Μέτρο που κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, το οποίο όμως δύσκολα θα μπορέσει να δώσει λύση στη στεγαστική κρίση και τα συνεχώς αυξημένα μισθώματα. Αυτή την εικόνα έδωσαν οι περισσότεροι από τους εκπροσώπους της αγοράς ακινήτων με τους οποίους συνομίλησε το iEidiseis.gr, με αφορμή την επιδότηση του ενοικίου ενός μήνα που ανακοίνωσε η κυβέρνηση.
Σύμφωνα με τους ίδιους, πέρα από μια μικρή οικονομική ανάσα, το κύριο ζητούμενο της κυβέρνησης είναι η καταπολέμηση του φαινομένου των αδήλωτων μισθωμάτων. Παραμένει αμφίβολο όμως, όπως σημείωσαν, κατά πόσο αυτό είναι εφικτό.
«Κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση»
Σύμφωνα με όσα σχολίασε στο iEidiseis.gr ο Τάσος Βάππας, γ.γ. της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ακινήτων (ΠΟΜΙΔΑ), «το μέτρο κινείται σίγουρα προς τη σωστή κατεύθυνση, όπως κάθε μέτρο που βοηθάει τον καταναλωτή να βελτιώσει την αγοραστική του δύναμη. Πρέπει όμως να δούμε πως θα εφαρμοστεί, επειδή συχνά η κυβέρνηση δίνει κάποια επιδότηση, όμως οι περιορισμοί που τίθενται σε εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια, πρακτικά ανατρέπουν το μέτρο».
Όπως σχολίασε ο ίδιος, «η κυβέρνηση προφανώς θα μπορούσε να ήταν πιο γενναιόδωρη». Κι αυτό επειδή, όπως ανέφερε, «η Ελλάδα παραμένει η μοναδική χώρα στην Ευρώπη που δεν έχει κοινωνική κατοικία. Παλαιότερα, δεν υπήρχε αυτή η ανάγκη στη χώρα μας όπως στο εξωτερικό, όπου τα μισθώματα και οι αξίες των ακινήτων έχουν αυξηθεί πολύ εδώ και δεκαετίες. Η κυβέρνηση θα πρέπει να αρχίσει να προσανατολίζεται σε αυτή την κατεύθυνση».
Τα «μαύρα» ενοίκια
Αναφορικά με τα αφανή μισθώματα που η κυβέρνηση φαίνεται να επιδιώκει να περιορίσει, ο κ. Βάππας σχολίασε ότι «ασφαλώς και υπάρχουν. Όμως, βλέπουμε μια έκρηξη αγγελιών με τεράστια ζητούμενα ποσά μισθωμάτων, που δεν έχουν σχέση με τις τελικές τιμές συναλλαγής. Ο ιδιοκτήτης θα πάρει τελικά αυτό που θα του δώσουν και όχι αυτό που θέλει, αν δεν υπάρχει αντίστοιχη ζήτηση».
Επίσης, «αυτές οι αγγελίες δεν αφορούν τις εκατοντάδες χιλιάδες μισθώσεις που υπάρχουν επί χρόνια ή δεκαετίες με τους ίδιους ενοικιαστές και είναι πολύ χαμηλότερες».
Βάσει όσων σχολίασε ο κ. Βάππας, «είμαστε αντίθετοι σε κάθε προσπάθεια που περιλαμβάνει αφανές μίσθωμα, επειδή ο ιδιοκτήτης, δεν έχει κανέναν τρόπο άμυνας, εφόσον ο ενοικιαστής δεν του το καταβάλει. Αυτός είναι ο λόγος που θεωρούμε ότι τα αφανή μισθώματα είναι λιγότερα από όσα ακούγονται».
Σχετικά με το αν το επίμαχο μέτρο μπορεί να περιορίσει το φαινόμενο των «μαύρων» ενοικίων, ο ίδιος υπογράμμισε ότι «σε αυτές τις περιπτώσεις, δεν νομίζω ότι ο ιδιοκτήτης θα συμφωνήσει σε μια εκ των υστέρων αναπροσαρμογή, η οποία θα εγείρει και υποψίες. Η κυβέρνηση θα μπορούσε να ελέγξει πιο εύκολα το φαινόμενο, μειώνοντας τους φορολογικούς συντελεστές για τους ιδιοκτήτες ακινήτων, που είναι οι μεγαλύτεροι στο φορολογικό σύστημα και φτάνουν έως το 45%. Κι αυτό ενώ δεν υπάρχει αφορολόγητο και οι ιδιοκτήτες καταβάλλουν και ΕΝΦΙΑ».
«Από τα υψηλότερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης στην Ευρώπη»
Πάντως, ο ίδιος ανέφερε ότι «η Ελλάδα έχει από τα υψηλότερα ποσοστά ιδιοκατοίκησης στην Ευρώπη, καθώς το ποσοστό υπερβαίνει οριακά το 80%, ενώ στην περιφέρεια υπερβαίνει το 90% και 95%. Κι αυτό παρότι πολλά ακίνητα περιήλθαν σε τράπεζες και funds. Επομένως, όταν μιλάμε για στεγαστική κρίση, αναφερόμαστε σε περίπου 15%-20% του πληθυσμού που νοικιάζει σπίτι. Από αυτούς, η συντριπτική πλειοψηφία μένουν πολλά χρόνια στο σπίτι τους, έχουν χαμηλά μισθώματα και θα επωφεληθούν από το επίδομα, έστω και κατά κάτι. Οι ιδιοκτήτες που έχουν μια καλή συνεργασία με τους ενοικιαστές, δεν έχουν πρόθεση να τους αποβάλλουν για να ψαρέψουν στα θολά νερά της αγοράς έναν καινούριο αγοραστή».
Βέβαια, «το μέτρο ενδεχομένως να μην βοηθήσει αυτούς που αναζητούν τώρα σπίτι, επειδή υπάρχει πολύ χαμηλή προσφορά και μεγάλη ζήτηση».
Όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Οικονομικών, το μέσο ενοίκιο που δηλώνεται, ανέρχεται πανελλαδικά στα 255 ευρώ. Σύμφωνα με τον κ. Βάππα, «η εικόνα που δίνει το υπουργείο είναι κοντά στην πραγματικότητα. Ασφαλώς σε νέες μισθώσεις και λόγω υψηλών φορολογικών συντελεστών μπορεί να υπάρχουν αφανή μισθώματα, όμως αυτό δεν αλλάζει άρδην την εικόνα που έδωσε το υπουργείο».
«Θα επιμερίσουν κάποιο ποσό μεταξύ τους»
Από την πλευρά του, ο Δημήτρης Μπινιάρης, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Μεσιτών Ελλάδος, σχολίασε στο iEidiseis ότι «σίγουρα είναι θετικό μετρό, όμως έχουμε το εξής πρόβλημα: οι μισοί άνθρωποι δεν δηλώνουν τα πραγματικά τους εισοδήματα. Επομένως, πολλοί άνθρωποι ενδέχεται να χάσουν το επίδομα, ή να το λάβουν κάποιοι που δεν θα έπρεπε. Το ίδιο ζήτημα υπάρχει με κάθε επίδομα όπου μπαίνουν εισοδηματικά κριτήρια».
Σχετικά με το αν το μέτρο μπορεί να αντιμετωπίσει το φαινόμενο των αδήλωτων μισθωμάτων, ο κ. Μπινιάρης ανέφερε ότι «μπορεί εν μέρει να λειτουργήσει θετικά. Θεωρώ όμως ότι το πιθανότερο είναι να συμπαρασύρει μια έκπτωση που θα λάβει ο ενοικιαστής από τον ιδιοκτήτη σε “μαύρα”, παρά να αλλάξουν τα μισθωτικά δεδομένα. Λογικά, θα επιμερίσουν κάποιο ποσό μεταξύ τους, παρά θα εμφανίσουν το σωστό ενοίκιο».
«Θετικό για τους ενοικιαστές, ασπιρίνη για τη στεγαστική κρίση»
Σύμφωνα με όσα σχολίασε στο iEidiseis ο Λευτέρης Ποταμιάνος, πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αττικής, «το μέτρο αφήνει ανάμεικτη γεύση. Είναι κάτι θετικό για τους ενοικιαστές, καθώς είναι καλύτερο να σου δίνουν κάτι, από το να μην σου δίνουν τίποτα. Θα πρέπει να δούμε πως θα λειτουργήσει, επειδή θεωρώ πως είναι μια ασπιρίνη για το ζήτημα της στεγαστικής κρίσης. Πιστεύω ότι η κυβέρνηση περισσότερο επιδιώκει μέσω αυτού του μέτρου να μπει τάξη στη φοροδιαφυγή που πιθανώς υπάρχει στα ενοίκια».
Άλλωστε, ο ίδιος θεωρεί ότι η μείωση των μισθωμάτων, μπορεί να επέλθει εφόσον «δοθούν κίνητρα φοροελάφρυνσης στους ιδιοκτήτες».
Βάσει όσων ανέφερε ο κ. Ποταμιάνος, «η αύξηση στα ενοίκια υπάρχει και θα οδηγηθούμε και σε νέες αυξήσεις, όπως κινούνται οι μειωμένες προσφορές ακινήτων. Πρόκειται για κάτι που λύνεται με στοχευμένα μέτρα, όπως την κατασκευή κοινωνικών κατοικιών, ώστε να υπάρξει μεγαλύτερη προσφορά ακινήτων. Αντίθετα, τα επιδόματα, μπορούν ενδεχομένως να οδηγήσουν σε αύξηση και να φέρουν το αντίθετο αποτέλεσμα».
Ο ίδιος θεωρεί πως «ορισμένοι ιδιοκτήτες μπορεί να ζητήσουν αύξηση στο μίσθωμα εξαιτίας του επιδόματος, όμως αυτό δεν είναι απαραίτητο ότι θα γίνει. Δεν είναι εγκληματίες οι ιδιοκτήτες, όμως κάποιοι μπορεί να το σκεφτούν».
«Δεν θα καταγραφεί μείωση των ζητούμενων μισθωμάτων»
Από την πλευρά του, ο Θεμιστοκλής Μπάκας, πρόεδρος του Πανελλαδικού Κτηματομεσιτικού Δικτύου E-Real Estates σχολίασε στο iEidiseis ότι «τα ποσά που αντιστοιχούν ανά δικαιούχο ετησίως, περιορίζονται κατά μέσο όρο ετησίως στα 242 ευρώ, δηλαδή, απέχουν πολύ από ένα πραγματικό ενοίκιο. Παράλληλα, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ, ο πληθωρισμός στα ενοίκια ανέρχεται σε 9,7%, με τους ενοικιαστές να βλέπουν τα έξοδά τους να αυξάνονται ανεξέλεγκτα».
Αντί λοιπόν, σύμφωνα με τον ίδιο, «να μοιράζουμε επιδόματα που ενδεχομένως επιδοτούν την ακρίβεια και δεν θα καταγράψουν μείωση των ζητούμενων μισθωμάτων, τα μέτρα στεγαστικής πολιτικής οφείλουν να σκέφτονται το κοινωνικό αποτύπωμα και τις υποδομές της επόμενης ημέρας».
Κι αυτό επειδή, όπως ανέφερε ο κ. Μπάκας, «με τον ίδιο προϋπολογισμό των 230 εκατομμυρίων ευρώ, η Πολιτεία θα μπορούσε να κατασκευάσει ανά έτος 2.045 κατοικίες των 75 τ.μ. σε δημόσια οικόπεδα, που θα διατίθενται σε προσιτά ενοίκια και δεν θα απαιτούνται ιδιώτες επενδυτές για κοινωνική αντιπαροχή».
Εναλλακτικά, «θα μπορούσαν να κατασκευαστούν ετησίως 4.380 φοιτητικές κατοικίες των 35 τ.μ., αντιμετωπίζοντας άμεσα το κόστος στέγασης των νέων και να δοθούν φορολογικά κίνητρα σε ιδιοκτήτες ώστε να μειώσουν τα ενοίκια στα ενεργά μισθωτήρια ή να διατηρήσουν στα ίδια επίπεδα το μίσθωμα κατά την ανανέωση με τον ίδιο ενοικιαστή».
