Ο Νουρσουλτάν Ναζαρμπάγιεφ, ο ηγέτης του Καζακστάν για σχεδόν τρεις δεκαετίες, δέχτηκε άπειρους επαίνους και κέρδισε τον θαυμασμό των πολιτών, ενώ η εικόνα του βρέθηκε σε διαφημιστικές πινακίδες σε όλη τη χώρα.
Όταν παραιτήθηκε το 2019, μπόρεσε να επιλέξει τον διάδοχό του, τον Κασίμ-Τζομάρτ Τοκάγιεφ, και διατήρησε σημαντική εξουσία ως επικεφαλής του συμβουλίου ασφαλείας. Διατήρησε επίσης τον επίσημο τίτλο του Elbasy, ή ηγέτη του έθνους.
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα της Guardian, για τον Ναζαρμπάγιεφ, πρέπει να φαινόταν σαν να είχε βρει την απάντηση στο πρόβλημα που ταλαιπωρεί τους ηλικιωμένους ηγέτες σε όλη την περιοχή: Πώς να παραμερίσεις τα γηρατειά, χωρίς να κινδυνεύεις με αντίποινα! Ο Πούτιν και άλλοι αναμφίβολα παρακολουθούσαν με ενδιαφέρον…
Όμως, τα γεγονότα των τελευταίων ημερών υποδηλώνουν ότι πρέπει να αντληθούν διαφορετικά διδάγματα. Τα αγάλματα του Ναζαρμπάγιεφ, που προορίζονταν να γίνουν μνημεία της κληρονομιάς του, γκρεμίστηκαν από διαδηλωτές.
Αντί να φωνάζουν «Elbasy», πολλοί εξαγριωμένοι στο Καζακστάν φωνάζουν τώρα «Shal ket» – δηλαδή «Γέρο, έξω!», φράση που έχει συνδεθεί με το πρόσωπό του.
https://twitter.com/b_nishanov/status/1478727183766274050
Η μακρά πορεία, το βλέμμα στη Δύση και το… ελιξίριο
Η δυσαρέσκεια για τη φτώχεια, την ανισότητα και τη διαφθορά οδήγησε σε αυξανόμενες αναταραχές στη χώρα τα τελευταία χρόνια, με μεγάλο μέρος της οργής να στρέφεται στον ίδιο.
Γεννημένος το 1940, ανέβηκε στις τάξεις του Κομμουνιστικού Κόμματος και έγινε ο πρώτος ηγέτης του Καζακστάν. Κατάφερε να κρατήσει τη χώρα ενωμένη κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1990 και αργότερα να αποφύγει την ακραία κατασταλτική βία των συνομηλίκων του στο Ουζμπεκιστάν και το Τουρκμενιστάν, αποφεύγοντας ταυτόχρονα το επαναστατικό αίσθημα της Κιργιζίας.
Όταν 16 άνθρωποι σκοτώθηκαν στις διαδηλώσεις του 2011, ζήτησε συμβουλές από τον Τόνι Μπλερ, σχετικά με τον καλύτερο τρόπο για να περιορίσει τη βία.
Χάραξε μια λεπτή γεωπολιτική πορεία στα χρόνια μετά την ανεξαρτησία του Καζακστάν, παραμένοντας φιλικός προς τη Ρωσία, ενώ ταυτόχρονα φλερτάρει με δυτικούς ηγέτες και εταιρείες ενέργειας, που έκλεισαν τα μάτια στην έλλειψη δημοκρατίας και αντ’ αυτού εστίασαν στην εξασφάλιση προσοδοφόρων συμβάσεων στη χώρα.
Δυτικοί δικηγόροι, λογιστές και σύμβουλοι βοήθησαν τη νέα ελίτ του Καζακστάν να επενδύσει την περιουσία της σε επαύλεις του Λονδίνου και ελβετικές βίλες. Η κόρη και ο εγγονός του, πιστεύεται ότι κατέχουν περιουσία 80 εκατομμυρίων λιρών στο Λονδίνο. Ο Ναζαρμπάγιεφ προσέλαβε επίσης μια σταθερή ροή δυτικών αρχιτεκτόνων και πολεοδόμων για να χτίσει τη νέα του πρωτεύουσα, Αστάνα.
Το 2010, διέταξε τους επιστήμονες να ερευνήσουν τη δημιουργία ενός «ελιξιρίου» που θα μπορούσε να παρατείνει τη ζωή του ανθρώπου. Τελικά, όπως φαίνεται, αποδέχτηκε το αναπόφευκτο της διαδικασίας γήρανσης του ανθρώπου και ανακοίνωσε το 2019 ότι παραμερίζεται.
Памятник Назарбаеву в Талдыкоргане все таки снесли. Он оказался пустым внутри. Фото: KazTAG pic.twitter.com/oVCH6KPBum
— The Insider (@the_ins_ru) January 5, 2022
Από τα χρυσά αγάλματα στην πτώση
Πέρυσι, ο σκηνοθέτης Όλιβερ Στόουν, έκανε ένα αγιογραφικό κινηματογραφικό πορτρέτο για την εποχή του Ναζαρμπάγιεφ στην εξουσία, με το όνομα «Qazaq: Η ιστορία του χρυσού άνδρα». Πολλά αγάλματα για τον συνταξιούχο ηγέτη στήθηκαν σε όλη τη χώρα.
Τώρα, η εικόνα του έχει γίνει συνώνυμο με τη δυσαρέσκεια. Την Τετάρτη (5/1), ο Τοκάγιεφ ανακοίνωσε ότι αντικαθιστά τον Ναζαρμπάγιεφ ως πρόεδρο του συμβουλίου ασφαλείας, ενώ υπήρξαν φήμες ότι ο Ναζαρμπάγιεφ μπορεί να… φύγει από τη χώρα για «ιατρική θεραπεία».
Αν και δεν είναι ακόμη σαφές πώς θα εξελιχθεί η αναταραχή στο Καζακστάν και τι ρόλο θα παίξει ο Ναζαρμπάγιεφ σε αυτή, ωστόσο αυτό που είναι βέβαιο είναι πως τα γεγονότα των τελευταίων ημερών θα αλλάξουν την ιστορική κληρονομιά που είχε φανταστεί ότι θα άφηνε.
Πηγή: Guardian
