Για άλλη μια φορά, ο Ρεπουμπλικανός πρόεδρος βρίσκεται αντιμέτωπος με το δίλημμα που διατρέχει όλη τη θητεία του: από τη μία, θέλει να προβάλει (με τη βοήθεια και των επιθετικών αναρτήσεών του στο Twitter), την εικόνα ενός ισχυρού προέδρου και από την άλλη επιθυμεί -όπως έχει επαναλάβει άπειρες φορές από την προεκλογική εκστρατεία του και μετά- να γυρίσει σελίδα στην αμερικανική στρατιωτική εμπλοκή στη Μέση Ανατολή, που κατά την άποψή του είναι υπερβολικά ακριβή.
Πριν από τρεις μήνες, ανακάλεσε «10 λεπτά πριν από την επίθεση» στο Ιράν ώστε, σύμφωνα με τα λεγόμενά του, να αποφύγει ένα δυσανάλογο πλήγμα που θα στοίχιζε τη ζωή σε πολλούς ανθρώπους. Είχε προηγηθεί μια επίθεση με μη επανδρωμένο αεροσκάφος, στην οποία δεν σκοτώθηκε κανείς Αμερικανός.
Το Σαββατοκύριακο, ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο κατηγόρησε ανοιχτά το Ιράν και ο Τραμπ διαβεβαίωσε ότι οι ΗΠΑ είναι «έτοιμες να ανταποδώσουν», επαναλαμβάνοντας μάλιστα την ίδια έκφραση που είχε χρησιμοποιήσει και τον Ιούνιο. Πιο επιφυλακτικός από τον υπουργό του όμως, φάνηκε ότι θέλει να κερδίσει χρόνο, λέγοντας ότι περιμένει την «επαλήθευση».
Το ερώτημα της ευθύνης της Τεχεράνης στην επίθεση από την οποία προκλήθηκαν πυρκαγιές σε δύο πετρελαϊκές εγκαταστάσεις της Aramco είναι προς το παρόν στην καρδιά της αντιπαράθεσης. Η Ισλαμική Δημοκρατία χαρακτήρισε «παράλογες» τις κατηγορίες του Πομπέο.
Ο Αμερικανός πρόεδρος δείχνει να αλλάζει συνεχώς γνώμη για το ζήτημα του Ιράν, γεγονός που προκαλεί ερωτηματικά για τη στρατηγική του στο ευαίσθητο αυτό θέμα.
Οι υπεκφυγές του όσον αφορά μια κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Ιρανό ομόλογό του Χασάν Ροχανί, την επόμενη εβδομάδα στη Νέα Υόρκη, στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, είναι ενδεικτικές. Καθ’ όλη την περασμένη εβδομάδα, αναφερόταν σε μια τέτοια συνάντηση, αφήνοντας μάλιστα να εννοηθεί ότι δεν θεωρεί ταμπού τη μερική άρση των κυρώσεων, όπως ζητά η Τεχεράνη. Την Κυριακή, με ανάρτηση στο Twitter, έκανε στροφή 180 μοιρών: «Τα Fake News λένε ότι είμαι έτοιμος για μια συνάντηση με το Ιράν χωρίς προϋποθέσεις. Είναι ανακριβές (όπως πάντα)», έγραψε.
Ωστόσο, λίγες ημέρες νωρίτερα, ένας από τους στενότερους συνεργάτες του, ο υπουργός Οικονομικών Στίβεν Μνούτσιν, είχε πει ακριβώς αυτό: «Ο πρόεδρος το είπε με σαφήνεια, είναι έτοιμος για μια συνάντηση χωρίς όρους».
Δεν είναι σαφής ο στόχος όσον αφορά το Ιράν
Ο Ρίτσαρντ Χάας, πρόεδρος του Council on Foreign Relations, σχολίασε ότι η εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ είναι «θολή». «Ο πρόεδρος κατηγορεί το Ιράν χωρίς αποδείξεις, διαψεύδει ότι είναι έτοιμος για συνομιλίες χωρίς προϋποθέσεις και δεν έχει σαφείς στόχους όσον αφορά το Ιράν», υποστήριξε.
Μετά από πολλούς μήνες έντασης μεταξύ Ουάσινγκτον και Τεχεράνης, ο Τραμπ θα περάσει στην πράξη, διακινδυνεύοντας μια στρατιωτική κλιμάκωση; Ή αντιθέτως, θα επιλέξει, αφού εξαπολύσει τις απειλητικές δηλώσεις που συνηθίζει, τη διπλωματική οδό, λίγες ημέρες μετά την απόλυση του συμβούλου του, του Τζον Μπόλτον, που ήταν γνωστός για τις πολεμοχαρείς θέσεις του;
Η εξίσωση είναι περίπλοκη για τον Ρεπουμπλικανό πρόεδρο, που συχνά σχολιάζει ειρωνικά την αναποφασιστικότητα του Δημοκρατικού προκατόχου του. Πολλές φορές ο Τραμ έχει πει ότι η «συριακή καταστροφή» θα είχε αποφευχθεί αν ο Μπαράκ Ομπάμα είχε τηρήσει, το 2013, την κόκκινη γραμμή που χάραξε ο ίδιος. Αφού είχε ανακοινώσει ότι οι ΗΠΑ θα έπλητταν στόχους του συριακού καθεστώτος στην περίπτωση μιας επίθεσης με χημικά όπλα, στη συνέχεια υπαναχώρησε, προς γενική κατάπληξη.
Για τον Μπεν Ρόουντς, τον πρώην σύμβουλο του Μπαράκ Ομπάμα, τα γεγονότα των τελευταίων 48 ωρών δείχνουν κατ’ αρχήν ότι η στρατηγική του Ντόναλντ Τραμπ για το Ιράν -αποχώρηση από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα, «λευκή επιταγή» στους Σαουδάραβες για τον πόλεμο στην Υεμένη και συσσώρευση κυρώσεων και απειλών- έχει αποτύχει.
«Η καταστροφική πολιτική του Τραμπ μας έφερε, όπως ήταν αναμενόμενο, στα πρόθυρα ενός ακόμη μεγαλύτερου πολέμου», έγραψε στο Twitter, προειδοποιώντας ότι μια αμερικανική στρατιωτική επέμβαση θα είχε απρόβλεπτες συνέπειες.
Στόλτενμπεργκ (ΝΑΤΟ): Κίνδυνος κλιμάκωσης στη Μέση Ανατολή
Τις ανησυχίες του μετά το χτύπημα στις πετρελαϊκές υποδομές της Σαουδικής Αραβίας εξέφρασε ο γενικός γραμματέας του ΝΑΤΟ Γενς Στόλτενμπεργκ.
Ο κ. Στόλτενμπεργκ δήλωσε τη Δευτέρα ότι ανησυχεί πολύ για «τον κίνδυνο κλιμάκωσης» μετά τις επιθέσεις στη Σαουδική Αραβία, κατηγορώντας την Τεχεράνη ότι «αποσταθεροποιεί όλη τη Μέση Ανατολή».
Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο Γαλλικό Πρακτορείο στη Βαγδάτη, ο Γενς Στόλτενμπεργκ κάλεσε όλες τις πλευρές «να αποφύγουν τέτοιες επιθέσεις επειδή μπορεί να έχουν αρνητικές συνέπειες για όλη την περιοχή και ανησυχούμε πολύ για τον κίνδυνο κλιμάκωσης».
Αυτή ήταν η πρώτη δήλωση που έκανε ο γγ του ΝΑΤΟ μετά την επίθεση στις εγκαταστάσεις της πετρελαϊκής εταιρείας Aramco, για την οποία Ουάσινγκτον και Ριάντ κατηγορούν το Ιράν. Την ευθύνη για την επίθεση ανέλαβαν οι αντάρτες Χούτι, όμως οι ΗΠΑ δηλώνουν ότι δεν έχουν αποδείξεις ότι προήλθε από το έδαφος της Υεμένης. Ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε την Κυριακή ότι η Ουάσινγκτον είναι έτοιμη να προβεί σε αντίποινα.
«Το Ιράν στηρίζει διάφορες τρομοκρατικές οργανώσεις και είναι υπεύθυνο για την αποσταθεροποίηση όλης της περιοχής», επέμεινε ο Στόλτενμπεργκ.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Κλιμακώνεται η ένταση στον Κόλπο: Το Ιράν κατέλαβε κι άλλο τάνκερ