Αμφιλεγόμενη στάση χρεώνουν στην Ιταλία για τον αγωγό EastMed.
Η Ιταλία φαίνεται ότι δεν είναι έτοιμη να βάλει την υπογραφή της κατά την συνάντηση της 20ης Μαρτίου, όπου επρόκειτο να συναντηθούν οι τέσσερις ηγέτες των ενδιαφερομένων χωρών για την υπογραφή της συμφωνίας κατασκευής του αγωγού EastMed.
Μάλιστα η παρουσία του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο, προσδίδει ιδιαίτερη βαρύτητα, με τον συμβολισμό της, επιλέγοντας οριστικά τον EastMed ως τον κύριο αγωγό μεταφοράς αερίου στην Ευρώπη.
Η Σύνοδος θα γίνει αλλά φαίνεται ότι η υπογραφή της Ιταλίας ματαιώνεται ή στην καλύτερη περίπτωση αναβάλλεται για χρόνο μετά τις Ευρωεκλογές, για να επιτραπεί στα κυβερνώντα κόμματα της Ιταλίας να διεξέλθουν αβρόχοις ποσί αυτό το ζήτημα, και να μη συγκρουστούν με οργανωμένες ομάδες, αλλά και με τις ίδιες προεκλογικές υποσχέσεις τους.
Η τελετή υπογραφής της συμφωνίας είχε προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο της τριμερούς συνάντησης Ισραήλ – Ελλάδας – Κύπρου σε επίπεδο κορυφής με την παρουσία των Μπενιαμίν Νετανιάχου, Αλέξη Τσίπρα και Νίκου Αναστασιάδη.
Η κυβέρνηση συνασπισμού Λέγκας και Πέντε Αστέρων δεν είναι προς το παρόν πρόθυμη να υπογράψει και αυτό τροφοδότησε παρασκηνιακή κινητικότητα. Οι πληροφορίες αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι το Ισραήλ προσέγγισε την ελληνική πλευρά ζητώντας την παρέμβασή της προς την Ιταλία ώστε να προσέλθει στην τελετή υπογραφής. Φαίνεται όμως ότι αυτό δεν κατέστη εφικτό τουλάχιστον μέχρι τις τελευταίες ώρες.
Η ιταλική κυβέρνηση, ήδη από τον Ιούνιο του 2018 βάζει εμπόδια στην ολοκλήρωση του TAP, ο οποίος θα συνδέει τις αγορές της Ευρώπης με την περιοχή της Κασπίας, περιορίζοντας έτσι την εξάρτηση της Ε.Ε. από το ρωσικό φυσικό αέριο. Ο νέος υπουργός Περιβάλλοντος της Ιταλίας, Σέρτζιο Κόστα, είχε δηλώσει στο Reuters ότι θέτει υπό αναθεώρηση το τελευταίο στάδιο του διεθνούς αγωγού, αποκαλώντας το έργο «άσκοπο». «Δεδομένης της ενεργειακής μας πολιτικής και της μειούμενης ζήτησης για αέριο, αυτό το έργο φαντάζει σήμερα άσκοπο», είχε πει.
Ο πραγματικός λόγος είναι οι κινητοποιήσεις ΜΚΟ οικολόγων αλλά και αυτοδιοικητικών.
Πάντως σύμφωνα με την ανακοίνωση του State Departent o M. Πομπέο θα λάβει μέρος στην τριμερή σ΄θνοδο που θα γίνει στα Ιεροσόλυμα την επόμενη βδομάδα όπου σύμφωνα με την ανακοίνωση «θα συζητηθούν ενεργειακά ζητήματα και θέματα ασφαλείας που αντιμετωπίζει η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου».
Η παρουσία του αμερικανού υπ.Εξωτερικών είναι ιδιαίτερα κρίσιμη στιγμή όπου αναμένεται να ληφθούν σημαντικές αποφάσεις για τον αγωγό EastMed που θα μεταφέρει τους υδρογονάνθρακες που έχουν ανακαλυφθεί σε Αίγυπτο, Ισραήλ και Κύπρο.
Η Ουάσιγκτον θεωρεί από την άλλη πλευρά ton East Med ως την μοναδική εναλλακτική πρόταση προμήθειας ενέργειας για την ΕΕ σε αντιστάθμισμα του ρωσικού αερίου.
Η ευρωπαϊκή προμήθεια φυσικού αερίου από την Αν. Μεσόγειο θεωρείται βιώσιμη εναλλακτική λύση έναντι του ρωσικού αερίου της Gazprom και μέχρι το τέλος του έτους οι κυβερνήσεις Ιταλίας, Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ αναμένεται να υπογράψουν πολυμερή συμφωνία για την κατασκευή του αγωγού EastMed που θα συνδεθεί με τον προγραμματισμένο αγωγό Poseidon για την μεταφορά του αερίου προς τη νότια Ιταλία και την Ευρώπη, μέσω της Ελλάδας σημειώνει ο Emanuele Scimia αναλυτής στο JAMESTOWN FOUNDATION.
Στην ίδια ανάλυση με τίτλο «For Italy’s Ruling Nationalists, Energy Security More Important Than Putin’s Friendship” υπογραμμίζεται ότι: «Επικριτές υποστηρίζουν ότι το έργο είναι υπερβολικά δαπανηρό, με σοβαρές τεχνικές προκλήσεις και προσκρούει στην αντίθεση της Τουρκίας, η οποία έχει κυριαρχικές διαμάχες με τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυπριακή κυβέρνηση στη Λευκωσία, συμπεριλαμβανομένων και ανταγωνιστικών διεκδικήσεων σε χωρικά ύδατα της Κύπρου. Από την πλευρά της, η Αίγυπτος υπογραμμίζει ότι ο αγωγός EastMed βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο μελέτης σκοπιμότητας και επιδιώκει την αμεσότερη και φθηνότερη επιλογή μεταφοράς του στην Ευρώπη, αναπτύσσοντας τις υπάρχουσες μονάδες υγροποίησης LNG της Αιγύπτου που θα συνδεθούν μέσω αγωγού με τα κοιτάσματα της Κύπρου. Ορισμένοι εμπειρογνώμονες υποστηρίζουν ότι ο αγωγός Κύπρου-Αιγύπτου θέτει σε κίνδυνο τον διάδρομο EastMed επειδή ο τελευταίος χρειάζεται όλο το κυπριακό φυσικό αέριο να είναι εμπορικά εφικτός.»
«Η Ιταλία επιθυμεί διαφοροποίηση στους προμηθευτές φυσικού αερίου και να αποτελέσει κόμβο φυσικού αερίου στη νότια Ευρώπη, είτε μέσω του αγωγού EastMed είτε μέσω θαλάσσιας μεταφοράς του υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG) της Αιγύπτου. Η ιταλική ENI, κυρίαρχη εταιρεία εκμετάλλευσης των αιγυπτιακών κοιτασμάτων Zohr, έχει ήδη προωθήσει την ιδέα να μετατραπεί η Αίγυπτος σε κόμβο για την διοχέτευση στην Ευρώπη το αιγυπτιακού, ισραηλινού και κυπριακού αερίου.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός Salvini διατηρεί στενές σχέσεις με το Κρεμλίνο, αλλά τελευταία ανακύπτουν διάφορα πολιτικά ζητήματα που ενδέχεται να βλάψουν αυτή τη σχέση, μεταξύ των οποίων και η στήριξη του Salvini υπέρ των αγωγών φυσικού αερίου EastMed και TAP και εναντίον του Nord Stream 2. Ο Salvini έχει ως προμετωπίδα το εθνικό συμφέρον της Ιταλίας και αν αυτό συγκρουστεί με τα γεωπολιτικά σχέδια της Μόσχας δεν θα διστάσει να εναντιωθεί στον “φίλο” του Putin» καταλήγει η ανάλυση του Emanuele Scimia για λογαριασμό του JAMESTOWN FOUNDATION στο διοικητικό συμβούλιο του οποίου μετέχει ο Matthew Bryza που έχει διατελέσει διπλωμάτης σε πολλές πρωτεύουσες ενώ έχει υπηρετήσει την χώρα του κι από την θέση του Αναπληρωτή Βοηθού ΥΦΥΠΕΞ των ΗΠΑ, αρμόδιο για θέματα Ευρώπης και Ασίας.
Η Ρωσία δεν είναι ενθουσιασμένη με το έργο, καθώς αντιτίθεται σε κάθε εναλλακτική πηγή ενέργειας που θα μειώσει την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από ρωσικό φυσικό αέριο. Η Ρωσία επενδύει στρατηγικά στην επέκταση του Turkish Stream προς την Ευρώπη, αλλά και στην απρόσκοπτη συνέχιση της κατασκευής του αγωγού Nord Stream II που συνδέει υποθαλάσσια τη Ρωσία με τη Γερμανία, παρακάμπτει οριστικά την Ουκρανία ως ενδιάμεσο κόμβο και διευρύνει την ενεργειακή εξάρτηση της Ευρώπης από τη Μόσχα.
Αντίθετη στον αγωγό είναι η Τουρκία, η οποία σταθερά επεδίωκε το φυσικό αέριο της Νοτιοανατολικής Μεσογείου να εξάγεται με αγωγό που θα διέρχεται από το έδαφός της. Θεωρεί ότι ο East Med την παρακάμπτει, μειώνοντας έτσι τον στρατηγικό ρόλο της ως ενεργειακού κόμβου.