Οι πληροφορίες που φτάνουν σε εγχώριους και ξένους επενδυτές δημιουργούν κλίμα έντονης νευρικότητας και όπως φαίνεται πολλές σοβαρές επενδύσεις κινδυνεύουν να μείνουν εκτός παιχνιδιού, καθώς η υπουργική απόφαση που αναμένεται εδώ και μήνες εκτιμάται ότι θα αφήνει παραθυράκια προς εκμετάλλευση.
Με τις μεγάλες καθυστερήσεις που σημειώνονται, με το γεγονός ότι κανένα αίτημα που υποβλήθηκε το 2021 δεν έχουν έχει ακόμα διεκπεραιωθεί, στην αγορά κυκλοφορεί έντονη φημολογία ότι στην υπουργική απόφαση αναζητούνται τρόποι να παρακαμφθούν οι ημερολογιακές προτεραιότητες, ώστε να ικανοποιηθούν συγκεκριμένα αιτήματα.
Με δεδομένο ότι ο εναπομένων ηλεκτρικός χώρος δεν είναι αρκετός, ώστε να ικανοποιηθούν τα αιτήματα του 2021 τα βασικά ζητήματα που εντοπίζονται είναι:
– Ο εναπομένων ηλεκτρικός χώρος θα μοιραστεί με άγνωστη σειρά προτεραιότητας
– Έργα με Βεβαίωση Παραγωγής από την ΡΑΕ, που οι φορείς τους είναι εταιρίες ΙΚΕ, ΕΠΕ, ΑΕ κλπ, βαφτίζονται «ενεργειακές κοινότητες» για να βγουν μπροστά στην προτεραιότητα, με τις ευλογείς ανάλογων Υπουργικών Αποφάσεων
– Φαίνεται ότι θα ευνοηθούν φωτοβολταϊκά σε βάρος των αιολικών χωρίς να λαμβάνεται υπόψιν η στοχαστικότητα των ΑΠΕ
Ειδικότερα, σύμφωνα με στοιχεία του ΑΔΜΗΕ, στο 2020 είχαν κατατεθεί αιτήματα οριστικής σύνδεσης έργων στο δίκτυο συνολικής ισχύος 11,5 GW, τα οποία μέχρι πολύ πρόσφατα ικανοποιήθηκαν.
Ο αντιπρόεδρος του ΑΔΜΗΕ, κ. Ιωάννης Μάργαρης στα τέλη Μαρτίου έδινε την εικόνα στο δίκτυο. Για να κατανοήσουμε καλύτερα τη μεγάλη αύξηση στη ζήτηση διείσδυσης των ΑΠΕ, αξίζει να αναφέρουμε ότι:
– Το 2021 η συνολική ισχύς των αιτημάτων έκδοσης Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης που έχουν υποβληθεί ανέρχεται σε 19,3 GW, η οποία είναι σχεδόν ίση με τον ήδη κατειλημμένο χώρο. Ο ηλεκτρικός χώρος, που έχει καταληφθεί από λειτουργούντα έργα ΑΠΕ και από έργα που έχουν λάβει Οριστικούς Όρους Σύνδεσης από την εμφάνιση Έργων ΑΠΕ στην χώρα (δηλαδή περισσότερο από 25 χρόνια) είναι 19,6 GW, σχεδόν ίδιος με τα αιτήματα του 2021 !!
– Το σύνολο της ισχύος των σταθμών ΑΠΕ σε λειτουργία, με Οριστικές Προσφορές Σύνδεσης, με αιτήματα έκδοσης Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης και η δέσμευση του νέου ηλεκτρικού χώρου που δημιουργούν οι νησιωτικές διασυνδέσεις, ανέρχεται σήμερα σε 40,9 GW.
– Μόνο τον τελευταίο μήνα, τα νέα αιτήματα έκδοσης Οριστικών Προσφορών Σύνδεσης υπερέβησαν τα 2 GW, η οποία αποτελεί αύξηση 10% στον ήδη κατειλημμένο χώρο.
Το κόλπο των ενεργειακών κοινοτήτων
Σημαντικό πρόβλημα είναι το «παράθυρο» που αφήνει η νομοθεσία που αφορά στις ενεργειακές κοινότητες σε εκείνους που θέλουν να το εκμεταλλευτούν. Οι ενεργειακές κοινότητες έχουν προτεραιότητα έναντι άλλων αιτημάτων (για την ακρίβεια ειχαν προτεραιότητα στα αιτήματα του 2020 ). Έτσι επενδυτές βαφτίζουν τα έργα τους ως ενεργειακές κοινότητες για να πάρουν προτεραιότητα, ενώ αργότερα θα κάνουν μετατροπή και πάλι σε ΑΕ.
Για παράδειγμα έργα με βεβαιώσεις παραγωγής, προκειμένου να πάρουν προτεραιότητα, επετράπη να γίνουν ενεργειακές κοινότητες, οι οποίες στη συνέχεια θα γίνουν και πάλι ΑΕ.
Το όλο ζήτημα είναι σε πλήρη γνώση του υπουργείου Ενέργειας και του αρμόδιου υπουργού εδώ και μεγάλο χρονικό διάστημα. Κατά πληροφορίες είναι ενημερωμένος από την αγορά για το συγκεκριμένο ζήτημα.
Σε κάθε περίπτωση παράγοντες της αγοράς παρακολουθούν στενά τις εξελίξεις και εξετάζουν από τώρα με νομικούς όλα τα πιθανά σενάρια.
Ξεκαθαρίζουν ότι θα πρέπει να τηρηθεί η ημερολογιακή προτεραιότητα, ενώ εκτιμούν ότι για να λειτουργήσει το δίκτυο με τα μέγιστα οφέλη θα πρέπει να υπάρχει ένα μίγμα ανάμεσα στα αιολικά και στα φωτοβολταϊκά με συγκεκριμένη ποσόστωση.
Άλλωστε μένει ένα μεγάλο ερώτημα αναπάντητο.
Πώς είναι δυνατόν ο πρωθυπουργός και οι υπουργοί να ζητούν νέες επενδύσεις, αλλά να μην μένει χώρος ή να μην έχει δημιουργηθεί για να ενταχθούν στο σύστημα.
