Έντονος είναι ο δημόσιος διάλογος με αφορμή το καζίνο Ελληνικού και το αντίστοιχο του Voria, στο Μαρούσι, ωστόσο πολλές φορές απουσιάζουν τα δεδομένα και οι αριθμοί, με αποτέλεσμα τα συμπεράσματα και οι αντιδράσεις που εκπέμπονται εκατέρωθεν να είναι λανθασμένα.
Τα καζίνο όπως τα γνωρίζουμε αποτελούν παρελθόν για τις μεγαλύτερες πόλεις του πλανήτη κι αυτό ακριβώς θα συμβεί και στην Αθήνα.
Ο τζόγος έχει περάσει σε δεύτερη μοίρα, δίνοντας τη «σκυτάλη» στην ψυχαγωγία, στη διασκέδαση και στη διαμονή. Και εκεί ακριβώς στοχεύουν οι δύο μεγάλες επενδύσεις από σοβαρούς και καθιερωμένους επιχειρηματικούς Ομίλους, αναβαθμίζοντας τις περιοχές όπου θα αναπτυχθούν, ενισχύοντας σημαντικά τα έσοδα του Δημοσίου και των τοπικών οικονομιών και δημιουργώντας χιλιάδες νέες θέσεις απασχόλησης.
Οι αριθμοί λένε την αλήθεια
Από τα 36 δισ. ευρώ τα οποία στοιχημάτισαν οι Έλληνες το 2023, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΕΕΠ, τα επίγεια καζίνο είχαν μόνο το 5,4% της αγοράς, ενώ μια 5ετία πριν το αντίστοιχο ποσοστό ήταν σχεδόν το διπλάσιο (10,5% )του τζίρου (TGR) και στο 11,1% των ακαθάριστων εσόδων (GGR). Ειδικά ως προς το TGR, δηλαδή, το μερίδιό τους περιορίστηκε στο μισό και ως προς το GGR, υποχώρησε κατά 3 ποσοστιαίες μονάδες.
Αν γυρίσουμε τον χρόνο 10 χρόνια πριν, το 2014, το μερίδιο των καζίνο στην αγορά ήταν στο 27% επί του τζίρου και στο 16% επί των ακαθάριστων εσόδων.
H συρρίκνωση, λοιπόν, που έχει υποστεί το μερίδιο αγοράς των επίγειων καζίνο τα τελευταία χρόνια, ειδικά μετά την πανδημία και κυρίως λόγω της επέλασης των διαδικτυακών εταιρειών και της επέκτασης του επίγειου δικτύου με τα VLTs είναι δραματική. Το παράδοξο είναι ότι όποτε προκύπτει στη δημόσια συζήτηση θέμα τζόγου, ο πιο «αδύναμος» και πενιχρός στα μεγέθη κρίκος μιας τεράστιας αγοράς, ενοχοποιείται και επωμίζεται σχεδόν όλο το βάρος των εκάστοτε αντιδράσεων.
Παρά το μικρό και συρρικνούμενο μερίδιο αγοράς τους, σύμφωνα με Μελέτη της ΕΕΕΠ με στοιχεία του 2022, σε επίπεδο Απασχόλησης και άμεσων θέσεων εργασίας, τα επίγεια καζίνο προσφέρουν το 12,8% του συνόλου των θέσεων εργασίας της αγοράς, ενώ το όλο το διαδίκτυο, καλύπτει μόλις το 6,6%.
Η αναλογία προσωπικού ανά πελάτη στα καζίνο, μάλιστα, είναι από τις υψηλότερες μεταξύ πολλών άλλων κλάδων της οικονομίας. Η συνεισφορά των καζίνο στην Απασχόληση, παραμένει περίπου στα ίδια επίπεδα τα τελευταία χρόνια, παρά τις πιέσεις που δέχθηκε ο συγκεκριμένος κλάδος, αλλά είναι αμφίβολο αν θα διατηρηθεί εφόσον συνεχιστεί η φθίνουσα πορεία.
Να σημειωθεί ότι τα καζίνο εμφανίζουν την ίδια στιγμή τα καλύτερα ποιοτικά χαρακτηριστικά ως προς τη διεξαγωγή των παιχνιδιών, την ασφάλεια και την εξυπηρέτηση των πελατών. Στο σύνολο των πάσης φύσεως καταγγελιών και παραπόνων που καταγράφονται επίσημα από την ΕΕΕΠ και τις αρμόδιες Αρχές, το ποσοστό που αφορά στα καζίνο είναι αμελητέο, σε σημείο που μέχρι και πρόσφατα δεν καταγραφόταν στη σχετική ανάλυση των στοιχείων της Ανεξάρτητης Αρχής. Το αντίστοιχο ποσοστό που αφορά στο διαδίκτυο, το 2022 ήταν στο 91,4%.
Σημαντικό ρόλο σε αυτήν την ιδιαίτερα θετική εικόνα για τα καζίνο παίζουν, οι αυστηρές προδιαγραφές διαφάνειας, το υψηλό επίπεδο επαγγελματισμού του προσωπικού καθώς και η εξειδίκευση και εμπειρία που αυτό έχει ως προς το «υπεύθυνο παιχνίδι» και τη διαχείριση προβληματικών παικτικών συμπεριφορών.
Η «επόμενη μέρα» και τα νέα καζίνο σε Ελληνικό και Μαρούσι
Η υποχώρηση των μεριδίων αγοράς των επίγειων καζίνο έναντι των άλλων κατηγοριών τυχερών παιχνιδιών δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο, αλλά παρατηρείται σε πολλές άλλες χώρες, διεθνώς. Αυτός είναι ο λόγος που η επικρατούσα διεθνής επιχειρηματική τάση τα τελευταία χρόνια, είναι τα ολοκληρωμένα συγκροτήματα ψυχαγωγίας και φιλοξενίας με καζίνο, τα αποκαλούμενα IRC (Integrated Resort Casino).
Σε αυτής της μορφής επενδύσεις, το καζίνο αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου φάσματος υπηρεσιών ψυχαγωγίας, διαμονής και διασκέδασης και όχι το επίκεντρο. Φιλοξενούν πολιτιστικές και καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, συναυλίες και συνέδρια, πολυάριθμες γαστρονομικές επιλογές, κέντρα ευεξίας κ.α.
Έτσι, προσφέρουν εμπειρίες που τα διαφοροποιούν από τον ανταγωνισμό, μπορούν να προσελκύσουν πελάτες από διαφορετικές περιοχές και χώρες, ενισχύουν τις τοπικές οικονομίες και τονώνουν την τουριστική κίνηση. Αυτή είναι και η στρατηγική που επιχειρείται να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα και η φιλοσοφία πίσω από το Καζίνο Ελληνικού και του Voria στο Μαρούσι.
Για τα ελληνικά δεδομένα, οι δύο μεγάλες επενδύσεις από σοβαρούς και καθιερωμένους επιχειρηματικούς Ομίλους, στοχεύουν προς αυτήν την κατεύθυνση και όπως έχει επισημάνει και η ΕΕΕΠ, «εντάσσονται στις μονάδες που προσφέρουν κυρίως τουριστικό προϊόν, είναι σύνθετες και ακριβές εγκαταστάσεις παροχής προϊόντων αναψυχής όπου μεταξύ άλλων λειτουργούν ΚΑΙ Καζίνο». Θα αναβαθμίσουν τις περιοχές όπου θα αναπτυχθούν, θα ενισχύσουν σημαντικά τα έσοδα του Δημοσίου και των τοπικών οικονομιών, θα δημιουργήσουν χιλιάδες νέες θέσεις απασχόλησης και θα καταστούν σημεία αναφοράς.
H υλοποίηση αυτών των επενδύσεων, εξυπηρετεί και έναν ακόμα κρίσιμο στόχο της Πολιτείας: Ενισχύει το νόμιμο δίκτυο τυχερών παιχνιδιών και ενδυναμώνει σημαντικά τη «φαρέτρα» της στην προσπάθεια καταπολέμησης του παράνομου τζόγου, ο οποίος σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα εξακολουθεί να ανθεί, εγκυμονώντας σοβαρούς κινδύνους για το κοινό, ευνοώντας την εγκληματικότητα και στερώντας πολύτιμα έσοδα από το Δημόσιο.
