Ο Σελαχατίν Ντεμιρτάς, ο φυλακισμένος πρώην συμπρόεδρος του φιλοκουρδικού κόμματος HDP, δήλωσε ότι η τουρκική κυβέρνηση έδωσε εντολή σε μια ομάδα δικηγόρων να εργαστεί για την αναβολή των εκλογών «ενώ όλοι επικεντρώνονταν στην καταστροφή».
Με τις φωνές για αναβολή των εκλογών να ακούγονται όλο και περισσότερο, ο Ντεμιρτάς υποστήριξε το ίδιο σε ανάρτησή του στο Twitter:
«Σύμφωνα με τις πληροφορίες που λάβαμε, ενώ όλοι επικεντρώνονταν στην καταστροφή, μια ομάδα δικηγόρων έλαβε εντολή να εργαστεί για την αναβολή των εκλογών. Για άλλη μια φορά, ετοιμάζονται να αγνοήσουν το Σύνταγμα, δημιουργώντας τετελεσμένα γεγονότα.
Σύμφωνα με το άρθρο 78 του Συντάγματος, οι εκλογές μπορούν να αναβληθούν μόνο με απόφαση του Κοινοβουλίου και σε περίπτωση επίσημα κηρυχθείσας εμπόλεμης κατάστασης. Δεν υπάρχει εξαίρεση σε αυτό. Η αγνόηση του Κοινοβουλίου και η απόφαση για αναβολή των εκλογών είναι σαφώς ένα πολιτικό πραξικόπημα.
Παρόλο που πρόκειται για συνταγματικό αδίκημα, η αναβολή των εκλογών μια φορά ανοίγει το δρόμο για αυτό και κανείς δεν θα μπορέσει να πείσει το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο να αποφασίσει εκ νέου για εκλογές. Ένας σεισμός είναι καταστροφή, δεν είναι «εύνοια του Θεού» για τη μετάβαση στη δικτατορία. Ο λαός δεν θα το επιτρέψει αυτό, τελεία και παύλα» έγραψε ο Ντεμιρτάς.
Gelen bilgilere göre, herkes felakete yoğunlaşmışken bir grup hukukçuya, seçimlerin ertelenmesi için çalışma yapılması talimatı verilmiş.
Bir kez daha, oldu bitti yaparak Anayasa'yı yok saymaya hazırlanıyorlar.
1/3
— Selahattin Demirtaş (@hdpdemirtas) February 13, 2023
«Πολύ σοβαρές οι δυσκολίες για εκλογές στις 14 Μαΐου»
Οι καταστροφικοί σεισμοί έπληξαν άμεσα 13,5 εκατομμύρια πολιτών στην Τουρκία και σύμφωνα με τη δήλωση ανώτερου κυβερνητικού αξιωματούχου που επικαλείται το Reuters «θα εξετάσουμε τις εξελίξεις, αλλά αυτή τη στιγμή υπάρχουν πολύ σοβαρές δυσκολίες για τη διεξαγωγή εκλογών στις 14 Μαΐου», προσθέτοντας ότι στις περιοχές που επλήγησαν από τον σεισμό κατοικεί το 15% του πληθυσμού της Τουρκίας.
Έκκληση για αναβολή των εκλογών έκανε και ο πρώην πρόεδρος του Κοινοβουλίου Μπουλέντ Αρίντς προτείνοντας 3 επιλογές.
Ο Αρίντς, ο οποίος προέβη σε δήλωση στον λογαριασμό του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με τίτλο: «Τα συλλυπητήριά μου στο μεγάλο μας έθνος», εξέφρασε την άποψη ότι «βιώσαμε μια γιγαντιαία καταστροφή που ίσως μείνει στα βιβλία της ιστορίας ως ο μεγάλος σεισμός της Νοτιοανατολικής Ανατολίας, ο αντίκτυπος του οποίου θα εξαπλωθεί για χρόνια και ο οποίος άνοιξε ανεπανόρθωτες πληγές στις καρδιές και τις ψυχές μας», προσθέτοντας ότι «οι πολίτες μας αγωνίζονται σήμερα για τη ζωή, όχι για τις εκλογές».
Ο Αρίντς επέστησε την προσοχή στο γεγονός ότι ορισμένοι πολιτικοί και δημοσιογράφοι συζητούσαν αν οι εκλογές θα διεξαχθούν τον Μάιο ή τον Ιούνιο σημειώνοντας ότι οι επαρχίες που επλήγησαν από τον σεισμό εκπροσωπούνται στο κοινοβούλιο με 85 βουλευτές κι ότι δεν υπήρχε δυνατότητα διεξαγωγής εκλογών στην περιοχή αυτή λόγω του σεισμού:
«Η κατάσταση είναι τόσο θλιβερή που δεν έχουν απομείνει ψηφοφόροι σε αυτές τις περιοχές. Οι εκλογικοί κατάλογοι έχουν καταστεί άκυροι και η διεξαγωγή εκλογών έχει καταστεί νομικά και de facto αδύνατη. Ίσως το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο να υπολογίσει εκ νέου πόσοι βουλευτές θα εκπροσωπούν αυτές τις επαρχίες μέσω μιας απογραφής».
Πρόταση για συνταγματικές αλλαγές ώστε να αναβληθούν οι εκλογές
Δηλώνοντας ότι οι εκλογές δεν μπορούν να διεξαχθούν σε αυτό το περιβάλλον, ο Αρίντς πρότεινε την προσθήκη μιας παραγράφου στο άρθρο 78 του Συντάγματος.
Το άρθρο 78 του Συντάγματος επιτρέπει την αναβολή των εκλογών μόνο για ένα έτος «λόγω πολέμου» και ο Αρίντς προτείνει το άρθρο αυτό να συμπληρωθεί με μια ρήτρα για την αναβολή των εκλογών σε περίπτωση καταστροφών όπως οι σεισμοί.
Υπενθυμίζοντας ότι το άρθρο 79 του Συντάγματος εξουσιοδοτεί το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο της Τουρκίας (ΑΕΣ) να διεξάγει εκλογές, ο Αρίντς σημείωσε ότι το ΑΕΣ θα μπορούσε να συγκληθεί και να αποφασίσει ότι οι εκλογές δεν μπορούν να διεξαχθούν τον Μάιο ή τον Ιούνιο του 2023 «λόγω της τρέχουσας κατάστασης».
Τουρκικές εκλογές: Οι 3 ημερομηνίες που πρότεινε ο Αρίντς
Στη δήλωσή του, ο Αρίντς υπέβαλε επίσης τρεις προτάσεις σχετικά με την ημερομηνία των εκλογών. Η πρώτη πρόταση είναι να συνδυαστούν οι γενικές εκλογές με τις τοπικές εκλογές το 2024. Ως δεύτερη, πρότεινε την αναβολή των εκλογών για τον Νοέμβριο του 2023 και ως τρίτη πρότεινε τη διεξαγωγή των εκλογών σε ημερομηνία που θα συμφωνηθεί από όλα τα πολιτικά κόμματα.
Αντιδράσεις στην Τουρκία για τα σενάρια αναβολής των εκλογών
Όμως οι πρώτες αντιδράσεις δεν ήταν και τόσο θετικές. Ο εκπρόσωπος του κόμματος DEVA, Ίντρις Σαχίν, αντέδρασε στον ισχυρισμό ότι οι εκλογές θα μπορούσαν να αναβληθούν μετά τους σεισμούς, σε δήλωση που εξέδωσε τη Δευτέρα (13/2).
Δηλώνοντας ότι σύμφωνα με το Σύνταγμά μας, δεν είναι δυνατή η αναβολή των εκλογών, ο Σαχίν δήλωσε ότι ούτε ο Πρόεδρος ούτε το ΑΕΣ μπορούν να αναβάλουν τις εκλογές.
«Το Σύνταγμά μας είναι πάνω από τον κ. Πρόεδρο και το Ανώτατο Εκλογικό Συμβούλιο», δήλωσε ο Şahin.
Η πρόεδρος του κόμματος IYI Μεράλ Ακσενέρ δήλωσε ότι οι εκλογές που είχαν προγραμματιστεί για τις 14 Μαΐου θα μπορούσαν να αναβληθούν για τις 18 Ιουνίου λόγω των σεισμών. Αν και η Ακσενέρ θέλει να βάλει φραγμό στις συζητήσεις για την αναβολή των εκλογών, υπάρχουν πληροφορίες που φτάνουν στους δημοσιογράφους ότι το ΑΚΡ προετοιμάζεται για μια τέτοια αναβολή.
Σύμφωνα με δημοσίευση του αρθρογράφου του Habertürk Φατίχ Αλταϊλί είχε λάβει πληροφορίες ότι οι εκλογές θα μπορούσαν να αναβληθούν για έξι μήνες ή ένα χρόνο.