωσικού προβλήματος της ασφάλισης των πλοίων, όπου οι ασφαλιστικές πλοίων δήλωσαν πέρυσι ότι θα ακυρώσουν την κάλυψη του πολεμικού κινδύνου σε όλη τη Ρωσία, την Ουκρανία και τη Λευκορωσία, καθώς και το ξεπάγωμα των περιουσιακών στοιχείων ρωσικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται στον τομέα των τροφίμων από τους δυτικούς συμμάχους.
Ο Ερντογάν από την πλευρά του, μέσω της συμφωνίας των σιτηρών έχει αναβαθμίσει το ρόλο της Τουρκίας στο διεθνές περιβάλλον, ως επιτυχημένη διαμεσολαβητική δύναμη, ενισχύοντας παράλληλα το ρόλο της στις Αφρικανικές χώρες.
Επίσης δεν είναι λίγα τα οφέλη από τη διακίνηση των σιτηρών για την Τουρκία, καθώς όλες οι εξαγωγές περνούν από την Κωνσταντινούπολη, ενώ κάποια από τα σιτηρά επεξεργάζονται τουρκικές εταιρείες, πριν διατεθούν στις χώρες αποστολής.
Όμως σίγουρα δεν θα είναι το θέμα των σιτηρών, το μοναδικό, που θα συζητήσουν Ερντογάν και Πούτιν στο Σότσι. Είναι μεγάλη η ατζέντα και τα κοινά συμφέροντα των δυο χωρών.
Αυτό αποδεικνύεται και από την διήμερη επίσκεψη που ολοκληρώθηκε την Παρασκευή του Υπουργού Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, ο οποίος όχι μόνο συναντήθηκε με τον Ρώσο ομόλογό του, αλλά και με τον Ρώσο Υπουργό Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού. Τέτοιες συναντήσεις δεν είναι κάτι που συνηθίζεται, δηλαδή μεταξύ ΥΠΕΞ με Υπουργό Άμυνας.
Ενδεχομένως ο Χακάν Φιντάν, ταξίδεψε και με τον προηγούμενο ρόλο του ως Διοικητής της Υπηρεσίας Πληροφοριών, της γνωστής ΜΙΤ. Πάντως σύμφωνα με τις πληροφορίες Φιντάν και Σοϊγκού συζήτησαν τα ζητήματα του διαδρόμου των σιτηρών αλλά και τις κοινές εργασίες των δυο χωρών στη Συρία.
Όμως πέρα από τη διεθνή και περιφερειακή ατζέντα, ο Ερντογάν έχει και διμερή θέματα να φροντίσει, όπως οι εισαγωγές φυσικού αερίου της Τουρκίας από τη Ρωσία.
Η Άγκυρα πέτυχε πέρυσι να λάβει έκπτωση 25% στο φυσικό αέριο από τη Μόσχα και η Ρωσία ανέβαλε επίσης ορισμένες από τις πληρωμές φυσικού αερίου της Τουρκίας για το 2024. Ο Ερντογάν είναι πιθανό να επιδιώξει να διατηρήσει την έκπτωση στο φυσικό αέριο και να αναζητήσει περαιτέρω αναβολές, καθώς τα αποθεματικά της Τουρκίας είναι ακόμα χαμηλά, παρά τις αλλαγές στην οικονομική πολιτική.
Επιπλέον τα θέματα της Συρίας και η εξομάλυνση των σχέσεων Άγκυρας Δαμασκού, η διένεξη Αρμενίας-Αζερμπαϊτζάν και ο ρόλος Τουρκίας και Ρωσίας ως διαμεσολαβητές και εγγυητές της ειρήνης, η Λιβύη και η αποχώρηση της Βάγκνερ και η ευρύτερη περιοχή του Καυκάσου με τις πρωτοβουλίες που έχουν αναληφθεί εκεί, θα βρεθούν στο επίκεντρο των συνομιλιών.
Τέλος η σύνοδος των BRICS και η απόφαση για διεύρυνση της οικονομικής ένωσης ενδεχομένως να βρεθεί στο τραπέζι των συνομιλιών, καθώς η Τουρκία έχει εκφράσει την επιθυμία να ενταχθεί στην συμμαχία.
Φυσικά δεν θα μείνει εκτός των συζητήσεων ο πόλεμος στην Ουκρανία, όπου η Τουρκία επιθυμεί να παρέμβει διαμεσολαβητικά στην λήξη της σύγκρουσης.
Η συνάντηση Πούτιν-Ερντογάν, από μόνη της είναι είδηση. Το εύρος των θεμάτων επηρεάζουν όχι μόνο περιφερειακά αλλά και ευρύτερα την παγκόσμια πολιτική σκηνή, έχοντας μπροστά μας την σύνοδο των G20 όπου Ρωσία και Τουρκία είναι μέλη των είκοσι μεγαλύτερων οικονομιών, αλλά και η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, όπου θα αναμένεται να παιχτεί ένα νέο μπραντεφέρ μεταξύ των ΗΠΑ και της Ρωσίας.
