Οι λαοί αγωνιούν για την κρίση στην Ουκρανία, η οποία απειλεί τον πλανήτη ακόμη και με νέο παγκόσμιο πόλεμο. Η Μόσχα και το Κίεβο βρίσκονται με το δάχτυλο στην σκανδάλη, που πριν από λίγες ώρες τραβήχτηκε και στοίχησε τη ζωή σε δυο ομογενείς μας.
Οι δυο χώρες έχουν ήδη παρατάξει δυνάμεις στην ευρύτερη περιοχή. Για πολλούς, το ερώτημα είναι το «πότε». Πότε ο Πούτιν θα δώσει την εντολή για εισβολή; Η CIA είχε διαρρεύσει ότι πιστεύει πως αυτό θα γίνει στις 16/2, εκτίμηση που σήμερα (14/2) προσυπέγραψε ο Ζελένσκι, ενώ ο Λευκός Οίκος είχε ανακοινώσει ότι μπορεί να γίνει μετά τις 20/2.
Για άλλους, η νυν κρίση στην Ουκρανία αποτελεί ακόμη έναν Ψυχρό Πόλεμο, που μάλλον θα λήξει χωρίς σύρραξη. Το Κρεμλίνο κάνει λόγο για δυτική υστερία, ωστόσο, τα στρατεύματα που έχει παρατάξει δεν μαρτυρούν έλλειψη πολεμικών προθέσεων. Τουναντίον…
Σε δημοσίευμά του, ο Guardian αποκαλύπτει τις δυνάμεις που έχουν συγκεντρώσει το Κίεβο και η Μόσχα. Ακολουθούν οι χάρτες, οι δορυφορικές φωτογραφίες, τα ακριβή νούμερα και σχετικές αναλύσεις όσον αφορά στις παρατεταγμένες δυνάμεις των δυο πλευρών.
Η αρχή της κρούσης των τυμπάνων του πολέμου – Ρωσία
Από τις 13 Φεβρουαρίου, 93 τακτικές ομάδες τάγματος, η μικρότερη επιχειρησιακή μονάδα στον στρατό της Μόσχας, περίπου 800-1.000 στρατιωτών, εκτιμήθηκε από την ομάδα στρατιωτικών πληροφοριών Rochan Consulting ότι βρίσκονταν κοντά στα σύνορα της Ουκρανίας τόσο στη Ρωσία όσο και στη Λευκορωσία. Το Ηνωμένο Βασίλειο εκτιμά ότι ο αριθμός είναι υψηλότερος.
Πολλά από τα βαρέα όπλα που στάθμευαν κοντά στην Ουκρανία έφτασαν την άνοιξη του 2021, όταν η Ρωσία έβαλε περίπου 110.000 στρατιώτες με τανκς και άλλο βαρύ οπλισμό κοντά στα σύνορα. Ορισμένα, αλλά όχι όλα, από τα ρωσικά στρατεύματα θα τοποθετηθούν τον Μάιο αφότου ο Πούτιν εξασφάλισε μια σύνοδο κορυφής με τον Τζο Μπάιντεν.
Όμως τα ρωσικά στρατεύματα έρχονται από τα ανατολικά εδώ και εβδομάδες. Στις 11 Φεβρουαρίου, ο επικεφαλής της νορβηγικής υπηρεσίας πληροφοριών είπε ότι αριθμούσαν σε 150.000. Υπάρχουν επίσης αυτονομιστικές δυνάμεις στις αποσχισθείσες περιοχές του Ντόνετσκ και του Λουχάνσκ. Ο αριθμός τους υπολογίζεται σε 32.000, ορισμένοι είναι πιθανό να αποτελούν κρυφές ρωσικές δυνάμεις.
Η μισή ρωσική αεροπορία έχει επίσης αναπτυχθεί τώρα κοντά στην Ουκρανία, σύμφωνα με δυτικούς υπολογισμούς, ενώ περισσότερα από 30 ρωσικά πολεμικά πλοία ξεκίνησαν εκπαιδευτικές ασκήσεις στη Μαύρη Θάλασσα την Κυριακή.
Αυτή η αξιολόγηση δείχνει ορισμένες από τις κύριες αναπτύξεις από τα τέλη του 2021 (Χάρτης):
1) Γιέλνια (πόλη και το διοικητικό κέντρο της περιοχής Γιελνίνσκι στην Περιφέρεια Σμολένσκ της Ρωσίας) – Εντοπίστηκαν μονάδες της 41ης Στρατιάς Συνδυασμένων Όπλων σε δορυφορικές εικόνες που λήφθηκαν στις 9 Νοεμβρίου, οι οποίες υποδεικνύουν αναδιάταξη από το πεδίο εκπαίδευσης Πογκόνοβο.
2) Πεδίο εκπαίδευσης Πογκόνοβο – Ο εξοπλισμός του 41ου Στρατού Συνδυασμένων Όπλων παρέμεινε μετά τις εαρινές ασκήσεις του 2021. Στιγμιότυπα μέσων κοινωνικής δικτύωσης που δημοσιεύτηκαν στις 7-8 Δεκεμβρίου υποδεικνύουν πρόσθετες αναπτύξεις σε αυτήν την τοποθεσία.
3) Σιδηροδρομικός σταθμός Μασλόβκα – Το βίντεο που δημοσιεύτηκε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στις 8 Δεκεμβρίου δείχνει άρματα μάχης, οβίδες και αντικείμενα που φαίνεται να αποτελούν μέρος ενός πυραυλικού συστήματος που ταξιδεύουν σιδηροδρομικώς κοντά στο Βορόνεζ.
4) Πεδίο εκπαίδευσης ανατολικά του Κουρσκ – Οι μονάδες της 6ης Στρατιάς Συνδυασμένων Όπλων αναπτύχθηκαν στις 21 Νοεμβρίου.
5) Βόλγκογκραντ – Τρένα που μεταφέρουν οχήματα της 31ης Ταξιαρχίας Αεροπορικής Εφόδου κινηματογραφήθηκαν με κατεύθυνση δυτικά στις 28 Νοεμβρίου, 700 χιλιόμετρα από τη βάση τους.
6) Αποθήκες οχημάτων, αεροπορικές βάσεις και πεδία εκπαίδευσης στην Κριμαία – Πολλές νέες μονάδες αναπτύχθηκαν από τις αρχές Οκτωβρίου, συμπεριλαμβανομένων ταγμάτων αρμάτων μάχης και πυραυλικών συστημάτων. Νέο στρατόπεδο με περίπου 70 οχήματα εγκαταστάθηκε στην αεροπορική βάση Ντζανκόι στα μέσα Νοεμβρίου.
7) Λευκορωσία – Εκτιμάται ότι 17 τακτικές ομάδες τάγματος έχουν αναπτυχθεί στη χώρα μαζί με άρματα μάχης, πυροβολικό, συστήματα αεράμυνας και μαχητικά αεροσκάφη. Η χώρα θεωρείται η απλούστερη οδός εισβολής στην πρωτεύουσα της Ουκρανίας, το Κίεβο.
Στις αρχές Φεβρουαρίου, υπήρχαν κάποιες ενδείξεις ότι δυνάμεις που συγκεντρώνονταν προηγουμένως αρκετές εκατοντάδες μίλια από τα σύνορα κινούνταν πιο κοντά στην Ουκρανία. Υπήρχαν ενδείξεις ότι οι επτά σταθμοί τακτικών ομάδων τάγματος στη Γιέλνια, κοντά στο Σμολένσκ, κινούνταν κοντά στο Κλίντσι, περίπου 100 χιλιόμετρα από τα σύνορα.
Κατά τη διάρκεια του νέου έτους η Ρωσία άρχισε να μεταφέρει άρματα μάχης, πυροβολικό, συστήματα αεράμυνας και μαχητικά αεροσκάφη στη Λευκορωσία για τις κοινές ασκήσεις ονόματι «Αποφασιστική Συμμαχία» που ξεκίνησαν στις 10 Φεβρουαρίου και πρόκειται να διαρκέσουν έως τις 20 Φεβρουαρίου. Αυτή η ανάπτυξη έχει αυξηθεί και αυτή τη στιγμή εκτιμάται σε περίπου 25 τακτικές ομάδες τάγματος ή και παραπάνω.
Το ΝΑΤΟ έχει προειδοποιήσει ότι οι ρωσικές δυνάμεις στη Λευκορωσία θα μπορούσαν να φτάσουν τις 30.000, συμπεριλαμβανομένων των δυνάμεων ειδικών επιχειρήσεων Speznaz, των μαχητικών αεροσκαφών SU-35, των συστημάτων αεράμυνας S-400 και των πυραύλων Iskander, που μπορούν να φέρουν πυρηνικά όπλα και έχουν βεληνεκές 500 χλμ.
Μία από τις μεγαλύτερες δυνάμεις που παραμένουν κοντά στην Ουκρανία από τον Μάιο του 2021 προέρχεται από την 41η Στρατιά Συνδυασμένων Όπλων, η οποία έχει έδρα στο Νοβοσιμπίρσκ σχεδόν 2.000 μίλια μακριά. Σταθμευμένες στην περιοχή εκπαίδευσης Πογκόνοβο νότια του Βορόνεζ από την άνοιξη, μερικές από τις δυνάμεις της 41ης Στρατιάς Συνδυασμένων Όπλων έχουν μετακινηθεί στη Γιέλνια, μια πόλη στην περιοχή Σμολένσκ πιο κοντά στη Λευκορωσία.
Γιέλνια, Ρωσία: Νέες σκηνές και στέγαση από τις 9 Νοεμβρίου, σύμφωνα με πληροφορίες για την 41η Στρατιά Συνδυασμένων Όπλων.
Ο εξοπλισμός περιλαμβάνει μηχανοκίνητο πεζικό, κύρια άρματα μάχης, πυραυλικό πυροβολικό και βαλλιστικούς πυραύλους μικρής εμβέλειας Iskander που περιλαμβάνουν περίπου έξι ή επτά τακτικές ομάδες τάγματος, σύμφωνα με εκτίμηση του ανεξάρτητου αμυντικού αναλυτή Κόνραντ Μουζίκα.
Δορυφορικές εικόνες που λαμβάνονται από πάνω από το Πογκόνοβο απεικονίζουν την άφιξη περισσότερου εξοπλισμού μεταξύ Νοεμβρίου 2021 και Ιανουαρίου 2022.
Περιοχή εκπαίδευσης Πογκόνοβο, Βορόνεζ, Ρωσία: Νέες μονάδες από τις 26 Νοεμβρίου.
Περιοχή εκπαίδευσης Πογκόνοβο, Βορόνεζ, Ρωσία: Νέα άρματα μάχης, πυροβολικό και σκηνές από τις 26 Νοεμβρίου.
Άλλες πρόσφατες κινήσεις δείχνουν ταξιαρχίες μηχανοκίνητων τουφεκιών από την 49η Στρατιά Συνδυασμένων Όπλων να κινούνται προς την Κριμαία. Πυροβολικό και αντιαεροπορικά μέσα από την 58η Στρατιά Συνδυασμένων Όπλων έχουν επίσης εντοπιστεί σε δορυφορικές φωτογραφίες που έχουν ληφθεί από πάνω από το Νοβοζέρνε στη δυτική Κριμαία. Οι ΗΠΑ υπολογίζουν ότι 10.000 στρατιώτες μετακινήθηκαν στην Κριμαία στα τέλη Ιανουαρίου και στις αρχές Φεβρουαρίου.
Νοβοζέρνε, Κριμαία Στρατιωτικές αναπτύξεις από τις 15 Σεπτεμβρίου 2021.
Υπάρχουν επίσης μονάδες που αναπτύσσονται μόνιμα κοντά στην Ουκρανία από την 8η και την 20η Στρατιά Συνδυασμένων Όπλων.
Τι μορφή θα μπορούσε να πάρει μια ρωσική επίθεση
Μια εισβολή θα γινόταν σε πολλούς άξονες, με τις ρωσικές δυνάμεις να αναμένεται να προσπαθήσουν να περικυκλώσουν τον στρατό της Ουκρανίας στα ανατολικά της χώρας, αλλά οι δυτικές υπηρεσίες πληροφοριών πιστεύουν ότι ο πιο πιθανός στόχος μιας ρωσικής επίθεσης θα ήταν να περικυκλώσουν το Κίεβο και να αναγκάσουν την αλλαγή καθεστώτος. Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι από τις 11 Φεβρουαρίου ο Πούτιν είχε τοποθετήσει αρκετά στρατεύματα για να επιχειρήσει εισβολή.
Οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και ορισμένοι ανεξάρτητοι δυτικοί εμπειρογνώμονες υπογραμμίζουν τη σημασία της Λευκορωσίας σε μια επίθεση στο Κίεβο. Η χώρα, τώρα στενά ευθυγραμμισμένη με τη Μόσχα, θεωρείται η απλούστερη οδός εισβολής στην πρωτεύουσα της Ουκρανίας, καθώς θα επέτρεπε στις ρωσικές δυνάμεις να διασχίσουν τον μεγάλο ποταμό Ντνίπρο σε φιλικά εδάφη και να επιτεθούν από τα δυτικά.
Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τη σκέψη στην Ουκρανία από τα τέλη Ιανουαρίου ότι μια εστιασμένη επίθεση στα ανατολικά ήταν το πιο πιθανό σενάριο. Στις 21 Ιανουαρίου η ουκρανική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών ανέφερε ότι από τις αρχές του μήνα η Μόσχα προμήθευε τους αυτονομιστές στην ανατολική Ουκρανία με επιπλέον άρματα μάχης, αυτοκινούμενο πυροβολικό, όλμους και περισσότερους από 7.000 τόνους καυσίμων.
Ένας χάρτης που κυκλοφόρησε από την ουκρανική στρατιωτική υπηρεσία πληροφοριών τον Νοέμβριο έδειξε το χειρότερο σενάριο: οι ρωσικές δυνάμεις διέσχισαν τα ουκρανικά σύνορα από τα ανατολικά και επιτέθηκαν από την προσαρτημένη Κριμαία, καθώς και εξαπέλυσαν μια αμφίβια επίθεση στην Οδησσό με την υποστήριξη Ρώσων στρατιωτών στην Υπερδνειστερία και στρατεύματα που αποστέλλονται από τη Λευκορωσία.
Οι πιθανές οικονομικές συνέπειες οποιασδήποτε νέας μάχης θα ήταν τεράστιες καθώς οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους υπόσχονται «σημαντικές και αυστηρές» οικονομικές και τεχνολογικές κυρώσεις σε περίπτωση επίθεσης, ενώ η Ρωσία θα μπορούσε να διακόψει την παροχή φυσικού αερίου στην Ευρώπη.
Η Ρωσία θα μπορούσε ακόμη να επιδιώξει παραχωρήσεις από τη Δύση στις διαπραγματεύσεις, διατηρώντας παράλληλα τα στρατεύματά της κατά μήκος των συνόρων για μια αξιόπιστη απειλή κλιμάκωσης. Ο Πούτιν είπε ότι πιστεύει ότι οι υψηλές εντάσεις είναι χρήσιμες για τη Ρωσία. Ωστόσο, ορισμένοι αναλυτές λένε ότι χωρίς μια σαφή διπλωματική νίκη, οποιαδήποτε υποχώρηση θα μπορούσε να μοιάζει με ήττα.
Πότε μπορεί να συμβεί μια επίθεση
Ο Φεβρουάριος θεωρείται από καιρό ως ο πιο πιθανός μήνας για μια πιθανή επίθεση. Ρώσοι στρατιώτες συμμετέχουν σε στρατιωτικές ασκήσεις στη Λευκορωσία που πρόκειται να ολοκληρωθούν στις 20 Φεβρουαρίου και ο Βλαντιμίρ Πούτιν επέστρεψε από ένα ταξίδι στο Πεκίνο για την τελετή έναρξης των Χειμερινών Ολυμπιακών Αγώνων.
Πώς συγκρίνονται οι στρατοί της Ουκρανίας και της Ρωσίας
Ρωσία – βασικά στοιχεία:
– 280.000 προσωπικό στρατού, τακτικές δυνάμεις (συν εκτιμάται 34.000 αυτονομιστικές δυνάμεις στο Ντόνετσκ και το Λουχάνσκ)
– 2.840 άρματα μάχης
– 5.220 οχήματα μάχης
– 4,684 μονάδες πυροβολικού
– 1,520+ αμυντικά πυραυλικά συστήματα εδάφους-αέρος
– 150 βαλλιστικοί πύραυλοι
Ουκρανία – βασικά στοιχεία:
– 145.000 προσωπικό στρατού, τακτικές δυνάμεις (συν εκτιμάται 34.000 αυτονομιστικές δυνάμεις στο Ντόνετσκ και το Λουχάνσκ)
– 858 άρματα μάχης
– 1.184 οχήματα μάχης
– 1.818 μονάδες πυροβολικού
– 75+ αμυντικά πυραυλικά συστήματα εδάφους-αέρος
– 90 βαλλιστικοί πύραυλοι
Πώς φτάσαμε ως εδώ
Η ολοκλήρωση του αγωγού φυσικού αερίου Nord Stream 2 από τη Ρωσία στη Γερμανία μέσω της Βαλτικής Θάλασσας δίνει και στις δύο πλευρές ένα οικονομικό όπλο.
Ο αγωγός θα επέτρεπε στη Ρωσία να στείλει φυσικό αέριο στην Ευρώπη χωρίς να περάσει από την Ουκρανία, πράγμα που σημαίνει ότι η Μόσχα θα μπορούσε να ασκήσει πίεση στο Κίεβο χωρίς τον κίνδυνο ότι το Κίεβο θα διέκοπτε τη διαδρομή προμήθειας φυσικού αερίου ως αντίποινα. Η Ουκρανία τάχθηκε με μανία κατά του έργου, λέγοντας ότι υπονομεύει την εθνική της ασφάλεια.
Ωστόσο, ο αγωγός, ο οποίος έχει μετατραπεί σε πολύ σημαντικό στοίχημα για τον Πούτιν, δεν έχει λειτουργήσει ακόμη και οι δυτικές κυβερνήσεις έχουν καταστήσει σαφές ότι σε περίπτωση εισβολής, αυτό μπορεί να μην συμβεί ποτέ.
Πηγή: Guardian / Guardian graphic