Λάσπη, ερειπωμένα χωριά, κατεστραμμένες καλλιέργειες και νεκρά ζώα είναι η εικόνα που θα συναντήσει όποιος βρεθεί στη Θεσσαλία, η οποία επλήγη από δύο απανωτές κακοκαιρίες μέσα σε 20 μέρες. Ανάλυση του Guardian περιγράφει το πώς η επόμενη μέρα της θεομηνίας απειλεί τους κατοίκους της περιοχής, όπου βροχή ενός έπεσε μέσα σε 48 ώρες.
Πριν μερικά χρόνια, η 28χρονη Πόπη Γεωργίου επέστρεψε στο χωριό όπου μεγάλωσε στο βορειοανατολικό Πήλιο, ανάμεσα σε μηλιές και καστανιές, με την ελπίδα να δημιουργήσει μια καλύτερη ζωή. Είχε σπουδάσει στη Θεσσαλονίκη αλλά ήταν δύσκολο να τα βγάλει πέρα και αποφάσισε να επιστρέψει στον τόπο της για να εργαστεί μαζί με την οικογένειά της και την κοινότητά στο βουνό της Θεσσαλίας που δεσπόζει πάνω από το Αιγαίο. Αλλά το μέλλον της, όπως και πολλών άλλων κατοίκων της περιοχής, είναι σε κίνδυνο.
Οι ειδικοί λένε ότι η κακοκαιρία Daniel, που κόστισε χιλιάδες ζωές στη Λιβύη, θα έχει μόνιμες συνέπειες, καθώς η Θεσσαλία είναι η πηγή του 1/4 της ελληνικής αγροτικής παραγωγής.
Κορυφαίος εμπειρογνώμονας στη διαχείριση καταστροφών σημείωσε ότι μετά τις καταστροφές, θα χρειαστούν τουλάχιστον 5 χρόνια για να γίνει ξανά εύφορη η πεδιάδα. Έτσι προκύπτουν ανησυχίες για ελλείψεις αγαθών και αυξήσεις τιμών.
Σαν να μην έφτανε το σφυροκόπημα του Daniel, μια δεύτερη κακοκαιρία, η Elias, ήρθε να δώσει το δεύτερο χτύπημα στην ήδη πολύπαθη Θεσσαλία, καθώς και σε άλλες περιοχές της κεντρικής Ελλάδας και της Εύβοιας. Μάλιστα, το βράδυ της Τετάρτης 27/9, η European Severe Weather Database (ESWD) ανέφερε ότι η βροχή ενός μήνα είχε πέσει μέσα στις προηγούμενες 24 ώρες.
«Δεν είμαι αισιόδοξη, γιατί η ζημιά είναι τεράστια – θα είναι δύσκολο να λάβουμε αποζημίωση σε αυτή την κλίμακα. Αλλά αν δεν την πάρουμε, θα αναγκαστούμε να φύγουμε από τα σπίτια μας. Όλοι μαζί παλεύουμε για αποζημίωση. Εδώ γύρω, όλοι ζουν μέσω της γεωργίας – είναι η κύρια πηγή εργασίας», δήλωσε η Πόπη Γεωργίου.
Η ίδια δήλωσε δε ότι η ξαδέρφη της έχασε 30 ελαιόδεντρα, τονίζοντας ότι χρησιμοποιούσε τη λέξη «έχασε» κυριολεκτικά: Τα δέντρα παρασύρθηκαν εντελώς, πιθανότατα στη θάλασσα.
Η συγκομιδή δεν είχε ξεκινήσει ακόμα όταν χτύπησε η κακοκαιρία Daniel και πριν φτάσει η επόμενη, ο Elias, η οικογένεια είχε συγκεντρώσει μόνο ένα κλάσμα από τα χιλιάδες κιβώτια μήλων που πουλούσαν συνήθως. «Τεράστιο μέρος των προϊόντων έχει χαθεί», τόνισε.
Η γέφυρα που συνδέει το χωριό Πουρί με το χωριό Ζαγορά στο Πήλιο, έχει υποστεί καταστροφές και είναι αδιάβατη με αυτοκίνητο, πράγμα που σημαίνει ότι τα παιδιά της περιοχής δεν μπορούν να πάνε στο σχολείο λόγω του κινδύνου. Όταν παραδόθηκαν προμήθειες έκτακτης ανάγκης, συμπεριλαμβανομένου του εμφιαλωμένου νερού, οι χωρικοί έπρεπε να περάσουν με τα πόδια. Το νερό παραμένει ακατάλληλο σε περιοχές της Θεσσαλίας και της Μαγνησίας, ενώ μετά τις πλημμύρες, κρούσματα γαστρεντερίτιδας, αναπνευστικών νοσημάτων αλλά και λεπτοσπείρωσης καταγράφονται στην περιοχή.
«Κάθε φορά που περνάμε, νιώθουμε σαν να παίζουμε με τη ζωή μας. Αλλά τι άλλο μπορούμε να κάνουμε;», ανέφερε η Πόπη Γεωργίου, εξηγώντας ότι εκείνη και κάποιοι άλλοι κάτοικοι αναγκάστηκαν να μεταφέρουν τα προϊόντα που κατάφεραν να μαζέψουν στον συνεταιρισμό τους στη Ζαγορά, μέσω ενός εναλλακτικού δρόμου εξαιρετικά επικίνδυνου.
«Έχασα 300 μελίσσια μέσα σε 48 ώρες – Βρήκα νεκρά ψάρια στο χώμα»
Στην Καρδίτσα, ο Θωμάς Γκότζας, μελισσοκόμος, ήταν παντρεμένος μόλις δύο μέρες όταν χτύπησε η κακοκαιρία Daniel. Το εορταστικό κλίμα δεν κράτησε πολύ. Έχασε 300 μελίσσια μέσα σε 48 ώρες. Την εβδομάδα μετά τον πρώτο κατακλυσμό, βρήκε μια από τις κυψέλες του να έχει μεταφερθεί 7 χιλιόμετρα μακριά. «Πιστεύω ότι οι άλλες κυψέλες θα είναι στη θάλασσα», είπε, σημειώνοντας ότι άλλες γέμισαν με νεκρές μέλισσες, ενώ το μέλι τους ήταν ανακατεμένο με λάσπη.
«Η μυρωδιά είναι φρικτή – πρέπει να φοράς μάσκα», τόνισε ο ίδιος. Υπολογίζεται ότι περισσότερα από 85.000 ζώα έχουν πνιγεί, δημιουργώντας κίνδυνο ασθενειών. «Σε αυτού του είδους τις καταστροφές, οι άνθρωποι εδώ γύρω απλώς προσπαθούν να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον», πρόσθεσε.
Η καταστροφή που προκλήθηκε στη γη σημαίνει ότι ο Θωμάς Γκότζας θα χρειαστεί να μετακινήσει τα μελίσσια του τους επόμενους μήνες. «Η Θεσσαλία έχει μείνει πίσω τουλάχιστον 3 χρόνια. Οι άνθρωποι μιλούν για την πείνα. Σε αυτό το έδαφος, δεν νομίζω ότι θα μπορέσεις να μεγαλώσεις κάτι σωστά για 3 με 4 χρόνια. Βρήκα νεκρά ψάρια στο χώμα. Η γη είναι άρρωστη».
Ο άνδρας προβλέπει ότι η παραγωγή του θα μειωθεί στο μισό του χρόνου. «Ακόμα μαζεύουμε τα κομμάτια. Θα χρειαστούν χρόνια για να αυξηθούν οι πληθυσμοί, αλλά θα τους ξαναχτίσουμε».
Το σφυροκόπημα της κακοκαιρίας θα έχει καταστροφικές συνέπειες σε ολόκληρη την Ελλάδα, με ελλείψεις και αυξήσεις τιμών, την ώρα που η χώρα έχει ήδη πληγεί βαθιά από την κρίση του κόστους ζωής.
Εν τω μεταξύ, οι κάτοικοι σε ορισμένες περιοχές της Θεσσαλίας βρίσκονταν ήδη επηρεασμένοι οικονομικά από την καταιγίδα Medicane Ianos το 2020, είπε.
«Μια κακή συγκομιδή κάνει την επόμενη δύσκολη, ακόμη και σε κανονικές συνθήκες», είπε ο Θανάσης Τζικούλης, αγρότης από τη Λάρισα, ο οπίος έχασε περίπου το 70% της σοδειάς του βαμβακιού του και τουλάχιστον το μισό του καλαμπόκι. «Αλλά αυτή τη στιγμή, η λέξη «κανονικό» δεν είναι πλέον στο λεξιλόγιό μας», κατέληξε.